امریکا با چاقوِ اروپا با پنبه سر میبُرد
تصویب قطعنامه پیشنهادی تروئیکای اروپا در آژانس بین المللی انرژی اتمی ومطالبات منطقهای و موشکی آنها از ایران با خروج امریکا از برجام فقط در تاکتیک تفاوت دارد.
روز جمعه آژانس بین المللی انرژی اتمی بدون اینکه به اجماع دست یابد قطعنامه پیشنهادی فرانسه, انگلیس وآلمان مبنی بر درخواست از ایران برای همکاری با آژانس و دادن اجازه بازرسی از دونقطه ای که ادعا می شود در آنها تهران فعالیت هسته ای داشته است تصویب کرد.
هر چند این قطعنامه از منظر حقوقی لازم الاجرا نیست اما تصویب آن علیه تهران که تاکنون بیشترین همکاری را با آژانس داشته, قابل تامل است.
نکته نخست اینکه قطعنامه پیشنهادی بر اساس ادعاهای نخست وزیر رژیم صهیونیستی در باره برنامه هسته ای ایران و فشار امریکا مطرح شده وآن هم در حالیکه این رژیم ان پی تی را امضا نکرده و خود دارای زرادخانه هسته ای بوده وامریکا هم از برجام خارج شده است.
دوم اینکه همین اسناد ادعایی که از سوی نتانیاهو در خصوص فعالیت هسته ای ایران مطرح شده, مبنای گزارش رافائل گروسی مدیر کل آژانس قرار گرفته, آن هم در حالیکه پیش از این پیش بینی می شد با مرگ مشکوک یوکیا آمانو و انتخاب گروسی وبا توجه به سابقه او در درز دادن اطلاعات محرمانه برنامه هسته ای ایران به طرف های دیگر, آژانس بین المللی انرژی اتمی از مسیرفعالیت فنی وحقوقی خارج و وارد بازی های سیاسی شود.
منابع غربي از جمله وال استريت ژورنال پیش از این از نقش لابي امريکا و فشار پشت پرده اين کشور براي انتخاب رافائل گروسي به اين سمت خبر داده اند
بر اساس گزارش اسپوتنيک در مصاحبه با يکي از کارشناسان اعلام شده است که از گروسي فایل های صوتی زیادی وجود دارد که در حال ارائه اطلاعات به افرادی در خارج از آژانس است.
نکته سوم اینکه ایران تاکنون با آژانس مطابق توافقات پادمانی ذیل NPT و «پروتکل الحاقی» همکاری گستردهای داشته ان هم در حالیکه ملزم به همکاری ذیل پروتکل الحاقی نبوده است و اگر هم گام هایی در کاهش برخی تعهدات هسته ای خود ذیل توافق هسته ای با پنج بعلاوه یک(برجام) برداشته, واکنشی به خروج امریکا از این توافق و اعمال تحریم های یکجانبه ومحروم کردن تهران از مزایای این توافق بوده ضمن اینکه این گام ها هیچکدام بر خلاف حقوق هسته ای ایران نبوده و آژانس در جریان کاهش تعهدات قرار گرفته است.
نکته چهارم اینکه ایران به موازات کاهش تعهدات هسته ای خود همواره اعلام کرده به محض اینکه طرف های دیگر برجام به تعهدات خود عمل کنند تهران نیز از کاهش تعدات هسته ای خود صرف نظر خواهد کرد.
نکته پنجم اینکه درطول این مدت, با اینکه اروپا از برجام خارج نشده اما در عمل به هیچ یک از تعدات خود از جمله راه اندازی سامانه مالی اینستکس عمل نکرده و با وقت کشی سعی کرده است تهران را در برجام نگه دارد تا احتمالا تحت فشارهای یکجانبه امریکا, مجبور شود به توافق دیگری تن دهد که در آن محدودیت های هسته ای ایران دائمی, برنامه موشکی و نقش آفرینی تهران در منطقه نیز در آن گنجانده شود.
ششم اینکه نشست تروئیکای اروپایی پس از صدور قطعنامه ضد ایرانی در آژانس و برای اتخاذ موضع راهبردی در قبال ایران وبیانیه آنها که در آن بر موضوع نقش ایران در منطقه و همچنین تمدید تحریم تسلیحاتی ایران تا سال 2023 تاکید شده بیانگر این نکته است که این بیانیه همان مطالباتی است که از سوی ترامپ مطرح می شود.
در این ارتباط به نظر می رسد میان صدور این قطعنامه پیشنهادی و ادعای اخیر «آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل در خصوص ایرانی بودن منشاء سلاحهای به کار رفته در حملات علیه عربستان، و همچنین دیگر تحولات منطقه از جمله تصویب اجرای قانون سزار علیه سوریه و طرح معامله قرن رابطه وجود دارد و اروپا عملا در زمین امریکا بازی می کند.
نکته هفتم اینکه تروئیکای اروپایی در بیانیه خود تاکید می کند که همچنان مایل به حفظ برجام و جلوگیری از اجرایی شدن مکانیسم ماشه علیه ایران است و از خروج امریکا از برجام نیز بار دیگر انتقاد می کند که این نکته هر چند مثبت تلقی می شود اما در واقع این بند از بیانیه می تواند در همان مسیر جلوگیری از واکنش ایران ارزیابی شود.
در چنین شرایطی از رفتار اروپا می توان این نتیجه راگرفت که تروئیکای اروپایی دقیقا همان اقدامات را علیه ایران به اجرا در آورده است که ترامپ با خروج از برجام اجرا کرد با این تفاوت که ترامپ به دلیل نداشتن نگرانی امنیتی از برجام خارج شد و اروپا به دلیل داشتن نگرانی های امنیتی تاکتیک نگه داشتن ایران در برجام را از طریق وقت کشی دنبال کرد تا شاید گذر زمان وفشارهای حداکثری, تهران را به تسلیم وادار کند.
البته شاید برخی معتقد باشند که اروپا با وقت کشی به دنبال نتیجه انتخابات امریکاست وبر دیپلماسی صبر استراتژیک تاکید نمایند اما آیا بیانیه تروئیکای اروپایی این پیام را می دهد؟
--------------------------------------------------
رضا محمدمراد