پخش زنده
امروز: -
تعلیم و تربیت اولویت زندگی معلمان است و با وجود همه مشکلات و کمبودها، هیچگاه تعطیل بردار نبوده و نیست حتی اگرمدارس مثل این روزهای کرونایی تعطیل باشد .
به گزارش خبرگزاری صداوسیما،مرکز اصفهان؛ معلمان،پیامبران صبور و خستگی ناپذیر آموزش و پرورش هستند و پدرانِ مهربان تربیت که بی ادعا از دیروز تا امروز چلچراغ علم آموزی را در گوشه و کنار روستاها و شهرهای کشور روشن نگه داشته اند اما معلمان در این روزهای کرونایی بدون هیچ چشم داشتی با وجود همه سختی ها و کمبودها، آموزش دانش آموزان را به روش های مختلف دنبال می کنند تا یادگیری فرزندان این مرز و بوم تحت هیچ شرایطی متوقف نشود.
راه عاشقی هموار نیست
دانش آموزان مناطق محروم و دوردستِ سمیرم و شهرضا، او را خوب می شناسند، معلمی 51 ساله که ۲۹ سال از سهم زندگی خود را برای آموزش این دانش آموزان سپری کرده و به گفته اطرافیانش یار با وفای دانش آموزانِ محروم است به گونه ای که حتی تصادف وحشتناکش در سال ۷۲ و ضایعه نخاعی به جا مانده از آن حادثه، او را از ادامه مسیرِ تعلیم و تربیت منصرف نکرده است.
فرامرز محمدزاده، معلمی صبور از دیار شهرضای اصفهان است که ۲۷ سال عصا به دست راهی روستاهای دور میشد تا نور امید و آموزش را در دل دانش آموزان مناطق محروم روشن کند.او می گوید:" بدون عصا نمیتوانم بایستم اما عشق به کودکانی که با چهرههای سوخته و رنج دیده به شوق آموزش همراهم میشوند مرا روی پا نگه داشته است."
این معلم صبور، زمستانهای سختی را پشت سر گذرانده به گونهای که بارها و بارها مجبور بوده با توجه به شرایط ویژهای که دارد ساعتها در جاده و پشت برف بماند تا به محل خدمت برسد؛ اما به گفته خانوادهاش او حتی حاضر نیست گوشهای از مشکلاتش را نیز بازگو کند چرا که معتقد است معلمی عشق است و راه عاشقی هم هموار نیست.
آقای محمدزاده در کارنامه آموزشی خود دانش آموز نابینایی را تربیت کرده که در رشته دکترا تحصیل کرده و امروز در کادر درمان مقابله با کرونا فعال است. وی می گوید: "وقتی از موفقیت دانش آموزانم میشنوم دوباره زنده میشوم و زندگی میکنم. "
این معلم باتجربه که حالا معلم دانش آموزان روستای دهک شهرضا و مدیر دبستان شهید بهشتی است عصا به دست مسیر 40کیلومتری شهرضا تا روستا را با ماشین شخصی اش می رود، وی از نحوه تدریسش همزمان با شیوع کرونا نیز میگوید: "جزوههای
"بدون عصا نمیتوانم بایستم اما عشق به کودکانی که با چهرههای سوخته و رنج دیده به شوق آموزش همراهم میشوند مرا روی پا نگه داشته است."
آموزشی هر درس را آماده میکنم و همراه با پرسشنامه هر دو روز یک بار به درب منازل دانش آموزان میبرم و پاسخ سوالات قبلی را دریافت میکنم و دروس جدید را به آنها آموزش و سوالات جدید را به آنها میدهم و به صورت مستمر با دانش آموزانم در ارتباطم."
او میافزاید: دانش آموزان در روستاهای دور و شهرکهای حاشیهای امکان استفاده از گوشیهای هوشمند و شبکه "شاد" را ندارند و سعی کرده ام که برای آنها این کمبودها را جبران کنم.
جلوه دیگر از جهاد معلمی؛تعلیم کودکان کار
جلوههای مهر و ایثار معلمان این مرز و بوم کم نبوده و نیست،جهادگرانی که با مجاهدت و مهرورزی ،روزنه های روشنایی را در ذهن و جان دانش آموزان گشوده اند، پس از گفتگو با آقای محمد زاده ، نشانی یکی دیگر از این جهادگران را از آموزش و پرورش می گیرم: مدیریک مدرسه قدیمی با460 دانش آموز در یکی از مناطق محروم اصفهان، او تمام تلاش شبانه روزی اش، تعلیم و تربیت دانش آموزانی خاص نه از نظر جسمی بلکه کودکانِ آسیب دیده در جامعه است.
آقای ملکوتی مدیر این مدرسه که بیشتر دانش آموزانش کودکان کار، بچه های بدسرپرست، بی سرپرست و اقشار آسیب دیده جامعه هستند می گوید: "پنج سال پیش وقتی مدیریت این مدرسه را پذیرفتم فضای آن کاملا فرسوده بود، درحالی که امروز با کمک خیران سیستم فاضلاب مدرسه اصلاح ، دیوارهای آن زیباسازی ، حمام برای بچه های کار احداث و تمام کلاس ها به کولر و سیستم تهویه هوا تجهیز شده اند ."
به گفته وی احداث موتورخانه برای گرمایش کلاس ها، نمازخانه و سایت کامپیوتر، کتابخانه و کپی رایگان و آزمایشگاه از دیگر امکانات ایجاد شده در مدرسه است.
آقای ملکوتی اضافه می کند: "اینجا از دانش آموزان نه تنها هزینه ای دریافت نمی کنیم، بلکه کمک هایی هم در قالب جایزه به همه دانش آموزان اهدا می کنیم."
"اینجا از دانش آموزان نه تنها هزینه ای دریافت نمی کنیم، بلکه کمک هایی هم در قالب جایزه به همه دانش آموزان اهدا می کنیم."
این معلم فداکار که همزمان با بیماری سرطان می جنگد، مانند پدری دلسوز،عاشقانه برای تحصیل شاگردانش تلاش می کند؛او از فضای متفاوت این مدرسه می گوید:"در این مدرسه بچه ها در کنار آموزش های تحصیلی،مهارت های مختلف حرفه ای و روان شناسی را می آموزند،مایک حیاط پویا هم داریم و سه زنگ بچه ها آزادند از اسباب بازی ها استفاده کنند و هر روز در مدرسه برای بچه هایی که صبحانه نخورده اند میز نان داریم."
ملکوتی با اشاره به جهاد علمی و عملی معلمان در این روزهای کرونایی می افزاید: در این روزها و تعطیلی مدرسه علاوه بر حفظ ارتباط آموزشی با دانش آموزان، بسته های غذایی بین خانواده های آنان توزیع می شود و معلمان در این شرایط با هزینه شخصی برای بچه ها لباس و وسیله و کفش می خرند، برای والدین آنان گوشی و بسته اینترنتی خریده تا بچه ای از تحصیل باز نماند.
معلمی زیر سایه کرونا
صحبت های آقای ملکوتی درباره تلاش ها و دغدغه هایِ معلمان در این روزهای کرونایی برای آموزشِ شاگردان مرا برآن داشت تا در ادامه با چند تن از آموزگاران استان که در این روزهای متفاوت و شاید کم تکرار، شرایط سخت و متفاوتی را برای تدریس تجربه میکنند، گفتگو کنم.
خانم توسلی یکی از 27هزار و چهارصد معلم استان است که 5سال سابقه تدریس دارد و حالا معلم سوم ابتدایی 34 دانش آموز است. او از نحوه تدریسش در روزهای کرونایی می گوید: پس از حضور و غیاب، پرسش و پاسخ داریم و سپس ارسال تکلیف برای بچه ها که این فرایند بیشتر از 5 ساعت زمان می برد.
به گفته خانم توسلی پیش از این قبض های تلفن همراهش بین 30 تا 40 هزار تومان بوده و حالا قبض فروردینش 214 هزار تومان شده. او اعتقاد دارد :برنامه شاد حجم بسته اینترنت را کم می کند در حالی که سرعت برنامه هم کم است و حالا برای ارسال فایل های درسی از سایر شبکه های اجتماعی استفاده می کند .
با این همه، این معلم اصفهانی برای تنوع در تدریس و آموزش بهتر کلیپ های آموزشی تهیه می کند و همچنین در حد توان وسایل کمک آموزشی برای تدریس ریاضی استفاده می کند.
از آنجا که تدریسِ مجازی ریاضی آن هم در مقطع متوسطه سخت است با خانم رضایی دبیر ریاضی در یکی از دبیرستان های اصفهان گفتگو می کنم، او که هر هفته برای تدریس دست کم 20 هزار تومان بسته اینترنتی می خرد می گوید: "تقریبا شبانه روز درگیرم، شبها درس را ضبط و سپس در طول روز در گروه ارسال می کنم "
خانم رضایی مهمترین مشکلِ این نوع آموزش را بی توجهی دانش آموزان و خانواده ها به زمان تدریس و ارزشیابی می داند و می افزاید: "دانش آموزان هر وقت بخواهند حضور خود رادر کلاس اعلام می کنند یا اطرافیانشان برایشان حضوری می زنند"
این معلم اصفهانی برای آموزش مجازی به دانش آموزان با مشکلات زیادی روبروست، از سرعت اینترنت تا ناهماهنگی بین معلم و دانش آموز، عدم نظم در آموزش مجازی ، شلوغی خانه ها، شکایت شاگردان به نحوه تدریس و برای دانش آموزان ضعیف این نوع آموزش اصلا جواب نمی دهد.
در ادامه گفتگوهایم، آقای علیقلیان خبرنگارمان در چادگان برایم از آموزگار چند پایه می گوید که به دانش آموزانِ عشایری مشقِ عشق می آموزد. با آقای حسین خانی، این معلم چادگانی که با شیوع کرونا روش تدریسش کمی تغییر کرده، تلفنی ، مصاحبه می کنم. آقای حسین خانی می گوید: در این مدت،درس نامه هایی تهیه و چاپ کرده ام و برای تحویل آن به دانش آموزان مسیر60کیلومتری چادگان تا چنارود را طی می کنم.
او علاوه بر ارتباط تلفنی روزانه با شاگردانش، هفته ای یک روز به این منطقه عشایری می رود تا تمرین های هفته بعد دانش آموزان را ارائه و تکلیف های قبل را رفع اشکال کند و البته دانش آموزان پایه های بالاتر به پایه های پایین هم برای یادگیری کمک می کنند .
از آقای حسین خانی درباره اجرا نشدن برنامه آموزشی شاد در این منطقه می پرسم می گوید: والدین دانش آموزان عشایری توان خرید گوشی های هوشمند و حتی خرید بسته های اینترنت را ندارند و همچنین سرعت اینترنت بسیار ضعیف است و برنامه شاد قابلیت اجرا در این مناطق را ندارد.
البته، مساله سرعتِ کم اینترنت فقط در شهرستان ها و مناطق محروم استان نیست، خانم محمدی معلم کلاس سوم ابتدایی در کلانشهر اصفهان هم از سرعت پایین اینترنت و کند بودن شبکه شاد و وقت گیر بودن آن انتقاد و سپس اضافه می کند: دانش آموزان و والدین، کلاس مجازی را زیاد جدی نمی گیرند همچنین این نوع آموزش،طولانی مدت، ذهن دانش آموزان را خسته می کند .
او اضافه می کند:شاگردانش، هنگام آموزش در شبکه شاد تمرکز و دقت کافی را ندارند.
اما آقای صادقی دیگر معلم اصفهانی که دانش آموزان پایه دوم ابتدایی را آموزش می دهد و روزانه ۸ تا ۱۰ ساعت اینترنتی با شاگردانش در ارتباط است، استفاده از فناوری های نوین برای آموزش دانش آموزان را ضرورتی اجتناب ناپذیر می داند و برای توسعه این نوع آموزش ، تأمین هزینه اینترنت والدین و معلمان ،اعطای تسهیلات برای خرید گوشی، ارائه آموزش فناوری های روز به والدین و دانش آموزان به عنوان فوق العاده آموزشی را پیشنهاد می کند.
دانش آموزان و والدین کلاس مجازی را زیاد جدی نمی گیرند همچنین این نوع آموزش،طولانی مدت، ذهن دانش آموزان را خسته می کند .
خانم کاظمی که مشاور مدرسه و کارشناس مسائل تعلیم و تربیت است اما نظر دیگری دارد او بر در نظر گرفتن توان هر دانشآموز و قدرت یادگیری او در آموزشِ غیر حضوری تاکید دارد و می گوید: بیتوجهی به تفاوتهای فردی در فضای مجازی و نادیده گرفتن این تفاوتها و حتی سطح سواد و آگاهی پدر و مادر فراگیران در استفاده از سامانههای آموزشی برخط مشکل ساز می شود.
وی می افزاید: کودکان و نوجوانان درک صحیحی از شرایط و بار مالی که به بسیاری از والدین به دلیل شیوع کرونا تحمیل شده، ندارند و به همین خاطر تصور خواهند کرد که والدینشان نسبت به آموزش آنان بیاهمیت هستند.
تدابیر مسولان برای تداوم آموزش در روزهای کرونایی
پس از گفتگو با معلمان در زمینه نحوه آموزش و مشکلاتِ تدریس در این روزهای کرونایی، سراغ مدیر کل آموزش و پرورش استان اصفهان می روم تا از تدابیری که برای پیگیری آموزش دانش آموزان به کار گرفته شده مطلع شوم.
محمد اعتدادی می گوید: با شیوع کرونا و تعطیلی طولانی مدت مدارس،آموزش از راه دور از طریق رسانه ملی و همچنین فضای مجازی ادامه یافته و راه اندازی شبکه اجتماعی دانشآموزان (شاد) یکی از این برنامه ها است.
او می افزاید:تاکنون۵۳ درصد ازدانش آموزان ،۹۹درصد معلمان ابتدایی و ۹۷درصد معلمان متوسطه استان در سامانه شاد عضو شده اند.
البته مدیر کل آموزش و پرورش استان هم به اشکالات فنی و زیرساختی این سامانه واقف است و می گوید:درصدد شناسایی و برطرف کردن این اشکالات هستیم.
آقای اعتدادی در ارتباط با مناطق کم برخوردار استان که شرایط استفاده از فضای مجازی در آن فراهم نیست هم توضیح می دهد: 55 راهبر آموزشی و تربیتی در مدارس روستایی و کلاس های چند پایه، آموزش دانش آموزان را بر عهده دارند.
به گفته وی راهبران آموزشی، درسنامه های تلفیقی را به 1034 دانش آموز چندپایه و 53702 دانش آموز روستایی ارائه می دهند.
آقای اعتدادی ،اختصاص 50 گیگ اینترنت رایگان به معلمان، در اختیار قرار دادن 35 دستگاه گوشی هوشمند به دانش آموزان فاقد
تاکنون۵۳ درصد ازدانش آموزان ،۹۹درصد معلمان ابتدایی و ۹۷درصد معلمان متوسطه استان در سامانه شاد عضو شده اند.
دسترسی به فضای مجازی و در اختیار قرار دادن 23 دستگاه دیجیتال تلویزیون برای دانش آموزانی که به شبکه آموزش دسترسی ندارند را از جمله تلاشها برای توسعه آموزش مجازی در این روزهای کرونایی عنوان می کند.
با این وجود، آموزش غیر حضوری، مشکلات و تبعات آن در این روزها حدود 14 میلیون و 600هزار دانشآموز و خانواده های آنها و 500هزار معلم در کشور و حدود 900 هزار دانش آموز و همچنین 27هزار و 400 معلم را در استان اصفهان درگیر خود کرده است و جدا از مشکلات فنی و زیر ساختی مانند پاسخگو نبودن شبکه اینترنت کشور و سرعت پایین سامانه شاد و هزینه های جانبی آن هم برای معلمان و هم دانش آموزان، مسائل اجتماعی و اقتصادی که خانوادهها در این زمینه دارند یا آموزش دانش آموزانی که به هر دلیل به این فضا دسترسی ندارند را نمیتوان در برنامهریزیهای آموزشی نادیده گرفت.
دل مشغولی معلمان از معیشت تا تربیت
جدا از مشکلاتی که معلمان در این روزهای کرونایی به آن اشاره کردند و مدیر کل آموزش و پرورش استان قول رفع برخی از این مشکلات را داده است؛ جامعه فرهنگیان دغدغه های جدی و مطالبات قابل توجهی از دو بعد معیشتی و آموزشی دارند که یکی از این خواسته ها را آقای اسماعیلی معلم اصفهانی، تامین نیروی انسانی مورد نیاز در آموزش و پرورش از طریق کنکور و آموزش این افراد در مراکز تربیت معلم و دانشگاه فرهنگیان بیان می کند.
او می افزاید: "فراهم کردن شرایط ادامه تحصیل فرهنگیان و اعمال بیش از یک مدرک تحصیلی برای همه معلمان و اعمال ساعات دوره های ضمن خدمت برای صدور مدرک نوع دوم از جمله خواسته های ماست."
خانم صادقی هم که چند سالی است در یکی از مدارس محروم اصفهان تدریس می کند با انتقاد از تغییر هر سال محتوای کتاب های درسی می گوید: در تالیف این کتاب ها از مشارکت متخصصان مجرب و استادان دانشگاه استفاده شود تا میلیون ها جلد کتاب درسی و آموزشی کنار گذاشته نشود.
وی به برخی از دغدغه های معیشتی فرهنگیان شامل پرداخت مطالبات گذشته، ترمیم حقوق، اجرای قانون هم ترازی و یکسان سازی حقوق فرهنگیان با استادان دانشگاه و پرداخت وام های قرض الحسنه به همه فرهنگیان هم اشاره می کند.
خانم پویان دیگر معلم اصفهانی هم که در یکی مدارس مناطق حاشیه نشینِ شهر اصفهان تدریس می کند بر حفظ ارزش ، مقام و منزلت معلمان تاکید دارد و در ادامه از امکانات کم و وضع نامناسب فضاهای آموزشی انتقاد و عنوان می کند: بازسازی و نوسازی مدارس و ایجاد مدارس مناسب از دیگر دغدغه های فرهنگیان است تا دیگر شاهد کلاس های 40نفره و یا مدارس دو شیفت نباشیم.
خانم توسلی هم با اشاره به مشارکت معلمان در صندوق ذخیره فرهنگیان خواستار حفظ و نگهداری این سرمایه ها شد تا بتوانند از آن وام های کم بهره بگیرند و یا در آن سرمایه گذاری کنند.
او که 5سال سابقه تدریس دارد بر اجرای درست طرح رتبه بندی فرهنگی و نحوه استخدام نیروهای خرید خدمات تاکید می کند .
مسایل و خواسته های بحقی که معلمان مطرح می کنند البته کم نیست و به گفته یکی از این فرهنگیان، در مجموع برای بهبود کیفیت آموزش و پرورش تا معیشت و منزلت معلمان باید تعلیم و تربیت به معنای واقعی کلمه و به عنوان مساله ای کلان در کانون توجه مسولان قرار گیرد.
تامین معیشت جامعه فرهنگیان، رفع دغدغه ها و ارج نهادن به جایگاه آنان، بی تردید در استمرار منظومه توانایی و تعلیم و تربیت آینده سازان کشور موثر است
هر چند علی الهیار ترکمن، معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش از اعمال فوق العاده ویژه برای معلمان و یا ترمیم رتبهبندی خبر داده و گفته : احکام جدید معلمان بهزودی صادر می شود و برای استخدام نیروهای حق التدریس و آموزشیاران نهضت سوادآموزی هم با برگزاری آزمون ورودی به دانشگاه فرهنگیان معرفی می شوند
اما گره گشایی از کلاف پر پیچ و خم مشکلات و دغدغه های معلمان که _ بی تردید در استمرار منظومه توانایی و تعلیم و تربیت آینده سازان کشور موثر است- نه با تصمیمات مقطعی یا عجولانه و کارشناسی نشده که با مدیریت و برنامه ریزی صحیح و به صورت پلكانی و تدریجی امکان پذیر است.
نگارنده:مرضیه قاسمی