پخش زنده
امروز: -
از کودتای ۲۸ مرداد تا فاجعه سینما رکس
تقویم تاریخ، در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
امروز، سه شنبه بیست و هشتم مرداد سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با بیست و هشتم ذی الحجه سال ۱۴۴۱ هجری قمری و مطابق با هجدهم اوت سال ۲۰۲۰ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (بیست و هشتم مرداد) به شرح زیر است.
کودتای ۲۸ مرداد
( ۶۷ سال پیش در چنین روزی، بیست و هشتم مرداد سال ۱۳۳۲ هجری شمسی)
کودتای آمریکایی ۲۸ مرداد علیه دولت دکتر مصدق در ایران رخ داد و به دنبال آن محمدرضا پهلوی مجدداً قدرت را در کشور به دست گرفت. این کودتا که توسط سازمان جاسوسی آمریکا، سیا (CIA) و با همکاری انگلیس طرح ریزی شده بود، با سوء استفاده از تفرقه میان نیرو‌های سیاسی و مردمی و ایجاد فضای متشنج در ایران، توانست دولت مصدق را سرنگون کند و شاه را که سه روز قبل از آن به ایتالیا گریخته بود، بار دیگر به ایران بازگرداند.
( ۶۷ سال پیش در چنین روزی، بیست و هشتم مرداد سال ۱۳۳۲ هجری شمسی)
کودتای آمریکایی ۲۸ مرداد علیه دولت دکتر مصدق در ایران رخ داد و به دنبال آن محمدرضا پهلوی مجدداً قدرت را در کشور به دست گرفت. این کودتا که توسط سازمان جاسوسی آمریکا، سیا (CIA) و با همکاری انگلیس طرح ریزی شده بود، با سوء استفاده از تفرقه میان نیرو‌های سیاسی و مردمی و ایجاد فضای متشنج در ایران، توانست دولت مصدق را سرنگون کند و شاه را که سه روز قبل از آن به ایتالیا گریخته بود، بار دیگر به ایران بازگرداند.
پیش از این وقایع اسفناک، مردم مسلمان ایران توانسته بودند با قطع دست انگلیس از صنعت نفت ایران، آن را ملی اعلام کنند. اما نهضت ملی کردن صنعت نفت، به دلیل بروز اختلاف میان رهبران نیرو‌های ملی و مذهبی، تضعیف شد. در چنین وضعیتی، فرمانداری نظامی تهران انجام هرگونه تظاهرات را ممنوع اعلام کرد اما عده‌ای اوباش که از پیش سازماندهی شده بودند به خیابان‌ها آمدند و به همراه نظامیان شاه با چماق‌هایی که در دست داشتند، به تظاهرات پرداختند و نهاد‌ها و مراکز دولتی را مورد حمله قرار دادند.
در این هنگام واحد‌های نظامی کودتا نیز نقاط حساس شهر تهران را محاصره کردند و زاهدی از نظامیان وابسته به آمریکا، سقوط دولت مصدق و انتصاب خود را به نخست وزیری از طریق رادیو به مردم اعلام کرد. این کودتا با همکاری آمریکا و انگلیس در ایران به وقوع پیوست و از آن پس، ایران به طور مستقیم تحت نفوذ رژیم استکباری آمریکا درآمد. پس از این کودتا، محمدرضا پهلوی با حمایت آمریکا یکی از مستبدترین رژیم‌ها در ایران را ایجاد کرد. این وضعیت ادامه داشت تا زمانی که نهضت امام خمینی (ره) علیه رژیم شاه در فوریه سال ۱۹۷۹ به نتیجه رسید و یکی از مستبدترین و وابسته‌ترین رژیم‌های منطقه سقوط کرد. بدین ترتیب ایران، سرزمین جولان مستشاران امریکایی به الگویی برای استکبارستیزی و مبارزه با سلطه طلبی آمریکا تبدیل شد.
فاجعه سینما رکس
( ۴۲ سال پیش در چنین روزی ۲۸ مرداد سال ۱۳۵۷ هجری شمسی )
فاجعه آتش‌سوزی سینما رکس آبادان توسط عُمّال رژیم پهلوی رخ داد. در فاجعه آتش‌سوزی عمدی سینما رکس آبادان که از سوی ساواک و عوامل رژیم سفّاک پهلوی جهت بدنام کردن انقلاب اسلامی مردم ایران به وقوع پیوست، ۳۷۷ نفر به طرزی فجیع کشته شدند. در جریان این آتش‌سوزی، تماشاگران سینما که در آن روز، حدود ۷۰۰ نفر بودند برای فرار از مهلکه به طرف در‌های خروجی روی آوردند، ولی در‌ها را بسته یافتند. انتشار این خبر و نمایش فیلم‌ها و عکس‌های این فاجعه، افکار عمومی را به شدت جریحه‌دار ساخت. رژیم شاه با متهم کردن نیرو‌های انقلابی در این حادثه ضد انسانی، قصد داشت تا انقلابیون مسلمان را افرادی متحجّر و مخالف با هُنر و ضد مردم نشان دهد که در این هدف خود ناکام ماند و مردم، رژیم شاه عامل وقوع این فاجعه می‌دانستند.
( ۴۲ سال پیش در چنین روزی ۲۸ مرداد سال ۱۳۵۷ هجری شمسی )
فاجعه آتش‌سوزی سینما رکس آبادان توسط عُمّال رژیم پهلوی رخ داد. در فاجعه آتش‌سوزی عمدی سینما رکس آبادان که از سوی ساواک و عوامل رژیم سفّاک پهلوی جهت بدنام کردن انقلاب اسلامی مردم ایران به وقوع پیوست، ۳۷۷ نفر به طرزی فجیع کشته شدند. در جریان این آتش‌سوزی، تماشاگران سینما که در آن روز، حدود ۷۰۰ نفر بودند برای فرار از مهلکه به طرف در‌های خروجی روی آوردند، ولی در‌ها را بسته یافتند. انتشار این خبر و نمایش فیلم‌ها و عکس‌های این فاجعه، افکار عمومی را به شدت جریحه‌دار ساخت. رژیم شاه با متهم کردن نیرو‌های انقلابی در این حادثه ضد انسانی، قصد داشت تا انقلابیون مسلمان را افرادی متحجّر و مخالف با هُنر و ضد مردم نشان دهد که در این هدف خود ناکام ماند و مردم، رژیم شاه عامل وقوع این فاجعه می‌دانستند.
زنجیره‌ای از اتفاقات در ۱۹۷۸ و ۱۹۷۹ موجب پیروزی انقلاب اسلامی ایران در فوریه ۱۹۷۹ شد یکی از این زنجیره اتفاق‌ها که خشم مردم را به جنایات شاه بیشتر کرد فاجعه سینما رکس ابادان بود.
واقعه حره
( ۱۳۷۸ سال پیش در چنین روزی، بیست و هشتم ذیحجه سال ۶۳ هجری قمری )
دو سال پس از قیام امام حسین (علیه السلام) در سال ۶۱ ه. ق، واقعه «حره» (Harreh) به وقوع پیوست. در این سال مردم مدینه که از ظلم و فساد یزید پسر معاویه به تنگ آمده بودند، مروان، حاکم دست نشانده او را از شهر مدینه بیرون راندند. پس از این واقعه، یزید مامور خونریز و ستمکار خود به نام مسلم بن عقبه را با لشکری بسیار به سوی شهر مدینه فرستاد و او به کشتار وسیع مردم این شهر و غارت اموال آن‌ها پرداخت.
( ۱۳۷۸ سال پیش در چنین روزی، بیست و هشتم ذیحجه سال ۶۳ هجری قمری )
دو سال پس از قیام امام حسین (علیه السلام) در سال ۶۱ ه. ق، واقعه «حره» (Harreh) به وقوع پیوست. در این سال مردم مدینه که از ظلم و فساد یزید پسر معاویه به تنگ آمده بودند، مروان، حاکم دست نشانده او را از شهر مدینه بیرون راندند. پس از این واقعه، یزید مامور خونریز و ستمکار خود به نام مسلم بن عقبه را با لشکری بسیار به سوی شهر مدینه فرستاد و او به کشتار وسیع مردم این شهر و غارت اموال آن‌ها پرداخت.
این کشتار در تاریخ صدر اسلام بی سابقه بود و بنا به گفته برخی از مورخین در واقعه حره، بیش از ده هزار نفر کشته شدند. شایان ذکراست که مدت حکومت یزید بن معاویه سه سال و نیم طول کشید و او در این مدت از هیچ ظلم و ستمی نسبت به مردم فروگذاری نکرد. یزید در اولین سال سلطنتش، حسین بن علی (علیه السلام)، نواده پاک رسول گرامی اسلام (ص) و ۷۲ نفر از یارانش را به شهادت رساند. در سال دوم به کشتار مردم مدینه پرداخت و در سال سوم به شهر مکه حمله کرد.
وفات حکیم ملاهادی سبزواری
( ۱۵۲ سال پیش در چنین روزی، بیست و هشتم ذیحجه سال ۱۲۸۹ هجری قمری )
حکیم «ملا هادی سبزواری»، از علما و فلاسفه بزرگ قرن سیزدهم هجری قمری، وفات یافت. وی در سال ۱۲۱۲ هجری قمری به دنیا آمد و عمر پربرکتش را در نهایت عزت نفس و زهد و تقوا سپری کرد. آثاری که از حکیم سبزواری برجای مانده است، نشان می‌دهد که این عالم بزرگوار مسلمان علاوه برآنکه یک فیلسوف برجسته به شمار می‌رفت، در زمینه‌های فقه، اصول فقه، تفسیر، منطق، ریاضیات، ادبیات و علم طب نیز صاحب نظر بوده است.
( ۱۵۲ سال پیش در چنین روزی، بیست و هشتم ذیحجه سال ۱۲۸۹ هجری قمری )
حکیم «ملا هادی سبزواری»، از علما و فلاسفه بزرگ قرن سیزدهم هجری قمری، وفات یافت. وی در سال ۱۲۱۲ هجری قمری به دنیا آمد و عمر پربرکتش را در نهایت عزت نفس و زهد و تقوا سپری کرد. آثاری که از حکیم سبزواری برجای مانده است، نشان می‌دهد که این عالم بزرگوار مسلمان علاوه برآنکه یک فیلسوف برجسته به شمار می‌رفت، در زمینه‌های فقه، اصول فقه، تفسیر، منطق، ریاضیات، ادبیات و علم طب نیز صاحب نظر بوده است.
حکیم سبزواری علاوه بر مقام والای علمی، از طبعی روان و شاعرانه نیز بهره داشت. وی اشعار زیبایی سروده که حاوی نکات فلسفی و عرفانی ظریف و زیبا است. علامه اقبال لاهوری شاعر و فیلسوف پاکستانی، درباره شخصیت حکیم سبزواری می‌گوید: «ملا هادی سبزواری از بزرگترین متفکران ایران به شمار می‌رود و فلسفه او سخت با دین آمیخته است.» سبزواری حق را مبداء ثابت و موضوع همه حرکات می‌شمارد و از دیدگاه او همه موجودات جهان به کمال مطلق عشق می‌ورزند و به سوی غایت نهایی خود سیر می‌کنند. مهمترین اثری که موجب شهرت جهانی حکیم سبزواری شده، کتاب «منظومه» او در زمینه منطق و حکمت است. همچنین کتب «اسرارالحکم» و «الجبر و الاختیار» از دیگر آثار مشهور و ارزشمند این فیلسوف فرزانه است.
جنگ اجنادین
( ۱۳۶۷ سال پیش در چنین روزی، هجدهم اوت سال ۶۵۳ میلادی )
جنگ «اجنادین» (Ajnadeen)، در محلی به همین نام در فلسطین - میان مسلمانان و رومیان به وقوع پیوست. در این جنگ نابرابر، نیرو‌های رومی چندین برابر سپاه اسلام بودند، اما مسلمانان به جهت ایمان و اراده قوی، پیروز شدند. رومیان پس از این شکست سخت، تا حدود دمشق عقب نشینی کردند و بدین ترتیب نواحی وسیعی از متصرفات خود را از دست دادند.
( ۱۳۶۷ سال پیش در چنین روزی، هجدهم اوت سال ۶۵۳ میلادی )
جنگ «اجنادین» (Ajnadeen)، در محلی به همین نام در فلسطین - میان مسلمانان و رومیان به وقوع پیوست. در این جنگ نابرابر، نیرو‌های رومی چندین برابر سپاه اسلام بودند، اما مسلمانان به جهت ایمان و اراده قوی، پیروز شدند. رومیان پس از این شکست سخت، تا حدود دمشق عقب نشینی کردند و بدین ترتیب نواحی وسیعی از متصرفات خود را از دست دادند.
درگذشت خاورشناس انگلیسی
( ۱۵۲ سال پیش، در روز هجدهم اوت سال ۱۸۶۸ میلادی )
«رینولد نیکلسون» (Reynold Nicholson) خاورشناس انگلیسی و مترجم متون کهن اسلامی و ایرانی، متولد شد. وی از کودکی تحت تأثیر پدربزرگش به زبان عربی و تاریخ اسلام علاقه‌مند بود؛ بنابراین در دانشگاه نیز به آموختن زبان عربی پرداخت. نیکلسون در دوره دکتری با ادوارد براون ایران شناس معروف آشنا شد و زبان فارسی را فراگرفت، به طوری که پس از فراغت از تحصیل استاد زبان فارسی شد. وی پس از مرگ براون، رئیس کرسی زبان عربی دانشگاه کمبریج لندن شد. مهمترین اثر این خاورشناس پرکار انگلیسی، ترجمه و ویرایش مثنوی اثر بزرگ مولانا جلال الدین، عارف و شاعر نامدار ایرانی است. وی شرحی ۸ جلدی نیز بر این دیوان معروف نوشته است. نیکلسون همچنین کتاب تذکرة الاولیاء نوشته عطار نیشابوری دیگر عارف ایرانی را تنقیح و ترجمه کرد.
( ۱۵۲ سال پیش، در روز هجدهم اوت سال ۱۸۶۸ میلادی )
«رینولد نیکلسون» (Reynold Nicholson) خاورشناس انگلیسی و مترجم متون کهن اسلامی و ایرانی، متولد شد. وی از کودکی تحت تأثیر پدربزرگش به زبان عربی و تاریخ اسلام علاقه‌مند بود؛ بنابراین در دانشگاه نیز به آموختن زبان عربی پرداخت. نیکلسون در دوره دکتری با ادوارد براون ایران شناس معروف آشنا شد و زبان فارسی را فراگرفت، به طوری که پس از فراغت از تحصیل استاد زبان فارسی شد. وی پس از مرگ براون، رئیس کرسی زبان عربی دانشگاه کمبریج لندن شد. مهمترین اثر این خاورشناس پرکار انگلیسی، ترجمه و ویرایش مثنوی اثر بزرگ مولانا جلال الدین، عارف و شاعر نامدار ایرانی است. وی شرحی ۸ جلدی نیز بر این دیوان معروف نوشته است. نیکلسون همچنین کتاب تذکرة الاولیاء نوشته عطار نیشابوری دیگر عارف ایرانی را تنقیح و ترجمه کرد.
وی برخی دیگر از کتاب‌های مهم عرفای ایرانی و عرب را به انگلیسی ترجمه کرد. از تألیفات نیکلسون می‌توان «تاریخ ادبیات عرب»، «مطالعات در باب تصوف اسلامی» و «عرفای اسلام» را نام برد. وی در سال ۱۹۴۵ درگذشت.
نظر شما