پخش زنده
امروز: -
عاشورا و اربعین نه مخصوص یک روز و نه مختص به مسلمانها و شیعیان است و به انسان ها، از شرق تا غرب و از مسلمان تا هندو و بت پرست، درس استکبار ستیزی و آگاهی بخشی در برابر نظام سلطه میدهد.
به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سیما؛ یکی از موضوعاتی که در پژوهشهای با محوریت عاشورا، اربعین و امام حسین (ع) شایسته است که بیشتر به آن پرداخته شود این است که علاوه بر مسلمانان، غیر مسلمانان در شرق و غرب عالم نیز به امام حسین و ائمه اطهار علیهم السلام مدیون هستند. شاید این سخن در ابتدا کمی عجیب به نظر برسد،
اما با کمی تأمل میتوان برخی شواهد درون دینی و برون دینی را برای آن ذکر کرد:
۱. زیارت معروف جامعه کبیره که از امام هادی (ع) نقل شده و به یادگار مانده، یک دایرة المعارف امام شناسی است. در بخشی از این زیارتنامه خطاب به معصومین علیهم السلام آمده است: «. بِکمْ فَتَحَ اللّهُ، وَبِکمْ یخْتِمُ، وَبِکمْ ینَزِّلُ الْغَیثَ وَبِکمْ یمْسِک السَّماءَ أَنْ تَقَعَ عَلَی الْأَرْضِ إِلّا بِإِذْنِهِ، وَبِکمْ ینَفِّسُ الْهَمَّ، وَیکشِفُ الضُّرَّ، وَعِنْدَکمْ مَا نَزَلَتْ بِهِ رُسُلُهُ، وَهَبَطَتْ بِهِ مَلائِکتُهُ ...»
خدا با شما آغاز کرد و با شما ختم میکند و به خاطر شما باران فرو میریزد و تنها برای شما آسمان را از اینکه بر زمین فرو افتد نگاه میدارد، مگر با اجازه خودش و به وسیله شما اندوه را میزداید و سختی را برطرف میکند و نزد شماست آنچه را بر رسولانش نازل فرموده و فرشتگانش به زمین فرود آورده اند...
بر این اساس امام معصوم مانند ستونی است که خداوند به واسطه فیض وجودی او، خیمه زندگی در عالم را نگه داشته است. نعمات نازل شده بر انسانها به واسطه وجود امام معصوم است. با توجه به اقتضائات دنیا، در بهره بردن از بسیاری از این نعمت ها، فرقی میان خداپرست و بت پرست یا کافر و مسلمان، اهل کتاب و غیر اهل کتاب نیست. در هر صورت نور وجود اهل بیت علیهم السلام سرتاسر عالم را دربرگرفته است. در نتیجه همه عالم مدیون حجت خدا هستند، هرچند که خود به این قضیه آگاه نباشند و اصلاً به چشمشان هم نیاید؛ اما این عدم آگاهی و شناخت، تغییر و تأثیری در اصل موضوع ایجاد نمیکند. مثل اینکه خداوند منبع و چشمهای گوارا را در عالم جاری میکند و همه مردم هم از آن بهره میبرند، اما بسیاری از آنها نمیدانند که منبع این چشمه از کجاست؟
از امام باقر (ع) نقل است که ایشان فرمودند: اگر [به فرض]براى لحظه اى وجود امام از زمین برداشته شود، زمین، ساکنان خود را چنان به تلاطم مى اندازد که امواج دریا دریانشینان را.
در عصر حاضر نیز حجت بن الحسن (عج) که از نسل امام حسین (ع) است، حجت خدا بر روی زمین هستند و به واسطه وجود ایشان است که برکات و موهبتهای الهی به سمت انسانها در سراسر عالم جاری میشود. در علومی مانند کلام، فلسفه و عرفان در این زمینه مباحث بسیاری وجود دارد و علاوه بر مباحث نقلی، دلایل عقلی نیز اقامه میشود که اکنون فرصت پرداختن به آنها نیست.
۲. دانش و بینش اسلامی، علاوه بر اینکه موضوعات جدیدی در علوم گوناگون پیش روی اروپاییها گذاشت، نوع نگاه آنها به متافیزیک را نیز تحت تأثیر قرار داد و تحول فکری و عقلانی عظیمی در دنیای غرب به وجود آورد و حضور مسلمانان در اندلس (اسپانیای امروزی) نیز موجب بیدارشدن و پیشرفت اروپائیان گردید. رشتههای علمی در اروپا متأثر از ترجمه کتابهای عربی بودند که به دست دانشمندان مسلمان نوشته شده بود.
«ولتر» فیلسوف و نویسنده نامدار فرانسوی، در اثری که درباره اسلام پدید آورده و نقش و تأثیر آن را در تاریخ و جامعه بشری نمایانده است، صادقانه اعتراف میکند که در دوران توحش و نادانی، پس از سقوط امپراطوری روم، مسیحیان همه چیز را مانند هیئت و شیمی و طب و ریاضیات و غیره، از مسلمانان آموختند.
پرفسور «چارلز باترورث» که سابقه تدریس در دانشگاههای هاروارد، شیکاگو، سنت جان، جورج تاون، دانشگاه سوربن پاریس را در کارنامه علمی خود دارد، در مصاحبهای که چند سال قبل با خبرگزاری مهر انجام داد، گفت: «ما از منظر فیلسوفان اسلامی و فیلسوفان عرب توانستیم به مطالعات و آراء و اندیشههای فیلسوفان یونان از جمله افلاطون و ارسطو دست یابیم. از رهگذر مطالعه آثار فیلسوفان اسلامی دریافتیم که چگونه آنها توانستند مسائل زمان خودشان را و مسائلی که در مکانهای دیگر مطرح بود را با آرای فیلسوفان یونان پیوند بزنند و بدانها پاسخ بدهند».
در هر صورت تأثیر اسلام و اندیشهها و تجربههای مسلمانان در پیدایش رنسانس در دنیای غرب، غیر قابل انکار است. هر چند افراط و تفریطها در ما قبل و مابعد رنسانس باعث شد که دنیای غرب هیچ گاه نتواند رنگ یک تمدن باشکوه انسانی بر مبنای اندیشههای ناب توحیدی را به خود ببیند. به همین دلیل چه قبل از رنسانس و چه بعد از آن، استبداد و تکبر و غرور به شکلهای گوناگون خود را نشان داد و امروز هم شاهد آن هستیم که بسیاری از مفاهیم انسانی و اخلاقی در تمدن غربی هنوز در همان الفبای خود مدفون گشته و گاهی هم به قهقرا رفته اند.
تمدن اسلامی در تاریکترین عصرهای تاریخی، زندگی و روشنی بخشی به همراه داشته است و در دوران جهالت مدرنیته نیز امروز برای اندیشمندان جهان و کسانی که تعصب ندارند این حقیقت آشکار شده است که مفاهیم اسلام میتواند نجات بخش باشد و اتفاقات امروز در گوشه و کنار جهان نیز گواهی میدهد که جهان در حال آماده شدن برای برپایی یک تمدن دیگر از جنس مفاهیم ناب توحیدی است.
اما آنچه که از اسلام چه در قبل از رنسانس و چه در بعد از آن باقی مانده است، مرهون فداکاری امام حسین ع و یاران باوفای ایشان است و اگر این فداکاری عظیم در تاریخ اسلام پیش نمیآمد، اسلام هم دچار همان تحریف و انحرافهایی میشد که بر سر دیگر ادیان آمد. یعنی اسلامی باقی نمیماند که بخواهیم درباره آن صحبت کنیم، چه برسد به اینکه بخواهیم درباره تمدن اسلامی و علوم رایج در بین مسلمانان و دانشمندان مسلمان و روشنی بخشی آنها به دنیای غرب و پیشرفت علوم به صورت فعلی و ... سخن بگوییم. از این منظر نیز دنیای غرب و به تبع آن مشرق زمین، مدیون امام حسین (ع) است.
۳. کسی را در عالم هستی سراغ نداریم که برای احیای حق و قیام برای اصلاح یک امت و در راه رضای خدا، مانند امام حسین (ع)، زن و فرزند و خانواده و نزدیکان و حتی طفل شیرخوار خود را اینچنین در راه خدا فدا کند. ضمن اینکه آن حضرت میدانست که بعد از شهید شدن، خانواده و نزدیکان ایشان نیز به اسارت در میآیند. این اندازه از شجاعت، فداکاری در راه حق و تسلیم امر الهی بودن فقط مخصوص امام حسین (ع) است. از همین رو سیدالشهداء (ع) در طول تاریخ همواره الگوی مصلحان و اندیشمندان در سراسر دنیا است؛ بنابراین جملات معروف گاندی، رهبر استقلال هندوستان درباره امام حسین (ع)، خیلی نباید موجب تعجب باشد: «من زندگی امام حسین (ع)، آن شهید بزرگ اسلام را به دقت خواندهام و توجه کافی به صفحات کربلا کردهام و بر من روشن شده است که اگر هندوستان بخواهد یک کشور پیروز گردد، بایستی از سرمشق امام حسین (ع) پیروی کند.»
و این یعنی اینکه عاشورا و اربعین نه مخصوص یک روز و نه مختص به مسلمانها و شیعیان، دانشگاه و کلاس درسی به گستره تاریخ است که به انسان ها، از شرق تا غرب و از مسلمان تا هندو و بت پرست، درس استکبار ستیزی و آگاهی بخشی در برابر نظام سلطه میدهد.
۴. اگر امام حسین (ع) نبود، در آخرالزمان، ظهور منجی نیز اتفاق نمیافتاد و طومار شرق و غرب جهان هستی در نهایت با ظلم و جور و بی عدالتی بسته میشد و هدف نهایی ارسال پیامبران و امامان نیز محقق نمیشد. در واقع بر اساس تقدیر الهی، منجی موعود، فرزند ایشان است و ظهور نیز همان نسخه امروزی و امتداد قیام امام حسین (ع) برای اصلاح کل جهان است.