چرایی ورود دولت ترامپ به مناقشه قره باغ و چشم انداز آن؟
دولت ترامپ بعد از گذشت چند هفته از جنگ در قره باغ و اطراف آن میزبانی وزیران امورخارجه ارمنستان و جمهوری آذربایجان را برعهده گرفت و از روز دوشنبه اعلام آتش بس کرد که همچون دو آتش بس گذشته از سوی دو طرف نقض شد.
اکنون چند سوال در این زمینه مطرح است: نخست اینکه علت ورود امریکا و دولت ترامپ به این قضیه آن هم در این مقطع زمانی چیست؟ دوم اینکه چرا آتش بس ها دوام نمی آورند؟ و سوم اینکه تاثیر نتایج انتخابات امریکا بر بحران قره باغ چه خواهد بود؟
به طور خلاصه در پاسخ به سوال نخست در خصوص چرایی ورود امریکا و دولت ترامپ به مناقشه قره باغ در این مقطع زمانی می توان به دو نکته اشاره کرد: نخست اینکه طبق اغلب نظرسنجی ها ترامپ طی چند ماه متوالی از بایدن رقیب انتخاباتی خود عقب افتاده است و در داخل حرفی برای رای دهندگان ندارد لذا به عرصه خارج روی آورده است و در این راستا بیشتر دم لابی برخی از لابی های ذی نفوذ همچون لابی صهیونیستی و لابی ارمنی را می بیند و در این راستا برای راضی کردن لابی صهیونیستی هم دیوانه وار فشارها و تحریم ها را علیه ایران افزایش داده که به مثابه جنایات علیه بشریت و در دادگاه قابل پیگیرد است و هم اینکه ترامپ به پل ارتباطی میان این رژیم و برخی از دولت های عرب تبدیل شده است تا پای صهیونیسم را به این کشورها بکشاند. ترامپ در این راستا می خواهد از رای ارمنی های امریکا نیز در برخی از ایالت های حساس بهره مند شود.
اما نکته دوم این است که به نظر می رسد امریکا برای ورود به مناقشه چراغ سبز روسیه را نیز دریافت کرده است و احتمالا روسیه از این طریق خواسته باشد کمکی به بهبود اوضاع ترامپ بکند.
در پاسخ به سوال دوم در خصوص چرایی نقض آتش بس ها می توان گفت که هنوز دو طرف نیاز به برقراری آتش بس را احساس نکرده اند و در عین حال آذربایجان اطمینان کافی از اینکه توقف جنگ و برقراری آتش بتواند به آزادسازی باقی اراضی اشغالی بکند دریافت نکرده است. از همه مهم تر اینکه هیچ یک از آتش بس های اعمال شده دارای ساز و کارهای لازم و اجرایی از جمله هیات نظارت بر آتش بس نبوده اند.
و اما درپاسخ به سوال سوم درخصوص تاثیر نتایج انتخابات امریکا می توان گفت در صورت پیروزی مجدد ترامپ (که با فرض انتخابات سالم بعید به نظر می رسد) وضعیت کنونی کماکان ادامه خواهد یافت اما در صورتی که دموکرات ها برنده شوند طرف های غربی اعم از امریکا و اروپا در قالب ناتو انگیزه بیشتری برای ورود به مناطق نفوذ روسیه خواهند داشت که این امرمتقابلا روسیه را نیز برای ورود بیشتر به این مناقشه تحریک خواهد کرد که حاصل نهایی آن تشدید مناقشه خواهد شد از این رو به نفع طرف های درگیر و منطقه است که هرچه زودتر توافقی جامع در این باره حاصل شود.
-----------------------------------------
احمد کاظم زاده