روز هفدهم ماه رمضان؛ دعا و ترتیل قرآن

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ 

به نام خداوند رحمتگر مهربان 

اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمْ وَهُمْ فِي غَفْلَةٍ مَّعْرِضُونَ ﴿ ۱ ﴾ 

براى مردم [وقت] حسابشان نزديك شده است و آنان در بى ‏خبرى رويگردانند ( ۱) 

مَا يَأْتِيهِم مِّن ذِكْرٍ مَّن رَّبِّهِم مُّحْدَثٍ إِلَّا اسْتَمَعُوهُ وَهُمْ يَلْعَبُونَ ﴿ ۲ ﴾ 

هيچ پند تازه‏ اى از پروردگارشان نيامد مگر اينكه بازیكنان آن را شنيدند ( ۲) 

لَاهِيَةً قُلُوبُهُمْ وَأَسَرُّواْ النَّجْوَى الَّذِينَ ظَلَمُواْ هَلْ هَذَا إِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ أَفَتَأْتُونَ السِّحْرَ وَأَنتُمْ تُبْصِرُونَ ﴿ ۳ ﴾ 

در حالى كه دل هايشان مشغول است و آنانكه ستم كردند پنهانى به نجوا برخاستند كه آيا اين [مرد] جز بشرى مانند شماست آيا ديده و دانسته به سوى سحر مى ‏رويد ( ۳) 

قَالَ رَبِّي يَعْلَمُ الْقَوْلَ فِي السَّمَاء وَالأَرْضِ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿ ۴ ﴾ 

[پيامبر] گفت پروردگارم [هر] گفتار[ى] را در آسمان و زمين مى‏ داند و اوست‏ شنواى دانا ( ۴) 

بَلْ قَالُواْ أَضْغَاثُ أَحْلاَمٍ بَلِ افْتَرَاهُ بَلْ هُوَ شَاعِرٌ فَلْيَأْتِنَا بِآيَةٍ كَمَا أُرْسِلَ الأَوَّلُونَ ﴿ ۵﴾ 

بلكه گفتند خواب هاى شوريده است [نه] بلكه آن را بربافته بلكه او شاعرى است پس همان گونه كه براى پيشينيان هم عرضه شد بايد براى ما نشانه ‏اى بياورد ( ۵) 

مَا آمَنَتْ قَبْلَهُم مِّن قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا أَفَهُمْ يُؤْمِنُونَ ﴿ ۶ ﴾ 

قبل از آنان [نيز مردم] هيچ شهرى كه آن را نابود كرديم [به آيات ما] ايمان نياوردند پس آيا اينان [به معجزه] ايمان مى ‏آورند ( ۶) 

وَمَا أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ إِلاَّ رِجَالًا نُّوحِي إِلَيْهِمْ فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ ﴿ ۷﴾ 

و پيش از تو [نيز] جز مردانى را كه به آنان وحى مى‏ كرديم گسيل نداشتيم اگر نمى ‏دانيد از پژوهندگان كتاب هاى آسمانى بپرسيد ( ۷) 

وَمَا جَعَلْنَاهُمْ جَسَدًا لَّا يَأْكُلُونَ الطَّعَامَ وَمَا كَانُوا خَالِدِينَ ﴿ ۸ ﴾ 

و ايشان را جسدى كه غذا نخورند قرار نداديم و جاويدان [هم] نبودند ( ۸) 

ثُمَّ صَدَقْنَاهُمُ الْوَعْدَ فَأَنجَيْنَاهُمْ وَمَن نَّشَاء وَأَهْلَكْنَا الْمُسْرِفِينَ ﴿ ۹ ﴾ 

سپس وعده [خود] به آنان را راست گردانيديم و آن ها و هر كه را خواستيم نجات داديم و افراطكاران را به هلاكت رسانيديم ( ۹) 

لَقَدْ أَنزَلْنَا إِلَيْكُمْ كِتَابًا فِيهِ ذِكْرُكُمْ أَفَلَا تَعْقِلُونَ ﴿ ۱۰ ﴾ 

در حقيقت ما كتابى به سوى شما نازل كرديم كه ياد شما در آن است آيا نمى ‏انديشيد ( ۱۰) 

وَكَمْ قَصَمْنَا مِن قَرْيَةٍ كَانَتْ ظَالِمَةً وَأَنشَأْنَا بَعْدَهَا قَوْمًا آخَرِينَ ﴿ ۱۱ ﴾ 

و چه بسيار شهرها را كه [مردمش] ستمكار بودند در هم شكستيم و پس از آن ها قومى ديگر پديد آورديم (۱۱) 

فَلَمَّا أَحَسُّوا بَأْسَنَا إِذَا هُم مِّنْهَا يَرْكُضُونَ ﴿ ۱۲ ﴾ 

پس چون عذاب ما را احساس كردند بناگاه از آن مى‏ گريختند ( ۱۲) 

لَا تَرْكُضُوا وَارْجِعُوا إِلَى مَا أُتْرِفْتُمْ فِيهِ وَمَسَاكِنِكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْأَلُونَ ﴿ ۱۳ ﴾ 

[هان] مگريزيد و به سوى آنچه در آن متنعم بوديد و [به سوى] سراهايتان بازگرديد باشد كه شما مورد پرسش قرار گيريد ( ۱۳) 

قَالُوا يَا وَيْلَنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ ﴿ ۱۴ ﴾ 

گفتند اى واى بر ما كه ما واقعا ستمگر بوديم ( ۱۴) 

فَمَا زَالَت تِّلْكَ دَعْوَاهُمْ حَتَّى جَعَلْنَاهُمْ حَصِيدًا خَامِدِينَ ﴿ ۱۵ ﴾ 

سخنشان پيوسته همين بود تا آنان را دروشده بى‏جان گردانيديم ( ۱۵) 

وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاء وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا لَاعِبِينَ ﴿ ۱۶ ﴾ 

و آسمان و زمين و آنچه را كه ميان آن دو است به بازيچه نيافريديم ( ۱۶) 

لَوْ أَرَدْنَا أَن نَّتَّخِذَ لَهْوًا لَّاتَّخَذْنَاهُ مِن لَّدُنَّا إِن كُنَّا فَاعِلِينَ ﴿ ۱۷ ﴾ 

اگر مى ‏خواستيم بازيچه‏ اى بگيريم قطعا آن را از پيش خود اختيار مى‏ كرديم ( ۱۷) 

بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَيَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ وَلَكُمُ الْوَيْلُ مِمَّا تَصِفُونَ ﴿ ۱۸ ﴾ 

بلكه حق را بر باطل فرو مى‏ افكنيم پس آن را در هم مى ‏شكند و بناگاه آن نابود مى‏ گردد واى بر شما از آنچه وصف مى ‏كنيد ( ۱۸) 

وَلَهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَنْ عِندَهُ لَا يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَلَا يَسْتَحْسِرُونَ ﴿۱۹ ﴾ 

و هر كه در آسمان ها و زمين است براى اوست و كسانى كه نزد اويند از پرستش وى تكبر نمى ‏ورزند و درمانده نمى‏ شوند ( ۱۹) 

يُسَبِّحُونَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ لَا يَفْتُرُونَ ﴿ ۲۰ ﴾ 

شبانه روز بى‏آنكه سستى ورزند نيايش مى‏ كنند ( ۲۰) 

أَمِ اتَّخَذُوا آلِهَةً مِّنَ الْأَرْضِ هُمْ يُنشِرُونَ ﴿ ۲۱ ﴾ 

آيا براى خود خدايانى از زمين اختيار كرده‏ اند كه آنها [مردگان را] زنده مى‏ كنند ( ۲۱) 

لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا فَسُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا يَصِفُونَ ﴿ ۲۲ ﴾ 

اگر در آنها [=زمين و آسمان] جز خدا خدايانى [ديگر] وجود داشت قطعا [زمين و آسمان] تباه مى‏ شد پس منزه است‏ خدا پروردگار عرش از آنچه وصف مى ‏كنند ( ۲۲) 

لَا يُسْأَلُ عَمَّا يَفْعَلُ وَهُمْ يُسْأَلُونَ ﴿ ۲۳ ﴾ 

در آنچه [خدا] انجام مى‏ دهد چون و چرا راه ندارد و[لى] آنان [=انسان ها] سؤال خواهند شد ( ۲۳) 

أَمِ اتَّخَذُوا مِن دُونِهِ آلِهَةً قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ هَذَا ذِكْرُ مَن مَّعِيَ وَذِكْرُ مَن قَبْلِي بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ الْحَقَّ فَهُم مُّعْرِضُونَ ﴿ ۲۴ ﴾ 

آيا به جاى او خدايانى براى خود گرفته ‏اند بگو برهانتان را بياوريد اين است‏ يادنامه هر كه با من است و يادنامه هر كه پيش از من بوده [نه] بلكه بيشترشان حق را نمى‏ شناسند و در نتيجه از آن رويگردانند ( ۲۴) 

وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ مِن رَّسُولٍ إِلَّا نُوحِي إِلَيْهِ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ ﴿ ۲۵ ﴾ 

و پيش از تو هيچ پيامبرى نفرستاديم مگر اينكه به او وحى كرديم كه خدايى جز من نيست پس مرا بپرستيد ( ۲۵) 

وَقَالُوا اتَّخَذَ الرَّحْمَنُ وَلَدًا سُبْحَانَهُ بَلْ عِبَادٌ مُّكْرَمُونَ ﴿ ۲۶ ﴾ 

و گفتند [خداى] رحمان فرزندى اختيار كرده منزه است او بلكه [فرشتگان] بندگانى ارجمندند ( ۲۶) 

لَا يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُم بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ ﴿ ۲۷ ﴾ 

كه در سخن بر او پيشى نمى‏ گيرند و خود به دستور او كار مى‏كنند ( ۲۷) 

يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا يَشْفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ارْتَضَى وَهُم مِّنْ خَشْيَتِهِ مُشْفِقُونَ ﴿ ۲۸ ﴾ 

آنچه فراروى آنان و آنچه پشت ‏سرشان است مى‏ داند و جز براى كسى كه [خدا] رضايت دهد شفاعت نمى ‏كنند و خود از بيم او هراسانند ( ۲۸) 

وَمَن يَقُلْ مِنْهُمْ إِنِّي إِلَهٌ مِّن دُونِهِ فَذَلِكَ نَجْزِيهِ جَهَنَّمَ كَذَلِكَ نَجْزِي الظَّالِمِينَ ﴿ ۲۹ ﴾ 

و هر كس از آنان بگويد من [نيز] جز او خدايى هستم او را به دوزخ كيفر مى ‏دهيم [آرى] سزاى ستمكاران را اين گونه مى‏ دهيم ( ۲۹) 

أَوَلَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاء كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ أَفَلَا يُؤْمِنُونَ ﴿ ۳۰ ﴾ 

آيا كسانى كه كفر ورزيدند ندانستند كه آسمان ها و زمين هر دو به هم پيوسته بودند و ما آن دو را از هم جدا ساختيم و هر چيز زنده ‏اى را از آب پديد آورديم آيا [باز هم] ايمان نمى ‏آورند ( ۳۰) 

وَجَعَلْنَا فِي الْأَرْضِ رَوَاسِيَ أَن تَمِيدَ بِهِمْ وَجَعَلْنَا فِيهَا فِجَاجًا سُبُلًا لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ ﴿ ۳۱﴾ 

و در زمين كوه هايى استوار نهاديم تا مبادا [زمين] آنان [=مردم] را بجنباند و در آن راه هايى فراخ پديد آورديم باشد كه راه يابند ( ۳۱) 

وَجَعَلْنَا السَّمَاء سَقْفًا مَّحْفُوظًا وَهُمْ عَنْ آيَاتِهَا مُعْرِضُونَ ﴿ ۳۲ ﴾ 

و آسمان را سقفى محفوظ قرار داديم و[لى] آنان از [مطالعه در] نشانه ‏هاى آن اعراض مى‏ كنند ( ۳۲) 

وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ ﴿ ۳۳ ﴾ 

و اوست آن كسى كه شب و روز و خورشيد و ماه را پديد آورده است هر كدام از اين دو در مدارى [معين] شناورند ( ۳۳) 

وَمَا جَعَلْنَا لِبَشَرٍ مِّن قَبْلِكَ الْخُلْدَ أَفَإِن مِّتَّ فَهُمُ الْخَالِدُونَ ﴿ ۳۴ ﴾ 

و پيش از تو براى هيچ بشرى جاودانگى [در دنيا] قرار نداديم آيا اگر تو از دنيا بروى آنان جاويدانند ( ۳۴) 

كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ وَنَبْلُوكُم بِالشَّرِّ وَالْخَيْرِ فِتْنَةً وَإِلَيْنَا تُرْجَعُونَ ﴿ ۳۵ ﴾ 

هر نفسى چشنده مرگ است و شما را از راه آزمايش به بد و نيك خواهيم آزمود و به سوى ما بازگردانيده مى ‏شويد ( ۳۵) 

وَإِذَا رَآكَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِن يَتَّخِذُونَكَ إِلَّا هُزُوًا أَهَذَا الَّذِي يَذْكُرُ آلِهَتَكُمْ وَهُم بِذِكْرِ الرَّحْمَنِ هُمْ كَافِرُونَ ﴿ ۳۶ ﴾ 

و كسانى كه كافر شدند چون تو را ببينند فقط به مسخره ‏ات مى‏ گيرند [و مى‏ گويند] آيا اين همان كس است كه خدايانتان را [به بدى] ياد مى‏ كند در حالى كه آنان خود ياد [خداى] رحمان را منكرند ( ۳۶) 

خُلِقَ الْإِنسَانُ مِنْ عَجَلٍ سَأُرِيكُمْ آيَاتِي فَلَا تَسْتَعْجِلُونِ ﴿ ۳۷ ﴾ 

انسان از شتاب آفريده شده است به زودى آياتم را به شما نشان مى ‏دهم پس [عذاب را] به شتاب از من مخواهيد ( ۳۷) 

وَيَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْوَعْدُ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ ﴿ ۳۸ ﴾ 

و مى ‏گويند اگر راست مى ‏گوييد اين وعده [قيامت] كى خواهد بود ( ۳۸) 

لَوْ يَعْلَمُ الَّذِينَ كَفَرُوا حِينَ لَا يَكُفُّونَ عَن وُجُوهِهِمُ النَّارَ وَلَا عَن ظُهُورِهِمْ وَلَا هُمْ يُنصَرُونَ ﴿ ۳۹ ﴾ 

كاش آنان كه كافر شده ‏اند مى‏ دانستند آنگاه كه آتش را نه از چهره‏ هاى خود و نه از پشتشان بازنمى‏ توانند داشت و خود مورد حمايت قرار نمى‏ گيرند [چه حالى خواهند داشت] ( ۳۹) 

بَلْ تَأْتِيهِم بَغْتَةً فَتَبْهَتُهُمْ فَلَا يَسْتَطِيعُونَ رَدَّهَا وَلَا هُمْ يُنظَرُونَ ﴿ ۴۰ ﴾ 

بلكه [آتش] به طور ناگهانى به آنان مى ‏رسد و ايشان را بهت ‏زده مى ‏كند [به گونه ‏اى] كه نه مى‏ توانند آن را برگردانند و نه به آنان مهلت داده مى‏ شود ( ۴۰) 

وَلَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِّن قَبْلِكَ فَحَاقَ بِالَّذِينَ سَخِرُوا مِنْهُم مَّا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُون ﴿۴۱ ﴾ 

و مسلما پيامبران پيش از تو [نيز] مورد ريشخند قرار گرفتند پس كسانى كه آنان را مسخره مى ‏كردند [سزاى] آنچه كه آن را به ريشخند مى ‏گرفتند گريبانگيرشان شد ( ۴۱) 

قُلْ مَن يَكْلَؤُكُم بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ مِنَ الرَّحْمَنِ بَلْ هُمْ عَن ذِكْرِ رَبِّهِم مُّعْرِضُونَ ﴿ ۴۲ ﴾ 

بگو چه كسى شما را شب و روز از [عذاب] رحمان حفظ مى ‏كند [نه] بلكه آنان از ياد پروردگارشان رويگردانند( ۴۲) 

أَمْ لَهُمْ آلِهَةٌ تَمْنَعُهُم مِّن دُونِنَا لَا يَسْتَطِيعُونَ نَصْرَ أَنفُسِهِمْ وَلَا هُم مِّنَّا يُصْحَبُونَ ﴿ ۴۳﴾ 

[]آيا براى آنان خدايانى غير از ماست كه از ايشان حمايت كنند [آن خدايان] نه مى‏ توانند خود را يارى كنند و نه از جانب ما يارى شوند ( ۴۳) 

بَلْ مَتَّعْنَا هَؤُلَاء وَآبَاءهُمْ حَتَّى طَالَ عَلَيْهِمُ الْعُمُرُ أَفَلَا يَرَوْنَ أَنَّا نَأْتِي الْأَرْضَ نَنقُصُهَا مِنْ أَطْرَافِهَا أَفَهُمُ الْغَالِبُونَ ﴿ ۴۴ ﴾ 

[نه] بلكه اين ها و پدرانشان را برخوردار كرديم تا عمرشان به درازا كشيد آيا نمى‏ بينند كه ما مى ‏آييم و زمين را از جوانب آن فرو مى ‏كاهيم آيا باز هم آنان پيروزند ( ۴۴) 

قُلْ إِنَّمَا أُنذِرُكُم بِالْوَحْيِ وَلَا يَسْمَعُ الصُّمُّ الدُّعَاء إِذَا مَا يُنذَرُونَ ﴿ ۴۵ ﴾ 

بگو من شما را فقط به وسيله وحى هشدار مى‏ دهم و[لى] چون كران بيم داده شوند دعوت را نمى ‏شنوند (۴۵) 

وَلَئِن مَّسَّتْهُمْ نَفْحَةٌ مِّنْ عَذَابِ رَبِّكَ لَيَقُولُنَّ يَا وَيْلَنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ ﴿ ۴۶ ﴾ 

و اگر شمه ‏اى از عذاب پروردگارت به آنان برسد خواهند گفت اى واى بر ما كه ستمكار بوديم ( ۴۶) 

وَنَضَعُ الْمَوَازِينَ الْقِسْطَ لِيَوْمِ الْقِيَامَةِ فَلَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَيْئًا وَإِن كَانَ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِّنْ خَرْدَلٍ أَتَيْنَا بِهَا وَكَفَى بِنَا حَاسِبِينَ ﴿ ۴۷ ﴾ 

و ترازوهاى داد را در روز رستاخيز مى ‏نهيم پس هيچ كس [در] چيزى ستم نمى ‏بيند و اگر [عمل] هموزن دانه خردلى باشد آن را مى ‏آوريم و كافى است كه ما حسابرس باشيم ( ۴۷) 

وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى وَهَارُونَ الْفُرْقَانَ وَضِيَاء وَذِكْرًا لِّلْمُتَّقِينَ ﴿ ۴۸ ﴾ 

و در حقيقت به موسى و هارون فرقان داديم و [كتابشان] براى پرهيزگاران روشنايى و اندرزى است ( ۴۸) 

الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُم بِالْغَيْبِ وَهُم مِّنَ السَّاعَةِ مُشْفِقُونَ ﴿ ۴۹ ﴾ 

[همان] كسانى كه از پروردگارشان در نهان مى ‏ترسند و از قيامت هراسناكند ( ۴۹) 

وَهَذَا ذِكْرٌ مُّبَارَكٌ أَنزَلْنَاهُ أَفَأَنتُمْ لَهُ مُنكِرُونَ ﴿ ۵۰ ﴾ 

و اين [كتاب] كه آن را نازل كرده ‏ايم پندى خجسته است آيا باز هم آن را انكار مى ‏كنيد ( ۵۰) 

وَلَقَدْ آتَيْنَا إِبْرَاهِيمَ رُشْدَهُ مِن قَبْلُ وَكُنَّا بِه عَالِمِينَ ﴿ ۵۱ ﴾ 

و در حقيقت پيش از آن به ابراهيم رشد [فكرى]اش را داديم و ما به [شايستگى] او دانا بوديم ( ۵۱) 

إِذْ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوْمِهِ مَا هَذِهِ التَّمَاثِيلُ الَّتِي أَنتُمْ لَهَا عَاكِفُونَ ﴿ ۵۲ ﴾ 

آنگاه كه به پدر خود و قومش گفت اين مجسمه‏ هايى كه شما ملازم آن ها شده‏ ايد چيستند ( ۵۲) 

قَالُوا وَجَدْنَا آبَاءنَا لَهَا عَابِدِينَ ﴿ ۵۳ ﴾ 

گفتند پدران خود را پرستندگان آن ها يافتيم ( ۵۳) 

قَالَ لَقَدْ كُنتُمْ أَنتُمْ وَآبَاؤُكُمْ فِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ ﴿ ۵۴ ﴾ 

گفت قطعا شما و پدرانتان در گمراهى آشكارى بوديد ( ۵۴) 

قَالُوا أَجِئْتَنَا بِالْحَقِّ أَمْ أَنتَ مِنَ اللَّاعِبِينَ ﴿ ۵۵ ﴾ 

گفتند آيا حق را براى ما آورده ‏اى يا تو از شوخى‏ كنندگانى ( ۵۵) 

قَالَ بَل رَّبُّكُمْ رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ الَّذِي فَطَرَهُنَّ وَأَنَا عَلَى ذَلِكُم مِّنَ الشَّاهِدِينَ ﴿۵۶ ﴾ 

گفت [نه] بلكه پروردگارتان پروردگار آسمان ها و زمين است همان كسى كه آن ها را پديد آورده است و من بر اين [واقعيت] از گواهانم ( ۵۶) 

وَتَاللَّهِ لَأَكِيدَنَّ أَصْنَامَكُم بَعْدَ أَن تُوَلُّوا مُدْبِرِينَ ﴿ ۵۷ ﴾ 

و سوگند به خدا كه پس از آنكه پشت كرديد و رفتيد قطعا در كار بتانتان تدبيرى خواهم كرد ( ۵۷) 

فَجَعَلَهُمْ جُذَاذًا إِلَّا كَبِيرًا لَّهُمْ لَعَلَّهُمْ إِلَيْهِ يَرْجِعُونَ ﴿ ۵۸ ﴾ 

پس آنها را جز بزرگترشان را ريز ريز كرد باشد كه ايشان به سراغ آن بروند ( ۵۸) 

قَالُوا مَن فَعَلَ هَذَا بِآلِهَتِنَا إِنَّهُ لَمِنَ الظَّالِمِينَ ﴿ ۵۹ ﴾ 

گفتند چه كسى با خدايان ما چنين [معامله ‏اى] كرده كه او واقعا از ستمكاران است ( ۵۹) 

قَالُوا سَمِعْنَا فَتًى يَذْكُرُهُمْ يُقَالُ لَهُ إِبْرَاهِيمُ ﴿ ۶۰ ﴾ 

گفتند شنيديم جوانى از آن ها [به بدى] ياد مى‏ كرد كه به او ابراهيم گفته مى‏ شود ( ۶۰) 

قَالُوا فَأْتُوا بِهِ عَلَى أَعْيُنِ النَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَشْهَدُونَ ﴿ ۶۱ ﴾ 

گفتند پس او را در برابر ديدگان مردم بياوريد باشد كه آنان شهادت دهند ( ۶۱) 

قَالُوا أَأَنتَ فَعَلْتَ هَذَا بِآلِهَتِنَا يَا إِبْرَاهِيمُ ﴿ ۶۲ ﴾ 

گفتند اى ابراهيم آيا تو با خدايان ما چنين كردى ( ۶۲) 

قَالَ بَلْ فَعَلَهُ كَبِيرُهُمْ هَذَا فَاسْأَلُوهُمْ إِن كَانُوا يَنطِقُونَ ﴿ ۶۳ ﴾ 

گفت [نه] بلكه آن را اين بزرگترشان كرده است اگر سخن مى‏ گويند از آنها بپرسيد ( ۶۳) 

فَرَجَعُوا إِلَى أَنفُسِهِمْ فَقَالُوا إِنَّكُمْ أَنتُمُ الظَّالِمُونَ ﴿ ۶۴ ﴾ 

پس به خود آمده و [به يكديگر] گفتند در حقيقت‏ شما ستمكاريد ( ۶۴) 

ثُمَّ نُكِسُوا عَلَى رُؤُوسِهِمْ لَقَدْ عَلِمْتَ مَا هَؤُلَاء يَنطِقُونَ ﴿ ۶۵ ﴾ 

سپس سرافكنده شدند [و گفتند] قطعا دانسته ‏اى كه اينها سخن نمى‏ گويند ( ۶۵) 

قَالَ أَفَتَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَنفَعُكُمْ شَيْئًا وَلَا يَضُرُّكُمْ ﴿ ۶۶ ﴾ 

گفت آيا جز خدا چيزى را مى ‏پرستيد كه هيچ سود و زيانى به شما نمى‏ رساند ( ۶۶) 

أُفٍّ لَّكُمْ وَلِمَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ أَفَلَا تَعْقِلُونَ ﴿ ۶۷ ﴾ 

اف بر شما و بر آنچه غير از خدا مى ‏پرستيد مگر نمى ‏انديشيد ( ۶۷) 

قَالُوا حَرِّقُوهُ وَانصُرُوا آلِهَتَكُمْ إِن كُنتُمْ فَاعِلِينَ ﴿ ۶۸ ﴾ 

گفتند اگر كارى مى‏ كنيد او را بسوزانيد و خدايانتان را يارى دهيد ( ۶۸) 

قُلْنَا يَا نَارُ كُونِي بَرْدًا وَسَلَامًا عَلَى إِبْرَاهِيمَ ﴿ ۶۹ ﴾ 

گفتيم اى آتش براى ابراهيم سرد و بى ‏آسيب باش ( ۶۹) 

وَأَرَادُوا بِهِ كَيْدًا فَجَعَلْنَاهُمُ الْأَخْسَرِينَ ﴿ ۷۰ ﴾ 

و خواستند به او نيرنگى بزنند و[لى] آنان را زيانكارترين [مردم] قرار داديم ( ۷۰) 

وَنَجَّيْنَاهُ وَلُوطًا إِلَى الْأَرْضِ الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا لِلْعَالَمِينَ ﴿ ۷۱ ﴾ 

و او و لوط را [براى رفتن] به سوى آن سرزمينى كه براى جهانيان در آن بركت نهاده بوديم رهانيديم ( ۷۱) 

وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ نَافِلَةً وَكُلًّا جَعَلْنَا صَالِحِينَ ﴿ ۷۲ ﴾ 

و اسحاق و يعقوب را [به عنوان نعمتى] افزون به او بخشوديم و همه را از شايستگان قرار داديم ( ۷۲) 

وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاةِ وَإِيتَاء الزَّكَاةِ وَكَانُوا لَنَا عَابِدِينَ ﴿ ۷۳ ﴾ 

و آنان را پيشوايانى قرار داديم كه به فرمان ما هدايت مى ‏كردند و به ايشان انجام دادن كارهاى نيك و برپاداشتن نماز و دادن زكات را وحى كرديم و آنان پرستنده ما بودند ( ۷۳) 

وَلُوطًا آتَيْنَاهُ حُكْمًا وَعِلْمًا وَنَجَّيْنَاهُ مِنَ الْقَرْيَةِ الَّتِي كَانَت تَّعْمَلُ الْخَبَائِثَ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فَاسِقِينَ ﴿ ۷۴ ﴾ 

و به لوط حكمت و دانش عطا كرديم و او را از آن شهرى كه [مردمش] كارهاى پليد [جنسى] مى‏ كردند نجات داديم به راستى آن ها گروه بد و منحرفى بودند ( ۷۴) 

وَأَدْخَلْنَاهُ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ ﴿ ۷۵ ﴾ 

و او را در رحمت ‏خويش داخل كرديم زيرا او از شايستگان بود ( ۷۵) 

وَنُوحًا إِذْ نَادَى مِن قَبْلُ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ فَنَجَّيْنَاهُ وَأَهْلَهُ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ ﴿ ۷۶ ﴾ 

و نوح را [ياد كن] آنگاه كه پيش از [ساير پيامبران] ندا كرد پس ما او را اجابت كرديم و وى را با خانواده ‏اش از بلاى بزرگ رهانيديم ( ۷۶) 

وَنَصَرْنَاهُ مِنَ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فَأَغْرَقْنَاهُمْ أَجْمَعِينَ ﴿ ۷۷﴾ 

و او را در برابر مردمى كه نشانه‏ هاى ما را به دروغ گرفته بودند پيروزى بخشيديم چرا كه آنان مردم بدى بودند پس همه ايشان را غرق كرديم ( ۷۷) 

وَدَاوُودَ وَسُلَيْمَانَ إِذْ يَحْكُمَانِ فِي الْحَرْثِ إِذْ نَفَشَتْ فِيهِ غَنَمُ الْقَوْمِ وَكُنَّا لِحُكْمِهِمْ شَاهِدِينَ ﴿ ۷۸ ﴾ 

و داوود و سليمان را [ياد كن] هنگامى كه در باره آن كشتزار كه گوسفندان مردم شب ‏هنگام در آن چريده بودند داورى مى‏ كردند و [ما] شاهد داورى آنان بوديم ( ۷۸) 

فَفَهَّمْنَاهَا سُلَيْمَانَ وَكُلًّا آتَيْنَا حُكْمًا وَعِلْمًا وَسَخَّرْنَا مَعَ دَاوُودَ الْجِبَالَ يُسَبِّحْنَ وَالطَّيْرَ وَكُنَّا فَاعِلِينَ ﴿ ۷۹ ﴾ 

پس آن [داورى] را به سليمان فهمانديم و به هر يك [از آن دو] حكمت و دانش عطا كرديم و كوه ها را با داوود و پرندگان به نيايش واداشتيم و ما كننده [اين كار] بوديم ( ۷۹) 

وَعَلَّمْنَاهُ صَنْعَةَ لَبُوسٍ لَّكُمْ لِتُحْصِنَكُم مِّن بَأْسِكُمْ فَهَلْ أَنتُمْ شَاكِرُونَ ﴿ ۸۰ ﴾ 

و به [داوود] فن زره [سازى] آموختيم تا شما را از [خطرات] جنگتان حفظ كند پس آيا شما سپاسگزاريد (۸۰) 

وَلِسُلَيْمَانَ الرِّيحَ عَاصِفَةً تَجْرِي بِأَمْرِهِ إِلَى الْأَرْضِ الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا وَكُنَّا بِكُلِّ شَيْءٍ عَالِمِينَ﴿ ۸۱ ﴾ 

و براى سليمان تندباد را [رام كرديم] كه به فرمان او به سوى سرزمينى كه در آن بركت نهاده بوديم جريان مى ‏يافت و ما به هر چيزى دانا بوديم ( ۸۱) 

وَمِنَ الشَّيَاطِينِ مَن يَغُوصُونَ لَهُ وَيَعْمَلُونَ عَمَلًا دُونَ ذَلِكَ وَكُنَّا لَهُمْ حَافِظِينَ ﴿ ۸۲ ﴾ 

و برخى از شياطين بودند كه براى او غواصى و كارهايى غير از آن مى‏ كردند و ما مراقب [حال] آن ها بوديم (۸۲) 

وَأَيُّوبَ إِذْ نَادَى رَبَّهُ أَنِّي مَسَّنِيَ الضُّرُّ وَأَنتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ ﴿ ۸۳ ﴾ 

و ايوب را [ياد كن] هنگامى كه پروردگارش را ندا داد كه به من آسيب رسيده است و تويى مهربانترين مهربانان ( ۸۳) 

فَاسْتَجَبْنَا لَهُ فَكَشَفْنَا مَا بِهِ مِن ضُرٍّ وَآتَيْنَاهُ أَهْلَهُ وَمِثْلَهُم مَّعَهُمْ رَحْمَةً مِّنْ عِندِنَا وَذِكْرَى لِلْعَابِدِينَ ﴿ ۸۴ ﴾ 

پس [دعاى] او را اجابت نموديم و آسيب وارده بر او را برطرف كرديم و كسان او و نظيرشان را همراه با آنان [مجددا] به وى عطا كرديم [تا] رحمتى از جانب ما و عبرتى براى عبادت ‏كنندگان [باشد] ( ۸۴) 

وَإِسْمَاعِيلَ وَإِدْرِيسَ وَذَا الْكِفْلِ كُلٌّ مِّنَ الصَّابِرِينَ ﴿ ۸۵ ﴾ 

و اسماعيل و ادريس و ذوالكفل را [ياد كن] كه همه از شكيبايان بودند ( ۸۵) 

وَأَدْخَلْنَاهُمْ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُم مِّنَ الصَّالِحِينَ ﴿ ۸۶ ﴾ 

و آنان را در رحمت‏ خود داخل نموديم چرا كه ايشان از شايستگان بودند ( ۸۶) 

وَذَا النُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ أَن لَّن نَّقْدِرَ عَلَيْهِ فَنَادَى فِي الظُّلُمَاتِ أَن لَّا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ الظَّالِمِينَ ﴿ ۸۷ ﴾ 

و ذوالنون را [ياد كن] آنگاه كه خشمگين رفت و پنداشت كه ما هرگز بر او قدرتى نداريم تا در [دل] تاريكی ها ندا درداد كه معبودى جز تو نيست منزهى تو راستى كه من از ستمكاران بودم ( ۸۷) 

فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَنَجَّيْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَكَذَلِكَ نُنجِي الْمُؤْمِنِينَ ﴿ ۸۸ ﴾ 

پس [دعاى] او را برآورده كرديم و او را از اندوه رهانيديم و مؤمنان را [نيز] چنين نجات مى ‏دهيم ( ۸۸) 

وَزَكَرِيَّا إِذْ نَادَى رَبَّهُ رَبِّ لَا تَذَرْنِي فَرْدًا وَأَنتَ خَيْرُ الْوَارِثِينَ ﴿ ۸۹ ﴾ 

و زكريا را [ياد كن] هنگامى كه پروردگار خود را خواند پروردگارا مرا تنها مگذار و تو بهترين ارث برندگانى (۸۹) 

فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَوَهَبْنَا لَهُ يَحْيَى وَأَصْلَحْنَا لَهُ زَوْجَهُ إِنَّهُمْ كَانُوا يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَيَدْعُونَنَا رَغَبًا وَرَهَبًا وَكَانُوا لَنَا خَاشِعِينَ ﴿ ۹۰ ﴾ 

پس [دعاى] او را اجابت نموديم و يحيى را بدو بخشيديم و همسرش را براى او شايسته [و آماده حمل] كرديم زيرا آنان در كارهاى نيك شتاب مى ‏نمودند و ما را از روى رغبت و بيم مى‏ خواندند و در برابر ما فروتن بودند ( ۹۰) 

وَالَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِيهَا مِن رُّوحِنَا وَجَعَلْنَاهَا وَابْنَهَا آيَةً لِّلْعَالَمِينَ ﴿ ۹۱ ﴾ 

و آن [زن را ياد كن] كه خود را پاكدامن نگاه داشت و از روح خويش در او دميديم و او و پسرش را براى جهانيان آيتى قرار داديم ( ۹۱) 

إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُونِ ﴿ ۹۲ ﴾ 

اين است امت‏ شما كه امتى يگانه است و منم پروردگار شما پس مرا بپرستيد ( ۹۲) 

وَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُم بَيْنَهُمْ كُلٌّ إِلَيْنَا رَاجِعُونَ ﴿ ۹۳ ﴾ 

و[لى] دينشان را ميان خود پاره پاره كردند همه به سوى ما بازمى‏ گردند ( ۹۳) 

فَمَن يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَا كُفْرَانَ لِسَعْيِهِ وَإِنَّا لَهُ كَاتِبُونَ ﴿ ۹۴ ﴾ 

پس هر كه كارهاى شايسته انجام دهد و مؤمن [هم] باشد براى تلاش او ناسپاسى نخواهد بود و ماييم كه به سود او ثبت مى‏ كنيم ( ۹۴) 

وَحَرَامٌ عَلَى قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا أَنَّهُمْ لَا يَرْجِعُونَ ﴿ ۹۵ ﴾ 

و بر [مردم] شهرى كه آن را هلاك كرده ‏ايم بازگشتشان [به دنيا] حرام است ( ۹۵) 

حَتَّى إِذَا فُتِحَتْ يَأْجُوجُ وَمَأْجُوجُ وَهُم مِّن كُلِّ حَدَبٍ يَنسِلُونَ ﴿ ۹۶ ﴾ 

تا وقتى كه ياجوج و ماجوج [راهشان] گشوده شود و آنها از هر پشته‏ اى بتازند ( ۹۶) 

وَاقْتَرَبَ الْوَعْدُ الْحَقُّ فَإِذَا هِيَ شَاخِصَةٌ أَبْصَارُ الَّذِينَ كَفَرُوا يَا وَيْلَنَا قَدْ كُنَّا فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا بَلْ كُنَّا ظَالِمِينَ ﴿ ۹۷ ﴾ 

و وعده حق نزديك گردد ناگهان ديدگان كسانى كه كفر ورزيده‏ اند خيره مى‏ شود [و مى ‏گويند] اى واى بر ما كه از اين [روز] در غفلت بوديم بلكه ما ستمگر بوديم ( ۹۷) 

إِنَّكُمْ وَمَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنتُمْ لَهَا وَارِدُونَ ﴿ ۹۸ ﴾ 

در حقيقت ‏شما و آنچه غير از خدا مى ‏پرستيد هيزم دوزخيد شما در آن وارد خواهيد شد ( ۹۸) 

لَوْ كَانَ هَؤُلَاء آلِهَةً مَّا وَرَدُوهَا وَكُلٌّ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿ ۹۹ ﴾ 

اگر اين ها خدايانى [واقعى] بودند در آن وارد نمى‏ شدند و حال آنكه جملگى در آن ماندگارند ( ۹۹) 

لَهُمْ فِيهَا زَفِيرٌ وَهُمْ فِيهَا لَا يَسْمَعُونَ ﴿ ۱۰۰ ﴾ 

براى آنها در آنجا ناله ‏اى زار است و در آنجا [چيزى] نمى‏ شنوند ( ۱۰۰) 

إِنَّ الَّذِينَ سَبَقَتْ لَهُم مِّنَّا الْحُسْنَى أُوْلَئِكَ عَنْهَا مُبْعَدُونَ ﴿ ۱۰۱ ﴾ 

بى‏ گمان كسانى كه قبلا از جانب ما به آنان وعده نيكو داده شده است از آن [آتش] دور داشته خواهند شد( ۱۰۱) 

لَا يَسْمَعُونَ حَسِيسَهَا وَهُمْ فِي مَا اشْتَهَتْ أَنفُسُهُمْ خَالِدُونَ ﴿ ۱۰۲ ﴾ 

صداى آن را نمى ‏شنوند و آنان در ميان آنچه دل هايشان بخواهد جاودانند ( ۱۰۲) 

لَا يَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْأَكْبَرُ وَتَتَلَقَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ هَذَا يَوْمُكُمُ الَّذِي كُنتُمْ تُوعَدُونَ ﴿ ۱۰۳﴾ 

دلهره بزرگ آنان را غمگين نمى ‏كند و فرشتگان از آن ها استقبال مى ‏كنند [و به آنان مى‏ گويند] اين همان روزى است كه به شما وعده مى ‏دادند ( ۱۰۳) 

يَوْمَ نَطْوِي السَّمَاء كَطَيِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ كَمَا بَدَأْنَا أَوَّلَ خَلْقٍ نُّعِيدُهُ وَعْدًا عَلَيْنَا إِنَّا كُنَّا فَاعِلِينَ ﴿ ۱۰۴ ﴾ 

روزى كه آسمان را همچون در پيچيدن صفحه نامه‏ ها در مى‏ پيچيم همان گونه كه بار نخست آفرينش را آغاز كرديم دوباره آن را بازمى ‏گردانيم وعده ‏اى است بر عهده ما كه ما انجام ‏دهنده آنيم ( ۱۰۴) 

وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ ﴿ ۱۰۵ ﴾ 

و در حقيقت در زبور پس از تورات نوشتيم كه زمين را بندگان شايسته ما به ارث خواهند برد ( ۱۰۵) 

إِنَّ فِي هَذَا لَبَلَاغًا لِّقَوْمٍ عَابِدِينَ ﴿ ۱۰۶ ﴾ 

به راستى در اين [امور] براى مردم عبادت‏ پيشه ابلاغى [حقيقى] است ( ۱۰۶) 

وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِينَ ﴿ ۱۰۷ ﴾ 

و تو را جز رحمتى براى جهانيان نفرستاديم ( ۱۰۷) 

قُلْ إِنَّمَا يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَهَلْ أَنتُم مُّسْلِمُونَ ﴿ ۱۰۸ ﴾ 

بگو جز اين نيست كه به من وحى مى‏ شود كه خداى شما خدايى يگانه است پس آيا مسلمان مى‏ شويد (۱۰۸) 

فَإِن تَوَلَّوْا فَقُلْ آذَنتُكُمْ عَلَى سَوَاء وَإِنْ أَدْرِي أَقَرِيبٌ أَم بَعِيدٌ مَّا تُوعَدُونَ ﴿ ۱۰۹ ﴾ 

پس اگر روى برتافتند بگو به [همه] شما به طور يكسان اعلام كردم و نمى‏ دانم آنچه وعده داده شده ‏ايد آيا نزديك است ‏يا دور ( ۱۰۹) 

إِنَّهُ يَعْلَمُ الْجَهْرَ مِنَ الْقَوْلِ وَيَعْلَمُ مَا تَكْتُمُونَ ﴿ ۱۱۰ ﴾ 

[آرى] او سخن آشكار را مى‏ داند و آنچه را پوشيده مى ‏داريد مى ‏داند ( ۱۱۰) 

وَإِنْ أَدْرِي لَعَلَّهُ فِتْنَةٌ لَّكُمْ وَمَتَاعٌ إِلَى حِينٍ ﴿ ۱۱۱ ﴾ 

و نمى‏ دانم شايد آن براى شما آزمايشى و تا چند گاهى [وسيله] برخوردارى باشد ( ۱۱۱) 

قَالَ رَبِّ احْكُم بِالْحَقِّ وَرَبُّنَا الرَّحْمَنُ الْمُسْتَعَانُ عَلَى مَا تَصِفُونَ ﴿ ۱۱۲ ﴾ 

گفت پروردگارا [خودت] به حق داورى كن و به رغم آنچه وصف مى‏ كنيد پروردگار ما همان بخشايشگر دستگير است ( ۱۱۲) 

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ 

به نام خداوند رحمتگر مهربان 

يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْءٌ عَظِيمٌ ﴿ ۱ ﴾ 

اى مردم از پروردگار خود پروا كنيد چرا كه زلزله رستاخيز امرى هولناك است ( ۱) 

يَوْمَ تَرَوْنَهَا تَذْهَلُ كُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّا أَرْضَعَتْ وَتَضَعُ كُلُّ ذَاتِ حَمْلٍ حَمْلَهَا وَتَرَى النَّاسَ سُكَارَى وَمَا هُم بِسُكَارَى وَلَكِنَّ عَذَابَ اللَّهِ شَدِيدٌ ﴿ ۲ ﴾ 

روزى كه آن را ببينيد هر شيردهنده‏ اى آن را كه شير مى‏ دهد [از ترس] فرو مى‏ گذارد و هر آبستنى بار خود را فرو مى ‏نهد و مردم را مست مى ‏بينى و حال آنكه مست نيستند ولى عذاب خدا شديد است ( ۲) 

وَمِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطَانٍ مَّرِيدٍ ﴿ ۳ ﴾ 

و برخى از مردم در باره خدا بدون هيچ علمى مجادله مى‏ كنند و از هر شيطان سركشى پيروى مى‏ نمايند (۳) 

كُتِبَ عَلَيْهِ أَنَّهُ مَن تَوَلَّاهُ فَأَنَّهُ يُضِلُّهُ وَيَهْدِيهِ إِلَى عَذَابِ السَّعِيرِ ﴿ ۴ ﴾ 

بر [شيطان] مقرر شده است كه هر كس او را به دوستى گيرد قطعا او وى را گمراه مى ‏سازد و به عذاب آتشش مى‏ كشاند ( ۴) 

يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِن كُنتُمْ فِي رَيْبٍ مِّنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ مِن نُّطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِن مُّضْغَةٍ مُّخَلَّقَةٍ وَغَيْرِ مُخَلَّقَةٍ لِّنُبَيِّنَ لَكُمْ وَنُقِرُّ فِي الْأَرْحَامِ مَا نَشَاء إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ وَمِنكُم مَّن يُتَوَفَّى وَمِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْلَا يَعْلَمَ مِن بَعْدِ عِلْمٍ شَيْئًا وَتَرَى الْأَرْضَ هَامِدَةً فَإِذَا أَنزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاء اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنبَتَتْ مِن كُلِّ زَوْجٍ بَهِيجٍ ﴿ ۵ ﴾ 

اى مردم اگر در باره برانگيخته شدن در شكيد پس [بدانيد] كه ما شما را از خاك آفريده ‏ايم سپس از نطفه سپس از علقه آنگاه از مضغه داراى خلقت كامل و [احيانا] خلقت ناقص تا [قدرت خود را] بر شما روشن گردانيم و آنچه را اراده مى ‏كنيم تا مدتى معين در رحم ها قرار مى ‏دهيم آنگاه شما را [به صورت] كودك برون مى ‏آوريم سپس [حيات شما را ادامه مى‏ دهيم] تا به حد رشدتان برسيد و برخى از شما [زودرس] مى ‏ميرد و برخى از شما به غايت پيرى مى‏ رسد به گونه‏ اى كه پس از دانستن [بسى چيزها] چيزى نمى‏ داند و زمين را خشكيده مى‏بينى و[لى] چون آب بر آن فرود آوريم به جنبش درمى‏ آيد و نمو مى‏ كند و از هر نوع [رستنی هاى] نيكو مى‏ روياند ( ۵) 

ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّهُ يُحْيِي الْمَوْتَى وَأَنَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿ ۶ ﴾ 

اين [قدرت نمايی ها] بدان سبب است كه خدا خود حق است و اوست كه مردگان را زنده مى ‏كند و [هم] اوست كه بر هر چيزى تواناست ( ۶) 

وَأَنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ لَّا رَيْبَ فِيهَا وَأَنَّ اللَّهَ يَبْعَثُ مَن فِي الْقُبُورِ ﴿ ۷ ﴾ 

و [هم] آنكه رستاخيز آمدنى است [و] شكى در آن نيست و در حقيقت‏ خداست كه كسانى را كه در گورهايند برمى ‏انگيزد ( ۷) 

وَمِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًى وَلَا كِتَابٍ مُّنِيرٍ ﴿ ۸ ﴾ 

و از [ميان] مردم كسى است كه در باره خدا بدون هيچ دانش و بى‏ هيچ رهنمود و كتاب روشنى به مجادله مى ‏پردازد ( ۸) 

ثَانِيَ عِطْفِهِ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ لَهُ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَنُذِيقُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَذَابَ الْحَرِيقِ﴿ ۹ ﴾ 

[آن هم] از سر نخوت تا [مردم را] از راه خدا گمراه كند در اين دنيا براى او رسوايى است و در روز رستاخيز او را عذاب آتش سوزان مى‏ چشانيم ( ۹) 

ذَلِكَ بِمَا قَدَّمَتْ يَدَاكَ وَأَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِيدِ ﴿ ۱۰ ﴾ 

اين [كيفر] به سزاى چيزهايى است كه دست هاى تو پيش فرستاده است و [گرنه] خدا به بندگان خود بيدادگر نيست ( ۱۰) 

وَمِنَ النَّاسِ مَن يَعْبُدُ اللَّهَ عَلَى حَرْفٍ فَإِنْ أَصَابَهُ خَيْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَإِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انقَلَبَ عَلَى وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةَ ذَلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِينُ ﴿ ۱۱ ﴾ 

و از ميان مردم كسى است كه خدا را فقط بر يك حال [و بدون عمل] مى ‏پرستد پس اگر خيرى به او برسد بدان اطمينان يابد و چون بلايى بدو رسد روى برتابد در دنيا و آخرت زيان ديده است اين است همان زيان آشكار ( ۱۱) 

يَدْعُو مِن دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَضُرُّهُ وَمَا لَا يَنفَعُهُ ذَلِكَ هُوَ الضَّلَالُ الْبَعِيدُ ﴿ ۱۲ ﴾ 

به جاى خدا چيزى را مى‏ خواند كه نه زيانى به او مى‏رساند و نه سودش مى ‏دهد اين است همان گمراهى دور و دراز ( ۱۲) 

يَدْعُو لَمَن ضَرُّهُ أَقْرَبُ مِن نَّفْعِهِ لَبِئْسَ الْمَوْلَى وَلَبِئْسَ الْعَشِيرُ ﴿ ۱۳ ﴾ 

كسى را مى ‏خواند كه زيانش از سودش نزديكتر است وه چه بد مولايى و چه بد دمسازى ( ۱۳) 

إِنَّ اللَّهَ يُدْخِلُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ إِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ مَا يُرِيدُ ﴿ ۱۴ ﴾ 

بى ‏گمان خدا كسانى را كه گرويده و كارهاى شايسته كرده ‏اند به باغ هايى درمى‏ آورد كه از زير [درختان] آن رودبارها روان است‏ خدا هر چه بخواهد انجام مى‏ دهد ( ۱۴) 

مَن كَانَ يَظُنُّ أَن لَّن يَنصُرَهُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَى السَّمَاء ثُمَّ لِيَقْطَعْ فَلْيَنظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهُ مَا يَغِيظُ ﴿ ۱۵ ﴾ 

هر كه مى ‏پندارد كه خدا [پيامبرش] را در دنيا و آخرت هرگز يارى نخواهد كرد [بگو] تا طنابى به سوى سقف كشد [و خود را حلق‏آويز كند] سپس [آن را] ببرد آنگاه بنگرد كه آيا نيرنگش چيزى را كه مايه خشم او شده از ميان خواهد برد ( ۱۵) 

وَكَذَلِكَ أَنزَلْنَاهُ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ وَأَنَّ اللَّهَ يَهْدِي مَن يُرِيدُ ﴿ ۱۶ ﴾ 

و بدين گونه [قرآن] را [به صورت] آياتى روشنگر نازل كرديم و خداست كه هر كه را بخواهد راه مى ‏نمايد (۱۶) 

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا وَالصَّابِئِينَ وَالنَّصَارَى وَالْمَجُوسَ وَالَّذِينَ أَشْرَكُوا إِنَّ اللَّهَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ ﴿ ۱۷ ﴾ 

كسانى كه ايمان آوردند و كسانى كه يهودى شدند و صابئى ‏ها و مسيحيان و زرتشتيان و كسانى كه شرك ورزيدند البته خدا روز قيامت ميانشان داورى خواهد كرد زيرا خدا بر هر چيزى گواه است ( ۱۷) 

أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَسْجُدُ لَهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَمَن فِي الْأَرْضِ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ وَالنُّجُومُ وَالْجِبَالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوَابُّ وَكَثِيرٌ مِّنَ النَّاسِ وَكَثِيرٌ حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذَابُ وَمَن يُهِنِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِن مُّكْرِمٍ إِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ ﴿ ۱۸ ﴾ 

آيا ندانستى كه خداست كه هر كس در آسمان ها و هر كس در زمين است و خورشيد و ماه و [تمام] ستارگان و كوه ها و درختان و جنبندگان و بسيارى از مردم براى او سجده مى ‏كنند و بسيارى‏ اند كه عذاب بر آنان واجب شده است و هر كه را خدا خوار كند او را گرامى‏ دارنده ‏اى نيست چرا كه خدا هر چه بخواهد انجام مى‏ دهد ( ۱۸) 

هَذَانِ خَصْمَانِ اخْتَصَمُوا فِي رَبِّهِمْ فَالَّذِينَ كَفَرُوا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِيَابٌ مِّن نَّارٍ يُصَبُّ مِن فَوْقِ رُؤُوسِهِمُ الْحَمِيمُ ﴿ ۱۹ ﴾ 

اين دو [گروه] دشمنان يكديگرند كه در باره پروردگارشان با هم ستيزه مى‏ كنند و كسانى كه كفر ورزيدند جامه ‏هايى از آتش برايشان بريده شده است [و] از بالاى سرشان آب جوشان ريخته مى‏ شود ( ۱۹) 

يُصْهَرُ بِهِ مَا فِي بُطُونِهِمْ وَالْجُلُودُ ﴿ ۲۰ ﴾ 

آنچه در شكم آن هاست با پوست [بدن]شان بدان گداخته مى ‏گردد ( ۲۰) 

وَلَهُم مَّقَامِعُ مِنْ حَدِيدٍ ﴿ ۲۱ ﴾ 

و براى [وارد كردن ضربت بر سر] آنان گرزهايى آهنين است ( ۲۱) 

كُلَّمَا أَرَادُوا أَن يَخْرُجُوا مِنْهَا مِنْ غَمٍّ أُعِيدُوا فِيهَا وَذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ ﴿ ۲۲ ﴾ 

هر بار بخواهند از [شدت] غم از آن بيرون روند در آن باز گردانيده مى‏ شوند [كه هان] بچشيد عذاب آتش سوزان را ( ۲۲) 

إِنَّ اللَّهَ يُدْخِلُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ يُحَلَّوْنَ فِيهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٍ وَلُؤْلُؤًا وَلِبَاسُهُمْ فِيهَا حَرِيرٌ ﴿ ۲۳ ﴾ 

خدا كسانى را كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده ‏اند در باغ هايى كه از زير [درختان] آن نهرها روان است درمى ‏آورد در آنجا با دستبندهايى از طلا و مرواريد آراسته مى‏ شوند و لباسشان در آنجا از پرنيان است( ۲۳) 

وَهُدُوا إِلَى الطَّيِّبِ مِنَ الْقَوْلِ وَهُدُوا إِلَى صِرَاطِ الْحَمِيدِ ﴿ ۲۴ ﴾ 

و به گفتار پاك هدايت مى‏ شوند و به سوى راه [خداى] ستوده هدايت مى ‏گردند ( ۲۴) 

إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَيَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ الَّذِي جَعَلْنَاهُ لِلنَّاسِ سَوَاء الْعَاكِفُ فِيهِ وَالْبَادِ وَمَن يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحَادٍ بِظُلْمٍ نُذِقْهُ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ ﴿ ۲۵ ﴾ 

بى ‏گمان كسانى كه كافر شدند و از راه خدا و مسجدالحرام كه آن را براى مردم اعم از مقيم در آنجا و باديه ‏نشين يكسان قرار داده ‏ايم جلوگيرى مى ‏كنند و [نيز] هر كه بخواهد در آنجا به ستم [از حق] منحرف شود او را از عذابى دردناك مى ‏چشانيم ( ۲۵) 

وَإِذْ بَوَّأْنَا لِإِبْرَاهِيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ أَن لَّا تُشْرِكْ بِي شَيْئًا وَطَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْقَائِمِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ ﴿ ۲۶ ﴾ 

و چون براى ابراهيم جاى خانه را معين كرديم [بدو گفتيم] چيزى را با من شريك مگردان و خانه ‏ام را براى طواف ‏كنندگان و قيام ‏كنندگان و ركوع‏ كنندگان [و] سجده ‏كنندگان پاكيزه دار ( ۲۶) 

وَأَذِّن فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَى كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ ﴿ ۲۷﴾ 

و در ميان مردم براى [اداى] حج بانگ برآور تا [زايران] پياده و [سوار] بر هر شتر لاغرى كه از هر راه دورى مى‏ آيند به سوى تو روى آورند ( ۲۷) 

لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِي أَيَّامٍ مَّعْلُومَاتٍ عَلَى مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ فَكُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْبَائِسَ الْفَقِيرَ ﴿ ۲۸ ﴾ 

تا شاهد منافع خويش باشند و نام خدا را در روزهاى معلومى بر دام هاى زبان‏ بسته ‏اى كه روزى آنان كرده است ببرند پس از آن ها بخوريد و به درمانده مستمند بخورانيد ( ۲۸) 

ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ ﴿ ۲۹ ﴾ 

سپس بايد آلودگى خود را بزدايند و به نذرهاى خود وفا كنند و بر گرد آن خانه كهن [=كعبه] طواف به جاى آورند ( ۲۹) 

ذَلِكَ وَمَن يُعَظِّمْ حُرُمَاتِ اللَّهِ فَهُوَ خَيْرٌ لَّهُ عِندَ رَبِّهِ وَأُحِلَّتْ لَكُمُ الْأَنْعَامُ إِلَّا مَا يُتْلَى عَلَيْكُمْ فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ ﴿ ۳۰ ﴾ 

اين است [آنچه مقرر شده] و هر كس مقررات خدا را بزرگ دارد آن براى او نزد پروردگارش بهتر است و براى شما دام ها حلال شده است مگر آنچه بر شما خوانده مى ‏شود پس از پليدى بت ها دورى كنيد و از گفتار باطل اجتناب ورزيد ( ۳۰) 

حُنَفَاء لِلَّهِ غَيْرَ مُشْرِكِينَ بِهِ وَمَن يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَكَأَنَّمَا خَرَّ مِنَ السَّمَاء فَتَخْطَفُهُ الطَّيْرُ أَوْ تَهْوِي بِهِ الرِّيحُ فِي مَكَانٍ سَحِيقٍ ﴿ ۳۱ ﴾ 

در حالى كه گروندگان خالص به خدا باشيد نه شريك‏ گيرندگان [براى] او و هر كس به خدا شرك ورزد چنان است كه گويى از آسمان فرو افتاده و مرغان [شكارى] او را ربوده ‏اند يا باد او را به جايى دور افكنده است( ۳۱) 

ذَلِكَ وَمَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ ﴿ ۳۲ ﴾ 

اين است [فرايض خدا] و هر كس شعاير خدا را بزرگ دارد در حقيقت آن [حاكى] از پاكى دل هاست ( ۳۲) 

لَكُمْ فِيهَا مَنَافِعُ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى ثُمَّ مَحِلُّهَا إِلَى الْبَيْتِ الْعَتِيقِ ﴿ ۳۳ ﴾ 

براى شما در آن [دام ها] تا مدتى معين سودهايى است‏ سپس جايگاه [قربانى‏ كردن آن ها و ساير فرايض] در خانه كهن [=كعبه] است ( ۳۳) 

وَلِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنسَكًا لِيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَى مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ فَإِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَلَهُ أَسْلِمُوا وَبَشِّرِ الْمُخْبِتِينَ ﴿ ۳۴ ﴾ 

و براى هر امتى مناسكى قرار داديم تا نام خدا را بر دامهاى زبان ‏بسته ‏اى كه روزى آن ها گردانيده ياد كنند پس [بدانيد كه] خداى شما خدايى يگانه است پس به [فرمان] او گردن نهيد و فروتنان را بشارت ده ( ۳۴) 

الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَالصَّابِرِينَ عَلَى مَا أَصَابَهُمْ وَالْمُقِيمِي الصَّلَاةِ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ ﴿ ۳۵ ﴾ 

همانان كه چون [نام] خدا ياد شود دل هايشان خشيت ‏يابد و [آنان كه] بر هر چه برسرشان آيد صبر پيشه ‏گانند و برپا دارندگان نمازند و از آنچه روزيشان داده ‏ايم انفاق مى‏ كنند ( ۳۵) 

وَالْبُدْنَ جَعَلْنَاهَا لَكُم مِّن شَعَائِرِ اللَّهِ لَكُمْ فِيهَا خَيْرٌ فَاذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهَا صَوَافَّ فَإِذَا وَجَبَتْ جُنُوبُهَا فَكُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْقَانِعَ وَالْمُعْتَرَّ كَذَلِكَ سَخَّرْنَاهَا لَكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿ ۳۶ ﴾ 

و شتران فربه را براى شما از [جمله] شعاير خدا قرار داديم در آنها براى شما خير است پس نام خدا را بر آن ها در حالى كه برپاى ايستاده ‏اند ببريد و چون به پهلو درغلتيدند از آنها بخوريد و به تنگدست [سائل] و به بينوا[ى غير سائل] بخورانيد اين گونه آن ها را براى شما رام كرديم اميد كه شكرگزار باشيد ( ۳۶) 

لَن يَنَالَ اللَّهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَاؤُهَا وَلَكِن يَنَالُهُ التَّقْوَى مِنكُمْ كَذَلِكَ سَخَّرَهَا لَكُمْ لِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ وَبَشِّرِ الْمُحْسِنِينَ ﴿ ۳۷ ﴾ 

هرگز [نه] گوشت هاى آن ها و نه خون هايشان به خدا نخواهد رسيد ولى [اين] تقواى شماست كه به او مى ‏رسد اين گونه [خداوند] آن ها را براى شما رام كرد تا خدا را به پاس آنكه شما را هدايت نموده به بزرگى ياد كنيد و نيكوكاران را مژده ده ( ۳۷) 

إِنَّ اللَّهَ يُدَافِعُ عَنِ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ خَوَّانٍ كَفُورٍ ﴿ ۳۸ ﴾ 

قطعا خداوند از كسانى كه ايمان آورده ‏اند دفاع مى‏ كند زيرا خدا هيچ خيانتكار ناسپاسى را دوست ندارد (۳۸) 

أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَى نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ ﴿ ۳۹ ﴾ 

به كسانى كه جنگ بر آنان تحميل شده رخصت [جهاد] داده شده است چرا كه مورد ظلم قرار گرفته‏ اند و البته خدا بر پيروزى آنان سخت تواناست ( ۳۹) 

الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِن دِيَارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَن يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُم بِبَعْضٍ لَّهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِيَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيرًا وَلَيَنصُرَنَّ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ ﴿ ۴۰ ﴾ 

همان كسانى كه بناحق از خانه ‏هايشان بيرون رانده شدند [آن ها گناهى نداشتند] جز اينكه مى‏ گفتند پروردگار ما خداست و اگر خدا بعضى از مردم را با بعض ديگر دفع نمى ‏كرد صومعه‏ ها و كليساها و كنيسه ‏ها و مساجدى كه نام خدا در آن ها بسيار برده مى ‏شود سخت ويران مى‏ شد و قطعا خدا به كسى كه [دين] او را يارى مى‏ كند يارى مى‏ دهد چرا كه خدا سخت نيرومند شكست ‏ناپذير است ( ۴۰) 

الَّذِينَ إِن مَّكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنكَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ ﴿ ۴۱ ﴾ 

همان كسانى كه چون در زمين به آنان توانايى دهيم نماز برپا مى‏دارند و زكات مى ‏دهند و به كارهاى پسنديده وامى‏ دارند و از كارهاى ناپسند باز مى‏ دارند و فرجام همه كارها از آن خداست ( ۴۱) 

وَإِن يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَعَادٌ وَثَمُودُ ﴿ ۴۲ ﴾ 

و اگر تو را تكذيب كنند قطعا پيش از آنان قوم نوح و عاد و ثمود [نيز] به تكذيب پرداختند ( ۴۲) 

وَقَوْمُ إِبْرَاهِيمَ وَقَوْمُ لُوطٍ ﴿ ۴۳ ﴾ 

و [نيز] قوم ابراهيم و قوم لوط ( ۴۳) 

وَأَصْحَابُ مَدْيَنَ وَكُذِّبَ مُوسَى فَأَمْلَيْتُ لِلْكَافِرِينَ ثُمَّ أَخَذْتُهُمْ فَكَيْفَ كَانَ نَكِيرِ ﴿۴۴ ﴾ 

و [همچنين] اهل مدين و موسى تكذيب شد پس كافران را مهلت دادم سپس [گريبان] آن ها را گرفتم بنگر عذاب من چگونه بود ( ۴۴) 

فَكَأَيِّن مِّن قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا وَهِيَ ظَالِمَةٌ فَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَى عُرُوشِهَا وَبِئْرٍ مُّعَطَّلَةٍ وَقَصْرٍ مَّشِيدٍ ﴿ ۴۵ ﴾ 

و چه بسيار شهرها را كه ستمكار بودند هلاكشان كرديم و [اينك] آن [شهرها] سقف هايش فرو ريخته است و [چه بسيار] چاههاى متروك و كوشك هاى افراشته را ( ۴۵) 

أَفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِهَا أَوْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا فَإِنَّهَا لَا تَعْمَى الْأَبْصَارُ وَلَكِن تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِي فِي الصُّدُورِ ﴿ ۴۶ ﴾ 

آيا در زمين گردش نكرده ‏اند تا دل هايى داشته باشند كه با آن بينديشند يا گوش هايى كه با آن بشنوند در حقيقت چشم ها كور نيست ليكن دل هايى كه در سينه‏ هاست كور است ( ۴۶) 

وَيَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذَابِ وَلَن يُخْلِفَ اللَّهُ وَعْدَهُ وَإِنَّ يَوْمًا عِندَ رَبِّكَ كَأَلْفِ سَنَةٍ مِّمَّا تَعُدُّونَ ﴿ ۴۷ ﴾ 

و از تو با شتاب تقاضاى عذاب مى‏ كنند با آنكه هرگز خدا وعده ‏اش را خلاف نمى كند و در حقيقت‏ يك روز [از قيامت] نزد پروردگارت مانند هزار سال است از آنچه مى‏ شمريد ( ۴۷) 

وَكَأَيِّن مِّن قَرْيَةٍ أَمْلَيْتُ لَهَا وَهِيَ ظَالِمَةٌ ثُمَّ أَخَذْتُهَا وَإِلَيَّ الْمَصِيرُ ﴿ ۴۸ ﴾ 

و چه بسا شهرى كه مهلتش دادم در حالى كه ستمكار بود سپس [گريبان] آن را گرفتم و فرجام به سوى من است ( ۴۸) 

قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا أَنَا لَكُمْ نَذِيرٌ مُّبِينٌ ﴿ ۴۹ ﴾ 

بگو اى مردم من براى شما فقط هشداردهنده ‏اى آشكارم ( ۴۹) 

فَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ ﴿ ۵۰ ﴾ 

پس آنان كه گرويده و كارهاى شايسته كرده ‏اند آمرزش و روزى نيكو براى ايشان خواهد بود ( ۵۰) 

وَالَّذِينَ سَعَوْا فِي آيَاتِنَا مُعَاجِزِينَ أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ ﴿ ۵۱ ﴾ 

و كسانى كه در [تخطئه] آيات ما مى‏ كوشند [و به خيال خود] عاجزكنندگان ما هستند آنان اهل دوزخند (۵۱) 

وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ مِن رَّسُولٍ وَلَا نَبِيٍّ إِلَّا إِذَا تَمَنَّى أَلْقَى الشَّيْطَانُ فِي أُمْنِيَّتِهِ فَيَنسَخُ اللَّهُ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ ثُمَّ يُحْكِمُ اللَّهُ آيَاتِهِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ ﴿ ۵۲ ﴾ 

و پيش از تو [نيز] هيچ رسول و پيامبرى را نفرستاديم جز اينكه هر گاه چيزى تلاوت مى‏ نمود شيطان در تلاوتش القاى [شبهه] مى‏ كرد پس خدا آنچه را شيطان القا مى‏ كرد محو مى‏ گردانيد سپس خدا آيات خود را استوار مى‏ ساخت و خدا داناى حكيم است ( ۵۲) 

لِيَجْعَلَ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ فِتْنَةً لِّلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ وَالْقَاسِيَةِ قُلُوبُهُمْ وَإِنَّ الظَّالِمِينَ لَفِي شِقَاقٍ بَعِيدٍ ﴿ ۵۳ ﴾ 

تا آنچه را كه شيطان القا مى‏ كند براى كسانى كه در دل هايشان بيمارى است و [نيز] براى سنگدلان آزمايشى گرداند و ستمگران در ستيزه ‏اى بس دور و درازند ( ۵۳) 

وَلِيَعْلَمَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَيُؤْمِنُوا بِهِ فَتُخْبِتَ لَهُ قُلُوبُهُمْ وَإِنَّ اللَّهَ لَهَادِ الَّذِينَ آمَنُوا إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ ﴿ ۵۴ ﴾ 

و تا آنان كه دانش يافته ‏اند بدانند كه اين [قرآن] حق است [و] از جانب پروردگار توست و بدان ايمان آورند و دل هايشان براى او خاضع گردد و به راستى خداوند كسانى را كه ايمان آورده‏اند به سوى راهى راست راهبر است ( ۵۴) 

وَلَا يَزَالُ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي مِرْيَةٍ مِّنْهُ حَتَّى تَأْتِيَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً أَوْ يَأْتِيَهُمْ عَذَابُ يَوْمٍ عَقِيمٍ ﴿ ۵۵ ﴾ 

و[لى] كسانى كه كفر ورزيده ‏اند همواره از آن در ترديدند تا بناگاه قيامت براى آنان فرا رسد يا عذاب روزى بدفرجام به سراغشان بيايد ( ۵۵) 

الْمُلْكُ يَوْمَئِذٍ لِّلَّهِ يَحْكُمُ بَيْنَهُمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ ﴿ ۵۶﴾ 

در آن روز پادشاهى از آن خداست ميان آنان داورى مى‏ كند و [در نتيجه] كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده ‏اند در باغ هاى پرناز و نعمت ‏خواهند بود ( ۵۶) 

وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا فَأُوْلَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ ﴿ ۵۷ ﴾ 

و كسانى كه كفر ورزيده و نشانه ‏هاى ما را دروغ پنداشته ‏اند براى آنان عذابى خفت ‏آور خواهد بود ( ۵۷) 

وَالَّذِينَ هَاجَرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ قُتِلُوا أَوْ مَاتُوا لَيَرْزُقَنَّهُمُ اللَّهُ رِزْقًا حَسَنًا وَإِنَّ اللَّهَ لَهُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ ﴿ ۵۸ ﴾ 

و آنان كه در راه خدا مهاجرت كرده ‏اند و آنگاه كشته شده يا مرده ‏اند قطعا خداوند به آنان رزقى نيكو مى‏ بخشد و راستى اين خداست كه بهترين روزى‏ دهندگان است ( ۵۸) 

لَيُدْخِلَنَّهُم مُّدْخَلًا يَرْضَوْنَهُ وَإِنَّ اللَّهَ لَعَلِيمٌ حَلِيمٌ ﴿ ۵۹ ﴾ 

آنان را به جايگاهى كه آن را مى‏ پسندند درخواهد آورد و شك نيست كه خداوند دانايى بردبار است ( ۵۹) 

ذَلِكَ وَمَنْ عَاقَبَ بِمِثْلِ مَا عُوقِبَ بِهِ ثُمَّ بُغِيَ عَلَيْهِ لَيَنصُرَنَّهُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ ﴿۶۰ ﴾ 

آرى چنين است و هر كس نظير آنچه بر او عقوبت رفته است دست به عقوبت زند سپس مورد ستم قرار گيرد قطعا خدا او را يارى خواهد كرد چرا كه خدا بخشايشگر و آمرزنده است ( ۶۰) 

ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَأَنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ ﴿ ۶۱﴾ 

اين بدان سبب است كه خدا شب را در روز درمى ‏آورد و روز را [نيز] در شب درمى ‏آورد و خداست كه شنواى بيناست ( ۶۱) 

ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّ مَا يَدْعُونَ مِن دُونِهِ هُوَ الْبَاطِلُ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْعَلِيُّ الْكَبِيرُ﴿ ۶۲ ﴾ 

[آرى] اين بدان سبب است كه خدا خود حق است و آنچه به جاى او مى‏ خوانند آن باطل است و اين خداست كه والا و بزرگ است ( ۶۲) 

أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَتُصْبِحُ الْأَرْضُ مُخْضَرَّةً إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ ﴿ ۶۳﴾ 

آيا نديده ‏اى كه خدا از آسمان آبى فرو فرستاد و زمين سرسبز گرديد آرى خداست كه دقيق و آگاه است (۶۳) 

لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَإِنَّ اللَّهَ لَهُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ ﴿ ۶۴ ﴾ 

آنچه در آسمان ها و آنچه در زمين است از آن اوست و در حقيقت اين خداست كه خود بى ‏نياز ستوده[صفات] است ( ۶۴) 

أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُم مَّا فِي الْأَرْضِ وَالْفُلْكَ تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَيُمْسِكُ السَّمَاء أَن تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ ﴿ ۶۵ ﴾ 

آيا نديده‏اى كه خدا آنچه را در زمين است به نفع شما رام گردانيد و كشتی ها در دريا به فرمان او روانند و آسمان را نگاه مى ‏دارد تا [مبادا] بر زمين فرو افتد مگر به اذن خودش [باشد] در حقيقت‏ خداوند نسبت به مردم سخت رئوف و مهربان است ( ۶۵) 

وَهُوَ الَّذِي أَحْيَاكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يُحْيِيكُمْ إِنَّ الْإِنسَانَ لَكَفُورٌ ﴿ ۶۶ ﴾ 

و اوست كه شما را زندگى بخشيد سپس شما را مى‏ ميراند و باز زندگى [نو] مى دهد حقا كه انسان سخت ناسپاس است ( ۶۶) 

لِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنسَكًا هُمْ نَاسِكُوهُ فَلَا يُنَازِعُنَّكَ فِي الْأَمْرِ وَادْعُ إِلَى رَبِّكَ إِنَّكَ لَعَلَى هُدًى مُّسْتَقِيمٍ ﴿ ۶۷ ﴾ 

براى هر امتى مناسكى قرار داديم كه آن ها بدان عمل مى‏ كنند پس نبايد در اين امر با تو به ستيزه برخيزند به راه پروردگارت دعوت كن زيرا تو بر راهى راست قرار دارى ( ۶۷) 

وَإِن جَادَلُوكَ فَقُلِ اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا تَعْمَلُونَ ﴿ ۶۸ ﴾ 

و اگر با تو مجادله كردند بگو خدا به آنچه مى‏ كنيد داناتر است ( ۶۸) 

اللَّهُ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ ﴿ ۶۹ ﴾ 

خدا روز قيامت در مورد آنچه با يكديگر در آن اختلاف مى‏ كرديد داورى خواهد كرد ( ۶۹) 

أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاء وَالْأَرْضِ إِنَّ ذَلِكَ فِي كِتَابٍ إِنَّ ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ ﴿ ۷۰ ﴾ 

آيا ندانسته ‏اى كه خداوند آنچه را در آسمان و زمين است مى ‏داند اينها [همه] در كتابى [مندرج] است قطعا اين بر خدا آسان است ( ۷۰) 

وَيَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ مَا لَمْ يُنَزِّلْ بِهِ سُلْطَانًا وَمَا لَيْسَ لَهُم بِهِ عِلْمٌ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِن نَّصِيرٍ ﴿ ۷۱ ﴾ 

و به جاى خدا چيزى را مى ‏پرستند كه بر [تاييد] آن حجتى نازل نكرده و بدان دانشى ندارند و براى ستمكاران ياورى نخواهد بود ( ۷۱) 

وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ تَعْرِفُ فِي وُجُوهِ الَّذِينَ كَفَرُوا الْمُنكَرَ يَكَادُونَ يَسْطُونَ بِالَّذِينَ يَتْلُونَ عَلَيْهِمْ آيَاتِنَا قُلْ أَفَأُنَبِّئُكُم بِشَرٍّ مِّن ذَلِكُمُ النَّارُ وَعَدَهَا اللَّهُ الَّذِينَ كَفَرُوا وَبِئْسَ الْمَصِيرُ ﴿ ۷۲ ﴾ 

و چون آيات روشن ما بر آنان خوانده مى‏ شود در چهره كسانى كه كفر ورزيده ‏اند [اثر] انكار را تشخيص مى‏ دهى چيزى نمانده كه بر كسانى كه آيات ما را برايشان تلاوت مى‏ كنند حمله‏ ور شوند بگو آيا شما را به بدتر از اين خبر دهم [همان] آتش است كه خدا آن را به كسانى كه كفر ورزيده ‏اند وعده داده و چه بد سرانجامى است ( ۷۲) 

يَا أَيُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ لَن يَخْلُقُوا ذُبَابًا وَلَوِ اجْتَمَعُوا لَهُ وَإِن يَسْلُبْهُمُ الذُّبَابُ شَيْئًا لَّا يَسْتَنقِذُوهُ مِنْهُ ضَعُفَ الطَّالِبُ وَالْمَطْلُوبُ﴿ ۷۳ ﴾ 

اى مردم مثلى زده شد پس بدان گوش فرا دهيد كسانى را كه جز خدا مى‏ خوانيد هرگز [حتى] مگسى نمى‏ آفرينند هر چند براى [آفريدن] آن اجتماع كنند و اگر آن مگس چيزى از آنان بربايد نمى‏ توانند آن را بازپس گيرند طالب و مطلوب هر دو ناتوانند ( ۷۳) 

مَا قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ ﴿ ۷۴ ﴾ 

قدر خدا را چنانكه در خور اوست نشناختند در حقيقت ‏خداست كه نيرومند شكست ‏ناپذير است ( ۷۴) 

اللَّهُ يَصْطَفِي مِنَ الْمَلَائِكَةِ رُسُلًا وَمِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ ﴿ ۷۵ ﴾ 

خدا از ميان فرشتگان رسولانى برمى‏ گزيند و نيز از ميان مردم بى ‏گمان خدا شنواى بيناست ( ۷۵) 

يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَإِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الأمُورُ ﴿ ۷۶ ﴾ 

آنچه در دسترس آنان و آنچه پشت‏ سرشان است مى‏ داند و [همه] كارها به خدا بازگردانيده مى‏ شود ( ۷۶) 

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَافْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿ ۷۷﴾ 

اى كسانى كه ايمان آورده ‏ايد ركوع و سجود كنيد و پروردگارتان را بپرستيد و كار خوب انجام دهيد باشد كه رستگار شويد ( ۷۷) 

وَجَاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاكُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ مِّلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْرَاهِيمَ هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمينَ مِن قَبْلُ وَفِي هَذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ فَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلَاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ ﴿ ۷۸ ﴾ 

و در راه خدا چنانكه حق جهاد [در راه] اوست جهاد كنيد اوست كه شما را [براى خود] برگزيده و در دين بر شما سختى قرار نداده است آيين پدرتان ابراهيم [نيز چنين بوده است] او بود كه قبلا شما را مسلمان ناميد و در اين [قرآن نيز همين مطلب آمده است] تا اين پيامبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشيد پس نماز را برپا داريد و زكات بدهيد و به پناه خدا رويد او مولاى شماست چه نيكو مولايى و چه نيكو ياورى ( ۷۸)