به گزارش
خبرگزاری صداوسیما به نقل از خانهملت،
آقای عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی در نشست علنی امروز مجلس شورای اسلامی گفت: در سال ۹۷ شرایط خیلی سختی را داشتیم، اما باید گفت سال ۹۸ یکی از سختترین سالهای بعد از دوران انقلاب اسلامی بود، تحریمهای تحمیلی در ۲ ساله گذشته بی سابقه و هوشمندانه بود.
وی ادامه داد: هوشمندانه از این جهت بود که دولت آمریکا از همه ابزارهای خود استفاده کرد تا ایران را از درآمدهای بین المللی خود محروم کند و تمام منافذ بانکی و صادراتی ایران را مختل کند. این اقدامات در چارچوب هدف فروپاشی اقتصادی کشور و نرسیدن به چهلمین سال انقلاب اسلامی بود.
رئیس بانک مرکزی با بیان اینکه در موقعیتی قرار داریم که دست برتر نسبت به آمریکا را داریم، چرا که اکنون آنها به چیزی گرفتار هستند که میخواستند ایران درگیر آن شود، اظهار داشت: اقتصاد جدا از روند سیاسی نیست در سال ۹۷ در خوشبینانهترین حالت نرخهای نجومی برای تورم و ارز پیش بینی میشد که با تدبیر رهبری، ایستادگی مردم و مدیریت مسئولان نرخهای نجومی محقق نشد.
وی با اشاره به آمارهای رشد اقتصادی، گزارش داد: تحریمها تاثیر بسیاری بر شاخصهای رشد اقتصادی داشت به طور مثال ما در سال ۹۷، بالغ بر ۱۰۷ میلیارد دلار درآمد حاصل از نفت داشتیم که درسال ۹۸ به کمتر از ۲۰ درصد این رقم دست پیدا کردیم.
آقای همتی ادامه داد: واردات در سال ۹۷ بالغ بر ۷۸ میلیارد دلار بود که در سال گذشته ۴۲ میلیارد دلار واردات داشتیم. در عین حال که میدانیم تحریم تاثیر بسیاری بر اقتصاد دارد و میتواند تهدید و شوک تورمی به دنبال داشته باشد آن را فرصتی برای تولید ملی و عدم وابستگی به درآمدهای نفتی میدانیم.
رئیس بانک مرکزی با اشاره به آخرین آمار رشد اقتصادی در سال ۹۸، گفت: پیش از وقوع کرونا در فصل سوم سال ۹۸ شاخص رشد اقتصادی کشور با وجود تمام تحریمها مثبت ارزیابی شد، در شاخص کشاورزی به رشد ۷.۲ درصد، در صنعت ۷ درصد و در خدمات به ۱.۲ درصد دست پیدا کردیم و در واقع رشد اقتصادی با درآمد نفتی ما ۱.۲ درصد مثبت ارزیابی شد.
اهداف نام گذاری سال به «جهش تولید» محقق خواهد شد
آقای همتی گفت: براساس همین اسناد مقام معظم رهبری سال ۹۹ را، سال جهش تولید اعلام کرد که البته پس از دوران کرونا با احیای دوباره شرایط این هدف در سال ۹۹ محقق خواهد شد.
وی تاکید کرد: اگر روند رشد اقتصادی ادامه پیدا میکرد و با کرونا روبه رو نمیشدیم خدمات و صنعت مختل نمیشد، به واسطه شیوع کرونا ورود ارز به کشور در اسفندماه به دلیل قطع ارتباط با همسایگان کاهش یافت و شاهد فشار بر روی بازار ارز بودیم البته اشکالات در حال رفع است.
رئیس بانک مرکزی تاکید کرد: با گذشت ۲ ماه و نیم از سال ۹۹ و با وجود شرایط سخت توانستیم ۴ میلیارد دلار برای واردات کالاهای اساسی، دارو و مواد اولیه کارخانجات با کمک صادرات غیرنفتی فراهم کنیم.
آقای همتی با اشاره به میانگین نرخ ارز در بازار آزاد عنوان کرد: میانگین نرخ ارز در بازار آزاد سال ۹۸، ۱۲ هزار و ۹۰۰ تومان و در سال ۹۷، ۱۱ هزار تومان بود. با وجود ادامه فشار حداکثری اقتصادی آمریکا بر ایران در سال گذشته ۴۳ میلیارد دلار واردات داشتیم که این به معنای شکست سیاستهای آمریکا بود.
وی با بیان اینکه مردم به خصوص طبقه آسیب پذیر فشار بسیار زیادی را متحمل شدند، گفت: کشورهای دوست از جمله کره و عراق به خاطر فشار آمریکا بر بانک هایشان اجازه نداشتند منابع ارزی ایران را در اختیار ما بگذارند، ذخایر ارزی بانک مرکزی خوب و کافی است، اما اجازه دسترسی به آنها را نداریم برای رفع این موضوع در حال مذاکره هستیم تا منابع را در اختیار بگیریم این مسئله در سال ۹۸ وجود نداشت و توانستیم ۴.۵ میلیارد دلار دارو علاوه بر تولیدات داخلی وارد کشور کنیم امیدواریم این روند بهتر شود.
رئیس بانک مرکزی با تاکید بر اینکه نرخ ارز کلید سیاستهای تجارتی است، اظهار داشت: باید تجارت با سیاستهای ارزی هماهنگ باشد، تلاطم ارز بر سیستم اقتصادی کشور اثر میگذارد از نمایندگان میخواهیم که به دولت و بانک مرکزی در مسیر تامین منابع ارزی کمک کنند.
میانگین رشد نقدینگی در سالهای گذشته ۲۷ درصد برآورد شد
آقای همتی با اشاره به شرایط تورمی حاکم بر کشور، گفت: باید رابطه بانک مرکزی و دولت اصلاح شود، نرخ تورم در ۵ سال گذشته به طور میانگین ۲۰ درصد و میانگین رشد نقدینگی در طول این ۵ سال ۲۵ درصد ارزیابی میشود، اما میانگین رشد نقدینگی در سالهای گذشته ۲۷ درصد برآورد شد که علت آن را رابطه میان دولت و سیستم بانکی میدانیم.
آقای همتی افزود: باید دو چیز را اصلاح کنیم یکی در رابطه با دخل و خرج دولت با بانک مرکزی و به درستی هم آقای رئیس جمهور چند روز پیش گفتند که نیاز نداریم دست در جیب بانک مرکزی کنیم اگر دولت به این نتیجه برسد که دست در جیب بانک مرکزی نکند و اگر ما بتوانیم تولید ناترازی بانکها را اصلاح کنیم مطمئن باشید که ما بر نقدینگی و تورم فائق خواهیم آمد.
وی تاکید کرد: برنامه بانک مرکزی هم همین است یکی از ویژگیهای سیاست گذاری جدید پولی و بانک مرکزی این است که در طول سالهای گذشته ما به ابزار عملیات بازار باز استفاده نمیکردیم الان سه دهه است که بانکهای مرکزی کشورهای مختلف از هدف گذاری تورمی استفاده میکنند اگر قرار است بخواهد بنشینند و تورم اتفاق بیفتد این کاری ندارد.
رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: ما به این نتیجه رسیدیم که باید تورم را هدف گذاری کنیم و به سمت کاهش تدریجی آن برویم. این اتفاق خواهد افتاد با این عملیات در بازار باز که در بودجه امسال اجازه آن را داشتند و قبلا هم از شورای هماهنگی اقتصادی تائید عملیات بازار باز را گرفته بودیم، بنابراین کسری بودجه دولت نباید منجر به رشد پایه پولی شود.
اگر شرایط همین طور باشد تورم ۲۴ درصد خواهد بود
وی ادامه داد: این تصمیمی است که دولت و بانک مرکزی گرفته است و ما این موضوع را شروع کردیم و اولین مرحله آن ۲، ۳ روز پیش با حراج اوراق خزانه شروع شد، به نظر من بهترین روش است برای اینکه در شرایطی که دولت مشکل نقدینگی دارد البته تاکید میکنم که نمایندگان و دولت هزینهها را کنترل کنند. معنا ندارد در کشور هزینه افزایش پیدا کند.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: باید بتوانیم درآمدها را در مقابل هزینهها تامین کنیم و در کنار کنترل هزینه باید کنترل استقراض از بانک مرکزی را جدی بگیریم ما امسال مصمم هستیم عملیات بازار باز را با جدیت دنبال کنیم و مصمم هستیم براساس پیش بینی متغیرهای تاثیرگذار و تورمی اگر شرایط همین طور باشد تورم ۲۴ درصد خواهد بود.
آقای همتی گفت: تورمهای بالا بیشتر انتظارات تورمی ایجاد میکند، یک عدهای سودجویی میکنند از این مسیر و میخواهند قیمت کالاهای بادوام و داراییها را افزایش دهند. تورم همان ۲۴ درصد است البته هدفگذاری کردیم که آن را کاهش دهیم و از ۲۲ درصد هم در میان مدت پایینتر بیاوریم.
رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: نکته دوم مسئله بانک هاست، یکی از دلایل تورم در کشور و نقدینگی مسئله شبه پول است.
وی ادامه داد: شبه پول ۸۰ درصد نقدینگی ما را شامل میشود، شبه پول درست نمیشود مگر از طریق سود بانکی و سود بانکی بالا ایجاد نمیشود مگر از ناترازی بانکها و ناترازی بانکها ایجاد نمیشود مگر از ضعف بانک مرکزی و تسهیلات تکلیفی که به بانکها تحمیل میشود.
آقای همتی در ادامه گفت: وقتی که ما تسهیلات را تحمیل میکنیم دولت مجبور میشود از سیستم بانکی استقراض کند و سیستم بانکی از بانک مرکزی استقراض میکند و اگر کمبود داشت از بازار نرخهای بالاتر سود بگیرد و این قابل دوام نیست.
وی ادامه داد: این همان است که باعث میشود نقدینگی با سرعت رشد خیلی بالایی در کشور اتفاق بیفتد در طول سال گذشته و امسال یکی از مهمترین کارهایی که انجام دادیم رسیدگی به بانکهای ناتراز بوده است.
آقای همتی افزود: اولا ادغام بانکهای وابسته به نیروهای مسلح را در مدت ۲ سال گذشته با کار بسیار پیچیده شروع کردیم، ۲ تا از بانکها ادغام شد و بقیه آنها نیز به تدریج ادغام میشوند، بعضی از بانکها و موسسات ناتراز بود که با مجوز شورای عالی هماهنگی اقتصادی خیلی از آنها را تحت سرپرستی گرفتیم.
آقای همتی در ادامه گفت: بعضی از بانکهایی هم که بانکهای بزرگی بودند و مشکل ایجاد میکردند و نرخ سود و بهره را در بازار به هم میزدند مدیریت آنها را از سهامداران آن جدا کردیم و افراد مورد تائید را سرکار گذاشتیم تا بتوانند تراز آن را درست کنند.
نرخ سود به سمت کاهنده شدن میرود
وی خاطرنشان کرد: الان نرخ سود به سمت کاهنده شدن میرود مطمئن باشید از این بابت شبه پول در آینده کمتر رشد خواهد کرد و نقدینگی هم کمتر رشد خواهد کرد ما این کار را ادامه میدهیم و تراز بانکها را به تدریج بهتر خواهیم کرد.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: یکی از دلایلی که بازار پولی رشد میکرد اضافه برداشت بانکها از سال گذشته تا الان بود، اضافه برداشت تقریبا نصف شده است و آن مبلغی که باقی مانده برای ۲، ۳ بانک ناتراز است که به هسته سخت خورده است و آن را تحت مدیریت گرفته ایم.
وی اظهار کرد: بدهی بانکها به بانک مرکزی نزدیک به ۴۰ درصد در سال گذشته کاهش پیدا کرده است، تمام هدف ما این است که بانکها را از فشار رشد نقدینگی خلاص کنیم و نقدینگی را در کشور کنترل کنیم.
رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: برای کنترل بازار ارز در سالهای گذشته به طور متوسط سالی ۱۸ میلیارد دلار ارز به بازار تزریق میشد، اما ما در طول ۲ سال گذشته یک دلار هم به بازار تزریق نکردیم و حتی یک میلیارد دلار ارز از بازار خرید داشتیم.
وی افزود: کنترل ارز شاکله اصلی کنترل اقتصاد در کشور است و ما برای مدیریت بازار ارز و اصلاح نظام پولی و بانکی اقدامات خوبی انجام دادیم.
آقای همتی ادامه داد: در جهت حمایت از تولید و تسهیلات مولد و به عبارت دیگر هدایت تسهیلات و نقدینگی به سمت تولید، بانک مرکزی برنامههای خوبی را اجرا کرد و در کنار این کنترل نظام بانکی و نظارت بر عملکرد بانکهای عامل را هدف قرار داد و نظارتها را تشدید کردیم.
رئیس کل بانک مرکزی در خصوص برنامه بانک مرکزی برای مبارزه با پولشویی و رانتهای ارزی گفت: امروز هیچ شخص و سازمانی نمیتواند بدون هماهنگی با بانک مرکزی مبالغ بزرگ را جابجا کند و سیاستهای کنترلی ما در این زمینه ادامه خواهد داشت.