چرایی تقویت مجدد حضور نظامی روسیه درسوریه؟
دور جدید تحرکات روسیه برای تقویت حضور نظامی خود در سوریه بیشتر در راستای بازیابی نقش و جایگاه قبلی خود در لیبی حکایت دارد که اکنون علاوه بر ناتو و غرب با رقبای جدیدی همچون ترکیه مواجه شده است.
ارتقاء موقعیت سفیر روسیه در سوریه به عنوان نماینده ویژه مسکو در دمشق و دستور ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه به وزارت دفاع و وزارت امورخارجه این کشور برای پیگیری راه های توسعه پایگاه های نظامی روسیه در سوریه و استقرار نیروهای نظامی روسیه در مناطق نفتی و مناطق کردنشین که قبلا امریکا به استقرار نیرو اقدام کرده بود از جمله این اقدامات به شمار می رود.
علاوه بر اینها، روسیه مدل جدید و پیشرفته جنگده های میگ 29 را به ارتش سوریه تحویل داده است که به نظر می رسد گامی در راستای پرکردن خلاء ناشی ازتحویل ندادن کامل سامانه های دفاع هوایی اس- 400 به سوریه است. با توجه به اینکه روسیه پیش از این دو پایگاه نظامی دریایی و هوایی را به ترتیب در طرطوس و حمیمیم سوریه تاسیس و تقویت کرده بود لذا این سوال پیش می آید که هدف از اقدامات جدید چیست و چه عامل یا عواملی باعث اتخاذ این اقدامات شده است؟
به نظر می رسد پاسخ این سوال بیش از اینکه در داخل سوریه و یا در غرب آسیا باشد، در تحولاتی ریشه دارد که طی سال ها و بخصوص ماه های اخیر در حوزه دریای مدیترانه روی داده و این منطقه بخصوص بعد از کشف میادین نفتی و گازی جدید به جولانگاه قدرت های رقیب منطقه ای و فرامنطقه ای تبدیل شده است. در این راستا روسیه برای بازیابی نقش و جایگاه قبلی خود در لیبی وارد میدان شده و حمایت از نیروهای موسوم به خلیفه حفتر را در دستور کار خود قرار داده است.
طی چند روز گذشته منابع آمریکایی از اعزام و استقرار هواپیماهای روسی در لیبی در حمایت از نیروهای حفتر خبر داده و متعاقب آن وزیر امورخارجه فرانسه به تکرار سناریوی سوریه در لیبی هشدار داده است.
بر این اساس به نظر می رسد دور جدید تحرکات روسیه برای تقویت حضور نظامی خود در سوریه بیشتر در راستای بازیابی نقش و جایگاه قبلی خود در لیبی حکایت دارد که اکنون علاوه بر ناتو و غرب با رقبای جدیدی همچون ترکیه مواجه شده است که راهبرد نوعثمانی گری را بر پایه حمایت از جنبش های اخوان المسلمین قرار داده است که در مواردی مرز میان آنها با گروه های تکفیری برداشته شده است و لذا روسیه با توجه به اینکه گروه های تکفیری را خطر راهبردی برای خود می داند در لیبی در کنار نیروهای خلیفه حفتر قرار گرفته است که در مقابل نیروهای مورد حمایت ترکیه و قطر قرار دارد.
بر این اساس احتمال اینکه ورود فعالانه روسیه به جنگ لیبی امکان دارد روابط و همکاری های روسیه را با ترکیه در سوریه نیز تحت الشعاع قرار داده و شعله های آتش درگیری های لیبی به سوریه نیز کشیده شود و بار دیگر ترکیه و ناتو و امریکا را به هم نزدیک کند لذا روسیه در اقدامی پیشدستانه هم زمان با ورود فعالانه به جنگ لیبی به تقویت حضور نظامی خود در سوریه نیز اقدام کرده است.
-----------------------------------------------------
احمد کاظم زاده