گزارش مکتوب .....معدن مرمریت بیرمی ؛ اما و اگرهای پیش رو
چند سالی است که معدن مرمریت در کوه بیرمی شهرستان دشتی مورد مناقشه مردم این منطقه و برخی از دوست داران طبیعت شده است و جمعی از دوستداران محیط زیست در شهرستان دشتی برای چندمین بار با تجمع در تنگ شیرینه این شهرستان گلایه خود را به فعالیت معدن مرمریت در این منطقه اعلام کردند.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز بوشهر،کوه بیرمی که در استان بوشهر در میان شهرستانهای خورموج و اهرم واقع است صاحب یکی از بهترین منابع طبیعی و از بکرترین چشم اندازهای کشور است. چشمههای مختلفی از این کوه سرچشمه میگیرند که در تمام طول سال آب دارند. تنوع فراوان گیاهی و جانوری، بلندترین قله و ارتفاعات استان بوشهر، تنگههای متعدد و عمیق و چشمه سارهای فراوان و عمارت تاریخی شیرینه از عوامل ایجاد یک اقلیم منحصر به فرد در منطقه حفاظت شده کوه بیرمی است علاوه بر این در بیشتر ماههای سال حضور زیاد پرندگان بومی و مهاجر چشم انداز زیبایی به منطقه میدهد.
منظره فوقالعاده قله این کوه که مشرف به بیشتر نقاط استان بوشهر و خلیج فارس است از زیباترین چشم اندازهای کشور است و به همین جهت گردشگران و طبیعتگردان بسیاری را به سوی خود جلب میکند.
تحقیقات و مطالعاتی که در سالهای اخیر صورت گرفته نشان میدهد این منطقه از لحاظ تنوع حیات وحش یکی از مناطق غنی استان بوشهر است طوری که تاکنون ۹۵ گونه پرنده ،۲۰ گونه پستاندار، ۱۹ گونه خزنده، چهار گونه ماهی و چهار گونه دوزیست در آن مشاهده و شناسایی شده است.
منطقه حفاظت شده کوه بیرمی۲۲ هزار هکتار مساحت دارد و یکی از مهمترین زیستگاههای جنوب غرب کشور به شمار میرود .
عمارت شیرینه نیز در محلی موسوم به همین نام در دل کوه و در ۵ کیلومتری شرق خورموج قرار دارد. این بنا توسط محمد خان دشتی بنا نهاده شده و با توجه به اینکه سرچشمه آب شیرینی در کنار عمارت قرار داشت مشهور به عمارت شیرینه شد. قدمت این بنا به صد سال میرسد.
این منطقه گردشگری از چند سال پیش تاکنون مورد بحث بوده و صدور مجوز فعالیت معدن مرمریت یک شرکت اصفهانی در این منطقه موجب اعتراض فعالان محیط زیستی شده است. برای فعالیت این شرکت مناقشه بین مجموعههای آب منطقهای، میراث فرهنگی، محیط زیست، منابع طبیعی و اداره صمت وجود دارد.
فعالیت واحد معدنی سنگ مرمریت در تنگ شیرینه شهرستان دشتی باعث گلایه فعالان و دوستداران محیط زیست شده و در این زمینه، پارسال با تشکیل پویش «نجات بیرمی» گلایه خود را به ایجاد و فعالیت این واحد معدنی اعلام کردند.
دوستداران محیط زیست و مردم بومی منطقه با نگرانی برای چشمه آب شیرین واقع در کوه بیرمی و عمارت تاریخی شیرینه میگویند فعالیت معدن سنگ ذخایر آب شیرین منطقه را تحت شعاع قرار خواهد داد و باعث تخریب محیط زیست و از بین رفتن حیات وحش بیرمی خواهد شد. آنها همچنین درباره حیات وحش، گونههای جانوری و زیستگاههای این منطقه حفاظت شده نگران هستند.
به گفته این فعالان زیست محیطی ، تنگ شیرینه کوه بیرمی با تنوع حیات وحش ، زیستگاه گونههای مختلف جانوری اعم از پرندگان، خزندگان، پستانداران و ماهیها است و علاوه بر آن عمارت تاریخی شیرینه نیز در آن قرار دارد که ساخت معدن در این تنگه باعث تخریب محیطزیست و صدمه به آثار تاریخی میشود.
واحد سنگ مرمریت دشتی مجوز فعالیت از محیط زیست ندارد
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر میگوید: واحد سنگ مرمریت دشتی مجوز فعالیت خود را از سازمان صنعت، معدن و تجارت گرفته اما طبق قانون برای فعالیت باید مجوزِ سازمان محیط زیست را نیز کسب کند که چنین مجوزی از طرف ما صادر نشده است.
اداره کل محیط زیست استان بوشهر مخالف فعالیت این معدن است اما مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر با استناد به برخی قوانین صدور این مجوز را قانونی دانسته و مخالفت سازمان محیط زیست را ریشه در تغییر محدوده منطقه شکار ممنوع خائیز از 35.5 کیلومتر به 220 کیلومتر مربع در سال 97 میداند
این موضوع به مناقشه جدیدی بین وزارت صنعت، معدن، تجارت و سازمان محیط زیست در سال 1398 تبدیل شده به گونهای که وزارت صنعت، معدن و تجارت اقدام به نامه نگاریهای رسمی به سازمان حفاظت محیط زیست میکند و خواستار اصلاح محدوده از 220 کیلومتر به35.5 کیلومتر قبلی می شود . وزارت صمت معتقد است که سازمان حفاظت محیط زیست در موضوع محدوده، امانت داری نکرده که این موضوع سبب اختلاف و چالش شده است. برای رفع مشکل، وزارت صمت از طریق شورای عالی محیط زیست و مراجع قانونی دیگر پیگیر رفع این مشکل است.
مدیرکل اداره محیط زیست استان بوشهر می گوید : ماده سه از قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مصوب ۱۳۵۳ و اصلاحیه ۱۳۷۱ میگوید: صدور هر گونه پروانه اکتشاف و بهرهبرداری از مواد معدنی برای مناطقی که تحت عنوان پارک ملی، آثار طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده تعیین گردیدهاند، موکول به موافقت شورایعالی حفاظت محیط زیست است .
فرهاد قلی نژاد می افزاید: البته سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر، فعالیت واحد معدن مرمریت را مسبوق به سابقه میداند و ادعا دارد مجوزهای مورد نیاز را از مراجع قانونی کسب کرده است.
وی ادامه داد: طبق بررسیهای ما این واحد معدنی مسبوق به سابقه نیست؛ هر چند بر اساس قانون اگر مسبوق به سابقه هم بود باید دوباره مجوز فعالیت آن از سازمان محیط زیست گرفته شود.
فعالیت معدن مرمریت مسبوق به سابقه است
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر میگوید : فعالیت واحد معدن مرمریت مسبوق به سابقه است و تمام مجوزهای صادر شده برای این واحد قانونی و به تایید مراجع قضایی رسیده است.
سید حسین حسینی افزود: در این زمینه محیط زیست از بهرهبردار شکایت کرد که به دنبال این شکایت، دادگاه نیز رای به قانونی بودن مجوز داده و حکم فعالیت بهرهبردار را صادر کرد.
وی تاکید کرد: مجوز معدن هیچگونه مشکلی ندارد و قانونی است و مشمول پیوست زیست محیطی نیز نمیشود.
اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دشتی هم اعلام کرده این اداره هیچگونه فراخوان و یا تجمعی در این خصوص نداده و هر گونه تجمع مورد تایید محیط زیست استان نیست.
فعالیت معدن در حال پیگیری است
مسوولان محیط زیست استان با بیان اینکه دوستدارن محیط زیست باید اعتراض خود را از مراجع قانونی پیگیری کنند می گوید : فعالیت معدن یاد شده و نحوه فعالیت از سوی اداره کل حفاظت محیط زیست استان برای رعایت ملاحظات زیست محیطی در دست پیگیری است که نتیجه آن به مردم و علاقهمندان اعلام خواهد شد.
حمایت دستگاه قضا از تولید داخلی، همه باید تابع قانون باشند
عباس حماد پور با تاکید بر اینکه همه ما باید به قانون عمل کنیم، اظهار کرد: دستگاه قضا توجه ویژهای در جهت حمایت از تولید داخلی و اشتغال دارد و با توجه به نامگذاری شعار سال بهنام جهش تولید از سوی مقام معظم رهبری، چنانچه فرد یا افرادی مانعی در راه تولیدات اقتصادی و اشتغال افراد ایجاد کنند با آنها وفق مقررات قانونی برخورد خواهد شد.
دادستان عمومی و انقلاب شهرستان دشتی ادامه می دهد: تشخیص اینکه چه چیزی تخلف یا جرم است مستند به قانون با مراجعی است که قانون مشخص کرده است.
وی تاکید کرد: نباید توجهی به گفتههای افراد بدون جایگاه قانونی کرد و همه ما باید تابع قانون باشیم.
متوقف شدن چندین باره فعالیت معدن سنگ مرمریت بیرمی
رئیس خانه معدن استان بوشهربا اشاره به اعتراض برخی از فعالان اجتماعی، محیط زیست و آثار باستانی در بهرهبرداری از معدن سنگ مرمریت دشتی می گوید : اکنون عملیات اکتشاف از این معدن متوقف شده است.
احمد مرادی با اشاره به تجمع برخی از فعالان حفاظت محیط زیست، اثار باستانی و منابع طبیعی در جلوگیری از فعالیت اکتشاف معدن مرمریتکوه بیرمی در شهرستان دشتی اظهار داشت: سرمایهگذار و بهرهبردار تمام مراحل قانونی بهرهبرداری از این معدن را طی و پروانههای لازم را دریافت کرده است.
وی، با بیان اینکه در مسیر دسترسی به معدن مرمریت کوه بیرمی در دشتی یک آثار باستانی وجود دارد گفت: راه و مسیر دیگری برای دسترسی به این معدن وجود ندارد و تجمع کنندگان خواستار جلوگیری از تخریب محیط زیست و آثار باستانی هستند.
رئیس خانه معدن استان بوشهر با بیان اینکه اکنون حدود 1.5 سال است که مشکل معدن یاد شده مطرح است خاطرنشان کرد: سرمایهگذار در 1.5 سال گذشته هزینههای متعددی برای اکتشاف و بهرهبرداری از این معدن متحمل شده ولی با کش و قوسهایی مواجه است.
مرادی با بیان اینکه معدن سنگ مرمریت شیرینه دشتی دارای توجیه اقتصادی خوبی است می افزاید : اعتراض برخی از فعالان محیط زیست و آثار باستانی مانع از اجرای این طرح شده و اکنون عملیات اکتشاف از معدن سنگ مرمریت شیرینه دشتی متوقف شده است.
به هرحال باید توجه داشت که فعالیت معادن به عنوان یکی از راههای افزایش تولید صنایع داخلی و صادرات اگر برای کشور اهمیت دارد اما امید است با دقت بیشتر در خصوص جنبه های مختلف و دغدغه فعالان محیط زیست ؛ نتیجه گیری کرد تا هم موجب شکوفایی صنعت و هم آبادانی در کنار حفظ زیستگاههای محیط زیست در کشورمان باشیم .
نگارنده : سید اسدالله جعفری