ضریحپوش ۱۲۵ساله دوباره بر قامت ضریح فولادی
ضریحپوش و دورهپوش ضریح مطهر امام رضا(ع) با بیش از ۱۲۵سال قدمت بر ضریح فولادی (ضریح سوم) در موزه آستان قدس رضوی نصب و رونمایی شد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خراسان رضوی، در این مراسم که با حضور حجتالاسلام والمسلمین مهدوی مهر، رئیس سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی و حجتالاسلام والمسلمین سیدجلال حسینی، رئیس سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد این آستان مقدس برگزار شد، زهرا محسنی، پیشکسوت صنایع دستی و هنرهای سنتی و مسئول کارگاه ترمیم این ضریحپوش، به ارائه توضیحاتی درباره نحوه ترمیم، تاریخچه و صنعت هنری بهکاررفته در آن اشاره کرد.
وی گفت: این ضریحپوش از ماهوت مشکی مرغوب تهیه شده که ریشههای دور آن از ابریشم سبزرنگ و آستر آن از پنبه کرمرنگ تهیه شده است.
برش مخصوصی دارد که مشتمل بر ۴قطعه شامل ۲ذوزنقه و ۲مثلث میشود.
برای سهولت قرارگیری روی ضریح، محل اتصال یک ضلع ذوزنقه و مثلث باز است و با دکمه و بندینک بسته میشود.
محسنی به کتیبههای بهکاررفته در این ضریحپوش اشاره کرد و گفت: متن هر قطعه با ۴نوع دستهگل متفاوت با روش معرق برجسته مخصوص منطقه گیلان و با ابریشم رنگارنگ دوخته، و قلابدوزی و تزیین شده است.
این بانوی هنرمند در ادامه به معرفی هنرهای بکار رفته در دورپوش ضریح اشاره کرد و افزود: این دورپوش از ۴قطعه مستطیلشکل تشکیل شده است که دوبهدو مساویاند.
قطعات بزرگ به ۴قسمت یا قاب، و قطعات کوچک به ۳قاب تقسیم شدهاند. هر قاب نیز شامل محراب طاقنما با حاشیهای دور آن است و داخل هر محراب یک سرو به همراه کتیبههایی در ۲طرف دیده میشود.
محسنی همچنین اشعار بهکاررفته در این کتیبهها را مورد توجه قرار داد و گفت: کتیبههای قطعه اول (مستطیل بزرگ) اشعاری از علیبنابیعبدالله خوافی، از اصحاب امام رضا(ع)، در مدح ایشان است و درون کتیبههایی از ماهوت سفید «یا قبر طوس سقاک الله رحمته الله» دوخته شده است.
وی افزود:این ضریحپوش از نظر معرقدوزی و نقوش زیبای سنتی کمنظیر است و بهکارگیری رنگهای مختلف و سایهروشنهای موزون در نقوش و وجود کتیبه نام واقف (حاجی سیدرضی گیلانی) و تاریخ وقف آن (۱۳۱۵ قمری) امتیاز دیگری برای نفیس بودن اثر محسوب میشود.
محسنی گفت: استفاده طولانیمدت از این دورهپوش نفیس در حرم مطهر رضوی موجب شده است آسیبهایی جدی به آن وارد شود که در سال۱۳۹۱ برای حفاظت، در کارگاه مرمت منسوجات موزهها به دست مرمتکاران آستان قدس رضوی مرمت شد.
شایان ذکر است مرمتکاران در میان آستر و رویه اثر، عریضههایی از ۲دوزنده (عبدک رجبعلی ابن حاجیاکبر و ام کلثوم...) پیدا کردند.
این ضریحپوش که ۱۲۷سال از عمر آن میگذرد و دوباره فرصت همراهی ضریح فولادی (ضریح سوم) را یافته است، کل ضریح را میپوشاند و از نظر معرقدوزی و نقوش زیبای سنتی کمنظیر است.
علاقهمندان میتوانند تا پایان مهر، از ۸صبح تا ۶عصر، برای بازدید از این اثر تاریخی و فرهنگی به صحن کوثر، موزه رضوی، مراجعه کنند.