آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز گیلان؛ در بحبوحه دل نگرانی های شیوع کرونا و محدود شدن بسیاری از فعالیت ها و رفت و آمدهای شهری ، شالیکاران گیلانی طبق عادت کاری و تقویم زراعی ، البته با رعایت الزامات پیشگیرانه ، گرم آماده سازی شالیزارهای شان هستند.
اگرچه این روزها خیلی ها دغدغه تشخیص و پایین آوردن تب بیماری کرونا را دارند و از مردم می خواهند از ترددهای غیر ضرور و شلوغی معابر شهری جلوگیری کنند ، اما از آن طرف در روستاهای گیلان، تبِ کار و تلاش برای آماده سازی شالیزارها و کاشتن بذرهای امید و برکت بالا گرفته و پای خیلی از ماشین آلات آماده سازی زمین، به شالیزارها باز شده است.
سَر که بچرخانی از یک طرف صدای تیلر می آید و از طرفی تراکتورها وِلوِله به پا کرده اند.
پهنه های کوچک و بزرگ شالیزارها ، قطعه قطعه شخم زده می شود و در فاصله چند صد متری هر قطعه، یک کشاورز را بیل به دوش و دیگری را بیل به دست می بینی.
یک شالیکار شخم زمینش را تمام کرده و دیگری دارد ، مرز بین قطعات شالیزارش را بازسازی می کندو آنطور که پیداست کرونا، نتوانسته ذره ای، فتیله کار و تلاشِ آخرِ سالی در شالیزارهای گیلان را پایین بکشد.

24 اسفند بود که اولین خزانه گیری برنج در گیلان، به همت شالیکار فومنی انجام شد ؛ شالیکاری که هنگام پایین کشیدن پلاستیک خزانه اش، ماسک به صورت دارد و می گوید: هنگام شخم زدن زمین ، هم خودم و هم صاحب تراکتور ماسک زده بودیم و حالا هم به محض اینکه کارم در شالیزار تمام می شود، به خانه بر می گردم ، لباس هایم را عوض می کنم و دوش می گیرم.
او افزود : وقتی به مرکز توزیع کود شیمیایی رفتم هم، ماسک و دستکش داشتم و عوامل توزیع هم از ماسک و دستکش استفاده می کردند.
فرهاد، شالیکار 47 ساله ای است که تازه شلتوک برنج آب انداخته و منتظر است تا هفته آینده ، بعد از جوانه زدن بذرها ، آنها را در قالب های نشا ریخته و به خزانه انتقال دهد.
او توضیح می دهد : عملیات شخم زدن شالیزار، آماده سازی زمین و تولید نشای برنج در خزانه، تقریبا جزو کارهای انفرادی است و شالیکاران کمتر با افراد دیگر در تماسند اما بیشتر نگرانی ها از نشای برنج و احتمال شیوع بیماری کروناست چرا که در نشای سنتی برنج ، زنان شالیکار در فاصله نزدیک به هم و دستی ، نشا می کنند.
آقا فرهاد البته این را هم می گوید که قصد دارد برای کاهش احتمال شیوع کرونا ، شالیزارش را ماشینی نشا کند و با این روش ، یک کارگر مرد با یک دستگاه نشاکار ، کارِ 10 کارگر زن را در چند ساعت انجام می دهد و نگرانی در خصوص در کنار یکدیگر قرار گرفتن زنان شالیکار و احتمال شیوع کرونا هم برطرف می شود.

حواله هایی که کرونا حذف شان کرد و صف هایی که تشکیل نشد !
حرف های رییس سازمان جهاد کشاورزی گیلان حکایت از این دارد که امسال برای پیشگیری از شیوع کرونا، فرآیند توزیع بذر گواهی شده و کود شیمیایی در بین شالیکاران استان با رعایت الزامات بهداشت فردی در حال انجام است.
علی درجانی با بیان اینکه توزیع کود شیمیایی را از اواخر دی ماه و توزیع بذر گواهی شده برنج را از نیمه اول بهمن ماه آغاز کردیم گفت: حذف صدور حواله های بذر و کود شیمیایی برای کاهش مراجعه و تجمع کشاورزان، اطلاع رسانی زمان و مکان توزیع از طریق سامانه پیامکی و شبکه های اجتماعی ، رعایت فاصله قانونی بین کارکنان مراکز خدمات کشاورزی و دفاتر توزیع با شالیکاران ، توزیع تدریجی و تمدید زمان کود و بذر تا اردیبهشت ماه 99 برای کاهش تجمع و تشکیل صف و نیز ارائه تقویم زراعی و خدمات مشاوره آموزشي و ترويجي به صورت غیر حضوری و در فضای مجازی از مهم ترین برنامه های سازمان جهاد کشاورزی گیلان برای کاهش احتمالِ انتقال بیماری کرونا است.
وی افزود : تا کنون 620 تن بذر گواهی شده برنج بین شالیکاران توزیع شده است و هزار و 30 تن دیگر، با توجه به تقاضای شالیکاران و با رعایت الزامات بهداشت فردی، تا 2 ماه دیگر، به تدریج توزیع خواهد شد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی گیلان می گوید : کار توزیع 32 هزار تن انواع کود شیمیایی مورد نیاز شالیکاران هم به تدریج درحال انجام است و کشاورزان ، نگرانی در این باره نداشته باشند چرا که روند توزیع ، تدریجی و ادامه دار است و به اندازه کافی هم کود داریم.

ماشینی شدن کشت و کار برنج ، دارویی از پیش تجویز شده برای کاهش شیوع کرونا
رییس سازمان جهاد کشاورزی گیلان با اشاره به رشد بیش از 5 درصدی شخم اول شالیزارهای استان نسبت به مدت مشابه پارسال می گوید : نیمی از شالیزارهای استان تا کنون شخم اول زده شده است و در بخش هایی از استان هم شالیکاران به صورت موردی خزانه گیری برنج را شروع کرده اند و در هفته های آینده ، کار خزانه گیری برنج در گیلان، شتاب بیشتری خواهد گرفت.
علی درجانی یکی از دلایل شتاب گرفتن شخم زمستانه در گیلان را رهاسازی زودتر از موعد آب سد سفید رود، تنها سد مخزنی گیلان که آب حدود 180 هزار هکتار شالیزار را تامین می کند می داند و می گوید : امسال شرکت آب منطقه ای استان ، برای جلوگیری از وقوع سیلاب های احتمالی، در هفته اول اسفند به مدت 3 روز آب سد سفید رود را رها سازی کرد و از طرفی برف سنگین دهه آخر بهمن در گیلان ، آب کافی برای شخم شالیزارها را تامین کرد.
او با بیان اینکه کار ِشالیکاران ، از آغاز شخم زمین تا پایان آماده سازی شالیزارها برای نشای برنج و خزانه گیری، تقریبا انفرادی است و شالیکاران کمتر با هم تماس دارند گفت : نشای ماشینی برنج ، می تواند با کاهش تعداد کارگرانی که مجبورند در فاصله کمی از هم دستی نشا کنند ، از شیوع بیماری کرونا جلوگیری کند.
رییس سازمان جهاد کشاورزی گیلان کاهش 30 تا 50 درصدی هزینه های تولید و صرفه جویی در وقت، افزايش بهره‌وري ،کاهش سختی کار و نیروی انسانی و پیشگیری از برخی بیماری های پوستی و عفونی ز جمله کرونا را از فواید اصلی کشت ماشینی برنج برشمرد و در خصوص کاهش نیروی کار هم توضیح داد : برای مثال برای نشای سنتی و دستی برنج در هر هکتار شالیزار ، 15شالیکار که عموما کارگر روزمزد هستند، 8 تا10 ساعت در روز کار می کنند ؛ این درحالی است که در نشای ماشینی برنج، می توان با 2 کارگر ، در 10 ساعت، یک تا یک و نیم هکتار شالیزار را نشا کرد.
علی درجانی با بیان اینکه گیلان به لحاظ تولید مکانیزه برنج در جایگاه نخست کشور قرار دارد و در سال های گذشته با استقبال کشاورزان ، کشت ماشینی ، توسعه چشمگیری داشته گفت: افزون بر مزایایی که ماشینی شدن تولید برنج برای شالیکاران دارد، امسال کشت ماشینی به طور ویژه به کمک شالیکاران می آید و به آنان در پیشگیری از شیوع و ابتلا به بیماری پر شیوع کرونا کمک خواهد کرد چراکه هر چقدر کشت ماشینی بیشتر شود، به همان میزان استفاده از نیروی کار برای نشا کمتر خواهد شد.

ماشین هایی که آماده خفه کردن نفس های شیوع کرونا و سبز کردن شالیزارها هستند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی گیلان با بیان اینکه پارسال 60 درصد از کار نشای برنج در شالیزارهای استان ماشینی انجام شد پیش بینی کرد :با توجه به افزایش تعداد ماشین آلات کشاورزی از پارسال تا امسال پیش بینی می شود، امسال بیش از 65 درصد از کار نشای برنج در گیلان ماشینی انجام شود.
مسعود الماسی افزود : پارسال70 میلیارد تومان تسهیلات ، برای خرید ماشین آلات کشاورزی به متقاضیان گیلان پرداخت شد که با افزایش تعداد ماشین آلات کشاورزی، ضریب تولید ماشینی برنج در استان، افزایش چشم گیری خواهد داشت.
وی تعداد ماشین آلات کشاورزی برای تولید برنج در گیلان را 75 هزار عدد اعلام می کند و می گوید : فقط 5 هزار و 619 دستگاه نشاکار برنج در گیلان وجود دارد که شالیکاران با استفاده از این دستگاه ها می توانند تا حدود زیادی از تجمع و کنار هم قرار گرفتن کارگران برای نشا و در نهایت شیوع کرونا جلوگیری کنند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان افزود : 54هزار و 299تیلر، 7 هزار و 948 تراکتور و 350 دستگاه وجین برنج هم برای شخم زدن، آماده سازی و وجین شالیزارها در گیلان وجود دارد.

بانک هایی که جوانه های سبز شالی پرداخت می کنند !
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان با بیان اینکه شیوه پرورش بذر برنج برای کشت ماشینی ، با روش سنتی بسیار متفاوت است و باید در قالب های مخصوص و در شرایط گلخانه ای و با استفاده از خاک مخصوص و در محیط گلخانه ای پرورش یابد گفت : اگرچه برخی از کشاورزان این کار را خودشان انجام می دهند اما در سال های گذشته با ایجاد 100بانک نشا در استان که کار تولید انبوه نشا برای کشت کاشینی را برعهده دارند ، تلاش کرده ایم به تامین نشای مخصوص کشت ماشینی کمک کنیم ؛ کاری که باعث می شود، زحمت خزانه گیری و پرورش بذر توسط شالیکاران که کار پر دردسری است، کم شود.
مسعود الماسی افزود : صاحبان و فعالان این بانک های نشا ، بر اساس توصیه های سازمان جهاد کشاورزی گیلان در فرآیند پرورش نشا، از ملزومات بهداشت فردی استفاده می کنند تا به سهم خود در قطع کردن زنجیره انتقال ویروس کرونا اثرگذار باشند.

ویروسی که به جان بازار کشاورزی افتاده و دخل تامین هزینه های تولید را خالی گذاشته.
شالیکاران گیلانی هر سال در تب و تاب شخم زدن شالیزارها، خرید کود و بذر و حتی در فصل کاشت، بخشی از هزینه های تولید برنج را با فروش محصولات باغی و سبزی در بازارهای محلی تامین می کنند ؛ بازارهایی که به خاطر قدم نحس ویروس کرونا، چند هفته ای می شود که تعطیل است و معلوم هم نیست تا کی تعطیل بماند !
از طرفی مردم به علت ترس از ویروس کرونا ، ازدست فروشان و کشاورزانی که معمولا گوشه خیابان ها بساط می کنند ، کمتر خرید می کنند.
تعدادی از شالیکاران مثل کربلایی ولی 62 ساله ، هزینه های شخم و نشای شالیزارهای شان را در تعطیلات نوروز ، با فروش محصولات باغی به مشتریانی که بیشتر گردشگر و مسافر بودند، تامین می کردند و حالا که قرار است بازار سفرهای نوروزی هم کساد شود ، معلوم نیست تکلیف شان چیست !
از معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان می پرسم : آیا این سازمان برای حمایت مالی از شالیکارانی که در آشفته بازار شیوع کرونا به علت به فروش نرفتن محصولات باغی شان ، در تامین هزینه های تولید برنج با مشکل مواجهند، برنامه ای دارد؟
مسعود الماسی می گوید : اگرچه هر سال تسهیلاتی برای حمایت تولید به برخی از شالیکاران استان پرداخت می شود اما اعتبارات ویژه این تسهیلات بسیار محدود است و آنقدر نیست که کفاف همه کشاورزان را بدهد و فقط به تعداد معدودی در برخی شهرستان ها خلاصه می شود.
البته او مشکل کمبود اعتبارات حمایت از تولیدات کشاورزی را مشکلی کشوری می داند ولی در عین حال می گوید : بر نرخ حق العمل کاری، ماشین آلات کشاورزی نظارت می کنیم تا برخی ، از آشفته بازاری که کرونا به راه انداخته سوء استفاده نکنند و قیمت ها را بالا نبرند!

اقداماتی که زیر سقف حمایتی مراکز کشاورزی، جان ویروس جهان شمول را می گیرد!
آنطور که متولیان بخش کشاورزی گیلان می گویند ؛ اگرچه سازمان جهاد کشاورزی استان به طور مستقیم وظیفه و تعهدی برای تامین ملزومات بهداشت فردی کشاورزان ندارد و از طرفی امکان تامین این ملزومات برای 300 هزار شالیکار گیلانی وجود ندارد اما در پی مذاکره ها و نشست هایی مسئولان این سازمان با مسئولان محلی ، به ویژه دهیاری ها ، از آنها خواسته شده، نسبت به تامین ملزومات بهداشت فردی اقدام کنند و به مراکز خدمات کشاورزی در روستاها هم ابلاغ شده توصیه های لازم در خصوص پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا را در فضای مجازی به شالیکاران انتقال دهند.
برای اینکه بیشتر در جریان اقدام های ترویجی مراکز خدمات کشاورزی گیلان قرار بگیریم با رییس مرکز خدمات کشاورزی بخش کوچصفهان رشت که حوزه ترویجی اش 11 هزار و300 هکتار شالیزار و 15 هزار شالیکار دارد ، هم صحبت می شوم.
هادی فاضلی با بیان اینکه در روزهای اول شیوع کرونا از فروشگاه های ادوات و تجهیزات کشاورزی خواستیم آمار دستگاه های سم پاش موجود را برای محلول پاشی و گند زدایی روستاها به این مرکز ارائه دهند گفت: خوشبختانه این فروشگاه ها همکاری خوبی در این باره داشتند و حتی با کمک کشاورزانی که تراکتور دارند، گند زدایی مرتب انجام می شود .
وی به اطلاع رسانی روزانه کارشناسان این مرکز خدمات کشاورزی در خصوص ویروس کرونا اشاره می کند و می گوید : هر روز از طریق پیامک و نیز در گروهی که در شبکه اجتماعی به نام همین مرکز تشکیل داده و کشاورزان زیادی را به عضویت دارد ، پیام های لازم بهداشتی و پیشگیرانه در خصوص کرونا را برای شالیکاران ارسال می کنیم تا در فرآیند کشت و کار برنج این الزامات را رعایت کنند.
رییس مرکز خدمات کشاورزی بخش کوچصفهان می افزاید : مروجین ما با حضور در بین شالیکاران، الزامات پیشگیرانه را چهره به چهره توضیح می دهند و به کشاورزانی هم که برای دریافت بذر برنج به این مرکز مراجعه می کنند ، آموزش های لازم را ارائه می کنند و به انها توصیه می کنند امسال ماشینی برنج کشت کنند.
هادی فاضلی می گوید : افزون بر این، بروشورهایی را در خصوص آموزش روش های پیشگیری از شیوع کرونا در فرآیند کشت و کار برنج ، در اختیار مراکز توزیع کود و شالیکاران قرار داده ایم.
آنطورکه او توضیح می دهد : مذاکره هایی با مسئولان دانشگاه علوم پزشکی گیلان ، برای تامین ماسک و دستکش برای زنان شالیکاری که مجبورند سنتی نشا کنند ، انجام شده که به محض رسیدن این تجهیزات بهداشت فردی، در اختیار شالیکاران قرار خواهد گرفت .

# دور از کرونا - دست هایت پُر برکت و زمینت آباد، شالیکار !
برخی از شالیکاران گیلانی هرسال از اواسط پاییز و البته بیشتر آنها از اوایل زمستان ، پا به شالیزارها می گذارند و با ماشین های کشاورزی به دل زمین شالیزار، چنگ می زنند و زمین را از خواب زمستانه بیدار می کنند .
اواخر زمستان هر سال هم تکاپو ها و رفت و آمد ِماشین های شخم زن و کشاورزان بیل به دست در شالیزارها بیشتر می شود و خیلی ها با زمین های آماده کشت، می روند تا بعد از غوغای عیدانه نوروز، برای نشای برنج، مهیا شوند.
امسال اما گُمان می رفت کرونای جهان شمول، این روال پُرتکاپو را در سراشیبی کندی قرار دهد اما آنطور که پیداست اقتضای طبیعت شالیکاری ، چیزی جز تکاپو و تلاش برای تولید برنج ، محصولی که به رنج به دست می آید ، نیست! محصولی که امسال نگرانی شیوع کرونا قطعا به رنج تولیدش خواهد افزود اما کشاورزان گیلانی امیدوارند با رعایت الزامات بهداشت فردی و جایگزین کردن ماشین آلات کشاورزی با کارگران ، تا حدود زیادی زنجیره شیوع این بیماری را در شالیزارها قطع کنند و بذر امید و برکت را در دل روزگار ناخوش کرونایی بکارند.
دور از کرونا ، دست هایت پربرکت و زمینت آباد ، گیل مرد و گیل زن شالیکار !

*نویسنده :مریم امدادی

آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی آمادگی شالیکاران گیلان برای کشت بذر امید در روزهای کرونایی