گلستان ۶۵۰ هزار هکتار اراضی زراعی و باغی دارد که سالانه حدود ۳ میلیون تن محصول در آن تولید میشود و در تولید محصولات استراتژیکی مانند دانههای روغنی، گندم، پنبه و برنج جزء ۴ استان برتر کشور از نظر میزان و کیفیت تولید است.
امید کابلی مسئول سمن خانه جوان فرید روستای کفشگیری گرگان که در زمینه حفظ طبیعت و اصالت روستاها فعالیت دارد با ابراز تاسف از این اقدام میگوید: عدهای که بیشتر افراد متمکن هستند بی رحمانه به جان زمینهای کشاورزی افتاده و آنها را به خانه باغ تبدیل میکنند، مسئلهای که میتواند میزان تولیدات گلستان را کاهش دهد.
او گفت: اکنون که در دوران تحریم به سر میبریم مسئله امنیت غذایی اهمیت بیشتری پیدا کرده است وبه جای توسعه کشت دانههای روغنی، گندم و برنج، اراضی کشاورزی به سوی کوچک شدن حرکت میکند و به تدریج از چرخه تولید خارج میشوند.
خانم متانت دماوندی کارشناس ارشد کشاورزی هم در این راستا میگوید: در نگاه اول این کار شاید فرصتی برای پیشرفت اقتصادی خانواده باشد، اما در بلند مدت چیزی جز افزایش هزینهها، هدر رفت انرژی، پول و سرمایه نیست، همچنین با تغییر کاربری اراضی و کاهش تولید محصولات کشاورزی به زیان اقتصاد کشور است.
مدیر امور اراضی جهاد کشاورزی گلستان هم تبدیل زمینهای کشاورزی حاصلخیز را به خانه باغ کاری غیر حرفهای دانست و افزود: ایجاد خانه باغ در مکانهایی مانند دامنه کوهها مناسب و از لحاظ گردشگری به نفع استان ماست، اما در زمینهای زراعی حاصلخیز بسیار زیان بار است.
حسن خسروی گفت: ۵۰ درصد اراضی کشاورزی گلستان آبی و درجه یک هستند و سالانه قابلیت کشت ۲ تا ۳ محصول را دارند.
وی افزود: بر اساس قانون در گلستان در زمینهایی با قطعات ۵۰۰ و یک هزار متری فنس کشی ممنوع است و در صورت احداث باغ حداقل فضا باید نیم هکتاری باشد تا جهاد کشاورزی مجوزهای لازم را برای حصار کشی و یا ساخت خانه صادر کند.
خسروی همچنین در مورد ساخت خانههای کارگری گفت: در زمینهای کشاورزی، کشاورزان برای ساخت خانه کارگری باید طبق کمیسیون تبصره یک مجوزهای مربوطه را از جهاد کشاورزی شهرستان خود دریافت کنند و متراژ خانههای کارگری در نقاط مختلف استان متفاوت است.
وی ادامه داد: در شهرستانهای کردکوی و بندرگز به دلیل مساحت کم زمینهای کشاورزی حداقل مساحت باغ باید ۵ هزار مترمربع و زیربنای خانه کارگری ۳۰ تا ۳۵ متر باشد.
خسروی افزود: در بقیه شهرستانهای استان حداقل مساحت برای احداث باغ یک هکتار است و متراژ ساخت خانه کارگری ۴۰ تا ۴۵ متر میتواند باشد.
او گفت: همچنین ساخت و ساز در زمینهای محدوده شهر گرگان و اطراف روستاهای مصوب طرح هادی همچنان غیر مجاز و ممنوع است.
کاری که در سالهای اخیر در راستای برخورد با ساخت و سازهای غیر مجاز در اراضی کشاورزی نمود بیشتری داشته تخریب بناهای ساخته شده است تا درس عبرت برای کسانی شود که در اندیشه داشتن خانه باغ هستند.
تخریبی که هدر رفت سرمایه و انرژی از معایب آن است، در حالی که شاید بتوان با آگاهی بخشی به کشاورزان فروشنده زمین و خریداران هنگام معامله و الزامی کردن ثبت مهر جهاد کشاورزی زیر هر برگه معامله نوشدارو قبل از مرگ سهراب بود و از این هدر رفت سرمایه جلوگیری کرد.
البته از سال گذشته یگان حفاظت از اراضی کشاورزی در گلستان با ۱۴ گشت شبانه روزی تشکیل شده و مردم هم میتوانند تخلفات را از طریق سامانه ۱۳۱ اطلاع رسانی کنند.
مختار مهاجر رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان هر گونه ساخت و ساز در اراضی کشاورزی که معمولا با تغییر کاربری هم همراه هست را آفت کشاورزی گلستان میداند و میگوید: در چند سال گذشته جلوی ساخت و سازها را گرفته ایم و اقدامات پیشگیرانهی ما قابل مقایسه با پنج سال گذشته نیست، اما این کار باید با جدیت تداوم پیدا کند.
وی افزود: در ۶ ماهه نخست امسال ۵۰ مورد حکم تخریب تغییر کاربری اراضی کشاورزی و ۱۰۰ مورد نیز جلوگیری از ساخت و ساز غیرمجاز در مراحل اولیه ساخت اجرا شد.
مهاجر ادامه داد: مردم قبل از خرید ملک حتما از سازمان جهاد کشاورزی استعلام بگیرند و توجه داشته باشند در صورتی اجازه احداث خانه باغ در حدود ۳۰ تا ۴۵ متری داده میشود که متراژ باغ بیش از ۵ هزار متر باشد.
حسین نصراله نژاد کشاورز یکی از روستاهای غرب گلستان که حدود ۸۰۰ متر از زمین کشاورزی ۴ هزار متری خود را به یک زوج جوان گرگانی با قیمتی بالا فروخته است میگوید: با پولی که از فروش این قطعه زمین کوچک نصیبم شد و در بانک سپرده گذاری کردم توانستم در آمدی ثابت کسب کنم که با کشت و زرع و تولید گندم و کلزا و امثال آن در سال نصیبم نمیشد، ضمن اینکه باز هم زمین و ملک برایم باقی مانده است.
این کشاورز گلستانی یکی از دهها و شاید صدها کشاورزیست که در راستای کوچک شدن اراضی کشاورزی گلستان و تغییر کاربری آنها ناخواسته قدم بر میدارد و حالا فرصتی برای مقابله با بی توجهی به معیشت و در آمد کشاورزان به سبکی متفاوت پیدا کرده است.
محمدرضا عباسی معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی گلستان با اشاره به قانون حفظ اراضی زراعی میگوید: این قانون به تنهایی کارساز نیست و باید با فرهنگ سازی و ایجاد میل باطنی در کشاورزان با مشوقهایی مانند ترویج روشهای جدید کشاورزی پایدار که به افزایش درآمد آنان میانجامد جلوی این پدیده را گرفت.
مسئلهای که تاکید کارشناسان نیز هست و با توجه به اینکه استان گلستان یکی از قطبهای کشاورزی کشور به شمار میرود، و نقش آن در توسعه اقتصادی و امنیت غذایی این سرزمین پوشیده نیست توجه به حفظ کاربری اراضی زراعی باید در اولویت اقدامات مسئولان مربوطه باشد، زیرا زمینی که کاربری زراعی آن از دست برود دیگر بازگشت به حالت قبل برای آن سخت میشود و این یعنی تهدید امنیت غذایی مردم.