با شروع مذاکرات بینالافغانی صلح از 12 سپتامبر 2020 به میزبانی دولت قطر در شهر دوحه پایتخت این کشور، این پرسش اساسی در بین مردم، رسانهها و نخبگان افغانستان مطرح شد که آیا گروه طالبان در فرایند این گفتگوها حاضر به کنار گذاشتن طرح تشکیل امارت اسلامی خواهد شد و یا با اصرار به این نظریه، چالش بزرگی را برای مسئله صلح در این کشور رقم خواهد زد؟
طالبان که در فوریه 2020 توافقنامه صلح را با آمریکا امضا کرد بر این باور است که با بهزانو درآوردن کاخ سفید برای پذیرش خواستههای این گروه باهدف خروج کامل نظامیان آمریکا از افغانستان میتواند عقاید و نظرات خود را در روند مذاکرات بین الافغانی بر دولت افغانستان تحمیل کند.
بر همین اساس است که با گذشت بیش از یک ماه از مذاکرات بینالافغانی، گروه طالبان بر سر راه دستیابی به توافق صلح با گروه مذاکره دولت افغانستان مانعتراشی میکند. بهگونهای که عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان مجبور شد در بحبوحه مذاکرات بدون پیشرفت با طالبان، به برخی کشورهای منطقه برود و در ایستگاه نخست در پاکستان با مقامات این کشور برای کمک به گرهگشایی از این گفتگوها به رایزنی بپردازد؛ عبدالله عبدالله در ادامه با سفر به هند، ایران، ازبکستان و ترکیه تلاش کرد از نقش و کمک آنان در کمک به روند صلح در افغانستان استفاده کند.
البته عبدالله در چارچوب رایزنیهای داخلی نیز پس از دیدار با محمد اشرف غنی رئیسجمهوری این کشور به دیدار سران و بزرگان سیاسی و جهادی افغانستان رفت و درباره مذاکرات بینالافغانی در قطر با آنان رایزنی کرد.
رئیس شورای عالی مصالحه ملی پس از مشورت و گفتگو با محمد اشرف غنی رئیسجمهوری، در نشستی مشترک با شماری از رهبران سیاسی و جهادی این کشور به دنبال جلب حمایت آنان از برنامههای گروه مذاکرهکننده برای خارج کردن گفتگوهای صلح از بنبست برآمد.
با توجه به آنکه نشست قبلی لویه جرگه تنها مجوز آزاد کردن همه زندانیان طالبان قبل از شروع مذاکرات بینالافغانی در قطر را صادر کرد، در حال حاضر عبدالله برای باز کردن گره از روند مذاکرات صلح افغانستان به اختیارات بیشتری نیاز دارد.
عبدالله میداند برای برخورداری از اختیارات بیشتر، صرفاً جلب نظر رئیسجمهوری این کشور کافی نیست و باید برای اجماع سازی داخلی و برخورداری از حمایت مردم و گروههای متنفذ، پشتیبانی سران سیاسی و جهادی افغانستان را نیز به دست آورد.
درحالیکه عبدالله بهشدت درگیر ایجاد اجماع ملی و منطقهای برای حمایت از روند مذاکرات بینالافغانی در قطر است، اما طرف مقابل تنها به تشدید جنگ و خشونت در افغانستان مشغول است و طالبان تلاش دارند با افزایش دامنه درگیریها در بحبوحه مذاکرات، دولت این کشور را به امتیازدهی و اجابت خواستههای خود وادار کند.
این رویکرد طالبان در حالی است که بهطور طبیعی هرگاه دو جبهه متخاصم وارد روند مذاکرات برای دستیابی به صلح میشوند، از میزان خشونتها میکاهند تا از این طریق نشانهای از اراده برای پایان دادن به درگیری و جنگ را بهطرف مقابل ارائه کنند.
گروه طالبان همزمان با تأکید بر اجرایی شدن توافقنامه صلح با آمریکا که بر خروج نظامیان این کشور تا پایان سال 2020 از افغانستان تصریح دارد، هدف غایی خود را تشکیل حکومت جدید در این کشور بر اساس عقاید و ایدئولوژی طالبان پایهریزی کرده است.
بهرغم آنکه همزمان با مذاکرات بینالافغانی، خشونتها در مناطق مختلف افغانستان از سوی طالبان با هدف تأثیرگذاری بر روند سیاسی که در قالب گفتگوهای صلح در قطر پیگیری میشود در حال افزایش است، دیگر گروههای تروریستی ازجمله داعش نیز بر شدت حملات خود افزودهاند و در تازهترین اقدام حملات موشکی به کابل را در دستور کار قراردادند که یکی از این موشکها به نزدیکی سفارت ایران اصابت کرد.
در چنین شرایطی که داعش نیز پایتخت افغانستان را آماج حملات موشکی متعدد قرار میدهد این انگاره تقویتشده است که این مسئله میتواند به زمینهسازی ادامه حضور آمریکا در افغانستان منجر شود و با توجه به اینکه حملات گروه تروریستی داعش در مسیر اهداف کاخ سفید در تداوم خشونت در افغانستان و مدیریت آن قرار دارد، برنامهریزی این حملات به واشنگتن نسبت دادهشده است.
با توجه به پیچیدگی شرایط کنونی افغانستان شامل ناکامی توافق صلح طالبان – آمریکا، به نتیجه نرسیدن مذاکرات بینالافغانی، تشدید حملات طالبان و افزایش اقدامات خشونتبار گروههای تروریستی ازجمله داعش ممکن است تصمیم آمریکا برای خروج نیروهای این کشور از افغانستان تغییر کند، مگر اینکه جو بایدن رئیسجمهور جدید ایالاتمتحده راهبرد جدیدی برای افغانستان در نظر داشته باشد.
بازنشر این مطلب به منزله تأیید محتوای آن نیست .