اهمیت نیکی به پدر و مادر

نيکي به والدين در قرآن

بسم الله الرحمن الرحیم
«وَ وَصَّیْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَیْهِ إِحْساناً حَمَلَتْهُ أُمُّهُ کُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ کُرْهاً وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً حَتَّى إِذا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعینَ سَنَةً قالَ رَبِّ أَوْزِعْنی‏ أَنْ أَشْکُرَ نِعْمَتَکَ الَّتی‏ أَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَ عَلى‏ والِدَیَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ وَ أَصْلِحْ لی‏ فی‏ ذُرِّیَّتی‏ إِنِّی تُبْتُ إِلَیْکَ وَ إِنِّی مِنَ الْمُسْلِمینَ.
و انسان را درباره پدر و مادرش به نیکى سفارش کردیم. مادرش با تحمل رنج و زحمت او را باردار شد و با رنج و زحمت او را زایید؛ و دوران باردارى و باز گرفتنش از شیر سى ماه است، تا زمانى که به رشد و نیرومندى خود و به چهل سالگى برسد، گوید: پروردگارا! به من الهام کن تا نعمتت را که بر من و پدر و مادرم عطا کرده‏اى سپاس گزارم، و کار شایسته‏اى که آن را مى‏پسندى انجام دهم و ذریه و نسل مرا براى من صالح و شایسته گردان که من به سوى تو بازگشتم و به یقین از تسلیم شدگان [به فرمان‏ها و احکام‏]توام.»
احقاف/۱۵


داستان؛ نصیحت پیامبر (ص) در مورد توحید و نیکى به پدر و مادر
مردى به حضور پیامبر (ص) آمد و گفت: ((اى رسول خدا! مرا نصیحت کن!)).
پیامبر: هیچ چیز را شریک خدا نساز، اگر چه در آتش بسوزى و شکنجه شوى، مگر (در آنجا که چاره اى ندیدى در زبان خلاف توحید بگو ولى) قلبت محکم به ایمان باشد، و احترام پدر و مادر را رعایت کن، و از آن‌ها اطاعت نما و به آن‌ها نیکى کن، خواه افراد زنده باشند یا از دنیا رفته باشند، و اگر آن‌ها به تو امر کردند که خانواده و مالت را کنار بگذارى اطاعت کن، که چنین پیروى از شئون ایمان است. منبع: کتاب داستانهاى اصول کافى ۱-۲

تمثیل؛ احترام به پدر و مادر
شمع را ببین هر چه به آن نزدیک و نزدیک‌تر باشی نور و روشنایی بیشتری دریافت می‌کنی.
قرآن کریم می‌خواهد ما هم از جنس شمع و هم صفت شمع باشیم. می‌گوید؛ به گونه‌ای باش که هر کس به تو نزدیک‌تر بود ٬ بهره و سود بیشتری ببرد؛ و نزدیک‌ترین کسان به ما نخست پدر و مادرند و آن گاه همسر ٬ و سپس فرزندان ٬ و در آخر هم ٬ بستگان و خویشان.
«وَ بِالْوالِدَیْنِ‏ إِحْساناً وَ ذِی الْقُرْبى‏ و ...» بقره/۸۳ و نساء/۳۶
یعنی اول پدر و مادر خودت را مورد لطف و محبت قرار بده ٬ آن گاه نزدیکانت را ٬ همچون همسر ٬ فرزندتن و خویشان.
منبع؛ مثل شاخه‌های گیلاس (محمد رضا رنجبر) ٬ ص۱۱

حدیث؛ نیکی به والدین
امام رضا علیه السلام:بِرُّ الْوالِدَیْنِ واجِبٌ وَ اِنْ کانا مُشْرِکَیْنِ، وَ لا طاعَةَ لَهُما فى مَعْصیَةِ الْخالِقِ.
امام رضا علیه السلام: نیکى کردن به پدر و مادر، واجب است، حتّى اگر مشرک باشند، ولى نباید در نافرمانى خداوند، از آن‌ها اطاعت کرد. منبع؛ بحار الأنوار، ج ۷۴، ص ۷۲، ح ۵۵.

حدیث؛ لذت زندگی درنیکی به والدین

 

خداوند متعال چهار چیز را در چهار چیز قرار داده است:

۱- برکت علم را در تعظیم استاد

۲- باقی ماندن ایمان را در تعظیم خداوند متعال

۳- لذت زندگی را در نیکی به پدر و مادر

۴- نجات از آتش را در اذیت نکردن مردم
منبع؛ اثنی عشریه به نقل از رساله حقوق امام سجاد علیه السلام شرح نراقی ص ۳۷۶