به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما از سارایوو، در آستانه بیست و پنجمین سالگرد نسل کشی سربرنیتسا، یکی از دردناکترین فجایع قرن معاصر حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان به نمایندگی از ملت بزرگ ایران مراتب تسلیت و همدردی خود را به خانوادههای شهدا و همه مقامات و مردم بوسنی و هرزگوین ابراز کرد.
این پیام قرار است در مراسم بزرگداشت نسل کشی سربرنیتسا که امروز در محل یادبود شهدای سربرنیتسا در مزارستان پوتوچاری در حال برگزاری است، قرائت شود.
در این پیام با توجه به اوضاع کرونایی جهان آمده است: برای قربانیان مظلوم این فاجعه بزرگ انسانی، رحمت و آرامش ابدی طلب میکنم. از برگزار کنندگان این مراسم که اجازه ندادند در شرایط ویژه ناشی از شیوع ویروس کرونا بزرگداشت این مناسبت به فراموشی سپرده شود نیز قدردانی میکنم.
دکتر روحانی با اشاره به فاجعه تلخ سربرنیتسا که لکهای تاریک بر تارک تاریخ معاصر است تاکید کرد: این واقعه خود آموزهها و عبرتهای فراوانی دارد که اگر به خوبی آموخته شود چه بسا جامعه انسانی دیگر چنین رخدادهای وحشتناکی را تجربه نکند. سربرنیتسا به جامعه بین المللی ضرورت تعهد به عدالت، پرهیز از خشونت و احساس مسئولیت در دفاع از حقوق مظلومین را میآموزد و عموم جامعه جهانی بویژه قدرتهای پر ادعای مدعی حقوق بشر و دموکراسی را به اجتناب از اعمال استانداردهای دوگانه و پایبندی واقعی به ارزشهای اصیل انسانی فرا میخواند.
اینجانب بر این باورم که هنوز نیز جامعه جهانی به درس آموزی از فاجعه سربرنیتسا و حوادث مشابه نیاز دارد تا در برهه کنونی شاهد قلدر مآبی پیمان شکنانه، قانون ستیزانه و یکجانبه بعضی قدرتهای جهانی، گسترش اشغالگری برخی رژیمهای نامشروع و سکوت و بی تفاوتی دولتهای دیگر در قبال جنایات آنان نباشیم.
وی با توجه به اینکه جمهوری اسلامی ایران جزو نخستین کشورهایی بود که استقلال بوسنی و هرزگوین را به رسمیت شناخت و در سختترین شرایط با شجاعت کامل و همه جانبه در کنار ملت و دولت این کشور ایستاد خاطر نشان کرد: در تمام سالیان اخیر نیز رویکرد پایدار آن بر حمایت از استقلال، تمامیت ارضی، حاکمیت ملی و همزیستی صمیمانه همه اقوام ساکن در این سرزمین و تقویت صلح و ثبات در غرب بالکان استوار بوده است و امروز نیز دست دوستی دولت و ملت ایران به سوی همه رهبران و مردم بوسنی و هرزگوین و همگی دولتها و ملتهای منطقه بالکان گشوده است و گسترش مناسبات دوستانه با کشور زیبای بوسنی و هرزگوین و دیگر دولتهای این منطقه از جمله اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.
دکتر روحانی در پایان این پیام اعلام کرد: بار دیگر به روح هزاران شهید بیگناه سربرنیتسا و رهبر فقید آنان مرحوم علی عزت بگوویچ درود میفرستم و برای بازماندگان آنان و همه مردم بوسنی و هرزگوین سلامت، موفقیت و آیندهای سرشار از ثبات، صمیمیت و پیشرفت را آرزومندم.
محمد جواد ظریف در حساب توئیتری خود نوشت: بیست و پنج سال پیش در چنین روزی، نسل کشی سربرنیتسا آغاز شد، زیرا اروپا نتوانست به تکالیف اصلی خود عمل کند. بعد از ربع قرن اروپا بار دیگر دچار همان ناتوانی شده است. شکست سازمان ملل در انجام هرگونه اقدام در آن زمان که تا ابد دامن گیر این سازمان جهانی خواهد بود، باید عبرتی برای حال حاضر باشد.
مادران قربانیان همچنان در انتظار اجرای عدالت هستند
مادران مردان بوسنیایی ساکن سربرنیتسا، در بیست و پنجمین سالگرد قتل عام مسلمانان این شهر، همچنان در انتظار بقایای اجساد عزیزان شان و منتظر اجرای عدالت هستند.
شبکه تلویزیونی فرانس بیست و چهار گزارش داد: ۲۵ سال از کشتار سربرنیتسا به دست صربهای بوسنی در جنگ یوگسلاوی سابق میگذرد. در این حادثه ۸ هزار مسلمان بوسنیایی پس از اشغال این منطقه توسط ارتش صرب به رهبری ژنرال راتکو ملادیچ Ratko Mladić در ۱۱ ژوئیه ۱۹۹۵ کشته شدند. بازماندگان این کشتار همه ساله در این روز برای بزرگداشت نزدیکان شان در گورستان حاضر میشوند.
گزارشگر این شبکه گفت: خاطراتی که یادآوری آن همچنان دشوار است. عدهای به دفن بقایای اجساد ۸ تن از عزیزان شان که ۲۵ سال پیش در سربرنیتسا قتل عام شدند، اقدام کردند.
فرانس بیست و چهار بخشی از سخنان بحرالدین صالحوویچ پسر بایرو - از قربانیان کشتار مسلمانان در سربرنیتسا - را پخش کرد. وی گفت: من در کنار جسد پدرم بایرو هستم. وی کشته شد. پدرم در جریان نسل کشی ۱۱ و ۱۲ ژوئیه سال ۱۹۹۵ در سربرنیتسا کشته شد.
گزارشگر ادامه داد: هر سال اجسادی شناسایی شده و دفن میشود. بقایای این اجساد مدارک و شواهدی ناچیز از بدترین کشتار اروپا پس از جنگ دوم جهانی است. از نظر بیوه بایرو سوالات زیادی بی جواب مانده است. فرانس بیست و چهار بخشی از سخنان همسر بایرو را پخش کرد. وی گفت: من نمیدانم که اکنون چه باید کرد. استخوانهای بایرو درباره این که وی چگونه کشته شده و درباره رنجی که وی متحمل شده، چیزی نمیگویند.
گزارشگر افزود: سربرنیتسا منطقهای که اکثر ساکنانش مسلمان بودند، در سال ۱۹۹۵ از سوی سازمان ملل منطقه حفاظت شده اعلام شد. اما این سازمان دو سال بعد در برابر حمله نظامیان صرب بوسنی، در انجام وظایف خود در محافظت از شهر ناتوان ماندند. این نظامیان به شهر حمله کرده و ۸ هزار مسلمان را کشتار کردند. فرمان دهندگان این کشتار برای پنهان کردن آثار این نسل کشی اجساد را در گورهای جمعی دفن کردند. اکنون اجساد به صورت پراکنده کشف میشود.
فرانس بیست و چهار بخشی از سخنان فدیلا افندیچ رئیس سازمان مادران سربرنیتسا را پخش کرد. وی گفت: این ۲۵ سال برای ما مادران قربانیان، ۲۵ سال تاسف بوده است. ما منتظر اجرای عدالت هستیم. ما منتظر کشف استخوانهای فرزندان مان هستیم. وقتی این استخوانها پیدا میشوند، ما آن را در حالی که کامل نیستند، دفن میکنیم.
گزارشگر ادامه داد: از سال ۱۹۹۷ بقایای اجساد زیادی کشف و از طریق آزمایش دی انای شناسایی شده اند. نتایج این آزمایشها در محاکمه رهبر صربهای بوسنی متهم به جنایت جنگی مورد استفاده قرار میگیرد. این در حالی است که هنوز بیش از هزار جسد کشف نشده است.