چگونه بفهمیم کوررنگی داریم؟
براساس آخرین آمار حدود ۸ درصد از مردان و یک درصد از زنان از مشکل کوررنگی رنج میبرند و این افراد توان تشخیص برخی از رنگها را ندارند.
به گزارش
خبرگزاري صدا وسيما،کوررنگی خیلی اختلالهای چشمی است که برخی از افراد گمان میکنند که نوعی نابینایی است، در حالی که این اختلال ناشی از کمبود رنگریزه میباشد. این افراد در تشخیص رنگهایی مانند آبی، قرمز، زرد و سبز دچار مشکل هستند.
کوررنگی یک اختلال ارثی وابسته به جنس مغلوب میباشد که شیوع آن بیشتر در مردان گسترش یافته است. طبق آماری حدود ۸ درصد از مردان و ۱ درصد از خانمها از کوررنگی رنج میبرند. رایجترین شکل این بیماری، کمبود رنگ سبز-قرمز است و بسیار نادر است که فرد توان تشخیص رنگهای زرد و آبی را نداشته باشد.
اگر در تشخیص رنگهای زرد، آبی، قرمز و سبز دچار مشکل هستید و اغلب اوقات دیگران شما را راهنمایی میکنند که رنگ تشخیصی شما اشتباه است، به احتمال خیلی زیاد شما مبتلا به نوع اختلال هستید. افراد کوررنگ از نظر قدرت بینایی هیچ مشکلی ندارند و فقط آنها نمیتوانند بعضی از رنگهای خاص را تشخیص دهند. اگر متوجه شدید که رنگها را اشتباه شناسایی میکنید، باید به پزشک خود مراجعه کنید تا بینایی شما به خطر نیافتد.
دلیل ایجاد کوررنگی در افراد چیست؟
کوررنگی هنگامی رخ میدهد که سلولهای حساس به نور در شبکیه چشم قادر به پاسخگویی مناسب با تغییرات طول موج نور نیستند و افراد نمیتوانند رنگها را به خوبی تشخیص دهند. گیرندههای نوری شبکیه از اجزایی به نام میله و مخروط تشکیل شده است که تعداد میلهها بسیار زیادتر است و نسبت به نور هم حساس ترند، اما توان درک رنگها را ندارند.
تقریبا ۶-۷ میلیون مخروط موجود در شبکیه وظیفه شناسایی رنگها را دارند که این گیرندههای نوری در ناحیه مرکزی شبکیه به نام ماکولا متمرکز شده اند. اشکال گوناگون وراثت نابینایی معمولا مربوط به نقص در انواع خاصی از مخروطها و یا عدم وجود بعضی از آنها هستند.
بعضی دیگر از علل کوررنگی شامل موارد زیر هستند:
۱. پارکینسون:
از آنجا که پارکینسون یک اختلال عصبی است، سلولهای عصبی حساس به نور در شبکیه که پردازش در آنها صورت میگیرد، آسیب دیده و نمیتوانند به درستی عمل کنند، درنتیجه میتواند به کورنگی منجر شود.
۲. آب مروارید:
اختلال آب مروارید که ناشی از کدر شدن عدسی چشم است و فرد طوری رنگهای پیرامونش را میبیند که انگار شسته شده اند و شفافیت کافی ندارند. البته پس از عمل جراحی آب مروارید، این مشکل رفع خواهد شد.
۳. بعضی از داروهای خاص:
به عنوان مثال با بررسی روی داروی ضد تشنج تیگابین، نشان داده شد که افراد مصرف کننده به مرور زمان توانایی درک رنگها را از دست میدهند. البته این علائم دائمی نیستند.
۴. نوروپاتی ارثی لبر:
تمرکز این بیماری بر چشم اسن که نابینایی حاد و نیمه حاد را در افراد به ویژه مردان ایجاد میکند. این بیماری توانایی تشخیص رنگها به خصوص رنگ سبز و قرمز را از فرد میگیرد.
۵. سندرم کالمن:
این بیماری ارثی که ناشی ار نارسایی غده هیپوفیز میباشد، میتواند مشکلات جنسی زیادی را پدید آورد و کوررنگی نیز یکی از علائم این اختلال است.
همچنین آسیب دیدن مغز و یا منطقه از آن که پردازش رنگها را به عهده دارد، میتواند مسبب کوررنگی باشد.
انواع کوررنگی
سه نوع اصلی کور رنگی وجود دارد. در یک نوع، فرد نمیتواند تفاوت بین رنگهای قرمز و سبز را تشخیص دهد. در نوع دیگر، فرد در تشخیص رنگهای آبی و زرد مشکل دارد و در سومین نوع که به آن آکروماتوپسی گفته میشود، فرد نمیتواند هیچ رنگی را تشخیص دهد و همه چیز را به رنگ خاکستری، سیاه یا سفید میبیند. آکروماتوپسی نادرترین نوع کور رنگی است.
کور رنگی ممکن است ارثی یا اکتسابی باشد.
کور رنگی ارثی شایعترین نوع کور رنگی است که به دلیل عیوب ژنتیکی ایجاد میشود. این بدان معنی است که بیماری در اعضای یک خانواده دیده میشود. برخی افراد که یکی از اعضای نزدیک خانواده آنها به کور رنگی مبتلا باشد بیش از سایرین در معرض ابتلا به کور رنگی هستند.
اما کور رنگی اکتسابی به طور مساوی در بین زنان و مردان در مقاطعی از زندگی آنها ایجاد میشود. بیماریهایی که به عصب بینایی یا شبکیه چشم آسیب وارد میکنند ممکن است منجر به کور رنگی شوند. به همین دلیل، شما باید در صورتی که تغییری در بینایی خود احساس کردید به پزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است علامت ابتلا به بیماریهای زمینهای خطرناک و جدی باشد.
- تک رنگ بینی
در این نوع بسیار نادر و عجیب از کوررنگی، سلولهای مخروطی شخص مبتلا قادر به درک و شناسایی هیچ رنگی نیستند که در نتیجه فرد توان تشخیص رنگها را ندارد.
- دو رنگ بینی
در این نوع، فرد تنها یکی از رنگها را نمیتواند ببیند که شامل موارد زیر میشوند:
قرمزکوری: فرد مبتلا رنگ قرمز را یا بسیار تیره میبیند و یا مایل به سبز آن را مشاهده می-کند.
سبزکوری: رایجترین نوع است که فرد توانایی دیدن رنگ سبز را ندارد.
آبی کوری: شخصی که توانایی شناسایی آبی را ندارد و اغلب آبی و سبز را با هم اشتباه می-گیرد.
راه درمان کوررنگی چیست؟
به گفته محققان دانشگاه واشنگتن، ژن درمانی باعث بهبود کوررنگی در میمونها شد، اما هنوز آزمایش اثبات شدهای برای انسان در دسترس نیست. بیشتر افراد بدون هیچ مشکلی با این اختلالشان سازگار میشوند و زندگی میکنند. اما برخی از مشاغل مانند طراحی، گرافیک و حرفههای دیگر نیاز به تشخیص دقیق رنگها دارند و افراد مبتلا باید هنگام انتخاب شغل به این موضوع توجه کنند.
لنزهایی برای افراد کوررنگ:
برخی از افراد برای تقویت درک رنگها از لنزهای تماسی و یا لنزهای عینک استفاده میکنند. این لنزها دارای فیلترهای رنگی است که به افراد بیمار این امکان را میدهد که طیف گستردهای از رنگها را مشاهده کنند. پزشک متخصص با توجه به مشکل ویژه شما در درک رنگ ها، عینک یا لنز مخصوص را توصیه میکند.
تست کوررنگی:
متخصصان آزمایشهای زیادی را برای تشخیص کوررنگی یک فرد انجام میدهند. آنها با انجام تست گستردهای نوع این اختلال را نیز شناسایی کرده تا مناسب با آن درمان را شروع کنند.
شما نیز میتوانید همین حالا با انجام یک تست ساده سلامت خود را بررسی کنید. به تصاویر زیر نگاه کنید، افراد طبیعی اعداد ۷ و ۱۰ را به خوبی در میان نقطهها مشاهده میکنند، اما افراد کوررنگ قادر به دیدن این اعداد نیستند.
چرا تشخیص درست کور رنگی مهم است؟
عیوب دید رنگی ممکن است بر عملکرد کودک شما در مدرسه یا در میدان ورزش تأثیر داشته باشد و بر اعتماد به نفس آنها در سنین کودکی تأثیر منفی بگذارد. در بزرگسالان، ابتلا به CVD بر کارهایی که شما میتوانید انجام دهید تأثیر گذاشته و ممکن است وضعیت ناامیدکنندهای را در زندگی شما ایجاد کند.
پس از تشخیص درست، افراد میدانند که در چه جاهایی باید کمک بخواهند تا از اشتباه کردن یا بروز سوءتفاهم جلوگیری شود. این به خصوص برای کودکان در مدرسه مهم است.
اگر در نحوه تشخیص رنگها، متوجه بروز تغییرات جدی شدهاید باید به یک متخصص چشم که برای درمان مشکلات چشم آموزش دیده است مراجعه کنید. علائم شما ممکن است علائم هشدار دهندهای در مورد ابتلا به یک بیماری خطرناک و جدی باشند بنابراین بهترین کار این است که آنها را تحت معاینه قرار دهید. اگر در تشخیص رنگها با مشکل رو به رو هستید باید به پزشک خود بگویید.
پرستاران در برخی مدارس، کودکان را برای بررسی وجود مشکلات در تشخیص رنگها مورد معاینه قرار میدهند.
کور رنگی ممکن است در یک خانواده وجود داشته باشد. اگر یکی از بستگان شما به این بیماری مبتلا است باید معاینه شوید.