نگاه یک؛
اجرای ۲۵۰ طرح بزرگ آب و برق تا پایان امسال
وزیر نیرو گفت: متعهد شدیم تا پایان امسال ۲۵۰ طرح بزرگ آب و برق و فاضلاب را در قالب پویش «هر هفته - الف - ب ایران» با سرمایه گذاری حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان به بهره برداری برسانیم.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا وسیما،آقای رضا اردکانیان با حضور در برنامه «نگاه یک» با اشاره به اینکه این پویش برای اجرا، تکمیل و به بهره برداری رساندن طرحهای آب و برق و فاضلاب در سراسر کشور راه اندازی شده است، افزود: اجرای این پویش باوجود همه محدودیتها به اتکاء ظرفیتهای موجود و توانمندی شرکتهای مدیریتی، مهندسین مشاور، پیمانکاران و ظرفیت بخشهای دولتی و خصوصی در حال انجام است.
وی با بیان اینکه طرح شیرین سازی و انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی، یک ابر پروژه و جزو بزرگترین طرحهای آبی و خاکی کشور است، ادامه داد: اجرای این طرح که با سرمایه گذاری بخش خصوصی و با پیگیری و پشتیبانیهای وزارت صنعت، معدن و تجارت و با مشارکت بیش از ۱۹۰ شرکت سازنده ایرانی به ثمر رسیده نیز جزو این پویش است.
آقای اردکانیان افزود: به جزء این طرح، تا کنون ۱۲۶ طرح از ۲۵۰ طرح را با سرمایه گذاری ۲۷ هزار میلیارد تومان به پایان رساندیم و با این طرح، ۱۲۸ پروژه با سرمایه گذاری حدود ۴۳ هزار میلیارد تومان به انجام رسیده است.
وزیر نیرو گفت: تا کنون اجرای ۷ سد مخزنی، ۸ طرح شبکه آبیاری و زهکشی، ۴ تصفیه خانه بزرگ آب، ۷ تصفیه خانه بزرگ فاضلاب و آبرسانی به ۴۴۸ روستا و ۷ شهر بزرگ انجام شده است.
آقای اردکانیان ادامه داد: ۹ نیروگاه حرارتی، ۱۳ نیروگاه تجدید پذیر، ۵ نیروگاه مقیاس کوچک و ۳۳ طرح پست و خطوط انتقال به ثمر رسیده است.
وی با بیان اینکه علاوه بر این طرحهای ساخت و سازی، ۷ طرح سازوکاری هم به بهره برداری رسیده است، اضافه کرد: طرحهای سازوکاری طرحهایی هستند که هم تاثیر خود را در بهتر اجرا شدن طرحهای ساخت و سازی نشان میدهند و هم موجب تسهیل خدمت رسانی به مردم میشوندکه از جمله آنها بی نیاز کردن مردم از مراجعه به شرکتهای توزیع برق است.
آقای اردکانیان افزود: بیش از ۴۰ خدمتی که مردم باید با مراجعه، آن خدمات را دریافت میکردند اکنون با استفاده از فناوری تلفنهای همراه و یا ارتباطات تلفنی، قابل انجام است و اجرای طرحهای مانند این هم جزو برنامههای امسال است
جبران حدود یک میلیارد مترمکعب بیلان منفی سفره های آب زیرزمینی
وزیر نیرو در ادامه گفت: در دو سال گذشته به علت شرایط خوب بارشی، حدود یک میلیارد مترمکعب بیلان منفی سفرههای آب زیرزمینی جبران و تالابهای زیادی سیراب شده است.
آقای رضا اردکانیان در ادامه برنامه نگاه یک شبکه یک سیما با اشاره به این که شواهد تغییر اقلیم، زیاد شده و جدی است، افزود: در شرایط فعلی در مناطقی شبیه منطقه کشورمان؛ شرایط حدی حاکم است یعنی شرایطی که کمتر سالهای معتدل پیش خواهد آمد که سالانه حدود ۲۴۰ تا ۲۵۰ میلی متر بارش داشته باشیم.
وی با اشاره به این که شرایط حدی به این معناست که یا سالهای بسیار خشک یا ترسالیهای شدید داشته باشیم، گفت: در سه سال اخیر شرایط حدی را تجربه کردیم و در سال آبی ۹۶ و ۹۷، خشکترین در پنجاه سال اخیر بود و سال آبی ۹۷ و ۹۸ و سال آبی ۹۸ و ۹۹ از پربارانترین سالهای پنج دهه اخیر بودند.
آقای اردکانیان اضافه کرد: نوع مدیریتی که در شرایط حدی باید اعمال شود با مدیریت منابع آب در شرایط معتدل و متوسط متفاوت است؛ به این معنا که هم باید امکان ذخیره بارش و سیلابها را داشته باشیم و از خطرات سیلاب مصون باشیم و هم ظرفیت آب شیرین را برای شرایط خشک و کم آبی نگهداری کنیم و هم باید در ترسالی ها؛ امکان گذر سیل را فراهم کنیم تا خسارات کمتری ببینیم و لایروبی و مهندسی رودخانه، بحثهای مهمی است.
وی با بیان این که امسال بر اساس پیش بینیهای سازمان هواشناسی، پاییز به ترسالی سالهای گذشته نیست، گفت: بر اساس آمارها، تا دیروز بارش در سال آبی جدید از اول مهر حدود ۱۹ میلی متر بود که در مقایسه با متوسط درازمدت حدود ۱۶ درصد و در مقایسه با پارسال هم حدود ۱۷ درصد کمتر است امیدواریم در سه ماهه دوم سال آبی جاری این وضعیت بهتر شود.
وزیر نیرو با اشاره به سابقه فناوری شیرین سازی آب دریا گفت: در منطقه خلیج فارس ۶۷ سال پیش؛ کویت نخستین آب شیرینها را نصب و استفاده کرد سپس بقیه کشورهای همسایه هم در این منطقه این کار را انجام دادند.
آقای اردکانیان افزود: اکنون بیش از ۸۵۰ آب شیرین کن در این منطقه فعال هستند که از این تعداد حدود ۲۵ آب شیرین کن، بزرگ هستند و ظرفیت بیش از ۱۰۰ هزار مترمکعب در شبانه روز را دارند و پروژه ما در خلیج فارس هم از ثمره این آب شیرین کن هاست.
وی با بیان اینکه به طور کلی ۷۵ درصد نمک زدایی دنیا در این منطقه انجام میشود ادامه داد: اتکای اصلی کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس برای تأمین آب شیرین مورد نیاز خود به آب شیرین کن هاست.
آقای اردکانیان گفت: این که از صفر تا صد طرح شیرین سازی و انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی کشورمان در این دولت در حال اجراست و با سرمایه و ظرفیتهای بخش خصوصی داخلی اجرا شده از اهمیت زیادی برخوردار است، اما اهمیت بیشتر آن در این است که اجرای این طرح، صفحه جدیدی در پایداری حیات در منطقه فلات مرکزی ایران باز کرده است.
وی با اشاره به خشک و نیمه خشک بودن اقلیم کشورمان افزود: در حالی که یک درصد جمعیت دنیا در کشور ما وجود دارد، کمتر از سه دهم درصد منابع آب شیرین کن دنیا؛ سهم کشورمان است و این که کشور ما به آب دریا در شمال و جنوب دسترسی دارد و بتواند به این فناوری دسترسی پیدا کند و آب دریا را شیرین و به اعماق کشور منتقل کند؛ از اهمیت زیادی برخوردار است و امید به زندگی را در فلات مرکزی ایران افزایش میدهد.
وزیر نیرو با اشاره به این که از سالها پیش کار مطالعاتی وسیعی را برای ۱۷ استان کشور شامل استانهای ساحلی و مرکزی آغاز کردیم گفت: حدود ۶۰ میلیارد مترمکعب در سال مصرف آب این استان هاست.
آقای اردکانیان با بیان این که در افق سال ۱۴۲۵، نهصد میلیون مترمکعب کسری آب برای صنایع داریم ادامه داد: ۲۶ میلیارد مترمکعب آب دریا را در جنوب به مصارفی که نیاز به نمک زدایی ندارند اختصاص دادیم و بخشی از آب دریا را هم با نمک زدایی استفاده میکنیم.
وی با اشاره به این که همه استانهای مناطق مرکزی کشورمان بر اساس شرایطی که تدوین کردیم میتوانند از آب دریا استفاده کنند گفت: طرح شیرین سازی و انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی از سال ۱۳۹۲ آغاز شد و بیش از ۱۹۰ شرکت سازنده ایرانی به ظرفیت حدود ۱۶ هزار نیروی انسانی در طول این سالها برای اجرای این طرح مشغول کار بودند.
آقای اردکانیان با بیان این که تا کنون در این مرحلهای که اجرا شده است؛ حدود ۱۶ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری شده است، افزود: تعداد قابل ملاحظهای ایستگاههای پمپاژ، پست برق و خطوط انتقال ساخته شده است.
وی اضافه کرد: سالانه حدود ۴۰ میلیون مترمکعب آب شیرین برای گل گهر، ۳۰ میلیون مترمکعب برای مس، سرچشمه، ۲۰ میلیون مترمکعب برای چادرملو و ۵۰ میلیون مترمکعب در استان هرمزگان و ۱۰ میلیون مترمکعب آب شیرین برای روستاهای در مسیر؛ تدارک دیده میشود.
وزیر نیرو با اشاره به این که مصرف این آب برای کشاورزی نیست، گفت: بنا به گفته آقای رزم حسینی وزیر صمت، قیمت تمام شده این آب در گل گهر سیرجان، قیمت مناسب و حدود دو یورو در مترمکعب است.
آقای اردکانیان با تأکید بر این که مناسبترین و پایدارترین آب برای صنایع بزرگ و معادن کشورمان؛ استفاده از آب دریا و استفاده نکردن از آب شیرین مصرفی مردم است، افزود: طرح شیرین سازی و انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی؛ پنجره جدیدی را بر روی صنایع بزرگ و معادن کشور گشوده است.
وی گفت: با اجرای این طرح، ذخیره آب در سفرههای زیرزمینی بیشتر و حفظ حیات در مناطق مرکزی کشور پایدارتر میشود.
آقای اردکانیان افزود: مجوز استفاده از آب دریا را به استانهایی میدهیم که طرحهای سازگاری با کم آبی آن استانها تضمین شده و به تصویب کارگروه ملی رسیده باشد.
وی اضافه کرد: تهیه این طرحها به این معناست که فکر انتقال آب از دریا، به تنهایی نباید موجب این شود که ما روشهای مناسب تری برای استفاده از آب موجود را پیگیری نکنیم.
برآورد ما رایگان شدن مصرف برق ۳۰ میلیون نفر است
وزیر نیرو گفت: براساس طرح برق امید برآورد ما رایگان شدن مصرف برق ۳۰ میلیون نفر از هموطنان است.
آقای رضا اردکانیان باحضور در «برنامه نگاه یک» گفت: ۸ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر مشترک ما در بخش برق کم مصرف هستند که فقط ۶ درصد درحالی که ۴ میلیون ۴۰۰ هزار مشترک پر مصرف ۴۳ درصد این انرژی را استفاده میکنند.
وی ادامه داد: بهای برق مشترکانی که مصرف آنها کمتر از ۳۰۰ وات ساعت در ماه است رایگان میشود.
وزیر نیرو گفت: جزئیات این طرح روی قبض برق و سامانه وزارت نیرو قرار میگیرد و امیدواریم با فصل گرم سال آینده با همکاری مردم در اجرای این طرح ۱۰ درصد مصرف برق خانگی را کاهش دهیم.
آقای اردکانیان افزود: قبض دوره ابتدای آبان تا آخر آذر و عدد دقیق مصرف استان به استان رو تارنمای شرکت توانیر قرار میگیرد.
وی گفت: در بخش انرژی چالش اصلی ما اصلاح الگوی مصرف است و براساس برنامههای توسعه ۵ ساله در حالی که باید هر سال به ظرفیت نصب شده نیروگاهها اضافه کنیم الگوی مصرف نیز باید مناسب سازی شود.
وی افزود: در دو سه سال اخیر اوج بار در تابستان را از رشد ۵ درصد به یک درصد کاهش دادیم و در بخش خانگی بدلیل شیوع بیماری کرونا حساسیت داریم که اختلالی در تامین برق ایجاد نشود.
وزیر نیرو گفت: طرح برنامه امید گروه پر مصرف را هدف قرار داده است و در پی جریمه کردن برای تامین منابع مالی نیست.
آقای اردکانیان افزود: با اجرای این طرح ۱۰ درصد گروه پرمصرف به خوش مصرف تبدیل میشوند.
وی گفت: پر مصرفها کسانی هستند که در مناطق معتدل مانند تهران بیش از ۳۰۰ کیلو وات و در مناطق گرمسیر بیش از ۳ هزار کیلو وات ساعت در ماه برق مصرف میکنند.
وی افزود: با اجرای این طرح به خانوادههای پر مصرف اطلاع میدهیم و روشهای کاهش مصرف برق را به آنها میآموزیم و تسهیلاتی برای استفاده آنها از پنلهای خورشیدی در پشت بامها فرآهم میکنیم، اما اگر توجه نکردن مشمول ۱۰ درصد افزایش بهای مصرف برق خواهند شد.
او اضافه کرد: طرح سازگاری با کم آبی برای استانهای هرمزگان، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، فارس، بوشهر، کرمان، یزد، اصفهان و سمنان مطالعه شده است، اما این طرح در قالب طرح آمایش سرزمینی برای برخی استانها تصویب و برای بهره مندی آنها از آب دریا تصمیمهایی اتخاذ شده است.
آقای اردکانیان ادامه داد: در هرمزگان و بوشهر با سرمایه گذاری بخش خصوصی آب شیرین شده دریا را میخریم و با قیمت یارانهای در اختیارمردم قرار میدهیم.
وی با بیان اینکه کمترین قیمت پرداختی برای آب داخل بطری در هر متر مکعب دو تا سه میلیون تومان است افزود:، اما برای همین میزان آب و با همین کیفیت در شبکه آبرسانی در شهرها ۵۰۰ تومان و در روستاها ۲۵۰ تومان پرداخت میشود.
وی درباره جدا سازی آب شرب از آب مورد نیاز برای مسائل بهداشتی گفت: برای اجرای این طرح نیازمند منابع مالی هنگفتی هستیم و به عنوان نمونه در شهر تهران ۹ هزار کیلومتر شبکه وجود دارد و با مطالعات اقتصادی امکان پذیری اجرای این طرحها را استخراج کردیم و مشخص شد مانع اجرای طرح جدا سازی آب شرب از آب بهداشتی فناوری نیست بلکه منابع اقتصادی است.
وزیر نیرو افزود: البته با شهرداری تهران توافق کرده ایم برای فضای سبز به جای استفاده از منابع آب زیر زمینی که قابل شرب است از پسابهای تصفیه شده استفاده کنند.
آقای اردکانیان گفت: تا ۲۰ سال آینده امیدواریم بیش از ۱۴۰ میلیون متر مکعب در سال پساب تصفیه شده در اختیار شهرداری قرار دهیم و به میزان آب سد امیرکبیر منابع آب زیر زمینی ذخیره شود.
وی افزود: بخش برق اتکایی به بودجه عمومی ندارد و در این بخش ۴ میلیارد و یکصد میلیون یورو و ۲۸ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری شده است، اما در بخش آب وابستگی به بودجه عمومی وجود دارد، زیرا در این بخش ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون یورو و ۳۱ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری شده است.
وزیر نیرو گفت: امسال ۲۵۰ طرح با سرمایه گذاری ۵۰ هزار میلیارد تومان در وزارت نیرو به بهره برداری میرسد.
وی با بیان اینکه موضوع آب عرصه تک وزاتخانهای نیست و مسئلهای بین بخشی است افزود: نباید دستگاههای مختلف در زمینه آب جدا جدا فعالیت کنند.
آقای اردکانیان گفت: باید طرح آمایش سرزمینی وجود داشته باشد تا همه دستگاهها یکپارچه درباره موضوع آب برای هر منطقه تصمیم گیری کنند.
وی افزود: طرح آمایش سرزمینی پیش شرط نگاه بین بخشی به مسئله آب است و سازمان برنامه و بودجه وعده دادت این طرح را تا پایان سال آماده کند.
وزیر نیرو گفت: به عنوان نمونه با اجرای طرح شیرین سازی آب دریا و انتقال آن به کرمان ۱۰۰ میلیون متر مکعب آب در اختیار صنعت این استان قرار داده شد و از محل دیگری نیز برای شرب ۱۵۰ میلیون مترمکعب آب تامین میشود، اما در این استان در برخی سالها ۶ میلیارد متر مکعب آب برای کشاورزی استفاده میشود.
وی افزود: با کشورهای همسایه معاهداتی داریم و آنها باید حقابه ما را رعایت کنند که از جمله آنها حقابه ایران از هیرمند است و دولت افغانستان به آن پایبند است.
او گفت: با سازوکارهایی که وجود دارد هر نوع طرح سازهای در هیرمند با رعایت حقوق قانونی ما از آب این رودخانه اجرا میشود.
وزیر نیرو افزود: کمیساریای هیرمند در معاهده حقابه ما از آب این رودخانه ایجاد شده است و اعضای آن هفته آینده در کابل جلسهای برگزار میکنند.
آقای اردکانیان با اشاره به راه اندازی راه آهن خواف به هرات در آینده نزدیک، نهایی شدن سند جامع راهبردی همکاری دو کشور در آینده را یاداور شد و اضافه کرد: افغانستان به این موضوع توجه دارد که رعایت حقابه قانونی ما از هیرمند اصل و شرط است.
وی گفت: ما ظرفیتهای مهندسی داریم که با اجرای طرحهای آنها در هیرمند خدشهای به حقابه ما وارد نشود.
وی افزود: ایجاد سدهایی در ترکیه و سرشاخههای ارس نیز طرحهای بالا دستی که در حوزههای آبریزی غیر مشترک اجرا میشود تابع مقررات کلان و جامعه بین المللی است و به وسیله سازمانهای جهانی دنبال میشود.
وزیر نیرو گفت: در این باره آخرین برداشتها و تحلیلهای خود را به دستگاه دیپلماسی کشور ارائه میدهیم و آنها موضوع را دنبال میکنند، اما در بخش آبریزهای مشترک قوانین دو طرفهای وجود دارد.
آقای اردکانیان درباره همکاری وزارت نیرو با قطر نیز گفت: هفته آینده اجلاس کمیسیون مشترک دو کشور پس از سالها در ایران برگزار میشود و طرحهایی را آماده کرده ایم و میدانیم بخش خصوصی قطر برای سرمایه گذاری از آنها استقبال میکنند.
وی افزود: طرحی برای ایجاد مرکزی برای آب شیرین کن در ایران نیز داریم.
اوبا بیان اینکه در زمینه انرژیهای تجدید پذیر کارهای خوبی انجام داده ایم گفت: در سیستان و بلوچستان ظرفیت تولید ۳۰ هزار مگاوات با انرژی باد داریم.
وزیر نیرو افزود: امکان صادرات انرژیهای حاصل از انرژیهای تجدید پذیر را فرآهم کرده ایم.