چگونه می توان اخلاق خوب را به کودک آموزش داد؟
یکی از دغدغه های والدین برای تربیت فرزند، آموزش اخلاق خوب به آنهاست. آنها باید این آموزش را از همان سالهای اول زندگی به فرزند آموزش دهند.
به 'گزارش
گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سيما،فرزندان سرمایههای آینده جامعه، کشور، والدین و سرپرستان نسلهای آینده هستند. والدین باید در پرورش آنها نهایت دقت، حوصله و آگاهی را به کار ببرند. آنها موظف هستند که اخلاق خوب را به کودک خود آموزش دهند تا در آینده بتوانند در جامعه زندگی کنند.
برخی از والدین فکر می کنند که فرزندشان اخلاق خوب را در مدرسه و محیط بیرون آموزش می بینند ، و دیگر نیازی نیست که آنها درباره اخلاق و اصول آن با کودک صحبت کننددر صورتی که والدین باید توجه داشته باشند آموزش مفاهیم اخلاقی همزمان با رشد کودک و در دوران خردسالی شروع شود و در این حالت قطعا نتیجه بهتری خواهد داشت.
والدین باید به فرزندان خود یاد دهند در زمان گفتوگو با دیگران و بزرگترهای خود از مسخره کردن اشتباهات آنها، خندیدن بیجا، گفتههای غیراخلاقی و...بپرهیزند.
والدین باید با استفاده از ابزاهای مختلفی مانند پازل، داستان و بازی کردن با کودک ، اصول اخلاقی را به او آموزش دهند.کودک هم با توجه به شرایط سنی و درک و فهم خود این مفاهیم را یاد می گیرند و در رفتارها و روابط خود به کار می برند.
یکی از روش های آموزش اخلاق این است که کودک رفتار بزرگترها را از آنها تقلید می کند.بزرگترها اگر خودشان درمحیط خانواده و بیرون با دیگران اخلاق خوبی داشته باشند، قطعا کودک هم این رفتار آنها را می بیند و دوست دارد که از او تقلید کند و در واقع آنها را الگوی خود قرار می دهند.
آموزش اصلی برای آموزش اخلاق به کودکدو آموزش اصلی اخلاق برای یک کودک وجود دارد. یکی از آنها این است که والدین باید مفهوم متمرکزی را در مورد ارزشهای مهم برای خانواده داشته باشند.در واقع ارزش های مهم خانواده خانواده را مشخص کنند و بر اساس آن به فرزند خود اخلاق خوب را آموزش دهند.
دوم اینکه به طور مداوم پیامد های مثبت و منفی کارهای فرزند خود در نظر بگیرند و بر اساس آن ارزشهای مهم خانواده را اجرا کنند. به بیان خیلی ساده اخلاق را برای کودکان تعریف کنند و آنر را عملی کنند.
روش های آموزش اخلاق به کودکان همان طور که گفتیم آموزش اخلاق به کودکان باید از همان دوران کودکی و خردسالی انجام شود ،تا بتوانند در بزرگسالی، زندگی سالمتر و شادابتری داشته باشند. همچنین کودکان با اخلاق ، در زمان تجربه بحران نوجوانی، کمتر به سمت انحرافات کشیده میشوند.در ادامه مطلب روش های اموزش اخلاق به کودکان را بیان می کنیم:
تقلید رفتار بزرگسالان توسط کودک
یکی از روش های آموزش اخلاق این است که کودک رفتار بزرگترها را از آنها تقلید می کند.بزرگترها اگر خودشان درمحیط خانواده و بیرون با دیگران اخلاق خوبی داشته باشند، قطعا کودک هم این رفتار آنها را می بیند و دوست دارد که از او تقلید کند و در واقع آنها را الگوی خود قرار می دهند.
بنابراین والدین و اطرافیان کودک ، بدون اینکه چیزی به او بگویند ، بهتر است رفتار خوبی با دیگران داشته باشند. مثلا میتوانید از کلمات محبت آمیز استفاده کنید. چون کودکان آن طوری که بزرگترها میخواهند رفتار نمیکنند، بلکه بیشتر سعی میکنند با آنها همانند سازی کنند و شبیه آنها شوند.
پس بزگتر ها بهتر است به جای نصیحت کردن سعی کنند به رفتارهای خودشان دقت بیشتری داشته باشند و به یاد بسپارند که کودکان تا حد زیادی بازتاب رفتارهای خودشان هستند. در واقع کودک تربیت نمی شود، تربیت را می بیند.
بیشتر بخوانید
چرا برخی کودکان حرف گوش نمی کنند؟چرا باید به حس مالکیت کودک اهمیت داد؟نقاشی کودکان را چگونه می توان تفسیر کرد؟
تشویق کودکان به راستگویی
برای آموزش اخلاق خوب به کودک بهتر است آنها را به راستگویی تشویق کنید. در واقع یکی از مهم ترین اصولی که باید به کودک منتقل شود ، آموزش صداقت به آنهاست. وقتی که والدین کودک را به چیزی تشویق کنند، او آن را خوشایند و مخالف آن را نامطلوب میداند. برای مثال هنگامی که کودکان را به راستگویی تشویق میکنید، او از دروغگویی و افراد دروغگو بیزار میشود.
برای تشویق کردن کودک لازم نیست حتما جایزه خاصی را برایش در نظر بگیرید. گاهی اوقات یک لبخند ساده، گفتن جملات تحسین کننده و افتخار کردن به فرزند به خاطر راستگویی و صداقت به تنهایی برای تقویت کودک کافی است.
شکر گزاری از نعمت ها در مقابل کودک
گاهی والدین از نعمتهایی که خداوند به آنها عطا فرموده، شکر گذاری می کنند، همین حرکت آنها یک آموزش اخلاقی به فرزندشان است. در حقیقت با این کار به کودکان یاد می دهید در قبال نعمتهایی که خداوند به آنها داده شکرگزار باشند.
در واقع آنچه اهمیت دارد این است که کودک به موضوعات ارزشمندی مانند سلامتی یا داشتن خانواده خوب بیشتر توجه کند و آنها را به عنوان بدیهیات زندگی در نظر نگیرد. اینکار علاوه بر رشد اخلاقی به سلامت روان کودک نیز کمک میکند و میزان رضایتمندی او را از زندگی بالا میبرد.
بخشیدن اشتباهات دیگران
همان طور که گفتیم کودک تربیت را می بیند و بر اساس انچه که دیده تربیت می شود. وقتی او ببیند والدینش اشتباهات دیگران را به راحتی می بخشند ، او هم یاد می گیرد که در آینده به راحتی از اشتباهات دیگران بگذرد. او یاد می گیرد که هر فردی در طول زندگی دچار اشتباهات زیادی می شود و رفتار و اخلاق خوب آن است که بخشیده شود. والدین میتوانند از همان دوره کودکی بخشش را به آنها بیاموزند تا در بزرگسالی انسان بهتری شوند. درحقیقت بخشیدن دیگران از فشار روانی کم میکند و به آرامش کودک اضافه میشود.
در این زمینه لازم است والدین به فرزندشان بیاموزند بخشش به معنای نادیده گرفتن بدرفتاری دیگران یا زیر پا گذاشتن احساسات خود نیست. بخشش تنها به معنای رها کردن احساسات خصومت و کینه ایست که در بلند مدت میتوانند از نظر روانی ما را تحت فشار بگذارند و منجر به پریشانیهای زیادی شوند. در نتیجه کودک یاد میگیرد در کنار جرات ورزی و توانایی برای گرفتن حق و حقوق خود از دیگران احساسات منفی را رها کند و دیگران را به خاطر اشتباهاتشان ببخشد.
زندگی شاد همراه با افکار و نگرش مثبت
یکی دیگر از روش های اموزش اخلاق خوب به کودک این است که در طی روز از جملات مثبت استفاده کنند و افکار مثبت را در خود به وجود بیاورند. در واقع این آموزش به کودکان کمک میکند تا بتوانند به سمت خودشکوفایی پیش بروند و از دغدغههای سطحی زندگی فاصله بگیرند.
در واقع این خود شکوفایی و نگرش مثبت به دلیل این است که با دیگران ارتباط سالم دارند و همین باعث می شود که از نظر اخلاقی وضع بهتری نسبت به دیگران داشته باشند ،چون علاقه اجتماعی در وجود آنها رشد می کند و همین باعث میشود که آنها بخواهند موارد اخلاقی را بیشتررعایت کنند. برای مثال آنها بیشتر دوست دارند که به دیگران کمک کنند و از آزار اطرافیان خودداری کنند.
یکی دیگر از روشهای آموزش اخلاق خوب به کودک این است که عدالت را به او آموزش دهید.عدالت یکی از مفاهیم اخلاقی مهم است که نیاز است کودک آن را آموزش ببیند. البته آنها از همان سالهای ابتدایی میتوانند بیعدالتیها را تشخیص دهند و حتی در برابر آن واکنش نشان دهند.
منحصر به فرد بودن هر فرد
هیچ کس در دنیا شبیه هم نیست و هر شخصی باورهای خود را ذهن دارد. باید به کودک آموزش دهید که هر شخصی استعداد و توانایی متفاوتی دارد ، پس نباید خودش را با دیگران مقایسه کند، حتی با خواهر و برادرش ،چون قطعا خواهر، برادرها هم از نظر باورها و عقاید با یکدیگر تفاوت دارند.
اگر کودک خودش را با دیگری مقایسه کرد، سعی نکنید آن را ب یاهمیت جلوه دهید و یا اینکه دیگری را نزد کودک خود کوچک کنید و تا این کار احساس خوبی به فرزند خود دهید،بلکه مثلا میتوانید او را با دیروز و امروز خودش مقایسه کنید و یا به آن چه که خواسته قلبی اوست بپردازید.
آموزش منحصر به فرد بودن به کودک کمک میکند تا بفهمد هرکس شرایط خاصی در زندگی دارد و در نتیجه نمیتوان به سادگی در مورد دیگران قضاوت کرد. این مسئله باعث میشود کودک همدلی بیشتری را در خود پرورش دهد و تلاش کند دنیا را از دریچه چشم دیگران نگاه کند.
آموزش عدالت به کودک
یکی دیگر از روشهای آموزش اخلاق خوب به کودک این است که عدالت را به او آموزش دهید.عدالت یکی از مفاهیم اخلاقی مهم است که نیاز است کودک آن را آموزش ببیند. البته آنها از همان سالهای ابتدایی میتوانند بیعدالتیها را تشخیص دهند و حتی در برابر آن واکنش نشان دهند. با این حال درک یک کودکی که 3 ساله است با کودک پنج ساله و سیزده ساله ، با یکدیگر تفاوت دارد.
برای مثال کودکی که سن و سال کمتری دارد، دوست دارد برای خود عدالت را اجرا کند. او دوست ندارد که نسبت به دیگران پاداش و خدمات کمتری را دریافت کند اما در عین حال نسبت به اجرای بیعدالتی در حق دیگران بیتوجه هست.در این زمان والدین بایدچگونگی اجرای عدالت و مزایای آن را در موقیعت های بزرگتر به زبان ساده به کودک خود آموزش دهند و کمک کنند تا فرزندشان بتواند به خودی خود و به دور از منافع شخصی، ارزشمندی این مفهوم را درک کند.