وقتی اکسیژن، نفس کم می آورد

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز آذربایجان شرقی، علی 44 ساله که یک ماه قبل درگیر کرونا شده بود اسکن ریه اش درگیری 30 درصد نشان می داد اما به او گفته بودند به خانه برو.

او از روز مراجعه به بیمارستان تعریف می کند: «دکتر گفت با مراقبت خانگی و دارو بهتر می شوی. در محیط آلوده بیمارستان نمان ... سعی کردم متقاعد شوم اما وقتی به سمت درب خروج اورژانس می رفتم انگار کسی چنگ به سینه ام زد. چشمهایم سیاهی رفت و بی حس روی زمین افتادم.آخرین چیزی که از آن روز یادم می آید ماسک اکسیژنی بود که پرستاری روی صورتم گذاشت و در یک آن، بازگشتم از مرگ را حس کردم.»

این حکایت نفس است. نفسی که بی آن هیچ یک از ما زنده نمی مانیم . نفسی که برای انسان سالم از ریه ها می آید و برای بیمار کرونایی از اکسیژن.
حال اگر اکسیژن در دسترس این بیماران نباشد، احتمال زنده ماندن به اغما می رود. اینکه چگونه می شود اکسیژن کافی در مراکز درمانی نباشد ، سوالی است که ناگهان به دغدغه اصلی مسئولان استان تبدیل شده است.

جنجال اکسیژن در آذربایجان شرقی
ماجرا از یک نشست خبری آغاز شد. وقتی رئیس مرکز آموزشی و درمانی امام رضا (ع) تبریز در خصوص مشکلات این بیمارستان گفت.
اینکه یک شرکت سازنده دستگاه اکسیژن ساز با سرپیچی از مفاد قرارداد خود با دانشگاه علوم پزشکی تبریز، به دنبال سودجویی و نفع شخصی است و در نتیجه موجب کمبود اکسیژن در بیمارستان شده است.

دکتر دینوری می گوید: واحد تولید کننده این دستگاهها در استان وجود ندارد و در حال حاضر اکسیژن ساز را از زنجان، اردبیل و اصفهان تهیه می‌ کنیم. به دلیل نوسان قیمت در تامین این وسیله با مشکل مواجه هستیم و شرکتی که حتی از ما پول گرفته است، حدود 80 دستگاه اکسیژن ساز را به بهانه نوسانات قیمت در داخل انبار دپو کرده و تلاش های رئیس دانشگاه نیز تاکنون بی ثمر بوده است.

با رسانه ای شدن این بحث، رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرستان چاراویماق هم در مصاحبه ای اعلام کرد: بیمارستان امیر المومنین (ع) این شهرستان نیاز شدید به اکسیژن دارد.
با توجه به کثرت بیماران کرونایی در مرند ، بیمارستان حجت کوه کمری هم با کمبود اکسیژن مواجه شده است.
از اهر نیز اخبار مشابهی می رسد و مدیر بیمارستان شهریار بستان آباد هم از نیاز شدید این مرکز درمانی به اکسیژن سخن گفته است.

ورود شبانه اکسیژن ساز به تبریز
پس از انعکاس مشکلات کمبود اکسیژن، رئیس سازمان صمت آذربایجان شرقی شب هنگام از تامین نیاز بخش درمان خبر داد.
امین زاده گفت: طی ساعات گذشته و در پی اظهار نظر رئیس بیمارستان امام رضا(ع) تبریز مبنی بر کمبود اکسیژن به عنوان حیاتی ‌ترین نیاز بیماران کرونایی و عدم همکاری مراکز تولید و توزیع، در کمتر از چند ساعت 8 تن اکسیژن مایع تا نیمه‌ شب از طریق یکی از استان‌های همجوار تامین شد.
به گفته وی این روند طی برنامه ریزی مناسب، بر حسب نیاز بیمارستان های آذربایجان شرقی ادامه خواهد داشت.

امین زاده با اشاره به اینکه در استان اکسیژن مایع تولید نمی شود ، توضیح داد: به تمام مراکز تامین و توزیع اکسیژن گازی ابلاغ شده و موظف به فعالیت چند برابر ظرفیت شدند.
اما باید چاره ای موثر اندیشیده شود تا ذخیره سازی بیمارستان های مهم استان برای اکسیژن مایع افزایش یابد.

این اقدامات در واقع نشان دهنده مشکل جدی در تامین دستگاه های اکسیژن ساز برای آذربایجان شرقی است. گویی تجهیزات درمان مردم در این وضعیت نابسامان بیماری کرونا در کشور، برای عده ای تبدیل به تجارت شده و با قیمت جان مردم، در پی کسب سودهای میلیاردری هستند.

ماجرای خرید و تحویل اکسیژن ساز
رئیس دانشگاه علوم پزشکی تبریز می گوید: نیاز روزانه آذربایجان‌شرقی به اکسیژن 80 تن است‌.
دکتر صومی توضیح می دهد: مصرف عادی روزانه ما در بیمارستانها تا قبل از شیوع کرونا 1.5 تن بود ولی حالا بسته به تعدا بیماران بستری در بخشهای کرونا 3 تا 10 برابر شده است.

سه نوع سیستم تامین داریم که شامل اکسیژن ساز ، کپسول و مخازن اکسیژن است.پیش از این نیز 3 دستگاه اکسیژن ساز و مخزن 20 تنی تولید اکسیژن در تبریز فعال بوده و نیازهای بیمارستانی را برطرف می کرد.

به گفته رئیس دانشگاه علوم پزشکی تبریز ، مخزن 30 تنی که به واسطه یک شرکت تهرانی از اصفهان خریداری شده بود ، قرار بود شهریور ماه برسد اما نیمه آبان ماه رسیده است.
صومی البته تاکید می کند که گزارشی مبنی بر فوت و یا آسیب به بیماری در اثر کمبود اکسیژن نداشته ایم و همکاران ما صرفا از بابت ناهماهنگی و سودجویی در تحویل دستگاهها گله مند هستند.

اینکه دستگاههای نظارتی کجای این ماجرا هستند ، سوالی است که در اذهان مردم وجود دارد اما پاسخش به همان جملات تکراری " گزارشی از تخلف دریافت نکرده ایم " می رسد.
همان پاسخی که سازمان صمت به دانشگاه علوم پزشکی تبریز می دهد.

 

 

مردم در به در به دنبال درمان
چالشهای درمانی کرونا تنها به اکسیژن و احتکار آن ختم نمی شود. یکی از گلایه های اصلی مردم ، تایید نشدن برخی داروهای کرونا است.بانوی جوانی در مقابل داروخانه با چهره ای گرفته و درمانده توجهم را جلب می کند.
اومی گوید : پزشک گفته داروهایی که تجویز می کنم را یک دوره کامل مصرف کنی ، کرونا برطرف می شود. یک ساعت و نیم در نوبت داروخانه بودم.حالا می گوید : یکی از داروهایت را بیمه تایید می کند ولی بقیه را نه.

همشهری دیگری هم می گوید : برخی ویتامین ها و مکملهای غذایی معمولی که برای بهبود ایمنی بدن کرونایی ها توصیه می شود ، موجود نیست. اگر هم باشد آزاد حساب می کنند.
خانمی می گوید : 10 بار برای تهیه و تایید یک دارو آمدم و رفتم و حالا با قیمت هر واحد 500 هزار تومن تهیه کردم.

مسئول فنی داروخانه در پاسخ می گوید: ما کمبودی در خصوص داروهای جنرال نداریم . اما در زمینه برخی داروهای تزریقی به خصوص ویال رمدیسیور در داروخانه ها کمبود وجود دارد.داروهای فوق تخصصی هم که تنها در بیمارستان ارائه می شود .

بازار سیاه بیماری نفس گیر
حالا دیگر سودجویان معرکه پررونق جدیدی برای خود یافته اند. از کنار هیچ کالای سلامتی به سادگی رد نمی شوند.
این روزها اگر چه تلاشهای جهادی موجب کاهش و تثبیت قیمت ماسک های 3 لایه مورد نیاز مردم شده اند اما قیمت ماسک های فیلتردار دائمی که قبلا زیر 500 هزار تومان فروخته می شدند برای کادر درمان یک میلیون تومان برای افراد همراه بیماران کرونایی تا 2.5 میلیون تومان هم رسیده است.

از طرفی اگر چه در تمام دنیا داروی خاصی برای کرونا وجود ندارد اما رمدیسیویر، اکتمرا، فاوی پیرامیر و اینتراتکت در ماههای گذشته به موارد جستجوی مردم ما در بازار سیاه تبدیل شده است.
مرد میانسالی که دنبال تهیه نسخه یکی از نزدیکانش است می گوید: مگر وزارت بهداشت نگفته داروهای کرونا فقط تجویز بیمارستانی دارند. پس چرا پزشک معالج بیمار ما در بیمارستان دولتی یک نسخه بلندبالا دستمان می دهد که ما نداریم بروید از هر جا که امکانش بود پیدا کنید؟

با این حال دکتر آقاجانی ، مدیر داروی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی تبریز می گوید : داروهای موثر بر کرونا به اندازه کافی در آذربایجان شرقی موجود است.در مورد داروهایی که پزشکان و کادر درمان با استفاده از تجارب و یا مطالعه مقالات تجویز و یا استفاده می‌کنند، نمی‌توانیم اظهار نظر کنیم.

بهتر است به نکته مهمی هم اشاره کنیم. دکتر متذکر می‌گوید: مصرف داروهایی که اثر آنها ثابت نشده است، می‌تواند در مورد بیمارانی که حال عمومی آنان خوب است، عوارض ناخواسته ایجاد کند.
به گفته وی مصرف خودسرانه داروها می‌تواند عوارض شدید کبدی و کلیوی به همراه داشته باشد و بیمار را به شرایط وخیم‌ تر از بیماری کرونا هدایت کند.

داروهای تولید داخل در گردونه فروش غیرقانونی
رئیس سازمان غذا و دارو در مصاحبه اخیر خود درباره علت گرانی داروی تولید داخل رمدسیویر گفته : ارز نیمایی به رمدسیویر تعلق گرفته و قیمت آن بین 10 تا 15 درصد از نرم بین‌المللی پایین‌ تر است. البته اصولا این دارو، داروی گران ‌قیمتی است و ارزان نیست.

دکتر شانه ساز می افزاید : با وجود اینکه این دارو نتوانست پوشش بیمه‌ای هم پیدا کند، اما اعلام شده بیمارستان‌ها و دانشگاه‌ها، داروی بیماران را تامین کنند و مطمئن باشید داروی هیچ بیماری به دلیل بی پولی قطع نخواهد شد.

وی ادامه می دهد: اینطور نیست که بیمار کرونایی به دلیل بی پولی به دارو دسترسی پیدا نکند. البته فروش خارج از مراکز درمانی وجود دارد و این مشکلات عمدتا در محلی غیر از بیمارستان و در مراحلی غیر از مراحلی که برای تجویز این دارو اعلام شده، دیده می‌شود.

درخواستهای کاذب کمر سی تی اسکن را خم می کند
اسکن ریه نیز این روزها به مشکل بزرگی تبدیل شده است.در مراکز سی تی اسکن تبریز ، صف طولانی مراجعه کنندگان جلب توجه می کند.

در یکی از بخشهای سی تی اسکن ، صدای اعتراض مرد 50 ساله ای شنیده می شود. می گوید : به بیمارستانی دولتی رفتم گفتند اسکن ریه نداریم. بیمارستان خصوصی هم نوشته دستگاه خراب است. بیمارستانی دولتی دیگر برایم 2 ماه نوبت گذاشته! می گویم دفترچه اش را ببینید . همسرم کرونایی است. اما چه فایده . حرفشان همان است: نوبت دهی الکترونیکی است.

یک متخصص رادیولوژی می گوید : هر روز نزدیک به 300 مراجعه کننده داریم.مردم تنها به دلیل حساسیت و واهمه شخصی درخواست اسکن ریه دارند و از دیدگاه تشخیصی نیازی به این کار نیست.اما همین مراجعات موجب انعکاس مشکل محدودیت و کمبود سی تی اسکن در استان می شود.

سراغ معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی تبریز می روم. دکتر رجایی می گوید : ما در تمام بیمارستانهای آذربایجان شرقی 27 دستگاه داریم و 6 دستگاه نیز در مرحله نصب است . به لحاظ فنی هیچ کمبودی نداریم اما با شیوع کرونا درخواست سی تی اسکن به صورت کاذب بالا رفته است.

وی می افزاید: اسکن ریه ویژه بیماران بدحال و بستری و افراد با اکسیژن خون زیر 90 درصد است. اما مردم با علایم خفیف سردرد و بدن درد و سرفه های ریز نیز اصرار به انجام اسکن دارند و روزانه 1500 تا 2000 در خواست اسکن وجود دارد که امکانات موجود کفاف پاسخگویی به موقع را نمی دهد.

او خاطرنشان می کند : سیستم ها بعد از انجام تعداد مشخصی اسکن باید نوسازی شوند و تامین قطعات آنها توقف چند روزه را به دنبال دارد.چرا که قطعات خارجی است و برای تعویض ما را با چالش اساسی مواجه می کند.

 

 

درمان کووید 19 رایگان نیست
شنیدن تجارب مردم از نحوه مواجهه با کرونا این روزها به بخش ثابت روزمره های ما تبدیل شده است.
مریم به تازگی پدر خود را در اثر ابتلا به کرونا از دست داده است.
او می گوید : شنیده بودیم درمان این بیماری رایگان است اما وقتی پدرم بدحال شد و بستری اش کردیم ، تازه متوجه شدیم چه خبر است .
وی در حالی که چشمانش به اشک نشسته ادامه می دهد : وقتی عزیزتان درگیر بیماری است هزینه کردن مهم نیست . اما باید توانش را هم داشته باشید. تا روز پنجم نزدیک به 14 میلیون هزینه دادیم اما در نهایت پدر دوام نیاورد و رفت.

همشهری دیگری هم از خالی نبودن تختهای بیمارستان دولتی و هزینه 47 میلیون تومانی بستری 10 روزه اش در بیمارستان خصوصی گله ها دارد.
رئیس بیمارستان مرجع امام رضا (ع) تبریز می گوید : درمان کووید19 رایگان نیست و به ‌اشتباه در جامعه رایگان اعلام شده است. روزانه حداقل 220 بستری کرونایی داریم.بسته به پیشرفت بیماری، بستری عادی و یا آی. ‌سی. ‌یو میزان هزینه متفاوت است. باید بگویم قیمت بسیاری از کالاها چندین برابر شده است .هر بیمار روزانه بین 500 هزار تا یک ‌میلیون تومان هزینه سربار از قبیل لباس و لوازم مصرفی هم دارد.

حمایت بیمه ای از بیماران کرونایی
با تمام گرانی های موجه و غیرموجه و برخی کمبودها ، بیماران کرونایی در تامین هزینه ها تنها نیستند.
90 درصد هزینه دارو و درمان کرونا در صورت برخورداری بیمار از دفترچه بیمه و بستری در بیمارستان دولتی، بر عهده دولت است.

مدیرکل بیمه سلامت آذربایجان شرقی می گوید : مطابق با دستورالعمل ملی سازمان ، بیمه شدن بیماران کرونایی فاقد درفترچه هم هیچ محدودیتی ندارد و پس از بستری در بخشهای کرونا ظرف مدت 24 ساعت ، آزمون وسع و درآمد آنها انجام می شود.
اگر جزو دهک های پایین جامعه باشند درمان بیمارستانی آنها به صورت رایگان است و در غیر این صورت با محاسباتی سعی در پرداخت کمک هزینه به تناسب تمکن مالی آنها می شود.

به گفته دکتر مجیدی، تنها برای داروهایی که از طریق ستاد ملی کرونا تایید شده پوشش بیمه ای وجود دارد و تا کنون 60 میلیارد تومان هزینه بیماران کرونایی در استان داشته ایم و به طور متوسط هر بیمه شده بستری 4 تا 5 میلیون تومان هزینه دارد.

مدیر تامین اجتماعی استان هم توضیح می دهد : تاکنون در همه بیمارستانهای تحت پوشش سازمان ، مصوبات ابلاغ شده ستاد ملی کرونا را اجرا کرده است. همچنین بیماران تحت پوشش تامین اجتماعی در سایر بیمارستانها هم خدمات را کامل دریافت می کنند.
مقدس پور تاکید می کند: از میان داروهای تجویزی برای کرونا ، تنها انواع مورد تایید مشمول تامین هزینه می شوند.

سرخی چهره آذربایجان شرقی با کرونا
آذربایجان شرقی 5 درصد جمعیت کشور را داراست اما وضعیت آمار ابتلا در استان در مقایسه با متوسط کشوری بسیار خراب است. از ابتدای تابستان تاکنون وضعیت قرمز دست از سر این استان بر نداشته است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی تبریز می گوید: فوت روزانه حداقل 20 نفر بر اثر ابتلا به کرونا در آذربایجان شرقی، نشانه‌ بسیار بدی است.اکنون 50 درصد از از مجموع حدود یک هزار نمونه گیری روزانه کرونا در استان مثبت می‌ شود و این نشان می‌دهد، کرونا به شدت در حال گسترش است.

دکتر صومی خاطرنشان می کند: تا کنون بیش از 43 هزار نفر بیمار مثبت شناسایی کرده‌ایم که حدود 4.5 درصدشان فوت کرده اند و در زمان حاضر یک هزار و 122 نفر در بیمارستان‌های استان بستری هستند.

وی می افزاید: بیمارستان‌های خصوصی تبریز علاوه بر اختصاص 20 درصد ظرفیت قبلی ، تعداد 200 تخت درمانی شامل 150 تخت بخش و 50 تخت آی. سی. یو برای ارائه خدمات درمانی به بیماران کرونایی به تعداد تخت‌های موجود خود اضافه می‌کنند و دانشگاه علوم پزشکی نیز به دنبال ایجاد ظرفیت‌های جدید است.

پیشگیری ارجح بر درمان به خصوص در کرونا
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی تبریز می گوید : اگر شرایط کنترل نشود، وضعیت بدتر خواهد شد و با ادامه روند افزایش بیماری در آینده نزدیک برای ارایه خدمات درمانی با مشکل مواجه خواهیم شد .
10 شهرستانهای این استان در شرایط حاد کروناست و آذربایجان شرقی بیشترین تعداد شهرستانهای دارای وضعیت حاد کرونایی را در بین استانهای کشور دارد.
بر اساس گزارشهای واصله رعایت فاصله گذاری در سطح شهر تبریز در اماکن عمومی گاهی حتی زیر 40 درصد است. حتی اعمال محدودیت های فعالیت بعد از ساعت 18 نیز در این چند روز با عدم مراعات حداقل نیمی از جامعه گره خورده است.

 

 

باید بدانیم تاکنون بیش از یک هزار و 500 نفر از کادر درمان و بهداشت آذربایجان شرقی به کرونا مبتلا شده و 9 نفر به شهادت رسیده اند.
سرپرستار باتجربه ای می گوید : کمبود نیروی انسانی در حوزه سلامت به ویژه در بخش پرستاری مشکل دیروز و امروز نیست . کادر درمانی که داوطلبانه یا بر حسب ابلاغ از بخشهای غیرکرونایی به آی. سی. یو تنفسی منتقل شده اند دیگرهمان افراد تازه نفس چند ماه قبل نیستند و اینطور که پیش می رود دیگر توانی نخواهد ماند تا خدمات ارائه دهند.

سختی های تامین امکانات در بخش درمان، افزایش قیمت داروها ، کمبود تجهیزات درمانی به نسبت افزایش روزافزون بیماران و قدرتمندی ویروس با بی توجهی مردم در رعایت دستورالعملها ، برگزاری دورهمی ها و مراسم های خانگی، برقراری ترددهای غیرضروری ، افق تاری برای مقابله با کرونا تدارک دیده است.
وقت آن نیست که همت روزهای آغاز درگیری با کرونا و احساس مسئولیت همگانی در قطع زنجیره انتقال برگردد؟