افشاگری درباره سایتهای هستهای اعلام نشده در عربستان
وجود این تاسیسات نشان میدهد که عربستان در حال پیش بردن برنامه هستهای خود بدون نظارت بین المللی است .
روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال؛ تلاش های محرمانه اعلام نشده عربستان به منظور غنی سازی اورانیوم برای سوخت بمب اتمی و محل آن را فاش کرد.
درست در روزهایی که امارات متحده عربی از راه اندازی نخستین رآکتور هسته ای در کشورهای عربی خبر می دهد و ایالات متحده امریکا به دنبال به صفر رساندن فعالیت های هسته ای مشروع ایران است و همزمان با انتشاراخبار درباره انفجارهای مهیب در بندر بیروت، پایتخت لبنان یک رسانه امریکایی از محل تولید کیک زرد در عربستان سعودی که متحد منطقه ای واشنگتن به حساب می آید، پرده برداری کرد.
وال استریت ژورنال در آن زمان گزارشی را منتشر کرد که با توجه به اخبار منتشر شده درباره حادثه بیروت توجه چندانی به آن نشد اما حال جزییات آن بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
روزنامه «والاستریت ژورنال» در تاریخ 16 مرداد ۱۳۹۹ ادعا کرد که چین به عربستان در احداث تاسیساتی جهت تولید کیک زرد کمک کرده و این تاسیسات در منطقه دورافتاده «العلا» در شمال غرب عربستان قرار دارد.
از آنجایی که از زمان انتشار این خبر تا کنون سعودیها سعی کرده اند این خبر را مخفی نگه دارند، هنوز مشخص نیست که این تاسیسات چه زمانی احداث شده است، اما وجود این تاسیسات نشان میدهد که عربستان در حال پیش بردن برنامه هستهای خود بدون نظارت بین المللی است و هدفش نیز در نهایت، دستیابی به سلاح هستهای و توسعه آن میباشد.
طبق تحلیل سازمانهای اطلاعاتی آمریکا، عربستان سعودی یک سازه مشکوک در نزدیکی ریاض ساخته که این سازمانها احتمال میدهند این سازه یکی از سایتهای هستهای اعلام نشده سعودیها باشد.
به نوشته وال استریت ژورنال، سازمانهای اطلاعاتی آمریکا در هفتههای اخیر تحلیلی محرمانه را منتشر کردند که موضوع آن تلاشهای جاری در داخل عربستان سعودی با همکاری چین به منظور ایجاد ظرفیت صنعتی مورد نیاز برای تولید سوخت هستهای است.
این تحلیل هشدارهایی را برانگیخته مبنی بر اینکه شاید تلاشهای محرمانهای بین سعودی-چین به منظور فراوری کردن اورانیوم خام به شکلی که بعدا امکان غنی کردن آن برای سوخت بمب اتمی وجود دارد، در جریان است.
این سایت محرمانه در یک منطقه بیابانی است که چندان با شهرک الاویینه و دهکده انرژی خورشیدی اش، فاصله ندارد. تصاویر ماهواره های تجاری از این منطقه، توسط دیوید آلبرایت، رئیس موسسه علوم و امنیت بین المللی که یک گروه خصوصی در واشنگتن است، بررسی و تحلیل شده است. وی در یک گزارش پنج صفحه ای این تاسیسات را که بین سال های 2013 تا 2018 ساخته شده و در یک بیابان دورافتاده و با یک جاده دسترسی طولانی واقع شده، مشکوک ارزیابی می کند.
نیویورک تایمز نیز بعد از گزارش اخیر وال استریت ژورنال درباره همکاریهای هستهای پکن و ریاض و محل تأسیسات عربستان سعودی، گزارشی را به نقل از سازمانهای اطلاعاتی آمریکا منتشر کرده است.
در این گزارش آمده است: "سازمانهای اطلاعاتی آمریکا در حال بررسی موشکافانه تلاشهای عربستان سعودی برای ایجاد زیرساخت لازم برای تولید سوخت هستهای هستند؛ زیرساختی که میتواند پادشاهی عربستان سعودی را در مسیر ساختن سلاحهای هستهای قرار دهد."
مقام های آمریکایی می گویند یک تحلیل طبقه بندی شده آژانس های جاسوسی که هفته های اخیر منتشر شد، نشانگر همکاری چین با عربستان سعودی در این زمینه است. این تحلیل زنگ هشدار را به صدا در آورد که چه بسا سعودی ها تلاش های پنهانی برای پردازش اورانیوم خام به سطحی را داشته باشند که می تواند بعدها تا سطح جنگ افزاری هسته ای، غنی سازی شود.
سازمان های اطلاعاتی آمریکا با آشکار شدن این فعالیتها می گویند به عنوان بخشی از این بررسی، یک ساختار تازه تکمیل شده را در نزدیکی منطقه تولید برق خورشیدی در اطراف ریاض شناسایی کرده اند که برخی از تحلیلگران دولتی و کارشناسان دیگر گمان میکنند می تواند یکی از چند سایت اعلام نشده هسته ای سعودی ها باشد.
در همین راستا پایگاه خبری الخلیج الجدید چاپ قطر نوشت: عربستان سالهاست که به فکر دستیابی به سلاح هستهای است و در اینباره به پاکستان نیز متوسل شده است. اکنون سلاحهای هستهای آمادهشدهای در پاکستان وجود دارد که برای سعودیها ساخته شده و آماده تحویل هستند.
به نوشته الخلیج الجدید، علاوه بر پاکستان، کشورهایی مانند فرانسه و کرهجنوبی نیز برای فروش فناوری هستهای خود به سعودیها ابراز تمایل کردهاند.
شبکه خبری «بیبیسی» هم پیشتر به نقل از «عاموس یادلین» رئیس سابق دستگاه اطلاعات نظامی اسرائیل اعلام کرد: اگر برخی کشورهای منطقه به بمب هستهای دست یابند، سعودیها یک ماه هم صبر نخواهند کرد و به پاکستان میروند و با پول سلاحهایی هستهای را که میخواهند، خریداری میکنند.
به همین دلیل است که ریاض از بخش دفاعی پاکستان حمایتهای مالی فراوانی کرده است و وزیر دفاع سعودی طی سالهای ۱۹۹۹، ۲۰۰۲ و ۲۰۰۹ میلادی برای بازدید از مرکز تحقیقات هستهای پاکستان، به این کشور سفر کرده بود.
در سال ۲۰۱۵، عربستان در اولین قدم برای دستیابی به ظرفیت کامل چرخه سوخت هستهای، یک راکتور تحقیقاتی از آرژانتین خریداری کرد، سپس درخواست تهیه راکتورهای هستهای و کارخانه غنی سازی را ارائه داد.
طبق گزارشهای فاششده رسانه های بین المللی و سازمان های اطلاعاتی امریکا به نظر می رسد که زنگ خطر و هشدار در خصوص تلاش مخفیانه عربستان برای تولید اورانیوم غنینشده به شکلی که بتواند آن را بعدها برای سوخت تسلیحاتی هستهای غنیسازی کند، به صدا درآمده است.
کارشناسان منطقه ای در این زمینه معتقدند بخشی از سنجش سعودی ها این است که آنها نمی توانند دیگر بر تمایل آمریکا برای مقابله با ایران حساب کنند. امضای برجام توسط دولت باراک اوباما که راه را برای تولید اورانیوم غنی شده در ایران در آینده باز گذاشت، این نگاه را تقویت کرده است.
--------------------------------
تحلیل/ امین نجار