شکست سیاست فشار حداکثری آمریکا

به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ آقای سعید خطیب‌زاده در گفتگو با رسانه ملی و در تشریح آخرین تحولات در عرصه جهانی و منطقه‌ای و انتخابات اخیر در آمریکا، تصریح کرد: مقامات آمریکایی مدت‌ها است می‌دانند که سیاست هایشان علیه ایران شکست خورده و سیاست فشار حداکثری آن‌ها به جایی نرسیده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه، افزود: آمریکا ناقض تعهدات بین المللی و خسارت‌های جبران ناپذیری به ملت ایران وارد کرده است که باید جبران شود.

وی در ادامه با تاکید بر اینکه ترامپ، خطوط قرمز بسیار زیادی را رد کرده است که پاسخ‌های درخورش هم از طرف ایران گرفته که فراموش نخواهد کرد، گفت: ایالت متحده در موضعی نیست که برای کسی شرط بگذارد، آمریکا باید توبه کند و جنگ اقتصادی علیه ایران را متوقف کند.

آقای خطیب زاده با بیان اینکه نکاتی که از اردوگاه آقای جو بایدن شنیده می‌شد با نکاتی که از اردوگاه دونالد ترامپ به گوش می‌رسید، تفاوت‌هایی داشته است، افزود: باید ببینیم این تفاوت‌ها در مورد ایران چه هست و یا چه سیاستی‌هایی در مورد ایران قرار است انجام شود.

مشروح گفتگوی ویژه سخنگوی وزارت خارجه که روز گذشته (یکشنبه) ساعت ۲۰ به وقت تهران از برنامه "من طهران" شبکه بین المللی العالم پخش شد:

در ابتدا درباره انتخابات آمریکا و پیروزی جو بایدن چهل و ششمین رئیس جمهوری این کشور سوالی را مطرح می‌کنم، آینده روابط ایران و آمریکا با توجه به دولت جدید آمریکا را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

خطیب زاده: ایالات متحده طی ۴۰ ساله گذشته مسیری که در قبال جمهوری اسلامی ایران در پیش گرفته یک مسیر غلطی بوده و با سیاست‌های شکست خورده‌ای که داشته همواره بر مشکلات افزوده است، البته طی چندساله گذشته که ترامپ رئیس جمهور این کشور بوده، خطوط قرمز بسیار زیادی را رد کرده است که پاسخ‌های درخورش هم گرفته که در ابعاد بسیار تاریخی است و فراموش نخواهد کرد.

ما بیش از آنکه به حرف توجه داشته باشیم به اقدامات توجه می‌کنیم، هر آنکس که در واشنگتن باشد مدت‌ها است می‌داند که سیاست‌های آمریکا علیه ایران شکست خورده است و سیاست‌های فشار حداکثری آن‌ها به جایی نرسیده و دستاوردی جز ضربه به ملت ایران نداشته است، هر کسی که در واشنگتن باشد، چاره‌ای جز احترام به ملت ایران ندارد و به مسیر گفتگو و احترام برگردد، البته سیاست خارجه ایران حساب شده و اصولی است و سیاست‌های ما با رفت و آمد‌ها در کاخ سفید تغییری نمی‌کند، ما سیاستمان را بر اساس عزت، مصلحت، حکمت و منافع کشور پیگیری می‌کنیم.

از همین رو منتظر می‌مانیم ببینیم که در واشنگتن چه اتفاقی می‌افتد، تهران جز معدود پایتخت‌هایی است که سیاست هایش تحت تاثیر رفت آمد‌ها در واشنگتن نیست، منتظر می‌مانیم ببینیم اقدامات عملی در چه مسیری قرار می‌گیرد البته موارد بسیاری است که آمریکا با هر رئیس جمهوری باید به آن پاسخگو باشد و آن لیست آماده است، ناقض تعهدات بین المللی آمریکا بوده و خسارت‌های جبران ناپذیری به ملت ایران وارد کرده است که باید جبران شود، آن‌ها باید تصمیم بگیرند که آیا دوست دارند به فضای قانون مداری برگردند یا خیر؟

پیش بینی شما چیست؟ آیا دولت جدید آمریکا به ریاست جو بایدن بار دیگر به توافق هسته‌ای بازخواهد گشت و بند‌های آن را اجرا می‌کند؟

خطیب زاده: ما انتظاری از کسی در واشنگتن نداریم آن‌ها تصمیم خود را براساس سیاست خود می‌گیرند، هر اقدامی که دولت ترامپ تا به امروز انجام داده است به شکست انجامیده است و از همین رو چاره‌ای جز احترام به ملت ایران ندارند و باید به مسیر درست برگردند، هر دولتی که در واشنگتن بر سرکار بیایید باید با زبان احترام با ایران سخن بگوید.

فعلا برای اظهارنظر زود است و باید منتظر بود که در عمل خود چه اتفاقی می‌افتد.

آقای ظریف گفتند ترامپ و بایدن با یکدیگر تفاوت دارند؟ تفاوتشان در چیست؟

خطیب زاده: البته مصاحبه آقای دکتر ظریف پیش از اعلام نتیجه انتخابات آمریکا بوده و در پاسخ به سوالات مطرح شده، بود، نکاتی که از اردوگاه آقای جو بایدن شنیده می‌شد با نکاتی که از اردوگاه دونالد ترامپ به گوش می‌رسید، تفاوت‌هایی داشته است، باید ببینیم این تفاوت‌ها در مورد ایران چه معنی هست، و لذا اینکه دو نفر با هم تفاوت بکنند بدیهی است، اما باید ببینیم سیاست هایش در مورد ایران ما شاهد چه اتفاقی هستیم، یا ما شاهد تغییر مسیر غلط در پیش گرفته شده در دولت قبل ایالت متحده هستیم و این سیاست شکست خورده و ذهنیت بیمارگونه واشنگتن که می‌تواند پلیس دنیا باشد و با قلدری و زور و گردن کشی، دنیا رو مدیریت کند عوض می‌شود و دنیا در شرایط و فضای جدیدی قرار می‌گیرد و یا ادامه همان مسیر شکست خورده ست که روز به روز سقوط اخلاقی ایالت متحده آمریکا را در پی خواهد داشت.

جو بایدن، رئیس جمهور منتخب آمریکا گفته شرایط و بند‌های جدیدی را به توافق هسته‌ای اضافه می‌کند، این بند‌ها به نظر شما چیست؟

خطیب زاده: اساسا ایالت متحده آمریکا در موضعی نیست که برای کسی شرط بگذارد، ایالت متحده آمریکا ناقض برجام، ناقض قطعقطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بوده و میلیارد‌ها دلار به ملت ایران خسارت زده و از برنامه برجام به عنوان یک مشارکت کننده خارج شده است. روزی که دولتی در ایالت متحده بخواهد به برجام برگردد میزی وجود خواهد داشت که باید پاسخگوی نقض عهد‌ها باشد.

بر طبق فرمایشات مقام معظم رهبری آمریکا باید توبه کند و این به معنای آن است که اولا باید بپذیرد چه خطا‌هایی کرده و ثانیا جنگ اقتصادی علیه ملت ایران را متوقف کند و ثالثا مسیر رفته را برگردد و تعهداتش را عمل و برای گام چهارم جبران خسارت کند.

جامعه بین المللی و متحدین چند دهه فرا آتلانتیک آمریکا بار‌ها اعلام کرده که ایالت متحده ناقض قطعی برجام بوده و لذا نقطه‌ای وجود ندارد برای کسی که برای جمهوری اسلامی شرطی بگذارد.

العالم: اگر بایدن به توافق هسته‌ای بازنگردد آیا ایران مذاکرات خود را در قالب ۵+۱ ادامه می‌دهد یا مذاکرات جداگانه‌ی دیگری خواهد بود؟

خطیب زاده: میز برجام هست و اگر در چهارچوب برجام این مسیری که اعلام کردم طی شود در گوشه‌ای از این اتاق برای همه اعضای برجام؛ جایی وجود دارد و، اما این مسیر ساده نیست. آنچه که ایالت متحده خراب کرده فقط یک تعهد بین المللی نبوده است. در چند سال گذشته دیوار بی اعتمادی را به جایی رسانده که تخریبش به این سادگی نیست و نه تنها در ایران بلکه جهان به امضا و تعهدات این کشور اعتماد ندارد؛ لذا در فضایی قرار داریم که باید ببینیم اقدامات عملی ایالت متحده در ماه‌های آینده چه خواهد بود. میز برجام سرجایش است و اعضای برجام به صورت ادواری با هم جلسه طبق رویه دارند و باید دید در ماه‌های آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد.

العالم: در خصوص درگیری قره باغ ایران ابتکار مسالمت آمیز و دائمی ارائه داده است، جزئیات آن چیست؟

خطیب زاده: بحران قره باغ بحران سه دهه‌ای است و متاسفانه تا به امروز چهارچوب‌های که برای پیگیری و حل و فصل این موضوع در نظر گرفته شده بود موفق نبوده است. جمهوری اسلامی ایران از معدودات کشور‌هایی هست که به هر دو کشور دسترسی یکسانی داشته و روابط خوبی دارد و هر دو کشور در همسایگی ایران قرار دارند، لذا ایران وظیفه تاریخی داشته و در طول این سه دهه هم به دنبال یک راه حل پایدار برای حل و فصل بحران قره باغ داشته باشد.

جنگی که در این منطقه در جریان است آخرین اتفاقی است که منطقه بحران زده ما به آن نیاز دارد، طرح ایران مبتنی بر واقعیت‌های روی زمین و حقوق بین الملل و واقعیت‌های قره باغ است. طرح ایران طرح منطقه‌ای است که در چارچوب ابتکارات منطقه‌ای و ساختار آستانه شکل گرفته است یعنی کشور‌های ایران روسیه و ترکیه در کنار دو کشور ارمنستان و آذربایجان که به طور مستقیم درگیر این بحران هستند جز اصلی این طرح به شمار می‌آیند. معاون سیاسی وزارت امور خارجه در سفری که به این کشور‌ها داشتند در سطوح بسیار عالی آن را مطرح کردند و بازخورد‌های خوبی داشتیم و طرح ما دارای اصولی است که به حل و فصل دائمی بحران، رعایت مرز‌های بین المللی، رعایت حقوق اقلیت‌ها، خارج شدن اشغالگران از شهر‌های اشغالی و نه در این مرحله بلکه در مرحله‌ای آتش بس کامل و قطعی و تضمین دسترسی به این رو سرزمین منجر خواهد شد.

امیدواریم طرح ایران برای حل و فصل بحران قره باغ کمک کند که البته در این میان کسانی وجود دارند که از آب گل آلود ماهی بگیرند، ولی ما سعی می‌کنیم این مشکل را به طور دائم حل کنیم.

خطیب زاده: شما خودتان بهتر از من می‌دانید که طرف‌هایی هستند که شنیده می‌شود سلاح می‌فرستند و بعضا نیرو‌های تکفیری در منطقه دیده می‌شود و یا رژیم اشغالگر قدس از این بحران یک مشروعیتی برای خود کسب کند که همه این‌ها شکست خواهد خورد، چون جمهوری اسلامی ایران نه در مورد امنیت نه در مورد مرز‌ها نه در مورد امنیت منطقه‌ای که در آن قرار گرفته با کسی شوخی ندارد و جدی است.

آیا ایران در خصوص اعزام تروریست‌ها و تکفیری‌ها به قره باغ هم مرز ایران، پیام‌هایی برای مسئولان مربوطه ارسال کرده است؟

خطیب زاده: کاملاً؛ منطقه ما زخم خورده نیرو‌های تکفیری است، نیرو‌هایی که به اسم اسلام سر می‌برند و تروریسم‌هایی که مرز ندارند و ما تروریسم خوب یا بد نداریم که متاسفانه برخی فکر می‌کنند می‌توانند این تروریست‌ها را برای اهداف کوتاه بینانه خودشان به خدمت بگیرند، من باید یادآوری کنم که روزی طالبان و القاعده نیرو‌های دست ایالات متحده بودند برای مقابله با شوروی، اما دیری نپایید همین‌ها آمدند و کسانی که پول دادند و آن‌ها را پرورششان دادند کشتند و همه دنیا این خسران را به چشم خود دید.

ما فکر می‌کنیم یک مشکل فهم و درک در برخی اطراف وجود دارد و همچنین مشکلی در سو محاسبات، جمهوری اسلامی ایران به همه طرف‌ها واضح گفته است، حتی اگر احساس شود این‌ها [تکفیری‌ها]در نواحی مستقر می‌شوند ایران مصالحه نخواهد کرد و قاطعانه برخورد خواهد کرد و قاطعیت برخورد ایران با تکفیری‌ها را همه دیدند.

نظر ایران در خصوص تحولات لبنان و مذاکرات غیر مستقیم لبنان با رژیم صهیونیستی درباره ترسیم مرز‌های آبی و تشکیل دولت آتی چیست؟ آیا ایران در تشکیل دولت کمک می‌کند؟

خطیب زاده: در مورد تشکیل دولت در لبنان ما فکر می‌کنیم هر چه زودتر بهتر، تشکیل دولت در لبنان ضروری‌است و همه می‌دانند ایران کمک می‌کند تا طرف‌های لبنانی به توافقی برسند، ایران به همه طرف‌ها پیشنهاد داده که تشکیل دولت بدهند و با همدیگر مساعدت داشته باشند البته لبنان صحنه پیچیده‌ای است و متاسفانه برخی طرف‌ها عادت کردند به جای راه حل‌های لبنانی به دنبال راه حل‌های غیر بومی باشند و ما فکر می‌کنیم مردم لبنان مردم بالغی هستند و بسیار هوشمند با سابقه عمیق در تمدن هستند و فکر می‌کنیم بدون مداخله دولت وزینی را تشکیل دهند، البته لبنان دارای مشکلات بسیاری است و هر دولتی باید به سوالات مردم این کشور پاسخگو باشد.

جمهوری اسلامی ایران تقاضایی ندارد جز تشکیل یک دولت قوی در لبنان و توافق تمامی طرف‌های لبنانی؛ در خصوص گفتگو‌هایی هم که شما گفتید فکر می‌کنیم خود گروه‌های لبنانی و طرف‌های لبنانی باید تصمیم بگیرند، البته رژیم صهیونیستی نشان داده است به هیچ چیز پایبند نیست و قابل اعتماد باشد.

رژیم صهیونیستی براساس کشتار شکل گرفته است و براساس دست درازی بر مرز‌های دیگران شکل گرفته بر اساس شهرک سازی شکل گرفته و این رژیم قابل اعتماد نیست و این اتفاقات بین لبنان و رژیم صهیونسیتی باید توسط خود لبنانی‌ها پیگیری و مدیریت بشود.

ایران حدود ده روز پیش سفیر خود را به یمن اعزام کرد چه پیامی دارد این اعزام برای برادران یمنی؟

خطیب زاده: موضوع یمن یک زخم عمیق در جهان اسلام است و از روز اول ایران مخالف جدی راه حل نظامی برای یمن بود، ولی متاسفانه عربستان سعودی با یک ائتلاف ساختگی، ۵ سال است که ملت یمن را می‌کشد و با حمایت برخی دول اروپایی و به‌ویژه ایالات متحده زیرساخت‌های یمن را از بین برده ما وقتی طرح ۴ ماده‌ای را مطرح کردیم به دنبال حل سیاسی بحران یمن بودیم امروز هم فکر می‌کنیم تنها راه حل برای یمن راه حل سیاسی است و چند وقتی است سفیر یمن در ایران حضور دارد و طبیعی است در مراودات عادی، سفیر جمهوری اسلامی ایران هم باید اعزام می‌شد و این راه حل و حرکت به سمت تشکیل یک دولت فراگیر ملی احترام به خواست مردم یمن و استفاده از زبان گفتگو روش بهتر است برای حل این بحران و گر نه این زخم همچنان باز خواهد بود.

نظر ایران درباره حوادث اخیر عراق مبنی بر هدف قرار دادن الحشد الشعبی و توطئه تجزیه عراق چیست؟

خطیب زاده: بدیهی است تمامیت ارضی و یکپارچگی عراق خط قرمز ایران است و پیوسته تلاش کرده این تمامیت حفظ شود، عراق همسایه ایران است و مردم عراق از نظر تاریخی و فرهنگی و تمدنی به مردم ایران نزدیک هستند و ما وظیفه تاریخی داریم این رابطه را حفظ و گسترش دهیم، اما در خصوص مسائل داخلی این کشور، عراق همچنان تحت تجاوز آمریکاست و آمریکا هر کجا که رفت جز خونریزی و اشغال تخریب چیزی به ارمغان نیاورده است از افغانستان گرفته تا عراق این رهاورد جنگ طلبی و توسعه طلبی ایلات متحده است و نیرو‌های عراقی اعم از حشدالشعبی و نیرو‌های دیگر نیرو‌های عراقی هستند و در ساختار عراق وجود دارند و طبیعتا این در حوزه اختیارات ملی عراق است، مرجعیت و همین گروه‌ها هستند، اما چیزی وجود دارد به نام اصل لاتغیر وآن هم اینکه شما می‌توانید مزدوری را اخراج کنید، اما نمی‌توانید مردم یک کشور را از آن کشور اخراج کنید، حشد الشعی یعنی مردم عراق و نمی‌توانید مردم آن را اخراج کنید.

صحبت‌هایی درباره همکاری ایران و سوریه شده است به ویژه درباره پدافند هوایی؛ نتیجه مذاکرات در این خصوص چه شد؟

خطیب زاده: برکسی پوشیده نیست که روابط ایران و سوریه، به‌خصوص در چند سال اخیر روابط ویژه‌ای بوده است، ما به خواست دولت سوریه حضور مستشاری در این کشور داریم، بیشترین کمک را کردیم تا تکفیری‌ها نتوانند به مقاصد خام و پلید خود در سوریه برسند، به نظر ما فشاری که مردم سوریه چه از لحاظ اقتصادی چه از جهات دیگر وارد شده است بسیار غیر انسانی و ددمنشانه‌ای است، لذا جمهوری اسلامی ایرانی وظیفه خود را کمک به ملت سوریه می‌داند، البته همکاری‌های از این دست که شما گفتید به ویژه پس از لغو محدودیت‌های تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر نیاز‌های کشور‌های دیگر و امکانات جمهوری اسلامی ایران و البته در چارچوب سیاست‌های اصولی جمهوری اسلامی ایران که مایل به گسترش نظامی گری در منطقه نیست، طبیعی است که انجام می‌شود، چه با سوریه چه با هر کشور دیگری که خواهان این همکاری نظامی و دفاعی باشد.

موضع ایران در خصوص عادی سازی رابطه کشور‌های عربی با رژیم صهیونیستی چیست؟ دولت آمریکا گفته ۵ کشور منتظر عادی سازی هستند؟

خطیب زاده: یک اشکال شناختی در برخی کشور‌های کوچک عربی بوده است که واضح است، آن‌ها تصور می‌کردند از این طریق می‌توانند برای خود امنیت بخرند و یا از این طریق می‌توانند برای خود آینده‌ای را دست و پا بکنند و یک سو محاسبات هم داشتند که فکر می‌کردند امنیت خریدنی است و رژیم صهیونیستی که این روز‌ها چه از لحاظ اقتصادی، چه از لحاظ اجتماعی و دیگر جهات در حضیض خود است می‌تواند به آن‌ها کمک کند، اما جدا از این‌ها یک نمایش و سیرکی راه افتاد که بتواند این روز‌های آخر به دولت فعلی ایالت متحده در انتخابات کمک کند، این کشور‌ها تمام آبرو و حیثیت خود را گذاشتند تا به یک نفر در کاخ سفید کمک کنند و به آرمان فلسطین خیانت کردند، ولی طبیعی است که با خودفروشی نمی‌توانید برای خود امنیت بخرید و یا مشروعیت برای یک رژیم اشغالگر درست کنید، رژیم غاصب صهیونیستی هیچ مشروعیتی در جهان اسلام ندارد، مردم فلسطین هستند که باید در خصوص کشور خود تصمیم بگیرند و کسی نمی‌تواند جای آن‌ها تصمیم بگیرد، جمهوری اسلامی ایران قاطع و با تمامی قوا در کنار آرمان فلسطین خواهد ماند و فکر می‌کنیم هر چه زودتر برخی حکام نادان و فریب‌خورده عربی به مسیر درست برگردند، روز‌های بهتری برای جهان اسلام رقم خواهد خورد.

توافق راهبردی ایران با چین در چه مرحله‌ای است؟

خطیب زاده: روابط ایران و چین، روابط ویژه‌ای است به خصوص پس از سفر رئیس جمهور این کشور به ایران در سال ۱۳۹۴ که روابط به سمت مشارکت جامع راهبردی ارتقاء پیدا کرد، از همان زمان بحث تفاهم‌نامه همکاری‌های راهبردی ۲۵ ساله میان ایران و چین مطرح شد، این یک نقشه راه میان ایران و چین است، به این معنا که ایران و چین طی ۲۵ سال آینده چه مسیر‌هایی با همدیگر همکاری می‌کنند، طبیعی است که دو کشور با این سطح از مراودات، چنین نقشه راهی را برای خود داشته باشند، سفر اخیر وزیر امور خارجه به چین هم سفری بود در راستای گسترش همین روابط بود البته موضوع سند همکاری‌های ۲۵ ساله در این سفر مطرح شد و متن‌هایی بین دو طرف ردوبدل شده است و در حال مذاکره هستیم و به محض اینکه این نقشه راه آماده شود اعلام می‌کنیم.

پیام وزیر امور خارجه ایران از سفر به آمریکای لاتین مانند چیست؟

خطیب زاده: ماه‌ها بود که برنامه سفر به آمریکای لاتین در برنامه کاری آقای ظریف قرار داشت، البته به خاطر پورتکل‌های مربوط به کرونا مدام عقب می‌افتاد که از فرصت مراسم تحلیف امروز رئیس جمهور جدید بولیوی استفاده کردیم و سفر وزیر امور خارجه به ونزوئلا و بولیوی را هماهنگ شد، دکتر ظریف همین امروز به عنوان میهمان ویژه در مراسم تحلیف خواهند بود، روز‌های خوبی را بولیوی تجربه می‌کند و مردمشان در شور و شعف بسیار زیادی هستند و مایل بودند جمهوری اسلامی ایران هم درکنارشان باشد که به همین منظور جناب دکتر ظریف امروز آنجا خواهند بود، پس از سفرشان به ونزوئلا که با تمامی مقامات این کشور ملاقات داشتند و همچنین سفر به کوبا که سفر بسیار ارزشمند بود چرا که در ابعاد مختلف اقتصادی و فنی گفتگو‌های جدی شد، امروز در بولیوی خواهند بود و پس از آن به کشور باز می‌گردند.