گزارش مکتوب؛
تیز آب های تلخ
طعم شیرین کشمش تیزاب به مذاق کشاورزان زنجانی خوش نیامد.
به گزارش گروه اقتصادی
خبرگزاری صداوسیما مرکز زنجان؛ با صدای رعد و برق از خواب پریدم به طرف پنجره رفتم باران با تمام قوت شروع به باریدن کرده بود به فکر آفیش فردا افتادم یاد آقای حیدری که الان کشمشهای تیز آب یش زیر باران آب میخورند واین برای یک تاکدار یعنی خسارت .
صبح که راه افتادیم تمام راه را به فکر تیز آبهای بودم که به گفته تاکداران منطقه گرد تیز آب بی کیفیت نگذاشت به موقع خشک شوند حالا هم باران پاییزی شیرینی این تیز آبها را به کامشان تلخ کرد.
مقصدمان خرمدره است این شهرستان در ۱۰۰ کیلومتری زنجان قرار دارد. همین دو روز گذشته بود که با آقای حیدری برای پیگیری مشکلات تاکدارانی که تیز آب هایشان قصد خشک شدن ندارند هماهنگ کردم .
آقای حیدری و ۳۰ هزار تاکدار زنجانی همه ساله بخشی از محصول خود را به تیزاب تبدیل میکنند، ولی امسال کشاورزان در فرآیند فراوری متوجه شدند که با گذشت ۱۵ روز هنوز محصولشان به کشمش تبدیل نشده است و این شد موضوع پیگیری من.
بعد از طی یک مسیر یک ساعته به کوچه باغهای زیبای شهرستان خرمدره رسیدم کوچه باغهای که با نم و رطوبت باران، طراوت صد چندان به خود گرفته بود.
در حالیکه در روزهای عادی کشاورزان از این نعمت الهی شادمانند ولی چهرههای نگران تاکداران حکایتی دیگر داشت.
به باغ زیبای آفای حیدری رسیدم تکاپو و تلاش آقای حیدری از نگرانی او برای دسترنجش روایت میکرد. جلو رفتم و خود را معرفی کردم . از چهره هاج و واج مانده اش می شد نگرانی و اضطراب را به وضوح دید گویا اصلا فراموش کرده بود که قراری دارد.
جلوتر رفتم و خود را معرفی کردم با اضطراب گفت:ببخشید باران شب گذشته تمامی تیز آب ها را خیس کرده و با یک لبخند تلخ ادامه داد: حال و روزمان را میبینی به جای اینکه از بارش باران خوشحال باشیم ناراحتیم .
او اضافه کرد:طولانی شدن پروسه خشک شدن انگور موجب شد بارشهای پاییزی فرا برسه و امثال من که با زحمت فرآوری محصولات خود را به مرحله نهایی رساندیم حالا باید میزان خسارت را تخمین بزنیم.
حیدری افزود: حالا بگذریم از پیش بینی کارشناسان هواشناسی که اعلام کرده بودند اوایل پاییز هیچ بارشی نخواهیم داشت، ولی این تاخیر ۱۰ روزه در خشک شدن کشمشها بود که علت اصلی خسارت ما شد؛ و درصد زیادی ازتیز آب هایمان باران خورده شدند.
آقای حیدری که ۳۰ ساله در کار باغداری و کشاورزی هست ادامه داد:سالهای گذشته پس از آغشته کردن خوشههای انگور به محلول تیز آب ظرف ۵ روزخشک و آماده جمع آوری میشد.
چشمهای نگران آقای حیدری باعث شدن به سراغ تیز آب هایش رفتم . درصد بیشتر حاصل دسترنجش باران خورده شده بود این یعنی باز شدن میدان برای دلاها و دلال بازی.
کسانی که به بهانههای مختلف بر سر محصول بزنند و آنرا به ثمن بخس خریدار شوند و به چندین برابر قیمت در بازار بفروشند و در پایان کار این باغبان خسته است که از حاصل دسترنجش فقط آه و ناله درو میکند و دلالی که جیبش پر پولتر از سالهای قبل میشود
بعد از اینکه به آقای حیدری قول پیگیری مشکلاتش را دادم از او خدا حافظی کردم و چند کیلومتری دورتر از کوچه باغهای زیبای خرمدره به تا کستانهای شهرستان ابهر سری زدم .
با تاکدارانی که بارش باران شب گذشته به مذاقشان خوش نیامده بود سر صحبت را باز کردم همه تاکداران گلهمند و شاکی از کیفیت گردی بودند که امسال از شر کتهای تحت نظارت جهاد کشاورزی گرفته بودند. این بحث و گفتگوها باعث شد تا تلفنی با یوسفی پور مدیر باغبانی جهاد کشاورزی استان برای بررسی مشکلات تاکداران این دو شهرستان قراری بگذارم.
فردای آنروز طبق قرار مان به سراغ آقای یوسفی پور رفتم در راه با خود فکر میکردم امسال که گذشت، ولی برای اینکه در سالهای دیگر این مشکل به سریالی تکراری تبدیل نشود باید مسئولین از همین حالا به فکر چاره باشند.
استان زنجان رتبه ۷ کشوری در تولید محصول انگور را دارد
انگور از محصولات استراتژیک شهرستان خرمدره و ابهر به شمار میرود که در حیات اقتصادی مردم این منطقه نقش بهسزایی دارد.
عرضه فرآوردههای محصولات انگور بصورت کشمش، دوشاب، آبغوره، شیره انگور و روغن هسته انگور انجام میشود؛ و کشمش یکی از منابع درامدی تاکداران این منطقه است. اینها گفتههای اقای یوسفی پور مدیر باغبانی جهادکشاورزی استان زنجان در ابتدای دیدارمان بود.
به گفته این مسئول استان زنجان رتبه ۷ کشوری را در تولید این محصول را دارد و گردش مالی از قبال این محصول بیش از ۷۵۰ هزار میلیارد تومان است.
وی همچنین اضافه کرد:سطح زیرکشت این محصول در استان ۱۶ هزار هکتار است که ۱۱ هزار هکتار آن در دوشهرستان ابهر وخرمدره است.
یوسفی پور افزود:هم اکنون ۳۰ هزار بهره بردار در تاکستانهای استان مشغول به فعالیت هستند.
به گفته مدیر باغبانی جهادکشاورزی استان زنجان از آن جا که تولید انبوه انگور در استان فراتر از تازه خوری است فرآوری نیز به دست خود کشاورزان وسنتی انجام میشود.
وی با اشاره به مشکلات پیش آمده برای تاکداران گفت: در بحث تیز آب کردن این محصول سه عامل شرایط جوی، خود محصول و موادی که برای خشک کردن استفاده میشود دخیل هستند و امسال بدلیل اینکه تابستان خنکی داشتیم درصد قند انگور تولیدی استان پایین بود و این خود عاملی در کاهش کیفیت انگور است..
یوسفی پور گفت: هزینه فراوری یک تن انگور برای یک کشاورز بالای ۲۰۰ هزار تومان است و در برخی مواقع برای اینکه کشاورز این هزینه را کاهش دهد مقدار یک به سه کربنات پتاسیم و روغن سبزه را رعایت نمیکند و این خود دلیلی بر دیر خشک شدن کشمشها میشود.
وی ادامه داد: در پی شکایت عدهای از تاکداران مبنی از کیفیت مواد خشک کننده تیز آب ها، پیگریهای لازم انجام شده و در صورت تایید شبکه بهداشت شهرستان و اداره نظارت بر مواد غذایی استان مبنی بر تقلبی بودن این مواد؛ شرکتهای تامین کننده و وارد کننده مجبور به جبران هزینه خسارتهای وارده به تاکداران استان هستند.
جلوی ضرر رو هرجا بگیری منفعته
ماجرا هر چه بود گذشت حالا تاکدارانی که یک سال چشم به خوشههای انگور دوختهاند تا حاصل دسترنج خویش را برداشت کنند در پی آنند که کشمسهای خیس خورده را جمع آوری کنند و به دست دلالان بسپارند.
ولی به قول قدیمیها جلوی ضرر را هر وقت بگیری منفعته به امید اینکه مسولین با پیگیری کامل این موضوع و برخورد با عاملین ضرر و زیان تاکداران از بروز چنین مشکلاتی برای سال بعد پیشگیری کنند.
* نویسنده : زهرا نصیری