انگلیس و فکر معامله با "بدهی چهل ساله" به ایران

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ رژیم پهلوی در سال ۱۳۵۰ شمسی ۱۵۰۰ تانک چیفتن و خودرو زرهی از انگلیسی‌ها می‌خرد؛ انقلاب اسلامی که به پیروزی رسید بسیاری از قرارداد‌های نظامی و تجاری با کشور‌های غربی لغو شد، اما، چون در قرارداد ایران با انگلیس، تمام پول‌ها پرداخت شده بود، حق ایران بود که از انگلیس تانک‌های خریداری شده را مطالبه کند، اما انگلیس زیر توافق زد و نه تانک و نه پول تانک را به ایران نداد.
حالا پس گذشت بیش از چهار دهه در هفته‌ای که گذشت، وزیر دفاع انگلیس اعلام کرد که کشورش میپذیرد ۴۰۰ میلیون پوند به ایران بدهکار است.

دولت انگلیس یک بدهی قطعی ۴۰ ساله به ایران دارد

آقای سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در این باره در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما گفت: دولت انگلیس یک بدهی قطعی ۴۰ ساله به ایران دارد و باید با همه جریمه‌های تاخیرش پرداخت شود؛ حالا چه یک مقام دولتی انگلیس آن را بپذیرد چه نپذیرد.
چهار صد میلیون پوند، چیزی حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان، رقم بدهی انگلیس به ایران است. سال‌ها قبل هم دادگاه انگلیس رای بر حقانیت ایران، و بدهی انگلیس به کشورمان داده بود؛ اما مقامات انگلیس زیر بار پرداخت این بدهی نرفتند و حالا بعد از گذشت بیش از ۴۰ سال، پذیرش این بدهی از سوی انگلیس، با انتشار خبر دیگری همزمان شده! صحبت از درخواست آزادی یک زندانی دو تابعتی ایرانی انگلیسی است؛ "نازنین زاغری" که در تهران دوران محرومیتش را می‌گذارند. این موضوع به صورت گسترده در رسانه‌های انگلیس منتشر شده است.

انگلیس مطالبه گر هم شده است

اینکه یک کشور همچون انگلیس در کنار موضوع پرداخت حق مردم ایران، "مطالبه" داشته باشد، عجیب است، اما پیش از این هم سابقه داشته! در سال ۱۳۹۵ خبر انتقال ۴۰۰ میلیون دلار از دارایی‌ها ایران در آمریکا به کشورمان، همزمان با خبر آزادی ۴ زندانی آمریکایی در ایران منتشر شده بود؛ آزادی جیسیون رضائیان، محکومِ امنیتیِ دو تابعیتی در ایران و ۴ نفر دیگر.
اما این بار سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان رسما اعلام کرد که موضوع تبادل خانم نازنین زاغری با بدهی ایران مطرح نیست؛ آقای خطیب زاده گفته: خانم نازنین زاغری زندانی دو تابعیتی که دوران محکومیتش را در ایران می‌گذراند، ربطی به پرداخت بدهی ایران از انگلیس ندارد، او بخشی از محکومیت خود را در ایران گذرانده و آزادی مشروط هم داشته که روند قضایی خودش را دارد و هیچ فرقی بین وی و سایر زندانیان دیگر نیست.
هرچند سخنگوی وزارت امورخارجه کشورمان این باج خواهی انگلیسی را رد کرد، اما کشور‌هایی استکباری‌ای همچون آمریکا و انگلیس بار‌ها نشان داده اند که اموال و دارایی به حق ملت‌ها و کشور‌ها را حبس کرده اند و در صورت رضایت به پرداخت آنها، مطالبات جدیدی را مطرح می‌کنند؟!

راهزنی‌های مدرن

همین راهزنی‌های مدرن باعث شده است مبلغ زیادی از دارایی‌های ایران در خارج از کشور حبس باشد؛ کارشناسان رقمی حدود ۵۰ تا ۲۰۰ میلیارد دلار را برای میزان طلب‌ها و پول‌های توقیف شده ایران در کشور‌های خارجی برآورد می‌کنند.
آمریکا از شرکای تجاری پرنفوذ ایران در قبل از انقلاب بوده...، اما بعد از انقلاب به عنوان یکی از بدهکارترین کشور‌ها به ایران شناخته شد؛ میزان بدهی آمریکا به ایران از ۵۰ میلیارد دلار تا ۱۵۰ میلیارد دلار تخمین زده شده؛ این رقم‌ها در بیان مقامات آمریکایی مطرح می‌شود؛ از جمله از زبان جان کری وزیر امور خارجه پیشین آمریکا در روز‌های پس از امضای توافق هسته‌ای شنیده شده بود.
جان کری گفته بود: "یادتان می‌آید چه بحث‌هایی در جریان بود مبنی بر اینکه، ایران از توافق هسته‌ای چه مقدار پول به دست می‌آورد. برخی از نامزد‌های انتخابات ریاست جمهوری، رقم اشتباهی یکصدو پنجاه و پنج میلیارد دلار را بیان می‌کنند حال آنکه ما هرگز تصور نمی‌کردیم این رقم به این اندازه باشد. عده‌ای دیگر تصور می‌کردند این رقم حدود یکصد میلیارد دلار خواهد بود. وقتی به وضع اقتصاد ایران و اتفاق‌های جاری ان نگاه کنیم متوجه می‌شویم که براساس محاسبات ما این رقم حدود پنجاه و پنج میلیارد دلار می‌شد. آیا می‌دانید که ایران تا همین امروز که من اینجا ایستاده ام چقدر پول دریافت کرده است؟ ایران حدود سه میلیارد دلار دریافت کرده است".
توافق هسته‌ای فرصتی بود برای آنکه ایران بتواند طلب‌های مالی خودش از غرب را دریافت کند؛ اما نه تنها برجام نتوانست این حجم گسترده از دارایی‌ها را از چنگ آمریکا در بیاورد بلکه با بدعهدی طرف آمریکایی، دارایی‌های ایران در برخی کشور‌های دیگر هم مورد تهدید قرار گرفته؛ از جمله در کره جنوبی.

کره جنوبی هم بهانه سازی می‌کند

کره جنوبی حدود هفت میلیارد دلار بدهی به ایران دارد که مربوط به خرید نفت از ایران پیش از لغو معافیت‌های نفتی در زمستان سال ۲۰۱۹ است؛ در واقع پس از آبان ۹۷ که تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه نظام بانکی و صادرات نفت ما برقرار شد، کره‌ای‌ها به بهانه تحریم آمریکا از پرداخت پول نفتی که از ایران خریداری کرده‌اند، اجتناب کردند؛ این امر در شرایطی بود که سئول تا اردیبهشت ۹۸ از ایران نفت می‌خرید!
آقای غلامرضا انصاری معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر خارجه در این باره در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما گفته است: این‌که دولت کره جنوبی اجازه نمی‌دهد، از منابع خودمان حتی برای خرید نیازهای‌مان در شرایط سخت کرونا از جمله محصولات کشاورزی و دارویی استفاده کنیم، رفتاری ناپسند است.
متأسفانه دولت کره جنوبی در این زمینه همکاری لازم را با ایران نداشته است، قطعاً مردم ایران این خاطره را از یاد نخواهند برد. به شکل مستمر با کره جنوبی در تماس هستیم. امیدواریم کره جنوبی راه حلی برای استفاده ایران از منابع مالی خودش پیدا کند.

آلمان هم مکار می‌شود

علاوه بر آمریکا، انگلیس و کره جنوبی، در روز‌های گذشته اخباری هم درباره تهدید دارایی‌های ایران در آلمان شنیده شد؛ آمریکا از بورس آلمان خواست سپرده‌های ایران را برای پرداخت غرامت به بازماندگان قربانیان ترور در کنیا و تانزانیا آزاد کند؛ البته به گفته معاون حقوقی بانک مرکزی این موضوع مربوط به اوراق بهادار متعلق به بانک مرکزی ایران است که نزد موسسه "کلیراستریم" در لوکزامبورگ باقی مانده و ارتباطی به کشور آلمان ندارد و به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه "آمریکا موفق به برداشت این پول نشده است".
دست درازی به دارایی‌ها ایران در خارج از کشور، یک بار دیگر مهر تائیدی ست بر دشمنی استکبار با مردم ایران که البته دیپلماسی فعال وزارت امور خارجه کشورمان می‌تواند نقش مهمی بر خنثی کردن این توطئه‌ها و احقاق حق مردم ایران داشته باشد.

 گزارش: حسنیه سادات شبیری