مقابله با مواد مخدر؛ ایران مبارزه می‌کند، دیگران تجارت

شکل گیری این پدیده در ایران در قالب توزیع داخلی و قاچاق بین المللی است، اما کشت و تولید صورت نمی‌گیرد.
مبارزه با مواد مخدر هم از راهبرد‌های ثابت جمهوری اسلامی ایران است، نیروی انتظامی هم بیشترین عملکرد‌های منطقه‌ای و جهانی را در این روند دارد و پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا هم پلیس تخصصی این نهاد است.

پلیس تخصصی

پلیس مبارزه با مواد مخدر یکی از یگان‌های نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است که وظیفه مبارزه با مواد مخدر در کشور و خریدوفروش آن و کشف باند‌های بزرگ تا خرده فروشان را بر عهده دارد.
توسعه فعالیت‌های اطلاعاتی، اشراف اطلاعاتی به ویژه در حوزه فضای سایبری، مقابله با کشت و تولید مخدر‌های سنتی، مقابله با ورود، ترانزیت، عرضه و توزیع انواع مخدر و روانگردان در مرز‌ها و سطح کشور، دستگیری خرده فروشان، جمع آوری معتادان متجاهر و پاکسازی نقاط آلوده از اولویت‌های پلیس مبارزه با مواد مخدر است.
توسعه زیرساخت‌های مبارزه با مواد مخدر و روانگردان‌ها با تأکید بر تجهیزات آزمایشگاه ها، بکارگیری تجهیزات نوین و پهپادی در فرایند مقابله، توسعه اقدامات بین المللی و منطقه‌ای در این حوزه و اجرای برنامه‌های پیشگیرانه در مصرف مواد مخدر و روانگردان در محیط‌های هدف از جمله خانواده، مراکز آموزشی، محلات و محیط‌های کار از دیگر راهبرد‌ها است.

اولویت اول در مقابله با آسیب‌های اجتماعی؛ مواد مخدر و اعتیاد

وزیر کشور می‌گوید که پیشگیری مطمئن ترین، کم هزینه‌ترین و بهترین راه مبارزه با اعتیاد است که اجرای دقیق و علمی مسائل فرهنگی در مدارس و مراکز آموزشی و بخش‌های مختلف جامعه و نیز ایجاد اشتغال برای جوانان و نیز پاک شدگان از راه‌های اصلی مبارزه با اعتیاد است.
رحمانی فضلی می‌افزاید خوشبختانه خسارت نیروی انسانی در مبارزه با ترانزیت و استعمال مواد مخدر به شدت کم شده است. عمده فعالیت ما در بخش مقابله خواهد بود و این قانون ثابتی است که هر چقدر عرضه باشد تقاضا هم خواهد بود پس باید به دنبال کاهش عرضه باشیم.
وزیر کشور می‌گوید: مقام معظم رهبری هم در دیدار با همه مسئولان حوزه‌های اجتماعی؛ اولویت اول را مقابله با مواد مخدر و اعتیاد تعیین کردند و ما تلاش می‌کنیم بتوانیم سیاست‌های ابلاغی ایشان در این جلسه و سیاست‌های کلانی که قبلاً اعلام کرده اند به خوبی با همت و هماهنگی‌های بیشتر انجام دهیم.

بار سنگین مبارزه با قاچاق مواد مخدر بر دوش نیروی انتظامی است

ایران با توجه به همسایگی با افغانستان، در خط مقدم مبارزه با مواد مخدر در مرز‌های شرقی و جنوب شرقی قرار دارد.
سردار غلامحسین یعقوبی معاون دریابانی مرزبانی ناجا می‌گوید: با حضور نامشروع آمریکا در منطقه، شاهد افزایش تولید مواد مخدر در افغانستان هستیم و در ۲۰ سال اخیر که پای امریکایی‌ها و غربی‌ها ن به
افغانستان باز شده، تولید مواد مخدر از ۲۰۰ تن در سال به ۹ تا ۱۰ هزار تن رسیده است.
آزمایشگاه‌های تولید هروئین هم در افغانستان بیشترشده است.
معاون دریابانی مرزبانی ناجا می‌افزاید:کشت و توزیع مواد در افغانستان با هدف ترانزیت به کشور‌های اروپایی صورت می‌گیرد، اما دولت‌های اروپایی هیچ گونه حمایتی را در مبارزه با مواد مخدر انجام نمی‌دهند و ملت‌های اروپایی نیز مطالبه‌ای از دولت‌های خود ندارند.
سازمان‌های بین المللی هم حمایت‌های لازم را که باید در حوزه مبارزه با مواد مخدر داشته باشند، ندارند و جمهوری اسلامی ایران به تنهایی در این حوزه فعالیت می‌کند و بار سنگین این مبارزه بر دوش نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران افتاده است.

مطالبه گری از غربی‌ها

جمهوری اسلامی ایران در مسیر ترانزیت مواد مخدر به اروپا و کشور‌های غربی قرار دارد؛ با این وجود، همواره تلاش کرده است جوانان کشور‌های غربی همانند جوانان کشور ایران از اعتیاد به مواد مخدر مصون باشند.
یک روز این کشور‌ها پیش ساز‌های جنگی ارسال می‌کردند و امروز پیش ساز‌های موادمخدر.
اگر مبانی شرعی و دینی اجازه می‌داد امروز چشمانمان را می‌بستیم، اما در آموزه‌های دینی یاد گرفته ایم که برای آلوده نشدن جوانان ایرانی و خارجی و نجات بشریت در این زمینه مجدانه تلاش کنیم.

رتبه نخست ایران و نفاق غربی‌ها

بر اساس آمار سازمان ملل متحد، جمهوری اسلامی ایران رتبه نخست کشفیات تریاک و رتبه دوم کشفیات مرفین و هروئین را در دنیا دارد و سالانه ۸۰۰ تا یکهزار تن انواع مواد مخدر کشف می‌کند.
جمهوری اسلامی ایران به عنوان خط مقدم جبهه مبارزه با قاچاق مواد مخدر، سالیان متمادی هزینه‌های جانی و مالی و هزینه‌های اجتماعی فراوانی در راه مبارزه با قاچاق مواد مخدر صرف کرده است.
جمهوری اسلامی ایران به دلیل همسایگی با افغانستان و قرار گرفتن در مسیر ترانزیت مواد مخدر به اروپا، همواره خط مقدم جبهه مبارزه با این پدیده شوم بوده است و کمک‌های بین المللی که در این زمینه به ایران پرداخت می‌شود، در مقایسه با هزینه‌های گزافی که ایران در این جبهه می‌پردازد، ناچیز است.
تازه برخی کشور‌های مدعی غربی ایران را تحریم هم کرده اند؟ و امروز ما مطالبه گر هستیم.
ایران با تقدیم حدود ۴۰۰۰ شهید و ۱۲ هزار جانباز در راه مبارزه با مواد مخدر پرچمدار مبارزه با مواد مخدر در سراسر جهان است که تقریباً همه نهاد‌های بین المللی به این امر معترف هستند.
در گزارش سال ۲۰۲۰ مدیر اجرایی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل آمده است که ۹۰ درصد تریاک، ۲۶ درصد هرویین و ۴۸ درصد مرفین در سطح جهانی از سوی ایران کشف می‌شود.
همچنین در سال ۱۳۹۸، نیرو‌های مقابله‌ای کشورمان موفق شدند بان اجرای ۲۳۱۹ عملیات و درگیری مسلحانه علیه اشرار، قاچاقچیان و شبکه‌های بین‌المللی عرضه، قاچاق و ترانزیت مواد مخدر و انهدام ۱۸۸۶ باند، گروه و شبکه فعال محلی، منطقه‌ای و بین‌المللی، حدود ۸۵۰ تن از انواع مواد مخدر و روان‌گردان‌ها از جمله ۳۶ تن هروئین و مرفین و ۷۴ تن حشیش را کشف و از چرخه جهانی تجارت غیرقانونی مواد مخدر خارج کنند. ایران امروزه از غربی‌ها مطالبه گر است و باید آن‌ها نیز هزینه خود را بپردازند.

ایران مبارزه می‌کند و دیگران تجارت

ایران همواره هوشمندانه از نخستین روز‌های پیروزی انقلاب اسلامی عزم خود را برای مبازره قاطع با موادمخدر جزم کرده و به رغم تاکید کنوانسیون بین المللی مبنی بر «مسئولیت جمعی کلیه دولت‌ها در مبارزه با قاچاق مواد مخدر» با کمترین حمایت بین المللی، در خط مقدم جبهه مقابله با این پدیده شوم قرار دارد.
اما کشور‌های اروپایی کمترین همکاری را دارند و از طرف دیگر در کنار آمریکا و با حضور در افغانستان
به توسعه کشت و تولید و افزایش تنوع مواد مخدر هم کمک کرده اند و در سایه، در تجارت مواد مخدر هم نقش دارند اگرچه در ظاهر ادعای حقوق بشری و مبارزه هم دارند؟

کشف بیش از ۶۱۰ تن انواع مواد مخدر در سال جاری

رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر نیروی انتظامی هم از کشف بیش از ۶۱۰ تن انواع مواد مخدر از ابتدای سال جاری تاکنون خبر داده و گفته است این میزان کشفیات نسبت به مدت مشابه پارسال ۳۰ درصد افزایش نشان می‌دهد.
به گفته سردار مجید کریمی؛ بزرگترین تولید کننده مواد مخدر در همسایگی جمهوری اسلامی ایران قرار دارد؛ ۸۲ درصد از تولید جهانی خشخاش در افغانستان است و سالانه بر ۱۰ هزار تن مواد در این کشور تولید می‌شود.
از اولویت‌های اصلی ناجا؛ کشف و ضبط محموله‌های مواد مخدر در نقاط مرزی، شرق و جنوب شرق کشور است و حدود ۷۵ درصد از کشفیات پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا در استان‌های شرق و حاشیه شرق کشور است.
ارزش ریالی مواد مخدر کشف شده در سال ۹۹ بیش از ۱۱۰۰ میلیارد تومان است و در سال ۹۸ پلیس بیش از ۳ تریلیون تومان ضربه به بنیان‌های مالی قاچاقچیان مواد مخدر زده است.

تقدیر نماینده سازمان ملل از تلاش ایران برای کشفیات موادمخدر

نماینده دفتر مقابله با موادمخدر و جرم سازمان ملل متحد هم می‌گوید: بر اساس گزارش سال ۲۰۲۰ سازمان ملل، ۹۰ درصد تریاک، ۲۶ درصد هرویین و ۴۸ درصد مرفین در سطح جهانی از سوی ایران کشف می‌شود.
به گفته الکساندر فدولوفسالانه نیم میلیون نفر در دنیا بر اثر سو مصرف موادمخدر جان خود را از دست می‌دهند. تلاش دولت ایران برای مشارکت در چالش جهانی مبارزه با مواد مخدر ستودنی است و UNODC برای ارتقا سطح همکاری‌ها و مباحث مشترک در مواد مخدر با ایران تلاش می‌کند.

ایثارگری ایران در مبارزه با مواد مخدر و تقدیم هزاران شهید

بر اساس آمار ستاد مبارزه با موادمخدر در بیش از ۴ دهه اخیر حدود ۴ هزار نفر در راه مبارزه با این پدیده شوم در خاک جمهوری اسلامی ایران به فیض شهادت نائل آمدند.
بیشترین آمار شهدای مبارزه مربوط به موادمخدر با عدد ۲۶۸ شهید، مربوط به سال ۱۳۷۰ است که خوشبختانه در سال‌های اخیر به شدت کاهش نشان می‌دهد.

ضرورت اجرای کامل سیاست‌های کلی مبارزه مواد مخدر

در سیاست‌های کلی مبارزه با مواد مخدر بر این موارد تاکید شده است:
- مبارزه فراگیر و قاطع علیه کلیه فعالیت‌ها و اقدامات غیرقانونی مرتبط با مواد مخدر و روانگردان و پیش ساز‌های آن‌ها از قبیل کشت، تولید، ورود، صدور، نگهداری و عرضه مواد.
- تقویت، توسعه، تجهیز و استفاده فراگیر از امکانات اطلاعاتی، نظامی، انتظامی و قضایی برای شناسایی و تعقیب و انهدام شبکه‌ها و مقابله با عوامل اصلی داخلی و بین‌المللی مرتبط با مواد مخدر و انواع روان‌گردان‌ها و پیش ساز‌های آن‌ها.
- تقویت، تجهیز و توسعه یگان‌ها و مکانیزه کردن سیستم‌های کنترلی و تمرکز اطلاعات به منظور کنترل مرز‌ها و مبادی ورودی کشور و جلوگیری از اقدامات غیرقانونی مرتبط با مواد مخدر، روانگردان و پیش ساز‌های آن‌ها و تقویت ساختار تخصصی مبارزه با مواد مخدر در نیروی انتظامی و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط.
- جرم انگاری مصرف مواد مخدر و روانگردان و پیش ساز‌های آن‌ها جز در موارد علمی، پزشکی، صنعتی و برنامه‌های مصوب درمان و کاهش آسیب.
همچنین بر درمان و بازتوانی مصرف کنندگان؛ کاهش آسیب‌ها؛ جلوگیری از تغییر الگوی مصرف از مواد کم خطر به مواد پرخطر تاکید شده است

ضرورت اصلاحات قانونی

دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدرهم معقتد است: چالش ما اصلاح قوانین است چرا که با قوانین فعلی فقط سرمایه را هدر می‌دهیم و اقدامات ما به نتیجه نمی‌رسد.
یک روز این کشور‌ها پیش ساز‌های جنگی ارسال می‌کردند و امروز پیش ساز‌های موادمخدر؛ و اگر مبانی شرعی و دینی ما اجازه می‌داد امروز چشمانمان را می‌بستیم، اما در آموزه‌های دینی یاد گرفته ایم که برای آلوده نشدن جوانان ایرانی و خارجی و نجات بشریت در این زمینه مجدانه تلاش کنیم.
از بین بردن بنیان‌های مالی قاچاقچیان از مواردی است که در قانون خلاء داریم و روند مبارزه دچار اشکال شده است.
بنیان‌های مالی قاچاقچیان باید ضربه بخورد، اما نمی‌توانیم اموال این قاچاقچیان را مصادره کنیم و گرفتن این اموال بسیار سخت است.
بهترین روش در برخورد با جرایم موادمخدر رصد مالی قاچاقچیان است که اگر این امکانپذیر شود ضربه بسیار شدیدی به قاچاقچیان خواهد خورد.

همکاری مردم و حماسه‌ای دیگر نیاز است

در داخل کشور نیز همه دوست دارند این پدیده ریشه کن شود، اما هم باید همکاری کنند و همه مردم در مبارزه با تقاضا، عرضه و قاچاق خرد و کلان مواد مخدر همراهی و همکاری و هم افزایی کنند.
باید یک روز همه مسیر‌های قاچاق مواد مخدر بسته شود و انسداد مرز‌های پرقاچاق هم باید در اولویت باشد. چون با این روند قرار نیست کشت و تولید و قاچاق مواد مخدر در افغانستان تعطیل شود، چون فقط ایران است که مبارزه می‌کند، اما دیگران به ویژه غربی‌ها فقط تجارت می‌کنند.
یک راه قاطع هم است که تمام دارایی‌های قاچاقچیان مواد مخدر آتش زده شود تا با قصاص مالی؛ هیچ انگیزه‌ای برای فعالیت تبهکارانه خود نداشته باشند.
به راستی برای ریشه کردن معضل مواد مخدر به حماسه مردمی نیاز داریم و اینجا یک ضرورت است.
هفته نیروی انتظامی را هم تبریک می‌گوییم و به روح همه شهدا و به ویژه شهدای ناجا و شهدای مبارزه با مواد مخدر درود می‌فرستیم.

اسماعیل محمدی
دبیر خبر گروه اجتماعی خبرگزاری صدا و سیما