پخش زنده
امروز: -
گواهی فوت چگونه صادر می‌شود؟
بعد از مرگ افراد، شناسنامه فرد باطل شده و برای او گواهی فوت صادر می‌شود.
به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سيما، به هنگام فوت نیز باید تاریخ آن در ثبت احوال به ثبت رسد. بعد از مرگ افراد، شناسنامه فرد باطل شده و برای او گواهی فوت صادر می‌شود، اما چگونه گواهی فوت صادر مي شود؟
گواهی فوت و مراحل اخذ این گواهی
گواهی مرگ از نظر تحقق ارث اهمیت بسیاری دارد؛ چرا که در این لحظه است که باید مشخص شود چه کسانی قابلیت ارث بردن را دارند. احراز و اثبات این لحظه معمولاً با سند خلاصه‌ی مرگ و ثبت واقعه در اسناد سجلی و ابطال شناسنامه متوفی انجام می شود. اما در صورت لزوم با دیگر دلایل مانند شهادت شهود نیز ممکن است.
در این مورد باید توجه داشت که مامور ثبت احوال هیچ گاه احراز کننده مرگ نمی‌باشد و وظیفه او محدود به ثبت اعلام واقعه‌ی مرگ است و به همین دلیل اثبات خلاف آنچه در اسناد سجلی درباره تاریخ فوت می‌آید نیازی به ادعای جعل ندارد.
گواهی فوت چگونه صادر می‌شود؟
پس از آنکه علائم حیاتی شخص کمرنگ شد و حالت جسمانی وی رو به وخامت گذاشت باید در ابتدا با اورژانس تماس گرفت و از آنان کمک گرفت.
در صورتی که این کار موثر نیفتاد و فرد فوت شد، باید قانوناً اقداماتی صورت بگیرد:
باید صحت فوت بر پزشک اورژانس محرز شود و مرگ به تأیید وی برسد. پزشک با انجام معاینه و نبود هیچگونه علائم حیاتی در بدن شخص متوفی، به صدور گواهی فوت می‌پردازد.
بعد از تایید فوت شخص متوفی، مراتب توسط اداره‌ی ثبت احوال ثبت شده و شناسنامه فرد فوت شده باطل می‌شود و گواهی فوت برای متقاضیان صادر می‌شود.
چه پزشکی میتواند گواهی فوت را صادر کند؟
پزشک صادر کننده‌ی گواهی فوت حتما باید مورد تایید سازمان پزشکی قانونی باشد و از طرف این سازمان دارای مجوز قانونی باشد.
گواهی فوت حتما باید در سربرگ گواهی مخصوص که از طرف پزشکی قانونی مورد تایید صادر می‌شود، باشد
چه زمانی می‌توان گواهی فوت را در خانه صادر کرد؟
برای انجام چنین کاری شرایط و موانع زیادی وجود دارد که به تفسیر توضیح داده می‌شود.
پزشک در صورتی میتواند گواهی فوت را در خانه صادر کند که فرد فوت شده:
بیمار او بوده باشد و پزشک از شرایط جسمانی و احوالات و روحیات او آگاهی دقیق داشته باشد یا اگر پزشک فرد را نمی‌شناسد بتواند با بررسی دقیق و کامل مدارک، دارو‌ها و بدن بیمار علت فوت را تشخیص دهد.
علت فوت باید کاملا مشخص و معین باشد و مرتبط با بیماری شخص متوفی باشد؛ چرا که ممکن است جرم و جنایتی برای شخص اتفاق افتاده باشد. علت مرگ باید طبیعی باشد و حادثه‌ای در مرگ او دخیل نباشد.
برای صدور گواهی فوت، خانواده‌ی فرد نباید هیچگونه نارضایتی یا کدورتی نسبت به متوفی داشته باشد.
جسد شخص متوفی شده باید کاملا احراز هویت شود. جسد به طور کامل معاینه شود و از نظر آثار تروما، خفگی، شکستگی، دررفتگی، چاقو خوردگی یا گلوله خوردگی و … دقیقاً بررسی شود. زیرا پزشک به هیچ وجه بدون معاینه‌ی شخص اجازه صدور گواهی فوت را ندارد.
در هنگام صدور گواهی فوت، مدارک شناسایی شخص فوت شده حتما باید در اختیار دکتر صادرکننده‌ی گواهی فوت قرار بگیرد.
چه زمانی گواهی فوت را نمی‌توان در منزل صادر کرد؟
در بعضی موارد صدور گواهی فوت فقط و فقط باید توسط پزشکی قانونی صورت گیرد و پزشکان معمولی نمی‌توانند گواهی فوت صادر کنند:
فوت بر اثر اقدام به قتل
فوت به دلیل اقدام به خودکشی
فوت به خاطر هر گونه نزاع (اعم از درگیری جسمی و یا زبانی)
فوت بر اثر حوادث رانندگی (به هر نحو و با هر فاصله‌ی زمانی از حادثه که سبب مرگ شود)
فوت به دلیل مسمومیت (شیمیایی، دارویی، گازگرفتگی و…)
فوت بر اثر سوء مصرف مواد (دارو‌های خواب آور، مخدر، روانگردان، توهم زا …)
فوت بخاطر برق گرفتگی، سوختگی، غرق شدگی، سرمازدگی، گرمازدگی، سقوط از ارتفاع
فوت ناشی از کار یا پیشه (حوادث شغلی، مواد آلاینده محیط کار، ماندن زیر دستگاه پِرِس و…)
فوت در زندان یا بازداشتگاه
فوت در مراکز اقامت جمعی مانند آسایشگاه، پرورشگاه، اردوگاه، پادگان، خوابگاه، هتل، مهمانسرا، مسافرخانه و..
فوت ناشی از اقدامات و عملیات تشخیصی و درمانی و پزشکی….
فوت مادر ناشی از اقدامات تشخیصی و درمانی در حین بارداری، حین زایمان یا بعد از زایمان و یا سقط جنین
فوت حین یا متعاقب هرگونه اقدامات ورزشی و یا فوت در باشگاه ها، مسابقات ورزشی و…
فوت‌های ناگهانی، غیر منتظره و غیر قابل توجیه
هر نوع فوتی که احتمال شکایت و پیگرد از کسی در آن وجود داشته باشد.
هر نوع فوت مشکوک و یا فوت با علت ناشناخته
هر نوع فوت اشخاص ناشناس و مجهول الهویه
هر فوتی که احتمال جُنحِه یا جنایت در آن باشد.
فوت ناشی از حوادث غیر مترقبه (یعنی حوادث غیرقابل پیش بینی و غیرقابل پیشگیری)
در غیر موارد مذکور پزشک میتواند بر اساس قانون، گواهی فوت را در منزل صادر کند.
نقش پزشکی قانونی در صدور گواهی فوت چیست؟
اگر نتیجه‌ی بررسی‌های انجام شده توسط پزشک متخصص و دوره دیده این باشد که مرحوم به مرگ طبیعی نمرده است:
* مراحل کفن و دفن به سرعت انجام نمی‌گیرد.
* جسد فرد فوت شده را در این حالت به پزشکی قانونی می‌فرستند.
* پزشکی قانونی معاینه و بررسی‌های لازم را انجام می‌دهد و همه جوانب را بررسی می‌کند و پس از آن اجازه کفن و دفن می‌دهد.
واقعه وفات ظرف چند روز باید اطلاع داده شود؟
بر اساس ماده‌ی ۲۵ (اصلاحی سال ۱۳۶۳):
«مهلت اعلام وفات ده روز از تاریخ وقوع یا وقوف بر آن است.».
اما از آن جایی که هیچ ضمانت اجرایی برای این ماده مقرر نشده باید بگوییم:
بهتر است واقعه وفات در ظرف مهلت مذکور یعنی ۱۰ روز به اداره ثبت احوال اعلام شود و صدور گواهی فوت در مراحل بعدی نیز نیازمند ارایه شناسنامه‌ی متوفی یا اعلام شماره و تاریخ ثبت وفات است.
گواهی مرگ از نظر تحقق ارث اهمیت بسیاری دارد؛ چرا که در این لحظه است که باید مشخص شود چه کسانی قابلیت ارث بردن را دارند. احراز و اثبات این لحظه معمولاً با سند خلاصه‌ی مرگ و ثبت واقعه در اسناد سجلی و ابطال شناسنامه متوفی انجام می شود. اما در صورت لزوم با دیگر دلایل مانند شهادت شهود نیز ممکن است.
در این مورد باید توجه داشت که مامور ثبت احوال هیچ گاه احراز کننده مرگ نمی‌باشد و وظیفه او محدود به ثبت اعلام واقعه‌ی مرگ است و به همین دلیل اثبات خلاف آنچه در اسناد سجلی درباره تاریخ فوت می‌آید نیازی به ادعای جعل ندارد.
گواهی فوت چگونه صادر می‌شود؟
پس از آنکه علائم حیاتی شخص کمرنگ شد و حالت جسمانی وی رو به وخامت گذاشت باید در ابتدا با اورژانس تماس گرفت و از آنان کمک گرفت.
در صورتی که این کار موثر نیفتاد و فرد فوت شد، باید قانوناً اقداماتی صورت بگیرد:
باید صحت فوت بر پزشک اورژانس محرز شود و مرگ به تأیید وی برسد. پزشک با انجام معاینه و نبود هیچگونه علائم حیاتی در بدن شخص متوفی، به صدور گواهی فوت می‌پردازد.
بعد از تایید فوت شخص متوفی، مراتب توسط اداره‌ی ثبت احوال ثبت شده و شناسنامه فرد فوت شده باطل می‌شود و گواهی فوت برای متقاضیان صادر می‌شود.
چه پزشکی میتواند گواهی فوت را صادر کند؟
پزشک صادر کننده‌ی گواهی فوت حتما باید مورد تایید سازمان پزشکی قانونی باشد و از طرف این سازمان دارای مجوز قانونی باشد.
گواهی فوت حتما باید در سربرگ گواهی مخصوص که از طرف پزشکی قانونی مورد تایید صادر می‌شود، باشد
چه زمانی می‌توان گواهی فوت را در خانه صادر کرد؟
برای انجام چنین کاری شرایط و موانع زیادی وجود دارد که به تفسیر توضیح داده می‌شود.
پزشک در صورتی میتواند گواهی فوت را در خانه صادر کند که فرد فوت شده:
بیمار او بوده باشد و پزشک از شرایط جسمانی و احوالات و روحیات او آگاهی دقیق داشته باشد یا اگر پزشک فرد را نمی‌شناسد بتواند با بررسی دقیق و کامل مدارک، دارو‌ها و بدن بیمار علت فوت را تشخیص دهد.
علت فوت باید کاملا مشخص و معین باشد و مرتبط با بیماری شخص متوفی باشد؛ چرا که ممکن است جرم و جنایتی برای شخص اتفاق افتاده باشد. علت مرگ باید طبیعی باشد و حادثه‌ای در مرگ او دخیل نباشد.
برای صدور گواهی فوت، خانواده‌ی فرد نباید هیچگونه نارضایتی یا کدورتی نسبت به متوفی داشته باشد.
جسد شخص متوفی شده باید کاملا احراز هویت شود. جسد به طور کامل معاینه شود و از نظر آثار تروما، خفگی، شکستگی، دررفتگی، چاقو خوردگی یا گلوله خوردگی و … دقیقاً بررسی شود. زیرا پزشک به هیچ وجه بدون معاینه‌ی شخص اجازه صدور گواهی فوت را ندارد.
در هنگام صدور گواهی فوت، مدارک شناسایی شخص فوت شده حتما باید در اختیار دکتر صادرکننده‌ی گواهی فوت قرار بگیرد.
چه زمانی گواهی فوت را نمی‌توان در منزل صادر کرد؟
در بعضی موارد صدور گواهی فوت فقط و فقط باید توسط پزشکی قانونی صورت گیرد و پزشکان معمولی نمی‌توانند گواهی فوت صادر کنند:
فوت بر اثر اقدام به قتل
فوت به دلیل اقدام به خودکشی
فوت به خاطر هر گونه نزاع (اعم از درگیری جسمی و یا زبانی)
فوت بر اثر حوادث رانندگی (به هر نحو و با هر فاصله‌ی زمانی از حادثه که سبب مرگ شود)
فوت به دلیل مسمومیت (شیمیایی، دارویی، گازگرفتگی و…)
فوت بر اثر سوء مصرف مواد (دارو‌های خواب آور، مخدر، روانگردان، توهم زا …)
فوت بخاطر برق گرفتگی، سوختگی، غرق شدگی، سرمازدگی، گرمازدگی، سقوط از ارتفاع
فوت ناشی از کار یا پیشه (حوادث شغلی، مواد آلاینده محیط کار، ماندن زیر دستگاه پِرِس و…)
فوت در زندان یا بازداشتگاه
فوت در مراکز اقامت جمعی مانند آسایشگاه، پرورشگاه، اردوگاه، پادگان، خوابگاه، هتل، مهمانسرا، مسافرخانه و..
فوت ناشی از اقدامات و عملیات تشخیصی و درمانی و پزشکی….
فوت مادر ناشی از اقدامات تشخیصی و درمانی در حین بارداری، حین زایمان یا بعد از زایمان و یا سقط جنین
فوت حین یا متعاقب هرگونه اقدامات ورزشی و یا فوت در باشگاه ها، مسابقات ورزشی و…
فوت‌های ناگهانی، غیر منتظره و غیر قابل توجیه
هر نوع فوتی که احتمال شکایت و پیگرد از کسی در آن وجود داشته باشد.
هر نوع فوت مشکوک و یا فوت با علت ناشناخته
هر نوع فوت اشخاص ناشناس و مجهول الهویه
هر فوتی که احتمال جُنحِه یا جنایت در آن باشد.
فوت ناشی از حوادث غیر مترقبه (یعنی حوادث غیرقابل پیش بینی و غیرقابل پیشگیری)
در غیر موارد مذکور پزشک میتواند بر اساس قانون، گواهی فوت را در منزل صادر کند.
نقش پزشکی قانونی در صدور گواهی فوت چیست؟
اگر نتیجه‌ی بررسی‌های انجام شده توسط پزشک متخصص و دوره دیده این باشد که مرحوم به مرگ طبیعی نمرده است:
* مراحل کفن و دفن به سرعت انجام نمی‌گیرد.
* جسد فرد فوت شده را در این حالت به پزشکی قانونی می‌فرستند.
* پزشکی قانونی معاینه و بررسی‌های لازم را انجام می‌دهد و همه جوانب را بررسی می‌کند و پس از آن اجازه کفن و دفن می‌دهد.
واقعه وفات ظرف چند روز باید اطلاع داده شود؟
بر اساس ماده‌ی ۲۵ (اصلاحی سال ۱۳۶۳):
«مهلت اعلام وفات ده روز از تاریخ وقوع یا وقوف بر آن است.».
اما از آن جایی که هیچ ضمانت اجرایی برای این ماده مقرر نشده باید بگوییم:
بهتر است واقعه وفات در ظرف مهلت مذکور یعنی ۱۰ روز به اداره ثبت احوال اعلام شود و صدور گواهی فوت در مراحل بعدی نیز نیازمند ارایه شناسنامه‌ی متوفی یا اعلام شماره و تاریخ ثبت وفات است.
تذکر: پس از مرگ، گواهی فوت جایگزین شناسنامه‌ی متوفی است که در صورت نیاز، این گواهی ارایه خواهد شد.
اعلام وفات و امضای سند ثبت مرگ بر عهده‌ی چه کسانی است؟
مطابق با ماده‌ی ۲۶ (اصلاحی ۱۳۶۳):
«اعلام وفات و امضای سند ثبت مرگ به ترتیب به عهده‌ی یکی از اشخاص زیر است:
نزدیک‌ترین خویشاوند متوفی که در موقع وفات حاضر بوده است.
متصدی یا صاحب مکانی که وفات در آن رخ داده است یا نماینده او.
هر شخصی که در موقع وفات حاضر بوده است.
ماموران انتظامی یا کدخدا.
اعلام وفات و امضای سند ثبت مرگ بر عهده‌ی چه کسانی است؟
مطابق با ماده‌ی ۲۶ (اصلاحی ۱۳۶۳):
«اعلام وفات و امضای سند ثبت مرگ به ترتیب به عهده‌ی یکی از اشخاص زیر است:
نزدیک‌ترین خویشاوند متوفی که در موقع وفات حاضر بوده است.
متصدی یا صاحب مکانی که وفات در آن رخ داده است یا نماینده او.
هر شخصی که در موقع وفات حاضر بوده است.
ماموران انتظامی یا کدخدا.
تبصره) متصدیان گورستان یا دفن مکلف به اطلاع وفات به ثبت احوال هستند.»
نتیجه:
بعد از اینکه فوت شخص در حال احتضار مشخص و قطعی شد باید گواهی فوت برای وی صادر شود. سند وفات سندی است که مرگ اشخاص در آن درج می‌شود و بر اساس آن گواهی فوت صادر خواهد شد. خویشاوندان متوفی و هر کسی که در موقع وفات وی حاضر بوده است میتواند با ارائه مدرک شناسایی نسبت به اخذ گواهی فوت اقدام کند.
گواهی فوت اشخاص ایرانی مقیم در خارج توسط گزارش مامورین کنسولی یا یکی از ادارات سازمان ثبت احوال کشور انجام می شود.
نظر شما