پشت پرده طرح جدید آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از نورنیوز ؛ به نظر می‌رسد که مجموعه شکست‌های سیاسی، نظامی و امنیتی ایالات متحده آمریکا از جمهوری اسلامی ایران در موضوعات مختلف که ترامپ را در آستانه انتخابات ریاست جمهوری این کشور به شدت زیر سوال برده، موجب شده که هیئت حاکمه آمریکا برای موفق نشان دادن سیاست خود در موضوع خروج از برجام به چنین واکنش‌هایی دست بزند.

با نزدیک شدن موعد قانونی لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران در مهرماه سال جاری که بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل انجام خواهد شد، آمریکا در تلاش است با وجود خروج یکجانبه از توافق برجام، همچنان خود را یکی از مشارکت کنندگان در توافق هسته‌ای معرفی و برای بهره گیری از ظرفیت‌های این توافقنامه به منظور فشار به شورای امنیت برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی تهران و یا حتی شدیدتر کردن آن اقدام کند.
بازیگردانی این پروژه جدید از سوی مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا دنبال می‌شود و بر اساس آن واشنگتن قصد دارد در شورای امنیت سازمان ملل، پیشنهاد تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران را مطرح و مطابق آن خرید و فروش سلاح از سوی ایران را همچنان مشمول قواعد ممنوعیت کند.
این در حالی است که مطابق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، این تحریم حدود ۶ ماه دیگر یعنی ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ (مهر و آبان ۱۳۹۹) به پایان خواهد رسید.
۲۶ مهرماه ۱۳۹۹ وفق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، تحریم‌های تسلیحاتی ایران به صورت خودکار ملغی و منع ایران در حوزه خرید و فروش سلاح به خصوص سلاح‌های سنگین برداشته خواهد شد.
درست به همین دلیل بود که آمریکایی‌ها با هدف پیشبرد اهداف خود از سال گذشته تلاش کردند در مسیری خارج از مجاری شورای امنیت، در ماه می‌سال‌جاری در وین نشستی مشابه نشست ورشو با حضور حدود ۸۰ کشور برگزار کنند تا بتوانند به یک جمع بندی و هماهنگی غیرقطعنامه‌ای درباره تحریم تسلیحاتی ایران برسند که البته این برنامه به دلیل شیوع کرونا به نتیجه نرسید.
از سویی؛ روسیه در پی آن است که با پیشنهاد نشست ویژه ۵ عضو دائم شورای امنیت در ماه اکتبر عملا ابتکار عمل را برای بررسی این موضوع به دست بگیرد.
از سوی دیگر؛ کشور‌های اروپایی گرچه تاکنون به ظاهر مخالف این طرح کاخ سفید هستند و آن را خلاف توافق برجام می‌دانند، اما بعید نیست در ادامه با توجه به گسترش فشار‌های آمریکا به آن تن دهند. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران به صراحت به اروپائی‌ها اعلام کرده که اگر این اتفاق بیافتد عملا چیزی از برجام باقی نخواهد ماند.
وزارت خارجه آمریکا که متولی پروژه تمدید این تحریم‌ها علیه کشورمان شده، با گذاشتن روزشمار روی وب‌سایت این وزارتخانه در حال انجام عملیات روانی در این خصوص است تا ضمن ایجاد هراس در سایرکشور‌های جهان به ویژه اعضای شورای امنیت سازمان ملل، مسیر دستیابی به هدف شوم خود را تسهیل کند.
نکته جالب توجه در تلاش اخیر کاخ سفید، توسل آمریکا به توافق «برجام» است و چنانچه نیویورک‌تایمز گزارش داده؛ مایک پومپئو در حال تدوین ادله حقوقی است که براساس آن آمریکا به عنوان «یکی از طرف‌های برجام» به‌دنبال اعمال فشار به شورای امنیت برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی تهران یا حتی افزایش آن‌ها است.
به بیان بهتر؛ آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل به مفاد توافقنامه‌ای استناد کرده که خود در اردیبهشت ۱۳۹۷ از آن خارج شده است و به زعم خود می‌خواهد از «حق خود به عنوان یکی از طرف‌های اصلی برجام» استفاده کند تا تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به شکل قبل از توافق اتمی در تیرماه ۱۳۹۴ بازگرداند، موضوعی که به لحاظ حقوقی امکان پذیر نیست، چون کلیه تحریم‌های مورد نظر پمپئو پس از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ لغو شدند.
البته چنانچه رویترز به‌نقل از دیپلمات‌ها در شورای امنیت سازمان ملل متحد نوشته واشنگتن راه بسیار سختی در پی دارد، انتظار می‌رود که هرگونه تلاش برای تجدید تحریم‌های تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران با مخالفت روسیه و چین مواجه شود، زیرا روس‌ها قبلاً به مقامات آمریکایی و اروپایی گفته‌اند که خواستار رفع این تحریم‌ها هستند.
به هر حال به نظر می‌رسد که مجموعه شکست‌های سیاسی، نظامی و امنیتی ایالات متحده آمریکا از جمهوری اسلامی ایران در موضوعات مختلف که ترامپ را در آستانه انتخابات ریاست جمهوری این کشور بشدت زیر سوال برده است موجب شده که هیئت حاکمه آمریکا برای موفق نشان دادن سیاست خود درموضوع خروج از برجام به چنین واکنش‌هایی دست بزند.
گفتنی است تحریم‌های تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ برای ممنوعیت فروش سلاح به ایران و صادرات سلاح از ایران وضع شد و پس از توافق برجام مقرر شد این تحریم‌ها ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ (۲۷ مهر ۱۳۹۹) و پس از آنکه گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران را تأیید کرد، برداشته شود.