بیانیه وزارت خارجه در سالروز اجرای برجام

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، آقای سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه امروز (دوشنبه) در ابتدای نشست خبری هفتگی با خبرنگاران که مصادف است با سالروز اجرای برجام (۲۳ تیر ۹۴) بیانیه‌ای را قرائت کرد که در این بیانیه به اقدامات جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام، گزارش‌های تایید کننده آژانس بین المللی انرژی اتمی و نهایتا گام‌های ایران در راستای کاهش تعهدات براساس برجام اشاره شده است.

متن بیانیه وزارت امور خارجه در خصوص پنجمین سالگرد انعقاد برجام:

پس از ۱۳ سال مذاکرات بین المللی فشرده، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) تفاهم گردید. برجام یک هفته بعد با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تائید شد و به عنوان ضمیمة الف به قطعنامه مذکور پیوست شد.
در سطح ملی، در تاریخ۲۱ مهر ۱۳۹۴ براساس «قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» اجرای برجام توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد. مقام معظم رهبری نیز با اشاره به بررسی‌های دقیق و مسئولانة برجام در مجلس شورای اسلامی و شورایعالی امنیت ملی و عبور این توافقنامه از مجاری قانونی، در خصوص رعایت و حفظ منافع ملی و مصالح عالیه کشور دستوراتی را صادر و با بر شمردن الزامات نُه گانه در اجرای برجام، مصوبه جلسة ۶۳۴ مورخ ۱۳۹۸/۵/۱۹ شورایعالی امنیت ملی را با رعایت این موارد و الزامات تأیید کردند.
به دنبال نهائی شدن برجام، قوانین رفع تحریم‌های یکجانبه آمریکا و اتحادیه اروپا نیز در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۱۵ (۲۶ مهر ۱۳۹۴ و قبل از آغاز اقدامات هسته‌ای ایران) مصوب شدند و مقرر گردید پس از انجام برخی اقدامات هسته‌ای از سوی کشورمان و همزمان خاتمه دادن به تمامی سئوالات و ابهامات و تأیید توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی برخی از اقدامات پیش بینی شده در برجام، رفع تحریم‌ها طبق برجام اثربخش شود که این امر در تاریخ ۲۶ دیماه ۱۳۹۴ رخ داد.
تا قبل از روی کار آمدن رژیم ترامپ در آمریکا، علیرغم برخی موانع و مشکلات بر سر راه انتقاع اقتصادی ایران، برجام از روند اجرائیِ متعادلی برخوردار بود. لکن پس از ورود ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵)، و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر برجام، با خروج یکجانبه و غیر قانونی آمریکا از برجام در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریم‌های ثانویه آن مجدداً علیه جمهوری اسلامی ایران به طور کامل اجرایی شد. اجرای نامتوازنِ برجام از یک طرف و فشار‌های ناشی از اعمال و تشدید تحریم‌های یکجانبۀ آمریکا و تضییقات آن (با اعمال فشار به بانک‌ها و شرکت‌های خارجی در تمامی حوزه‌ها برای عدم همکاری با ایران و وضع تحریم‌های جدید) از طرف دیگر، باعث شد یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، نهایتاً در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۸ می ۲۰۱۹) شورایعالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیمِ متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای را با اعطای فرصت‌های ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ نماید. به دنبال بی عملی کشور‌های اروپائیِ عضو برجام، گام دوم در تاریخ ۱۶ تیر ماه ۱۳۹۸، برداشته شد. سپس گام سوم در تاریخ ۱۵ شهریور ۱۳۹۸، گام چهارم در تاریخ۱۵ آبان۱۳۹۸ و نهایتا گام پنجم و نهائی در تاریخ۱۵ دی ۱۳۹۸ (۵ ژانویه ۲۰۲۰) اتخاذ گردید. براساس گام پنجم و نهائیِ توقف اجرای داوطلبانه تعهدات هسته ای، ج. ا. ایران آخرین مورد کلیدی از محدودیت‌های عملیاتی خود در برجام، یعنی «محدودیت در تعداد سانتریفیوژها» را کنار گذاشت. بدین ترتیب برنامه هسته‌ای ج. ا. ایران دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست و بعد از آن برنامه هسته‌ای صرفاً براساس نیاز‌های فنی توسط سازمان انرژی اتمی ایران پیش رفته است. لازم به ذکر است در همین حال همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی طبق تعهدات پادمانی و اجرای داوطلبانۀ پروتکل الحاقی کماکان ادامه دارد.
رژیم ترامپ در آمریکا به دلیل مسائل انتخابات ریاست جمهوری در آبان ۱۳۹۹، در تلاش است به یک پیروزی در سیاست خارجی خود در قبال ایران دست یابد، لذا نابودیِ بیش از پیشِ برجام را به نفع خود ارزیابی می‌کند و در تلاش است تا عدم انتفاع کشورمان از منافع سیاسی برجام را نیز تحقق بخشد. براساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در مهر ماه ۱۳۹۹ محدودیت‌های تسلیحاتی ج. ا. ایران رفع می‌گردد و رژیم ترامپ درصدد است تا قطعنامه ۲۲۳۱ را مختل سازد.
پیش از این ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران هشدار‌های لازم را به کشور‌های باقی مانده در برجام و به جامعۀ بین المللی داده است که در صورت عدم انتفاع ایران از برجام واکنش ایران قاطع خواهد بود. وزیر محترم امور خارجه نیز طی مکاتباتی با دبیرکل سازمان ملل متحد و هماهنگ کنندۀ اروپائیِ برجام، مواضع جمهوری اسلامی ایران را رسما اعلام نموده اند. جامعۀ جهانی رژیم قانون شکن و قلدرمآبِ آمریکا را به خوبی می‌شناسد و شناخت کافی از این حامی تروریست‌های تکفیری و مرتجع در منطقه و هم پیمانان آن دارد. رژیم سلطه طلب آمریکا نمی‌تواند بیش از این به دلیل تسلط بر ساختار‌های سیاسی و اقتصادی- پولیِ بین المللی، سیاست‌های غیرقانونی خود را به پیش ببرد، و عصر حاکمیت قانون به این سادگی که ترامپ فکر می‌کند، خاتمه نیافته و نظام بین الملل به عصرِ حکمفرمائیِ قانون جنگل بازگشت نخواهد کرد.

توافق ایران و چین برای بعضی‌ها غیرقابل باور است

آقای سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه درباره توافق بین ایران و چین گفت: جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور مهم در غرب آسیا و جمهوری خلق چین به عنوان کشوری مهم در شرق آسیا با هم دارای رابطه تاریخی بلند مدت هستند.
اقای موسوی ادامه داد: در سفر رئیس جمهور چین به ایران در سال ۹۴، یک سند همکاری امضا شد که براساس ان قرار شد قراردادی راهبردی ذیل آن منعقد شود.
وی با بیان اینکه چند بار پیش نویس قرارداد آماده شده و به کشور مقابل رفت و برگشت داشته، اما هنوز نهایی نشده افزود: این سند و رابطه راهبردی برای طرف‌های متخاصم غیر قابل باور و غیر قابل قبول است؛ چون فکر میکنند تمام فشار‌های آن‌ها را بی اثر میکند و همینطور هم هست.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: آماده هستیم با سایر کشور‌های دیگر هم که رابطه دیرینه داریم، چنین همکاری‌هایی داشته باشیم.
وی همچتین اظهار داشت: الحمدلله ملت ایران هشیار است و تحت تاثیر جوسازی‌ها قرار نمیگیرد
آقای موسوی درباره حادثه در تاسیسات نطنز نیز گفت: توضیحات لازم را سازمان انرژی اتمی و شورای عالی امنیت ملی ارائه دادندو هنوز زود است که قضاوت کنیم علت حادثه چه بوده است.
وی تصریح کرد: بعد از اینکه جمعبندی شد متناسب با یافته‌هایی که از تحقیقات به دست می‌آید نتایج اعلام می‌شود.

مسائل داخلی آمریکا برای ما اهمیت ندارد

سخنگوی وزارت خارجه با تاکید بر اینکه مسائل داخلی آمریکا برای ایران اهمیتی ندارد، تصریح کرد: فراموش نمی‌کنیم تحریم‌های ظالمانه آمریکا در دوران اوباما شروع شد و ترامپ ادامه دهنده راه آن‌ها است.
آقای سید عباس موسوی در ادامه اظهاراتش در نشست خبری، در پاسخ به سوالی درباره اظهارات رقیب انتخاباتی ترامپ درباره همکاری بیشتر با ایران، گفت: وزارت خارجه مجری منویات نظام خواهد بود و با توجه به شرایط تصمیم خواهد گرفت.
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه گفت: مسائل داخلی آمریکا برای ما اهمیت ندارد، احزاب مختلف آمریکا را تجربه کردیم و فراموش نمی‌کنیم، تحریم‌های ظالمانه آمریکا در دوران اوباما شروع شد و ترامپ ادامه دهنده راه آن‌ها است.
آقای موسوی تاکید کرد: اینکه چه کسی در آمریکا حکومت کند مهم نیست، بلکه نوع تعامل آن‌ها در عمل با ایران مهم است.
وی درباره محرمانه ماندن سند همکاری ایران و چین هم گفت: این سند هنوز در حال مذاکره است؛ آن‌هایی که اصرار بر انتشار سند دارند به دلیل مختل کردن سند است، پرداختن اضافی به این موضوع به دشمنان رابطه خوب ایران با دنیا کمک می‌کند، بعد از اینکه سند نهایی شد حتما با تایید طرف چینی منتشر می‌شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه درباره درگیری مرزی میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان گفت: از کشته شدن نیرو‌های آذربایجانی متاسفیم و از طرفین می‌خواهیم خویشتنداری کنند.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی آمادگی خود را برای حل و فصل مسالمت آمیز این موضوعات اعلام کرده است.

امیدواریم رویکرد مسئولان کره جنوبی تغییر کند

سخنگوی وزارت امور خارجه با ابراز امیدورای نسبت به تغییر رویه مسئولان کره جنوبی برای پرداخت مطالبات ایران، تاکید کرد: اگر روزنه‌های همکاری بسته می‌شود، اقدام جدیدی را برای بازپس گیری طلبمان فعال خواهیم کرد.
آقای سید عباس موسوی در ادامه نشست خبری، در پاسخ به سوالی درباره طلب ایران از کره جنوبی، گفت: در سطح سفرا و روسای بانک مرکزی دو کشور رایزنی‌ها صورت گرفته است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه بهانه کره جنوبی درباره پرداخت نکردن طلب ایران قابل قبول نیست، تصریح کرد: اینکه بگویند تحریم آمریکا نمی‌گذارد طلب شما را بدهیم، قابل پذیرش نیست و امیداوریم مسئولان کره جنوبی رویکرد خودشان را تغییر دهند.
وی تاکید کرد: اگر ببینیم روزنه‌های همکاری بسته می‌شود، اقدام جدیدی را برای بازپس گیری طلب، فعال خواهیم کرد.
آقای موسوی درباره پیگیری‌های وزارت خارجه درباره پرونده شهید سردار سلیمانی هم گفت: درباره ترور ناجوانمردانه شهید سلیمانی توضیحات را داده ایم، اما بخش‌های مختلف نظام پیگیر این موضوع هستند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشور افزود: علاوه بر اعتراض‌های اولیه، تحولی اخیرا رخ داد، که در یکی از مجامع بین المللی از این ترور به عنوان یک اقدام غیرقانونی یاد شده است.
آقای موسوی با بیان اینکه کسانی که به قانون و نظام بین الملل واقف هستند این اقدام را تایید نمی‌کنند، گفت: پیگیری‌های حقوقی ادامه دارد و احتیاج به همکاری با کشورهایی، چون عراق هستیم که مستندات جمع آوری شود و این کار هم در حال انجام است.
وی درباره بازگشت پیکر قاضی منصوری از کشور رومانی، اظهار داشت: با وجود همکاری‌های نکردن اولیه مقامات رومانی، اخیرا بخش‌های ذیربط در سفارت ایران در رومانی، دیداری با پزشکی قانونی آن کشور داشتند و آن‌ها گفته اند، مستندات را به دادگاهی داده اند و بعد از بررسی دادگاه اجازه می‌دهند که با یک پرواز جسد به ایران منتقل شود.

حادثه نظنز تاثیری بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران ندارد 

سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: حادثه نظنز تاثیری بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران ندارد، سوله حادثه دیده برای آماده سازی برخی اقلام بود، بلافاصله در حال بازسازی آن مکان هستیم.
آقای سید عباس موسوی در ادامه نشست خبری با اصحاب رسانه، در پاسخ به سوالی درباره بیانات دیروز رهبر معظم انقلاب که به نظر می‌رسد در واکنش به برخورد نمایندگان با ظریف بوده است، گفت: داشتن نعمت رهبری و ولایت در کشور ما از نعماتی است که در این مواقع بیشتر قدرشان را می‌دانیم. فرمایشات رهبری در همه زمینه‌ها فصل الخطاب است. ضمن آنکه همه قوای مختلف استقلال دارند، دعوت به تعامل شوند و دولت و وزارت خارجه آمادگی خود را چه از قبل و چه الان آمادگی خود را برای تعامل و همکاری با نمایندگان مجلس اعلام می‌کند. ما از فرمایشات رهبری استقبال کرده و قدردان هستیم.
وی اضافه کرد: در وضعیتی قرار داریم که هر گونه شکاف داخلی موجب سواستفاده دشمنان می‌شود، کشور در وضعیت حساسی است، ما با تحریم‌های ظالمانه آمریکا رو به رو هستیم، همچنین به شدت درگیر کرونا هستیم و لازم است با همه قوا از این وضعیت عبور کنیم.
آقای موسوی درباره توافق امنیتی ایران و سوریه در سفر سردار باقری به این کشور، گفت: روابط و همکاری‌های نظامی ایران و سوریه، موضوع جدیدی نیست و از گذشته‌های دور با دولت سوریه چه در زمان حافظ اسد و چه در زمان بشار اسد روابط همه جانبه‌ای در حوزه‌های سیاسی امنیتی، نظامی و... داشتیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه، گفت: این همکاری‌ها از زمان درگیری دولت و ملت سوریه با تروریسم هدایت شده از سوی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای حائز اهمیت است. ایران بنا به دعوت دولت سوریه در این کشور حضور دارد و این همکاری‌ها بیش از پیش و تا زمان نابودی گروه‌های تروریستی ادامه می‌یابد.
وی درباره نامه ظریف به جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خاطرنشان کرد: اروپایی‌ها دو نقش دارند؛ هم عضو برجام و هم هماهنگ‌کننده برجام هستند. وقتی ما نکته یا شکایتی داریم باید به آن‌ها ارجاع دهیم. قبلا خانم موگرینی چند نامه از وزیر خارجه ایران دریافت کرد و هم‌اکنون هم آقای بورل این نامه‌ها را دریافت می‌کند. این سومین بار است که با توجه به نقض فاحش برجام این نامه‌ها نوشته می‌شود و ایران براساس بند ۳۶ برجام مکتوب موارد نقض را اعلام کرده و خواستار فعال شدن مکانیزم حل و اختلاف در این زمینه است.
آقای موسوی با تاکید بر اینکه پاسخ ندادن به نامه‌های ما به معنای شکایت نکردن یا درخواست نکردن ایران برای فعال کردن مکانیزم حل و فصل اختلافات نیست، ابراز داشت: ما منتظر واکنش‌ها و پیگیری‌های اروپایی‌ها هستیم. ممکن است به خاطر کرونا این بحث اجرایی نشود، ولی آن‌ها باید حتما پاسخگوی این نقض‌ها باشند. آن‌ها نه تنها به تعهداتشان عمل نکردند بلکه سردمدار قطعنامه‌ای شدند که بسیار عجیب هم بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه، درباره ادعای اخیر وال استریت ژورنال هم گفت: اروپایی‌ها به تعهداتشان عمل نکرده‌اند و سعی کردند یک حالت بینابین میان ایران و آمریکا هم در مواضع اعلامی و هم مواضع اعمالی اتخاذ کنند که برای ما قابل قبول نیست و آن را سازنده نمی‌دانیم.
وی اضافه کرد: اعلام کردیم آن‌ها تعهداتی دارند که باید به صراحت و شفافیت به آن پایبند باشند، اما متاسفانه در انجام تعهداتشان به دلیل فشار‌های آمریکایی‌ها شکست خوردند و این برای وجهه صلح و امنیت بین‌المللی خوب نیست.
آقای موسوی درباره آتش‌سوزی یک ناو آمریکایی در سن دیگو، عنوان کرد: به ما ربطی ندارد، ولی جالب است ناو‌های آمریکایی چه زود آتش می‌گیرند.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین با خنده از خبرنگاران پرسید: یوزپلنگان آمریکایی مسئولیت این حادثه را برعهده نگرفته اند؟

آقای موسوی در ادامه درباره اقدامات وزارت خارجه برای تسهیل صادرات خارجی به ویژه به کشور‌های همسایه، گفت: امسال، سال جهش تولید توسط رهبر معظم انقلاب نامگذاری شده است. با جهش تولید و اشباع شدن بازار‌های داخلی و همچنین ادامه یافتن جهش تولید، باید بازار‌های صادراتی برای کالا‌های ایرانی هم پیدا کرد. وزارت خارجه با همسایگان و بسیاری از کشور‌هایی که روابط سنتی داریم، علیرغم فشار‌ها در تعامل است.
وی با بیان اینکه سعی می‌کنیم مکانیزم‌های دوجانبه با این کشور‌ها پیدا کنیم تا همکاری‌ها را ادامه دهیم، اظهار داشت: مذاکراتی درباره استفاده از ارز‌های ملی و تعرفه‌ها و کمرگات در حال انجام است. وظیفه اصلی وزارت خارجه نه تصدی‌گری بلکه تسهیلگری است. وزارت خارجه نمی‌تواند جای وزارت اقتصاد و نهادی اقتصادی را بگیرد، بلکه می‌تواند راه را باز کند و معاونت اقتصادی و نمایندگان ایران در خارج از کشور این کار را انجام می‌دهند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که حادثه نظنز چه تاثیری بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران دارد؟ تصریح کرد: تاثیری بر فعالیت‌های هسته‌ای ندارد. این سوله برای آماده سازی برخی اقلام بود. کار اصلی نطنز روی زمین نیست و طبیعتا اقدام انجام شده و حادثه مزبور، تاثیر چندانی بر فعالیت‌ها ندارد و بلافاصله در حال بازسازی آن مکان هستیم.
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه، درباره گزارش نیویورک تایمز مبنی بر همکاری آمریکا و رژیم اسرائیل در حادثه نطنز و برنامه طرفین برای مورد هدف قرار دادن فرماندهان سپاه هم گفت: ایران از هرگونه گزارشی به آسانی عبور نمی‌کند، بلکه آن را جدی تلقی می‌کند به ویژه اگر ادعایی مطرح باشد و مسئولیتی را متوجه کشوری کند.