گزارش مکتوب؛
کشت، دلهره و امید
اواخر شهریور است و کشاورزان هرمزگانی کشت محصولات زمستانه را آغاز کرده اند.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز خلیج فارس، خاک آبرفتی هرمزگان به اندازه ایی غنی است که کاشت و داشت در آن متوقف نمیشود. از هندوانه شب یلدا و نخستین هندوانه بهاره تا گوجه و بادمجان و خیار مورد نیاز کشور در زمستان در هرمزگان تولید میشود.
اکنون کشاورزان در زمینهای زیر دست سد جگین در جاسک تا پارسیان کشاورزان در حال کاشت هستند.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان میگوید امسال ۵۵ هزاز هکتار از زمینهای کشاورزی هرمزگان به زیر کشت صیفی و سبزی رفته است.
امیری زاد میگوید: امسال در ۱۲ هزار هکتار از زمینهای کشاورزی استان گوجه ۱۰ هزار هکتار پیاز ۹ هزارهکتار هندوانه ۷ هزار هکتار خیار و ۴ هزارهکتار فلفل کاشته میشود.
وی می گوید بیش از ۱۷ گونه سبزی وصیفی همچون؛ بامیه، خربزه، کلم بروکلی، سیر، کدو، طالبی و لوبیا سبز در هرمزگان کاشته میشود.
امیری زاد میگوید پارسال یک میلیون و ۹۰۰ هزار تن سبزی وصیفی از زمینهای کشاورزی استان برداشت شد و پیش بینی میشود امسال ۲ میلیون و ۱۸۰ هزار تن انواع سبزی و صیفی برداشت شود؛ که نسبت به پارسال ۲۰ درصد افزایش دارد.
وی میگوید: علت افزایش تولید استفاده از روشهای نوین کشاورزی استفاده از گونههای پر بازده و استفاده از روشهای نوین کشاورزی است.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی هرمزگان میگوید: ۶۰ درصد صیفی و سبزی هرمزگان قابلیت صادرات به خارج از کشور دارد.
وی میگوید: گوجه کهورستان در عراق، افغانستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس خریداران بسیار دارد و به لحاظ کیفیت قابلیت صادرات به اروپا را نیز دارد.
اما یک مشکل همیشه گریبان گیر کشاورزان هرمزگانی است؛
انباشت محصولدر سالهای گذشته شاهد انباشت محصولات کشاورزی بوده ایم به گونهای که سرمایه و زحمت کشاورزان برباد رفته است.
انباشت محصول هنگامی رخ میدهد که صیفی و سبزی برداشت شده، اما خریداری برای آن نیست ویا قیمت پیشنهادی به حدی کم است که حتی جبران کود، سم و مزد کارگر نمیکند.
در سالهای گذشته شاهد انباشت گوجه فرنگی، پیاز و خیار در هرمزگان بوده ایم. مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی موارد زیر را از علل انباشت محصول میداند:
۱-همزمانی برداشت یکی محصول در چند استان
برای نمونه در استانهای بوشهر، جنوب فارس، خوزستان و جنوب کرمان صیفی و سبزی زمستانه کاشته میشود؛ و اگر یک محصول همزمان در چند استان برداشت شود، بازار کشور اشباع و محصول روی زمین میماند.
۲-صادر نشدن محصولات کشاورزی
برای نمونه پارسال کشور عراق واردات گوجه از ایران را برای حمایت از کشاورزان خود ممنوع کرد و مرز افغانستان نیز به دلایل امنیتی بسته شد و گوجه کاران زیان دیدند.
۳- رعایت نکردن الگوی کشت
از آنجا که برخی محصولات مانند گوجه فرنگی همیشه به راحتی برداشت، بارگیری و حمل میشوند و این محصول همیشه خریدار دارد، کشاورزان ترجیح میدهند بیشتر از سهمیه در نظر گرفته شده گوجه بکارند که باعث انباشت محصول میشود.
مدیرزراعت جهاد کشاورزی هرمزگان میگوید: وظیفه کشاورز بازاریابی نیست. او محصولش را تولید میکند و بازرایابی به عهده سازمان صنعت، معدن و تجارت و بازاریابی خارجی به عهده وزارت خارجه است. چرا که صادر نشدن محصولات باعث بی اعتمادی خریداران خارجی و از دست دادن بازار میشود.
از اینها گذشته یک مشکل دیگر هم پیش روی کشاورزان است؛
فرسودگی ادوات کشاورزیهوای گرم و شرجی هرمزگان موجب میشود ماشین آلات کشاورزی زودتر فرسوده شوند. تعمیر آنها گران است و بر قیمت محصول میافزاید.
اما دولت به کشاورزان تسهیلات نوسازی ادوات کشاورزی با نرخ ۱۵ درصد پرداخت میکند.
شاهی زاده رئیس اداره فناوری مکانیزه جهاد کشاورزی هرمزگان میگوید: امسال ۲۷ میلیارد و ۶۴۰ میلیون تومان برای خرید ماشین آلات کشاورزی و صیادی در نظر گرفته شده است.
شاهی زاده میگوید: ۷۵ درصد کاشت گندم و ۱۰۰ درصدبرداشت آن در هرمزگان مکانیزه است.
وی میگوید: پرداخت تسهیلات سقف ندارد و در صورت جذب این تسهیلات میتوان سهمیه استان را افزایش داد.
اما یک نوع کشاورزی است که هیچکدام از این مشکلات را ندارد؛ و محصول آن هم موقع برداشت صادر میشود.
کشت گلخانه ایهرمزگان رتبه نخست توسعه کشت گلخانهای را در کشور دارد. هرمزگان ۵۵ هزار هکتار زمین کشاورزی دارد که طی یک برنامه ۱۰ ساله باید ۵ هزار و ۵۰۰ هکتار یعنی یک دهم آن به کشت گلخانه تبدیل شود.
هم اکنون ۱۲۵ هزار تن محصولات گلخانهای از ۶۰۰ هکتار گلخانه در استان برداشت میشود. این آمار تا پایان سال به ۲۲۵ هزار تن و سطح گلخانه به ۹۰۰ هزار تن افزایش مییابد.
گرگیج مدیر اداره زراعت و باغبانی جهاد کشاورزی هرمزگان میگوید: خیار، گوجه، و بادمجان و فلفل رنگی گلخانهای هرمزگان هرساله پیش فروش میشود؛ و کیفیت آن به حدی است که محصول برداشت شده پس از بسته بندی و حمل در کانتینر به کشورهای روسیه و اروپا صادر میشود.
گرگیج میگوید: برای ایجاد هر هکتار گلخانه ۳ و نیم میلیارد تومان سرمایه لازم است، اما سود آوری آن به حدی است که این سرمایه گذاری در مدت کوتاهی به سود آوری میرسد.
وی میگوید: در شرایطی که کشور با کمبود آب و منابع زیر زمینی روبروست کشت گلخانهای میتواند نجات بخش منابع طبیعی، مولد وکارآفرین باشد.
گرگیج میگوید: کشت گلخانهای مزایای بسیار دارد از جمله:
- تولید محصول صادرات محور
- کیفیت بالا
- تولید ۱۰ برابری نسبت به فضای باز
- مصرف آب، کود و سم کمتر
- ایمنی در برابر بلایای طبیعی از جمله تگرگ و سرمازدگی
- ایمنی در برابر هجوم آفات همچون ملخ و زنجره
- نیاز به کارکارگر کمتر و سود دهی بالا
- گرگیج میگوید: پرداخت تسهیلات، صدئر مجوز یکروزه نظام مهندسی از جمله تسهیلاتی است که برای کشت گلخانهای و توسعه آن در نظر گرفته شده است.
۷۲ درصد مزارع و ۶۶ درصد باغهای هرمزگان مجهز به آبیاری تحت فشار است؛ که ۸۵ درصد آن کمک بلاعوض دولت و ۱۵ درصد آن سهم آورده است.
نتیجه گیریدیار زرخیز هرمزگان دارای ظرفیتهای بسیار در بخشهای کشتیرانی، صنعت، گردشگری و کشاورزی است.
در بخش کشاورزی حدود بیش از ۶۰ درصد جمعیت هرمزگان از غرب تا شرق به کشاورزی و برداشت محصول مشغولند.
دسترسی به آبراههای بین المللی همچون خلیج فارس و دریای عمان میتواند به ظرفیت بسیار مهم اشتغال زایی و ارز آوری دربخش کشاورزی تبدیل شود.
ظرفیت استان به حدی است که کشاورزان از سراسر کشور هرسال با اجاره زمینهای کشاورزی در پارسیان، دشت جگین و دشت مینا، توکهور و هشتبندی محصولات کشاورزی تولید و آن را صادر میکنند.
امید است با برنامه ریزی دقیق و بازاریابی با همکاری دستگاههای مربوطه همچون صنعت و معدت و تجارت و وزارت امور خارجه، امسال شاهد انباشت محصولات کشاورزی و درد و رنج کشاورزان نباشیم.
نویسنده؛ ابوالفضل غضنفرنژاد