تشدید تنشهای چین و آمریکا و آینده روابط دو کشور
یک استاد دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه رقابت چین و آمریکا تلاشی برای به دست آوردن بازار بیشتر است، پیوستگی و نیازهای متقابل اقتصادی این دو کشور را عاملی در جهت جلوگیری از وقوع درگیری نظامی میان آنها دانست.
دکتر علی بیگدلی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به تشدید تنشهای میان چین و آمریکا، خاطرنشان کرد: به نظر نمیرسد اختلافات میان چین و آمریکا به نقطه اوج خود رسیده باشد چراکه چینیها هنوز بازار پررونقی را که آمریکا برایشان دارد بهطور کامل از دست ندادهاند و با وجود چنین بازاری اجازه نمیدهند تنشها در حدی افزایش یابد که به روابطشان آسیب بزند.
وی با بیان اینکه دو کشور در اوج مناسبات و روابط تجاری حدود 750 میلیارد دلار مبادله بازرگانی داشتند، افزود: از این میزان بین 400 تا 500 میلیارد دلار متعلق به صادرات چینیها به آمریکا بود، البته مقداری از آن در زمان ترامپ کاهش پیدا کرده است اما بااینحال نه آمریکا بدون چین میتواند حیات بازرگانی داشته باشد و نه چین بدون آمریکا میتواند به حیات پررونق بازرگانیاش ادامه دهد. همانطور که شاهد هستیم باوجوداین اختلافات چین واردات از آمریکا را افزایش داده است.
این استاد دانشگاه با اشاره به تشدید جنگ تجاری میان دو کشور باوجود شرایط انتخابات در آمریکا و همچنین اقدام تلافیجویانه چین در این مسیر با عنوان قانون «اقدامات متقابل»، گفت: اختلافات میان دو کشور به دلیل خودمحوریها و تفکرات ضد قوانین بینالمللی و جهانی حزب جمهوریخواه تشدید شده است، چراکه این تفکر با هر نوع نهاد و اجماع بینالمللی مخالف است و همهچیز را برای آمریکا میخواهد.
بیگدلی در عین حال به اهمیت چین در مناظرات و رقابتهای میان دو کاندیدا اشاره کرد و ادامه داد: جو بایدن به سیاستهای ترامپ نسبت به چین انتقادات شدیدی مطرح و او را مذمت کرد که این تنگنظریها را با چین در پیش گرفته است؛ چراکه بازار چین برای آمریکاییها بازار پردرآمدی است و آنها نباید به این شکل این بازار را از دست بدهند.
به اعتقاد این تحلیلگر مسائل بینالملل؛ سیاست تقابل با چین به شکلی که امروز شاهد هستیم تنها از جانب جمهوری خواهان دنبال میشود و بسیار بعید است که آمریکا بهطورکلی بخواهد ارتباطات را با چین به مرحله انقطاع برساند. بااینکه آشفتگیهایی میان روابط این دو کشور وجود دارد.
وی همچنین با اشاره بهپیش بینی صندوق بینالمللی پول در خصوص رشد اقتصادی چین در سال 2020، تشدید تنشها را به دلیل نگرانی آمریکا از اوضاع آینده اقتصادی و رشد عنوان کرد و گفت: رقابت این دو کشور تلاشی است برای به دست آوردن بازار بیشتر. گرچه چین بعید است که بتواند به دلیل برتری امتیازات اقلیمی و طبیعی آمریکا جای آن را بگیرد و هنوز هم با همه تلاشهایی که کرده نتوانسته جای دلار آمریکا را بگیرد اما بههرحال آمریکاییها چین را دشمن اول خود میدانند.
بیگدلی ضمن برشمردن تلاشهای چین در حوزه سیاسی و اقتصادی برای کسب قدرت و نفوذ بیشتر و تغییر برخی سیاستهای راهبردی این کشور در مسیر رقابتهایش با آمریکا، اضافه کرد: چین علاوه بر ایفای نقش فعالتر در بعد سیاسی، در سالهای اخیر ورود وسیعی به بازارهای خاورمیانه حتی غرب خاورمیانه و شیخنشینهای خلیجفارس داشته است.
وی فروش تسلیحات توسط آمریکا به تایوان و فشار به چین در رابطه با مسائل اویغورها را اقدامی مسبوق به سابقه دانست و تأکید کرد: باوجود همه این تنشها قطعاً رقابت میان دو کشور به درگیری نظامی منجر نخواهد شد؛ چراکه به نفع آمریکا هم نیست که چندان با چین درگیر شود. چین هم در وضعیتی نیست که در آستانه رشد اقتصادی، خود را گرفتار چنین برخوردی کند. کشوری هم که در آستانه تبدیلشده به اقتصاد اول دنیا است بسیار غیرعاقلانه است که دست به چنین اقدامی بزند.
این استاد دانشگاه پیروزی جو بایدن را در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به نفع چین و در راستای کاهش تنشها ارزیابی کرد و افزود: البته باید در نظر داشت اگر جمهوری خواهان مجدداً پیروز شوند، ترامپ هم چندان اهل جنگ نیست و مسائلی که میان دو کشور شاهد هستیم هم به شکلی نیستند که بتوانند بنیان ارتباط این دو کشور را به هم بریزد.
بیگدلی افزود: اگر در انتخابات مجدداً ترامپ پیروز شود به زیان چین خواهد بود چراکه تفکر جمهوری خواهان تفکر ضد چپ است و ممکن است در دوره بعد حجم اختلافات میان دو کشور بیشتر شود؛ اما با حضور بایدن قطعاً تنشها فروکش خواهد کرد چراکه دموکراتها مقداری تمایلات چپ دارند؛ اما درهرحال دو کشور روابط را به شکلی مدیریت خواهند کرد که تنشها قابلکنترل باشد.