قاچاق دام
لقمه چرب خانه همسایه
جوپان نیستند ولی در پوشش آن، نان را از سفره خود بر میدارند تا همسایه لقمه چربتری نصیبشان کند، اینها با قاچاق دام، گوشت تن قشر کمدرآمد را آب کردهاند.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز کردستان، شنیده بود که قیمت دلار باعث این آشفته بازار شده و امید داشت با پایین کشیدن نرخ دلار، کار و کاسبی او هم رونق بگیرد، ولی انتظارش بیهوده بود.
هیمن در یکی از محلات سنندج قصابی دارد، از او درباره قیمت گوشت میپرسم که جواب میدهد: قیمتها به روز شده و امروز فروش نداشته ام، اما دیروز گوشت گوساله را ۱۲۵ و گوسفندی را ۹۰ هزار تومان فروختیم.
اولین زمزمههای گرانی گوشت باعث شد سبد خانوارهای کم درآمد دیگر ماده غذایی به اسم گوشت به خود نبیند.
پای پول که به میان بیاید، برایش مهم نیست که نانش را از سفره چه کسانی بر می دارد، شده در پوستین چوپان می افتد تا گله اش را به همسایه بسپارد و از لقمه های چربی که برایش تدارک دیده اند بیشتر بخورد.
بازار دام در دست غریبهها
سخن از غریبه هاست، آنهایی که میآیند و دام را یکجا و گرانتر از عرف بازار میخرند و پول خوبی هم میدهند.
چوبداران اگرچه سود خوبی از این راه عایدشان میشود اما، دوست ندارند روزی همنوعانشان را قطع کنند، میگویند: غریبهها دام خریداری شده را از مرز رد میکنند و با قاچاق آن دام را به چند برابر قیمتی که اینجا خریده اند، میفروشند، گویا قصدشان این است که سفره خارجیها چرب و چیلیتر شود آن هم به قیمت خالی شدن سفره هموطنانشان.
وحالا مدتی است کردستانیها نیز همانند سایر هموطنان خود گوشت قرمز را به قیمتی گرانتر از ۲ ماه پیش خریداری میکنند، برخی صاحب نظران و کارشناسان اقتصادی و کشاورزی یکی از دلایل گرانی گوشت قرمز را افزایش قاچاق دام به خارج از کشور عنوان میکنند.
هرچند قاچاق دام از کردستان به علت قرارگیری مرزهای آن در مناطق کوهستانی و سخت گذر بودن و تلاش مرزبانان به نسبت برخی استانهای همجوار عدد پایینتری است، اما اختلاف قیمت قیمت گوشت قرمز با کشور عراق باعث شده تا دامبه هر قیمتی روانه آنسوی مرزها شود، گفته میشود قیمت هر کلیوگرم گوشت آن طرف مرز ۲۳۰ تا ۲۵۰ هزار تومان است.
در لباس چوپان
خروج گلههای بزرگ دام از مرز کار آسانی نیست و مرزبانان حواسشان به مرز هست و همین کار را برای قاچاقچیان دشوار کرده است، اما آنها راههای میانبر بلدند و برای همین محمولههای خود را در قالب گلههای در حال چرا از مرز خارج میکنند.
گلههایی که به قصد قاچاق روانه مرز میشود کوچک وچندتایی نیستند، برخی میگویند این گلهها در پوشش رمههایی است که مثلا به چرا رفته اند، ولی یکهوآن طرف مرز پیدایشان میشود البته فقط گاهی، چون مرزبانان حواسشان هست.
فرمانده مرزبانی کردستان میگوید: در راستای حراست از مرزهای استان و مبارزه قاطع و مستمر با قاچاق، مرزبانان این فرماندهی در مناطق مرزی بانه و مریوان توانستند در چندین ماموریت اطلاعاتی و عملیاتی گلههای بزرگ احشام را توقیف کنند.
سردار علیرضا مرزبانی افزود: در این عملیاتها ۱۱ هزار راس انواع دام سبک و سنگین قاچاق فاقد مجوز که توسط افراد سودجو به مرزهای استان انتقال داده شده بود، مهار و از خروج غیر قانونی آنها جلوگیری شد.
وی یادآور شد: بر اساس نظر کارشناسان ارزش ریالی این احشام کشف شده حدود ۲۵۰ میلیارد ریال بود.
بعضی میگویند که مبدا دامهای قاچاق از مرزهای کردستان، استانهای مرکزی است، یعنی دام از مناطق مرکزی ایران تا لب مرزهای غربی میآید.
سردار مرزبانی در این خصوص گفت: با توجه به سخت گذر و کوهستانی بودن این استان قاچاق دام در نقاط صفر مرزی بیشتر به صورت پیاده انجام میشود.
وی اضافه کرد: سودجویان هنگام مواجهه با مرزبانان از شرایط کوهستانی منطقه استفاده کرده و در بیشتر موارد متواری میشوند بخاطر این مساله نمیتوان گفت که مبدا دامهای قاچاق کدام استان است.
وی یادآور شد: در هر صورت مرزبانان با تلاش شبانه روزی از خروج احشام و ورود هر گونه کالای قاچاق دیگر جلوگیری خواهند کرد تا همپای نهادهای انقلابی و دستگاههای اجرایی مانع از خروج سرمایه ملی از کشور شوند.
قاچاق بلای جان سفرههای مردمرییس اتحادیه فروشندگان گوشت قرمز، مرغ و ماهی سنندج هم میگوید: قاچاق دام زنده از دلایل عمده افزایش قیمت گوشت قرمز در کردستان است که این تخلف نیز متاثر از اختلاف قیمت بین ریال، دینار و دلار بوده و موجب شده برخی تولیدکنندگان از استانهای مختلف دام خود را از طریق قاچاق از کشور خارج کنند.
محمد کرمی اضافه کرد: دام زنده با نرخ دلار سه برابر بیشتر از قیمت آن با ریال است بنابراین بیشتر چوبداران و فروشندگان دام بدنبال راههایی برای کسب سود بیشتر هستند.
وی یادآور شد: روزانه چندین راس دام قاچاق در مرزهای استان کشف و سپس با حکم مراجع قضایی به کشتارگاهها انتقال داده میشود و در این بین امکان دارد محمولههایی هم دور از چشم مرزبانان از مرز خارج شود.
رییس اتحادیه فروشندگان گوشت قرمز، مرغ و ماهی در سنندج تاکید کرد: قیمت هر کیلوگرم گوشت قرمز مخلوط امروز در بازار سنندج مرکز استان ۱۲۵ هزار تومان است.
کرمی با بیان اینکه ۱۸۰ واحد قصابی در سنندج فعالیت دارند، دلیل عمده کاهش فروش گوشت را کاهش ارزش ریال میداند که همزمان به افزایش قاچاش دام نیز دامن زده است.
قاچاق بی معنی استکردستاناز استانهایی است که دارند تلاش میکنند تا به قطب تولید گوشت در کشور تبدیل شود و حالا حرف و حدیثهای قاچاق میتواند این ظرفیت را تحت الشعاع قرار دهد.
اجرای طرح پیشران افزایش ۱۳ هزار تنی گوشت قرمز در این استان از سال گذشته آغاز شده و در این مدت یک هزار و ۵۰۰ تن از این برنامه شامل ۱۱.۵ درصد محقق شده است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی کردستان میگوید: علت افزایش قیمت گوشت در داخل نسبت به سال قبل و حتی ماههای قبل، گرانی حاکم بر بازار و افزایش هزینههای تولید است نه کمبود دام.
محمدفرید سپری یادآور شد: در واقع با وجود یک میلیون و ۹۶۰ هزار دام سبک و سنگین در استان تاثیر قاچاق دام بر قیمت آن حداقل در داخل استان معنیدار نیست.
رییس سازمان جهاد کشاورزی کردستان با اشاره به بند (ب) تصمیمات جلسه ۱۷۸ ستاد هماهنگی اقتصادی دولت در ۱۱ آبان ۱۳۹۹ اظهار داشت: طبق این بند مسوولیت برنامه ریزی و هماهنگی تامین تولید و واردات انواع نهادههای کشاورزی و دام و طیور و همچنین مسوولیت تولید، عرضه و تنظیم بازار مرغ و تخم مرغ تا مرحله عمده فروشی به قیمت مصوب با وزارت جهاد کشاورزی است.
سپری گفت: طبعا صادرات دام زنده پرواری میتواند بر رونق صنعت دامپروری اثر مثبت داشته باشد و چنانچه صادرات براساس برنامه و کنترل شده باشد با اعمال تعرفه میتوان ضمن کنترل حجم آن، درآمد قابل توجهی عاید کشور کرد و با برنامههای افزایش تولید گوشت قرمز ضمن بدست آوردن بازارهای منطقه، خود به خود قاچاق دام نیز محدود و کم میشود.
وی افزود: با توجه بـه ممنوعیت صـادرات دام زنـده از ۱۷ خرداد ۱۳۹۷ و بدلیل تفاوت نرخ ارز در داخل و خارج کشور و همچنین اختلاف قیمت دام زنده در داخل کشور با آن سوی مرزهـا، انگیـزه افراد برای قاچـاق دام نیز زیاد شده است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی کردستان یادآور شد: در واقع قاچاق دام و میزان آن و مقایسه آن با سال قبل بر اساس اطلاعات اعلام شده از سوی پلیس مرزبانی افزایش چشمگیری داشته است.
دام روی دست تولید کننده
مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی کردستان همگفت که در نتیجه کاهش تقاضا به علت گرانی و افزایش تولید در استان هم اکنون بیش از یک هزار راس دام عمدتا سنگین روی دست تولید کنندگان مانده و سازمان جهاد کشاورزی با همکاری استانداری کردستان پیشنهاد صدور مجوز صادرات این تعداد دام را به منظور حمایت از تولید کنندگان به وزارت جهاد کشاورزی ارائه کرده است.
حمید رحیمی با اشاره به اینکه هم اکنون حدود ۱۲ درصد از برنامه پیشران افزایش تولید گوشت قرمز در استان تحقق یافته است، یادآور شد: به همین علت جابجایی دام در استان به نسبت سالهای قبل افزایش یافته است.
وی افزود: به دلیل افزایش تولید و جابجایی دام در استان در راستای سیاستهای وزارت جهاد کشاورزی برای تحقق امنیت غذایی آذر سال گذشته فرایند هویتدار کردن دام آغاز شده و از آن پس هرگونه جابجایی دام نیازمند پلاکگذاری و هویتدار شدن است.
مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی کردستان یادآور شد: با استفاده از این طرح در سال جاری ۱۱۰ هزار راس دام سبک و سنگین با همکاری دامپزشکی استان پلاکگذاری و هویت دار شده و به نقاط مختلف کشور جابجا شدهاند.
نهادههای گران و قاچاق
دامداران هم از افزایش قیمت نهادههای دامی گله دارند و میگویند: قیمت نهادهها از ابتدای سال تا کنون سه برابر شده است و از سویی تعاونیهای جهاد کشاورزی هم این نهادهها را عرضه نمیکنند.
آنها کمبود دام در کنار قاچاق را عامل گرانی میدانند و دل خوشی از افزایش قیمت ندارند، چون میدانند این افزایش بر دیگر بخشهای دامداری و دامپرری از جمله تامین نهادهای دامی تاثیر مستقیم دارد.
مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی کردستان صادرات منظم و با ثبـات را زمینه جهـش تولید میداند ومی گوید: لازم است سیاستهای اتخاذ شده در حوزه صادرات و واردات بر اساس شرایط حاکم بـر بـازار و مقتضیات زمان صورت گیرد تا موجب ایجاد انگیزه و رغبت تولیدکنندگان جهت افزایش تولیـد و تـامین امنیـت غذایی شود.
شهریار حنیفی افزود: در حال حاضر با توجه به واگذاری مسوولیت تنظیم بازار گوشت سفید و قرمـز بـه وزارت جهـاد کشـاورزی، صدور مجوز صادرات گوشت قرمز به صورت محدود، میتواند موجب کاهش انگیـزه قاچـاق و تعـادل بخشـی بـه دامپروری کشور و حمایت از تولیدکنند.
حالا که همه مردم کشور متاثر از این گرانی، دارند گوشت کمتری میخورند، این مساله در استانهایی مانند کردستان که هم دام مازاد دارد و هم مردمش دستشان کمتر به دهانشان میرسد، باید فکری اساسی کرد.
این راهکار هرچه که باشد باید بتواند کاری کند که این ماده پروتیینی در سفره مردم از این کم رنگتر نشود مخصوصا در این روزها که کارشناسان به مردم توصیه میکنند تا با تغذیه مناسب، سیستم ایمنی بدنشان را تقویت کنند.
گزارش از : کلثوم مومنی