پخش زنده
امروز: -
نواهای عاشورایی در دفاع مقدس
شعر و مداحی دفاع مقدس سرشار از رجزها و شعارهاي انقلابي و حماسي است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خوزستان ، دفاع مقدس ملت ایران امسال چهلمین سال خود را می‌گذراند.همه اقشار مختلف در به ثبت رساندن و پیروزی‌های بزرگ کشورمان در دفاع مقدس نقش و اثرگذاری‌های زیادی داشته اند. از رزمندگان فداکار در خط مقدم جبهه گرفته تا ان شیر زنانی که در پشت جبهه به پشتیبانی و حمایت از مجاهدان دلاور مشغول خدمت بودند در این حماسه بزرگ سهیم هستند.
نواهای مداحان در جبهه با ایجاد شور حسینی در بین رزمندگان روحیه جهاد و شهادت را در آنان تقویت می‌کرد. شور حسینی و فضای معنوی جبهه‌ها مدیون حضور مداحان و رزمندگانی بود که هر بار با بردن نام حسین روحیه شهادت طلبی را در بین رزمندگان تقویت می‌کردند.
همین حماسه آفرینی‌ها بود که ملت ایران توانست در هشت سال دفاع جانانه در برابر استکبار جهانی بایستد و پیروزمندانه از این امتحان بیرون بیاید.
شعر در دفاع مقدس
شعر دفاع مقدس در این دوره، شعر سرشار از رجزها و شعار‌های انقلابی و حماسی است، و عنصر غالب در شعر «احساس» است. احساس زدگی افراطی، گریز به کربلا و حماسه عاشورا، تلفیق نماد‌های مذهبی با اسطوره‌های ملی، و در نهایت غلبه «محتوا بر فرم» از مولفه‌های شاخص شعر دوره جنگ است.
حبیب‌الله معلمی پایه‌گذار شعر دفاع مقدس بود. در مقطعی از عمر انقلاب که درگیر جنگ تحمیلی بودیم آقای معلمی توانست تأثیرگذاری شگفت‌انگیزی در روحیه جوانان و نوجوانان بگذارد. همچنین همراهی صدای تأثیرگذار صادق آهنگران با این شعر توانست شعر مرحوم حبیب‌الله معلمی را ماندگار کند.
خط مشی شعر معلمی تهییج، تصویر و تشبیه است، اما به زبان ساده و بسیار تأثیرگذار بیان می‌شد.
حاج صادق آهنگران می گوید: آشنایی من با معلمی یکی از معجزات جنگ بود معلمی مداحی بود که در ایام جنگ، بیشتر شعر نوحه‌های ما را بدون هیچ گونه چشم داشتی می‌سرود، پیشه او کشاورزی بود و گاهی اوقات که ما پیش او می‌رفتیم او در حالی می‌یافتیم که سر زمینش کار می‌کرد.
درآن دوران حاج معلمی یاریگر باوفایی بود، ایشان مناسب با حال و هوای جنگ شعر می‌سرود مثلا زمانیکه رمز عملیات صاحب الزمان بود ما از ایشان می‌خواستیم که شعر درباره ظهور امام عصر (عج)، ایشان نیز با علاقمندی در کمترین زمان شعر را برای ما می‌سرود.
نقش مداحان اهل بیت (ع) در ایجاد شور و شعور حسینی در جبهه‌های حق علیه بر باطل یک نقشی اثر گذار بوده است که موجب شد رزمندگان سرفراز اسلام با یک شور و نشاط معنوی در عملیات‌ها شرکت کنند.
نام حاج صادق آهنگران با دوران دفاع مقدس عجین و ماندگار شده است. نوحه های حماسی و به یادماندنی وی از جمله سوی دیار عاشقان،ای لشکرصاحب الزمان (عج) آماده باش، آماده باش همیشه در اذهان ملت ایران زنده است.
نام‌های مداحانی همچون حاج محمد حسین آل مبارک که خود پدر سرفراز شهید می‌باشد و در حدود بیش از ۷۰ سال مشغول ذکر مصیبت اهل بیت (ع) می‌باشد و یا حاج غلام کویتی پور با نوای ممد نبودی بینی شهر آزاد گشته و یا حاج حسین فخری با آن نوحه‌های پر شورش حماسه‌های بزرگی در جبهه‌ها ایجاد می‌کردند.
مداحان پرشوری خوزستانی دیگری همچون حاج رضا نبوی، حاج سید محمد امام و حاج احمد سمیع در دوران دفاع مقدس نیزدر جبهه‌های جنوب به مدیحه سرایی پرداختند.
نوحه‌های محلی نیز در دوران دفاع مقدس بین رزمندگان اسلام جایگاه ویژه‌ای داشت به طوری که رزمندگان به لهجه‌هایی همچون عربی، بختیاری، شوشتری، دزفولی و لری به عزاداری می‌پرداختند.
همین این‌ها نشان از دلدادگی و خلوص نیت رزمندگان بود و برگرفته از عشق و علاقه این سرفرازان به حضرت ثارالله و اهل بیت (ع) است.
بیشتر بخوانید : دفاع مقدس برگ زرین و پر افتخار ملت ایران
خوزستان سرفراز سرزمینی که مشهد شهیدان سرفراز و کربلای ایران است.
محمدرضا سنگری عاشورا پژوه با اشاره به نقش مداحان در جنگ تحمیلی می گوید: در دوران هشت سال دفاع مقدس اکثر قریب به اتفاق رزمندگان به ذکر و مرثیه‌خوانی حضرت سیدالشهدا (ع) می‌پرداختند.
وی ادامه داد: ذاکران شاخص و برجسته‌ای در دوران دفاع مقدس بودند که در مناطق مختلف عملیاتی حضور می‌یافتند و با مدیحه‌سرایی نقش مؤثری در بالا بردن روحیه رزمندگان برای نبرد با دشمن بعثی ایفا می‌کردند.
این نویسنده عاشورایی خاطرنشان کرد: محتوای شعر‌ها و مداحی ذاکران، فضای ذهنی و روحی رزمندگان را برای مبارزه آماده می‌کرد و وجود آن‌ها را با الگو‌ها و اسوه‌های لشکر امام حسین (ع) پیوند می‌داد.
سنگری در ادامه تصریح کرد: زمانی که مداحان از امام حسین (ع)، حضرت علی‌اکبر (ع) و حضرت قاسم (ع) سخن می‌گفتند، الگو‌های مثبتی در ذهن رزمندگان شکل می‌گرفت و از لحاظ روحی تقویت می‌شدند و سعی می‌کردند خودشان را با این الگو‌ها تطبیق دهند.
وی با برشمردن نقش مداحان به عنوان مروج اسلام ناب محمدی (ص) تصریح کرد: مداح باید اخلاق و ادب مداحی را رعایت کند و آن را توفیق عنایت شده از معصومان بداند و سیره اهل بیت (ع) را در جامعه توسعه دهد.
سنگری با اشاره به نقش مداحان در جنگ نرم اظهار داشت: جامعه و بخش فرهنگی کشور برنامه روشنی در بهره‌گیری از ظرفیت مداحی ندارد و باید به این نقش، واقف شده و این توانایی را بشناسد.
این نویسنده عاشورایی با بیان اینکه در جنگ نرم نیز مداحی نقش مؤثری می‌تواند ایفا کند، گفت: در جنگ نرم از تریبون مداحی می‌توان تمام پیام‌های فرهنگی، تربیتی، عقیدتی و سیاسی انقلاب اسلامی را به مردم منتقل کرد.
وی خاطرنشان کرد: بخش وسیعی از موفقیت‌های ما در دفاع مقدس رهاورد حضور ذاکرانی بود که در جبهه‌ها حضور داشتند.
نظر شما