پخش زنده
امروز: -
گزارش مکتوب؛
اجاق لوازم خانگی، کور است
ممنوعیت واردات لوازم خانگی هم نتوانست، بخت و اقبال صنایع لوازم خانگی را در آذربایجان شرقی باز کند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز آذربایجان شرقی، ظرفیتی که کامل استفاده نمی شود، مواد اولیه ای که تامین نمی شود و جولان دلال ها به واسطه سامانه معیوب "بهین یاب"، همگی در کور شدن اجاق صنعت لوازم خانگی، در قطب تولید لوازم خانگی نقش دارند.
درب یخچال را باز می کند، اما خشکش می زند، فروشنده می گوید: آن لکه ای که در کشوی یخچال وجود دارد با کمی سفید کننده، قابل حل است.
نوبت به فریزر یخچال می رسد، قسمت کفی آن، رنگ خونابه به خود گرفته است.
دختر این بار اخم می کند، و مادر رنگ عوض کرده و گوشه چادر را به دندان می گیرد؛ پدر اما گرفته تر از آن است که کلامی بر زبان بیاورد؛ عرق روی پیشانی را با دست پاک می کند، از نگاهش التماس می بارد و حرکات دختر را می پاید؛ دختر اشک گوشه چشم را، به زیر ماسکی که بر صورت زده، هدایت می کند، سکوتش علامت رضا است.
فروشنده این بار فاتح است، چرا که عجز را در جمع خانواده می بیند و پدر با لرزی بر صدا و شرمی در نگاه می گوید: "بی زحمت، کارتن یخچال را هم لطف کنید".
این برشی از واقعیت یک زندگی است، زیر آسمان پایین ترین نقطه شهر؛ دختری که آماده می شود، خانه بخت برود و مجبور است، حداقل های زندگی مشترک خود را از سمساری ها پیدا کند، به همین تلخی ...
در مرکزی ترین نقطه شهر و در بازار مشروطه تبریز، روبه روی خانه مشروطه، همان خانه یادگار مانده از تاریخ این خطه؛ برشی دیگر از واقیعت یک زندگی در حال وقوع است، تا آن هم برای همیشه در تاریخ ذهنی این خانواده به یادگار بماند.
قیمت ها با اسب می تازند؛ مردم با پای پیاده
پدری که دست ها را پشت کمر قلاب کرده، صدایش را صاف کرده و به همسر و دخترش می گوید: نظرتان چیست، مغازه بعدی را هم ببنیم؛ البته نوعی تحکم پدرانه است که با استیصال همراه است.
دو هفته ای است که به بازار سر می زنند، اما همیشه دست از پا درازتر به خانه برمی گردند.
پدر می گوید: فقط 3 قلم جنس یخچال، لباس شویی و اجاق گاز را در اولویت خرید قرار داده ایم، اما روز به روز از خرید آنها فاصله می گیریم، گویی قیمت لوازم خانگی با اسب می تازد و مردم با پای پیاده.
دختر رنگ استیل یخچال را می خواهد و فروشنده می گوید: رنگ استیل نداریم، یعنی کارخانه تحویل نمی دهد.
مادر زیر گوش دختر می گوید: رنگ را می خواهی چه کار؟! بهتر است به کیفیت و جا دار بودنش توجه کنی، گویا مادر در مقام دفاع از تمامیت مردانگی پدر، قد علم کرده است، تا بیش از این مرد زندگی اش، نشکند.
و این بار هم فروشنده میدان داری می کند، اگر پسند کردید، آخرین قیمت را از کارخانه بپرسم.
راه تا خانه یکی شدن جوانها دشوار است
این روزها پیدا کردن سقف زندگی برای آقا پسرها و جفت و جور کردن حداقل جهیزیه برای دختر خانم ها، حکم خان هفتم ازدواج را دارد.
اگر زمانی بهترین جهیزیه را با 100 میلیون می توانستی ردیف کنی، این روزها فقط می توانی "الف" ازدواج را هجی کنی، راه تا خانه یکی شدن جوانها، دشوار شده است.
با همان سرعت که قیمت لوازم خانگی، افزایش پیدا می کند، با همان سرعت قدرت خرید مردم کاهش پیدا می کند و حداقل های زندگی مشترک به حداقل رسیده است.
کدام بازار تان رونق دارد؟
ساعت 12 ظهر است، تردد ها در بازار تبریز برقرار است؛ اما در این مورد که بتوان گفت، خریدی صورت گرفته یا نه؟ تردیدها زیاد است.
تا چشم کار می کند، مشتری هایی را می بینم که فقط می توانند، اجناس را قیمت کنند، دیگرکار به حساب و کتاب نمی رسد.
حال و روز فروشنده ها هم خوش نیست، با نزدیک شدن هر مشتری، نگاهشان برق می زند؛ برای مشتری ها زبان می ریزند، اما این زبان ریختن ها که پول نمی شود برای جیب تار عنکبوت بسته مشتری ها.
در پاساژ مشروطه، فروشنده جوانی تا من را می بیند، می گوید: "خانم! دل خوشی دارید؟ می خواهید از چه بنویسید؟ از اینکه لنگ ظهر است و ما اینجا مگس می پرانیم"؟
می گویم: می خواهم از علت افزایش افسار گسیخته قیمتها بنویسم، و او لبخند تلخی تحویل من می دهد و ادامه می دهد؟ کدام بازارتان رونق دارد؟ مگر فقط اجاق بازار لوازم خانگی تان کور است؟! همین الان قرمزی بازار بورس، دل مان را خون کرد.
گویا رگ خوابش دست بازار بورس است، با این درد او همراه می شوم تا شاید سفره دلش از وضعیت آشفته بازار لوازم خانگی را نیز برایم باز کند.
جواب می دهم: ولی سیگنال های خوشی از تالار شیشه ای دریافت می شود، قرار است "دارا دوم" هم به همین زودی ها عرضه شود، "گشایش" بزرگی در راه است.
درب یخچال را باز می کند، اما خشکش می زند، فروشنده می گوید: آن لکه ای که در کشوی یخچال وجود دارد با کمی سفید کننده، قابل حل است.
نوبت به فریزر یخچال می رسد، قسمت کفی آن، رنگ خونابه به خود گرفته است.
دختر این بار اخم می کند، و مادر رنگ عوض کرده و گوشه چادر را به دندان می گیرد؛ پدر اما گرفته تر از آن است که کلامی بر زبان بیاورد؛ عرق روی پیشانی را با دست پاک می کند، از نگاهش التماس می بارد و حرکات دختر را می پاید؛ دختر اشک گوشه چشم را، به زیر ماسکی که بر صورت زده، هدایت می کند، سکوتش علامت رضا است.
فروشنده این بار فاتح است، چرا که عجز را در جمع خانواده می بیند و پدر با لرزی بر صدا و شرمی در نگاه می گوید: "بی زحمت، کارتن یخچال را هم لطف کنید".
این برشی از واقعیت یک زندگی است، زیر آسمان پایین ترین نقطه شهر؛ دختری که آماده می شود، خانه بخت برود و مجبور است، حداقل های زندگی مشترک خود را از سمساری ها پیدا کند، به همین تلخی ...
در مرکزی ترین نقطه شهر و در بازار مشروطه تبریز، روبه روی خانه مشروطه، همان خانه یادگار مانده از تاریخ این خطه؛ برشی دیگر از واقیعت یک زندگی در حال وقوع است، تا آن هم برای همیشه در تاریخ ذهنی این خانواده به یادگار بماند.
قیمت ها با اسب می تازند؛ مردم با پای پیاده
پدری که دست ها را پشت کمر قلاب کرده، صدایش را صاف کرده و به همسر و دخترش می گوید: نظرتان چیست، مغازه بعدی را هم ببنیم؛ البته نوعی تحکم پدرانه است که با استیصال همراه است.
دو هفته ای است که به بازار سر می زنند، اما همیشه دست از پا درازتر به خانه برمی گردند.
پدر می گوید: فقط 3 قلم جنس یخچال، لباس شویی و اجاق گاز را در اولویت خرید قرار داده ایم، اما روز به روز از خرید آنها فاصله می گیریم، گویی قیمت لوازم خانگی با اسب می تازد و مردم با پای پیاده.
دختر رنگ استیل یخچال را می خواهد و فروشنده می گوید: رنگ استیل نداریم، یعنی کارخانه تحویل نمی دهد.
مادر زیر گوش دختر می گوید: رنگ را می خواهی چه کار؟! بهتر است به کیفیت و جا دار بودنش توجه کنی، گویا مادر در مقام دفاع از تمامیت مردانگی پدر، قد علم کرده است، تا بیش از این مرد زندگی اش، نشکند.
و این بار هم فروشنده میدان داری می کند، اگر پسند کردید، آخرین قیمت را از کارخانه بپرسم.
راه تا خانه یکی شدن جوانها دشوار است
این روزها پیدا کردن سقف زندگی برای آقا پسرها و جفت و جور کردن حداقل جهیزیه برای دختر خانم ها، حکم خان هفتم ازدواج را دارد.
اگر زمانی بهترین جهیزیه را با 100 میلیون می توانستی ردیف کنی، این روزها فقط می توانی "الف" ازدواج را هجی کنی، راه تا خانه یکی شدن جوانها، دشوار شده است.
با همان سرعت که قیمت لوازم خانگی، افزایش پیدا می کند، با همان سرعت قدرت خرید مردم کاهش پیدا می کند و حداقل های زندگی مشترک به حداقل رسیده است.
کدام بازار تان رونق دارد؟
ساعت 12 ظهر است، تردد ها در بازار تبریز برقرار است؛ اما در این مورد که بتوان گفت، خریدی صورت گرفته یا نه؟ تردیدها زیاد است.
تا چشم کار می کند، مشتری هایی را می بینم که فقط می توانند، اجناس را قیمت کنند، دیگرکار به حساب و کتاب نمی رسد.
حال و روز فروشنده ها هم خوش نیست، با نزدیک شدن هر مشتری، نگاهشان برق می زند؛ برای مشتری ها زبان می ریزند، اما این زبان ریختن ها که پول نمی شود برای جیب تار عنکبوت بسته مشتری ها.
در پاساژ مشروطه، فروشنده جوانی تا من را می بیند، می گوید: "خانم! دل خوشی دارید؟ می خواهید از چه بنویسید؟ از اینکه لنگ ظهر است و ما اینجا مگس می پرانیم"؟
می گویم: می خواهم از علت افزایش افسار گسیخته قیمتها بنویسم، و او لبخند تلخی تحویل من می دهد و ادامه می دهد؟ کدام بازارتان رونق دارد؟ مگر فقط اجاق بازار لوازم خانگی تان کور است؟! همین الان قرمزی بازار بورس، دل مان را خون کرد.
گویا رگ خوابش دست بازار بورس است، با این درد او همراه می شوم تا شاید سفره دلش از وضعیت آشفته بازار لوازم خانگی را نیز برایم باز کند.
جواب می دهم: ولی سیگنال های خوشی از تالار شیشه ای دریافت می شود، قرار است "دارا دوم" هم به همین زودی ها عرضه شود، "گشایش" بزرگی در راه است.
و او می گوید: خبر ندارید؛ همین شل کن سفت کن هایشان در گشایش، سبد سهام خیلی ها را سرخ کرده است.
او را با همین رنگ های سبز و سرخ تالار شیشه ای تنها می گذارم و سراغ قیمت های نجومی ملزومات زندگی را می گیرم.
غرامت ویلموتس!
قیمت ها از روی اجناس برداشته شده است، آنها هم که درج قیمت شده اند، باید شش دانگ حواست را جمع کنی تا حساب و کتاب صفرهایش از دستت در نرود.
مرد میانسالی به قیمت درج شده بر روی یک "ساید بای ساید" متمرکز شده است، عینک را به چشم می زند و درمی آورد؛ گویا حساب صفرها از دستش در رفته است.
خانم فروشنده جلوتر آمده و می گوید: می توانم کمکی بکنم و او می گوید: دخترم! قیمتش 8 میلیون و 800 هزار تومان است؟
فروشنده می گوید: قیمت ها به تومان است 88 میلیون تومان؛ انگار غرامت ویلموتس را به یورو بخوانی، به ریال پرداخت کنی.
و مرد هاج و واج از این قیمت، می گوید: 6 ماه پیش همین مارک یخچال فریزر را 50 میلیون تومان برای جهیزیه دختر بزرگم خریدم.
بازار راکد لوازم خانگی در تبریز
آذربایجان شرقی، قطب تولید انواع لوازم خانگی
بازار مشروطه تبریز_ بورس لوازم خانگی
تلاش خانواده ها برای خرید جهیزیه مناسب
خرید در بازار
وضعیت قرمز بورس
فروشنده لوازم خانگی در تبریز
سرم را بشکن، نرخم را نشکن
فروشنده ها هم از این وضعیت دل پری دارند، می گویند: از ابتدای امسال تا الان قیمت برخی اقلام لوازم خانگی نزدیک به 100 درصد افزایش پیدا کرده است.
این روزها، دست روی هر چه می گذاری تب بازار را دارد، فروشنده ها می گویند: سرم را بشکن، نرخم را نشکن.
یخچالی که عید 9 میلیون و 300 معامله می شد؛ در بازار فعلی به وقت ساعت 12:20 ظهر 19 میلیون و 180 هزار تومان قیمت خورده است، قیمت به ساعت 13 ظهر را خدا می داند.
جاروبرقی که سال قبل همین موقع 750 هزار تومان قیمت خورده بود، در بازار فعلی اگر بتوانی پیدا کنی، با قیمت یک میلیون و 700 هزار تومان منت خریدش را می کشی.
لیست قیمت ها، اعتباری ندارند
فروشنده ها، در یک چیز متفق القول اند، و آن اینکه در این بازار آنچه که اعتباری ندارد، لیست قیمت ها است.
یکی از آنها لیست قیمت برخی اقلام را از کشو درآورده و نشانم می دهد، می گوید: تا همین پارسال فقط اردیبهشت ماه یک لیست قیمت ارائه می شد و همان را ما به مشتری اعلام می کردیم؛ ولی امسال حساب و کتاب لیست های قیمتی که از سوی شرکتهای تولیدی ارائه شده است، از دستم در رفته است.
ساعتی شدن قیمتها دست اصناف و فروشندگان خرد را در حنا گذاشته است، شرکت لیست قیمت ارائه داده است، ولی هر جنسی را درخواست می کنم، متاسفانه در انبار ندارند، یکی می گوید: برای تولید لنگ تامین قطعه هستیم، یکی گشایش اعتبار را بهانه می کند، یکی پای ترخیص نشدن جنس از گمرکات را پیش می کشد.
عروج قیمت ها از یک مصوبه قانونی کلید خورد
اما واقعیت این است که عروج قیمت ها از یک مصوبه قانونی کلید خورد، وقتی بهمن سال گذشته وزارت صمت افزایش 25 درصدی قیمت در صنف لوازم خانگی را مصوب کرد، متاسفانه افسار کنترل قیمتها، از دست خارج شد.
آذربایجان شرقی اگر اول هم نباشد، قطعا رتبه دوم یا سوم را در تولید لوازم خانگی دارد.
طبق آماری که سازمان صمت استان ارائه می دهد هم اکنون 5 هزار و 50 نفر در 146 واحد تولیدی با سرمایه 5 هزار 655 میلیارد ریال فعال هستند.
براساس همین آمار، سهم استان در تعداد شرکتهای لوازم خانگی 18.7 درصد، در سرمایه گذاری 17.7 درصد و در اشتغال 9.3 درصد کل کشور است.
از کارنامه درخشان آذربایجان شرقی در تولید لوازم خانگی شاید، این اندازه کفایت کند که بدانیم:
استان در تولید اجاق گاز بدون فر سهمی ۸۵ درصدی، کولر صادراتی 65 درصدی، بخاری گازی ۴۰ درصدی، یخچال و فریزر، کولر فروش داخلی و اجاق گاز رو شیشه ای هر کدام 35 درصد، آبگرمکن ۳۰ درصد و نیز در تولید لباسشویی سهمی 20 درصدی دارد.
چراغ لوازم خانگی استان، کم فروغ شده است
اما در همین آمار یک نکته کور وجود دارد، "ظرفیت تولید فعلی!"، همان مطلب که هم رئیس اتحادیه و هم رئیس انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی سربسته می گویند: در وضعیت فعلی افزایش قیمت لوازم خانگی، ظرفیت تولید در بسیاری از کارخانه ها تا 50 درصد و بعضا تا 30 درصد کاهش یافته است، برای اینکه با میزان فروش تعادل داشته باشد.
این درحالیست که وقتی اواخر اسفند 97، ممنوعیت واردات 1396 قلم کالا شامل لوازم خانگی به تائید وزیر صمت وقت رسید، و وقتی شرکتهای کره ای از بازار لوازم خانگی ایران پا پس کشیدند، مطمئن بودیم که بخت، در خانه لوازم خانگی را زده است؛ اما عملا نشد.
خیابانی رئیس انجمن لوازم خانگی استان می گوید: بحران تامین مواد اولیه از جمله کمبود و گرانی ورق های فولادی و مواد پتروشیمی، کار تولیدکنندگان لوازم خانگی را به جایی رسانده که چاره ای جز افزایش قیمت و مقابله با رکود بازار و یا تعطیلی واحدهای تولیدی ندارند.
اینکه این افزایش قیمتها ریشه در نوسان قیمت دلار دارد، انحصار بازار یا ضعف نظارت، خود قصه پیدا کنید پرتغال فروش است در این بحبوهه بازار، اما هر چه هست نوک اتهام به سمت شرکتهای تولید کننده لوزام خانگی است.
تولیدکننده ها، دلهره تامین مواد اولیه را دارند
آقای پیرسا مدیر عامل یکی از شرکت های تولید لباسشویی در تبریز است، چند وقت پیش مدعی بود، دنیای کوچک لباس شویی های تولیدی شان، تمام ایرانی است؛ فقط 15 درصد مواد مورد نیاز را از خارج تهیه می کنند، که اتفاقا یکی از اقلام هم "موتور" است.
کارخانه اش ظرفیت تولید 30 تا 40 هزار دستگاه لباس شویی در سال را دارد، ولی فعلا خروجی 10 هزار دستگاه در سال است.
می گوید: دلهره تامین مواد اولیه را داریم، چه ورق های فولادی، چه مواد پتروشیمی و چه موتور که سفارش خرید آن را به چین داده ایم.
قصه ترخیص جنس از گمرک، حدیثی مفصل است، چرا که در حالت خوش بینانه، بانک مرکزی با 3 ماه تاخیر، ارز تخصیص می دهد و در این 3 ماه، قطعات در گمرک خاک می خورند، و خط تولید با حداقل ظرفیت، خود را سرپا نگه می دارد.
پیرسا می افزاید: آرزوی خرید مستقیم ورقه های فولادی از فولاد مبارکه بر دلمان مانده است، با وجود همه دوندگی ها و ثبت نام در سایت بهین یاب، هنوز نتوانسته ایم یک کیلو فولاد به قیمت دولتی تهیه کنیم، فولادی که اگر از این کانال تامین شود کیلویی 10هزار تومان خواهد بود، حال آنکه در بازار آزاد، کیلویی 23 هزار تومان برایمان آب می خورد.
مصائبی که خانه صنعت لوازم خانگی را ویران کرده است
او « مشکل در تأمین ارز برای واردات مواد اولیه»، «افزایش روزافزون اجناس قاچاق در بازار»، «عرضه گسترده اجناس تقلبی با پوشش برندهای معروف خارجی» را به عنوان مصیبت هایی که خانه صنعت لوازم خانگی را ویران کرده است معرفی کرده و می گوید: البته «تشکیل بازار سیاه دلالی در سامانه بهین یاب» چراغ این خانه را خاموش کرده است.
آنچه در "بهین یاب" به وفور یافت می شود، زد و بند است
گلایه تولید کننده ها از سامانه بهین یاب هم، یکی دو تا نیست، یکی می گوید استخوانی در گلوی تولید است و دیگری می گوید، همین سامانه دلال پرور است.
بهین یاب سامانه ای است در بحبوحه اجرای قانون هدفمندی یارانه ها راه اندازی شد، بعدها قرار شد واحدهای تولیدی برای تامین مواد اولیه خود در آن ثبت نام می کنند، تا به بورس کالا معرفی شوند، اما اکثر تولید کننده ها مدعی هستند که فقط آمار تولید ارائه داده اند و چیزی دست شان را نگرفته است، چون معتقدند آنچه در این سامانه به وفور یافت می شود، زد و بند است.
در یک جمله می توان گفت: دست تولید کننده های واقعی از این سامانه کوتاه است و خرما بر نخیل؛ البته در سراسر کشور.
فولادسازها برای عرضه خارج از بورس مجوز ندارند
75 درصد فولاد، از بازار آزاد تامین می شود
سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی ایران هم در صحبت هایش این موضوع را تائید کرده است: "صنایع لوازم خانگی حداکثر 25 درصد ورق فولاد مورد نیازشان را از طریق بورس کالا و 75 درصد آن را از بازار آزاد تامین می کنند".
حمیدرضا غزنوی می گوید: سامانه ”بهین یاب“ سال هاست که مشکل دارد، شرکتهای تولیدکنندهای هستند که پروانه بهره برداری گرفتند، اما رصد نمی شوند که چقدر تولید کردند و اگر این اتفاق می افتاد و از مواد اولیه ای که گرفته اند تا تولید نهایی آنها رصد می شد بسیاری از این شرکتها از چرخه دریافت کالا و محصول از بورس کالا حذف می شدند، اما متاسفانه این اتفاقات نیفتاده است.
با دو دو تا کردن آمار تولید ورق گرم و عرضه آن در بورس می توان به نشتی این مواد به بازار آزاد پی برد.
سال گذشته میزان تولید ورق گرم 8 میلیون و 200 هزار تن بود که از این میزان سه میلیون و 600 هزار تن وارد بورس شد و 4 میلیون و 70 هزار تن در خارج از بورس عرضه شده است در حالی که فولادسازها برای عرضه خارج از بورس مجوز ندارند.
ستار اژدری یکی دیگر از تولیدکنندگان لوازم خانگی در استان است که علی رغم اعتراض از عرضه نشدن واقعی اقلام فولاد در بورس، پای مواد پتروشیمی را نیز پیش می کشد.
کارخانه آقای اژدری ظرفیت تولید 36 هزار دستگاه در سال را دارد، برای ساخت هر یخچال 25 کیلو مواد پتروشیمی مورد نیاز است، یعنی چیزی حدود 900 تن، در حالی که تا این فصل از سال، 15 تن مواد پتروشیمی از بازار بورس تهیه کرده است.
او می گوید: هر کیلو مواد پتروشیمی در بازار بورس، 40 هزار تومان خرید می شود، در حالی که همین جنس را از بازار آزاد به قیمت 90 هزار تومان تهیه می کنیم.
استان در تولید اجاق گاز بدون فر سهمی ۸۵ درصدی، کولر صادراتی 65 درصدی، بخاری گازی ۴۰ درصدی، یخچال و فریزر، کولر فروش داخلی و اجاق گاز رو شیشه ای هر کدام 35 درصد، آبگرمکن ۳۰ درصد و نیز در تولید لباسشویی سهمی 20 درصدی دارد.
چراغ لوازم خانگی استان، کم فروغ شده است
اما در همین آمار یک نکته کور وجود دارد، "ظرفیت تولید فعلی!"، همان مطلب که هم رئیس اتحادیه و هم رئیس انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی سربسته می گویند: در وضعیت فعلی افزایش قیمت لوازم خانگی، ظرفیت تولید در بسیاری از کارخانه ها تا 50 درصد و بعضا تا 30 درصد کاهش یافته است، برای اینکه با میزان فروش تعادل داشته باشد.
این درحالیست که وقتی اواخر اسفند 97، ممنوعیت واردات 1396 قلم کالا شامل لوازم خانگی به تائید وزیر صمت وقت رسید، و وقتی شرکتهای کره ای از بازار لوازم خانگی ایران پا پس کشیدند، مطمئن بودیم که بخت، در خانه لوازم خانگی را زده است؛ اما عملا نشد.
خیابانی رئیس انجمن لوازم خانگی استان می گوید: بحران تامین مواد اولیه از جمله کمبود و گرانی ورق های فولادی و مواد پتروشیمی، کار تولیدکنندگان لوازم خانگی را به جایی رسانده که چاره ای جز افزایش قیمت و مقابله با رکود بازار و یا تعطیلی واحدهای تولیدی ندارند.
اینکه این افزایش قیمتها ریشه در نوسان قیمت دلار دارد، انحصار بازار یا ضعف نظارت، خود قصه پیدا کنید پرتغال فروش است در این بحبوهه بازار، اما هر چه هست نوک اتهام به سمت شرکتهای تولید کننده لوزام خانگی است.
تولیدکننده ها، دلهره تامین مواد اولیه را دارند
آقای پیرسا مدیر عامل یکی از شرکت های تولید لباسشویی در تبریز است، چند وقت پیش مدعی بود، دنیای کوچک لباس شویی های تولیدی شان، تمام ایرانی است؛ فقط 15 درصد مواد مورد نیاز را از خارج تهیه می کنند، که اتفاقا یکی از اقلام هم "موتور" است.
کارخانه اش ظرفیت تولید 30 تا 40 هزار دستگاه لباس شویی در سال را دارد، ولی فعلا خروجی 10 هزار دستگاه در سال است.
می گوید: دلهره تامین مواد اولیه را داریم، چه ورق های فولادی، چه مواد پتروشیمی و چه موتور که سفارش خرید آن را به چین داده ایم.
قصه ترخیص جنس از گمرک، حدیثی مفصل است، چرا که در حالت خوش بینانه، بانک مرکزی با 3 ماه تاخیر، ارز تخصیص می دهد و در این 3 ماه، قطعات در گمرک خاک می خورند، و خط تولید با حداقل ظرفیت، خود را سرپا نگه می دارد.
پیرسا می افزاید: آرزوی خرید مستقیم ورقه های فولادی از فولاد مبارکه بر دلمان مانده است، با وجود همه دوندگی ها و ثبت نام در سایت بهین یاب، هنوز نتوانسته ایم یک کیلو فولاد به قیمت دولتی تهیه کنیم، فولادی که اگر از این کانال تامین شود کیلویی 10هزار تومان خواهد بود، حال آنکه در بازار آزاد، کیلویی 23 هزار تومان برایمان آب می خورد.
مصائبی که خانه صنعت لوازم خانگی را ویران کرده است
او « مشکل در تأمین ارز برای واردات مواد اولیه»، «افزایش روزافزون اجناس قاچاق در بازار»، «عرضه گسترده اجناس تقلبی با پوشش برندهای معروف خارجی» را به عنوان مصیبت هایی که خانه صنعت لوازم خانگی را ویران کرده است معرفی کرده و می گوید: البته «تشکیل بازار سیاه دلالی در سامانه بهین یاب» چراغ این خانه را خاموش کرده است.
آنچه در "بهین یاب" به وفور یافت می شود، زد و بند است
گلایه تولید کننده ها از سامانه بهین یاب هم، یکی دو تا نیست، یکی می گوید استخوانی در گلوی تولید است و دیگری می گوید، همین سامانه دلال پرور است.
بهین یاب سامانه ای است در بحبوحه اجرای قانون هدفمندی یارانه ها راه اندازی شد، بعدها قرار شد واحدهای تولیدی برای تامین مواد اولیه خود در آن ثبت نام می کنند، تا به بورس کالا معرفی شوند، اما اکثر تولید کننده ها مدعی هستند که فقط آمار تولید ارائه داده اند و چیزی دست شان را نگرفته است، چون معتقدند آنچه در این سامانه به وفور یافت می شود، زد و بند است.
در یک جمله می توان گفت: دست تولید کننده های واقعی از این سامانه کوتاه است و خرما بر نخیل؛ البته در سراسر کشور.
فولادسازها برای عرضه خارج از بورس مجوز ندارند
75 درصد فولاد، از بازار آزاد تامین می شود
سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی ایران هم در صحبت هایش این موضوع را تائید کرده است: "صنایع لوازم خانگی حداکثر 25 درصد ورق فولاد مورد نیازشان را از طریق بورس کالا و 75 درصد آن را از بازار آزاد تامین می کنند".
حمیدرضا غزنوی می گوید: سامانه ”بهین یاب“ سال هاست که مشکل دارد، شرکتهای تولیدکنندهای هستند که پروانه بهره برداری گرفتند، اما رصد نمی شوند که چقدر تولید کردند و اگر این اتفاق می افتاد و از مواد اولیه ای که گرفته اند تا تولید نهایی آنها رصد می شد بسیاری از این شرکتها از چرخه دریافت کالا و محصول از بورس کالا حذف می شدند، اما متاسفانه این اتفاقات نیفتاده است.
با دو دو تا کردن آمار تولید ورق گرم و عرضه آن در بورس می توان به نشتی این مواد به بازار آزاد پی برد.
سال گذشته میزان تولید ورق گرم 8 میلیون و 200 هزار تن بود که از این میزان سه میلیون و 600 هزار تن وارد بورس شد و 4 میلیون و 70 هزار تن در خارج از بورس عرضه شده است در حالی که فولادسازها برای عرضه خارج از بورس مجوز ندارند.
ستار اژدری یکی دیگر از تولیدکنندگان لوازم خانگی در استان است که علی رغم اعتراض از عرضه نشدن واقعی اقلام فولاد در بورس، پای مواد پتروشیمی را نیز پیش می کشد.
کارخانه آقای اژدری ظرفیت تولید 36 هزار دستگاه در سال را دارد، برای ساخت هر یخچال 25 کیلو مواد پتروشیمی مورد نیاز است، یعنی چیزی حدود 900 تن، در حالی که تا این فصل از سال، 15 تن مواد پتروشیمی از بازار بورس تهیه کرده است.
او می گوید: هر کیلو مواد پتروشیمی در بازار بورس، 40 هزار تومان خرید می شود، در حالی که همین جنس را از بازار آزاد به قیمت 90 هزار تومان تهیه می کنیم.
انتقاد فروشنده ها از افزایش قیمت ها
بی اعتباری قیمتها در بازار
پیرسا_ تولید کننده لوازم خانگی
انواع لوازم خانگی در بازار تبریز
سامانه بهین یاب
غزنوی_ سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی ایران
ورقه های فولادی برای ساخت لوازم خانگی
آدرس دقیق واسطه ها را دارم، چطور وزارت صمت ندارد؟
"کرامتی" یکی دیگر از تولیدکنندگان استان است، که هم اکنون کارخانه اش با یک سوم ظرفیت کار می کند آن هم فقط با 10 کارگر.
او می گوید: این همه افزایش قیمت لوازم خانگی صرفا به عرضه مواد اولیه آن در خارج از بورس مربوط نمی شود، در بسیاری موارد به علت عرضه کم، قیمتها بالا میرود و برخی معاملات ابطال می شود و این موضوع، تقاضاهای انباشته ای را ایجاد می کند و قیمتها افزایش می یابد.
از گمرک و کاغذ بازی ها در ادارات گلایه دارد، چرا که کار هر روزه اش، بالا و پایین کردن پله های ادارات تا ساعت 14 است، همین که ادارات تعطیل می شوند، فرصت پیدا می کند سری به کارخانه بزند.
شرکت او هم در این سامانه اسم و رسمی دارد، اما دستش از میوه های آن کوتاه است و 99 درصد مواد اولیه مورد نیازش را از واسطه ها تهیه می کند.
کرامتی می گوید:عدم عرضه کافی در بورس و تجمع تقاضا فاجعه به بار می آورد و مصرف کنندهای که برای چند هفته متوالی، امکان خرید مواد اولیه و تأمین نیاز خود را نداشته باشد، ناچار به خرید از بازار آزاد شده و در نهایت، فقط دلالان از این شرایط منتفع میشوند و دود آن به چشم تولیدکننده نهایی و مصرف کننده نهایی می رود.
او بیان می کند: ساماندهی این سامانه کار شاقی نیست که وزارت صمت و سازمان صمت از پس آن برنیایند، وقتی من تولید کننده، آدرس دقیق اکثر واسطه ها را دارم، یعنی وزارت صمت از این موضوع بی اطلاع است.
در سامانه "بهین یاب"، برخی شریک دزدند و رفیق قافله!
خیابانی رئیس انجمن لوازم خانگی استان می گوید: هدف از تأسیس سامانه بهینیاب این بود که مواد اولیه حاصل از منابع پتروشیمی و فولادی داخلی به دست تولیدکنندگان واقعی برسد و اما اکنون تمام ناعدالتی ها در دسترسی به این منابع، زیر سر عملکرد نامناسب سامانه بهین یاب است.
به ظاهر در این سامانه به هر واحد صنعتی متقاضی، سهمیه های دولتی تخصیص داده می شود؛ اما آنچه که در عمل شاهد آن هستیم، این است که سامانه بهین یاب به محلی برای جولان دلالان و سودجویان تبدیل است.
محمودی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی استان نیز می گوید: در این سامانه برخی شریک دزدند و رفیق قافله؛ افراد از یک سو با دریافت سهمیه های کاذب، اقدام به فروش بخشی از فولاد یارانه ای در بازار آزاد می کنند و از سوی دیگر محصولات نهایی تولیدی خود را که با قیمت تمام شده نرخ فولاد دولتی تولید و پردازش کرده اند را به قیمت نرخ فولاد بازار آزاد در فروشگاهها عرضه می کنند.
او بر این باور است که تشخیص تولیدکنندگان واقعی از تولیدکننده نماها، کار سختی نیست، این کار، از طریق بررسی لیست بیمه پرسنل، قبض برق و گزارش مالیات بر ارزش افزوده امکان پذیر است.
در همین بازار، برخی از طریق سامانه «بهین یاب» ورق فولاد مبارکه را در فروردین امسال 8 هزار و 200 تومان خریدند و اکنون آن را، حدود 20 هزار تومان قیمت گذاری کرده اند و در سایتها می فروشند.
هرچند طهمورث جوانبخت معاون فروش و بازاریابی شرکت فولاد مبارکه اصفهان در مصاحبه ای یادآور شده است، عرضه محصولات در فولاد مبارکه به صورت 100 درصد در بورس است، اما پارسال 733 هزار تن ورق سرد در بورس معامله شد در حالی که کل ورق مصرفی کشور بالغ بر 2 میلیون تن بود، یعنی ما بقی از بازار آزاد تامین شده است.
چراغی که به خانه روا نیست
وقتی عده ای به اسم کارخانه های تعطیل شده، صاحب سهمیه مواد پتروشیمی و فولاد می شوند و سود باد آورده آن به اسکناس های تا نخورده و یا دلار های سبز تبدیل می شود، یعنی فسادی پنهان اما خانه برانداز برای تولیدکنندگان لوازم خانگی در حال وقوع است.
اینکه دخل و تصرف ها در سامانه بهین یاب تا چه اندازه زیاد است، فقط این خبر می تواند خیلی از پشت پرده ها را رو کند. تیرماه سال گذشته بود که تخلف 11 کارمند وزارت صمت به دلیل دریافت 326 میلیارد تومان سکه و پول نقد برای تخصیص سهمیه صوری در سامانه بهینیاب و تأیید 28 شرکت صوری در این سامانه به اثبات رسید.
یکی از کارخانه داران اسنادی رو می کند که در سامانه "بهین یاب" به یک تولیدی که ظرفیت تولید آن 2 هزار تن بوده، 9 هزار تن ورق فولاد سهمیه تخصیص داده است و این کارخانه هم قاعدتاً مازاد سهمیه خود را در بازار آزاد عرضه کرده است.
این موضوع حتی داد رئیس انجمن لوازم خانگی استان را نیز درآورده است.
خیابانی می گوید: سامانه بهین یاب وزارت صمت در گزینش خریداران واقعی و حذف خریداران کاذب به درستی عمل نمی کند، گاهی افرادی اقدام به خرید محصول می کنند که تولیدکننده نما بوده و هیچ فعالیت واقعی تولیدی ندارند.
البته او به این موضوع نیز اشاره می کند که چند شرکت که اتفاقا کبوتر حرم دولت محسوب می شوند، از جیب دولت می خورند، ارز 4200 تومانی دریافت می کنند، و در بالا و پایین کشیدن فتیله قیمت ها، دستی در بازار دارند.
اطلاعات سازمان صمت از ایرادات این سامانه براساس شنیده هایش از تولید کنندگان است، همان اطلاعات دست و پا شکسته ای که آنها را مجاب به اصلاح و تشدید نظارت بر سامانه بهمین یاب کند.
امپراطوری فولاد، محدود می شود
آنچه علنی است عدالت در توزیع ورقهای فولادی، خواسته همه تولید کنندگان لوازم خانگی است و شعار این روزهای دفتر صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت.
کارخانه فولاد مبارکه اصفهان
امین زاده ـ رئیس سازمان صمت آذربایجان شرقی
انتقاد مردم از افزایش 100 درصدی قیمت لوازم خانگی
شرکت بورس کالای ایران
خیابانی_ رئیس اتحادیه لوازم خانگی آذربایجان شرقی
کارخانه فولاد مبارکه اصفهان
لباسشویی های ساخت ایران
محمودی_ رئیس انجمن لوازم خانگی استان
شعاری که وزارت صمتی ها برای تحقق آن دست روی دست نگذاشته اند
امین زاده رئیس سازمان صنعت و معدن و تجارت استان می گوید: وزارت خانه متبوعش، شرکت های فولادی را موظف کرده اند که همه تولیدات خود را در بورس کالا عرضه کنند؛ قرار است، سهمیه ها را بازنگری کنند و مهمتر از همه، قرار است، وزارت صمت همه واحدهای تولید لوازم خانگی را زیر پر و بال خود بگیرد.
7 شرکت تولید کننده ورق گرم با 6 میلیون تن ورق و 5 شرکت تولید کننده ورق سرد با 2.2 دهم میلیون تن ورق قابل عرضه در بورس در کشور وجود دارد که از شهریور همه آنها مکلف شده اند همه ورق های گرم و سرد تولیدی خود را، در بورس عرضه کنند.
بر اساس فرایند عرضه محصولات فولادی در محدوده بورس کالا، شاید امپراتوری شرکت فولاد مبارکه محدود و موضوع مچینگ کاملاً حذف شود.
البته آنها که با وزارتخانه صمت در حشر و نشرند، یک راه گریزی برای فرار از این همه اتهامات پیدا کرده اند و آن اینکه نمی توان همه تقصیرها را به پای نواقص سامانه بهین یاب نوشت، چرا که تاکنون بیش از 40 درصد واحدهای تولیدی کشور در سامانه بهین یاب ثبت نام نکرده اند.
البته وزارت صمتی ها هم ایراد اساسی این سامانه را جولان دلالان می داند، اما موضوعی که باید شفاف شود، این است؛ کسی که کلید و مجوز ورود به این سامانه را می دهد، افراد خودی از این وزارت خانه هستند و به عبارتی، متولی "بهین یاب" خود وزارت صنعت است.
قرار بود قاتق نان تولید شود؛ قاتل جان تولید شده است
آنکه در پاتوق دلالان قربانی می شود، تولیدکننده و مصرف کننده نهایی است و دلالان و رانت خواران، روز به روز چاق تر می شوند، و اصلاحات اساسی در این پاتوق، پیش نیاز جهش تولید محسوب می شود.
آری! سامانه ای که قرار بود قاتق نان تولید باشد، قاتل جان تولید شده است، و با ادامه همین روند، به ضرر مصرف کننده، کاهش ظرفیت واحدهای تولیدی تمام خواهد شد؛ چرا که با افزایش هزینه های جانبی تولید کالا و همچنین افزایش قیمت مواد اولیه، قیمت تمام شده کالا افزایش پیدا کرده و در نهایت کالا با قیمت های نجومی به دست مصرف کننده خواهد رسید.
اما از آنجایی که بیشتر اقشار سطح جامعه در شرایط فعلی قدرت خرید زیادی ندارند، بازار کالاهای تولیدی با رکود و در نهایت تعطیلی کارخانه ها روبرو خواهد شد.
مجوز 25 درصدی یا افزایش 60 درصدی
مدت هاست بسیاری از تولیدکنندگان از جمله تولیدکنندگان لوازم خانگی برای جلوگیری از تعطیلی خطوط تولید ناچار به تامین ورق با قیمتهای گزاف از واسطه هایی میشوند که ورق فولادی را به قیمت تعیین شده از سوی دولت در بورس کالا و بر اساس میزان سهمیه ثبت شده در سایت بهین یاب دریافت کرده اند. این در حالی است که این روند در نهایت منجر به تولید کالای نهایی با قیمت های بالا می شود که مردم باید بهای آن را بپردازند.
در سال جاری به ظاهر شاهد افزایش قیمت 20 تا 25 درصدی انواع لوازم خانگی به دلیل افزایش قیمت دست کم 50 درصدی فولاد بودیم، اما در لایه های آشکار این رقم بعضا تا 60 درصد هم بالا رفته بود.
قبل از اینکه کمر قیمت ها بشکند، کمر مردم و تولید کننده خواهد شکست
اما روی دیگر سکه این است که بازار کشش افزایش قیمت بیشتر را ندارد، و با ادامه روند ولنگاری در سامانه بهین یاب، پیش از اینکه کمر قیمت ها بشکند، کمر تولید کننده و مصرف کننده خواهد شکست.
نکته قابل تامل اینکه به باور تولیدکنندگان اگر دولت برای تسهیل تامین مواد اولیه فکری نکند و روند افزایش قیمت ها ادامه دار خواهد بود. چرا که اگر این اتفاق نیفتد، واحدهای تولیدی در حوزه های گوناگون همچون لوازم خانگی یک به یک تعطیل خواهند شد.
کسی چه می داند، شاید تا لحظه انتشار این گزارش، کارخانه ای در همین حوالی، آخرین تولید خود را بسته بندی می کند؛ و فردا تیتر خواهد شد: " کارخانه .... با 30 سال سابقه تعطیل شد".
و باز کسی چه می داند، شاید پدری در همسایگی مان، پیگیر تهیه وام بانکی با درصد بالاست، تا دخترش را راهی خانه بخت کند.
گزارش مکتوب: اعظم قربانی
نظر شما