به گزارش
خبرگزاری صداوسیمای مرکز مازندران ، عید نوروز در هر منطقه ای ، آداب و رسوم مخصوص خود دارد و در مازندران هم ، مردم این دیار رسم های خاص خود را دارند.
هنگام تحویل سال افراد خانواده دور سفره هفت سین كه با ظرافت و سلیقه خانم خانه چیده می شود ، می نشینند و در حالی كه پدر خانواده دعای تحویل سال نو می خوانَد منتظر سال نو می شوند. در گذشته كه امكانات ارتباطی مانند رادیو و تلویزیون نبود با تیراندازی یا گفتن اذان ، سال جدید را به همه اعلام می داشتند. بعد از این كه سال نو شد كسی كه به عنوان مادرمه انتخاب شده با مجمعی كه در آن قرآن ، آیینه، آب ، سبزه و شاخه های سبز جوان قرار دارد وارد خانه می شود چهارگوشه اتاق ها را آب می پاشد قرآن را كنار سفره هفت سین می گذارد و شاخه های سبز ( درخت آلوچه) را به این نیت كه سال سرسبز و خوش و خرمی برای خانواده باشد، جلوی در اتاق آویزان یا روی طاقچه اتاق می گذارد.
معمولا" در خانواده، پدر یا بزرگتر خانواده به حاضران در مراسم سال تحویل نو در آن منزل، عیدی می دهد.
در روز تحویل سال نو مادر خانه، غذای عید، سبزی پلو با ماهی، مرغ یا گوشت درست می كند. علاوه بر آن غذایی به عنوان خیرات برای اموات می پزند و بین مردم پخش می كنند . در غروب شب اول سال به این اعتقاد كه چراغ خانه آنها همیشه روشن و نورانی باشد، به سر در خانه ها شمع یا شعله آتش آویزان می كنند.
* خوردنی های عید :چند روز مانده به عید مقدار زیادی برنج را می خیساندند و بعد از شستشوی كامل، آن را نیمه خشك می كردند و به همراه دیگر زنان به دنگه سر(آسیاب دستی) می رفتند و برج ها را آرد می كردند كه به آرد برنج ((دَنكو)) می گویند. پس از آن كه سهم صاحب آسیاب را از دنكو دادند به خانه بر می گشتند.
دنكو را روی حرارت ملایم تفت می دادند آن وقت با پودر قند و روغن گاوی حلوا درست می كردند. پیشتر ها اندازه حلوا درست به اندازه یك آجر بود. همچنین باآرد برنج (دنكو) كُماج هم می پختند.
كُماج نان گردی است كه محتویات آن، آرد برنج، شیر و تخم مرغ می باشد. معمولا زنان بعد از پختن نان خانگی خمیر كماج را روی تنور می گذاشتند و روی آن را با صفحه ای فلزی پوشانده زغال های گداخته می گذاشتند كه در واقع همان عمل فر امروزی بود و كماج مانند كیك پف می كرد.
از خوردنی های دیگر نوروز ، دخترانه است كه آن هم از برنج پخته و خشك شده در آفتاب تند تابستان درست می شود. برنج خشك شده را در روغن بسیار داغ می ریزند كه فورا" پفكی می شود آن را در ظرفی می ریزند و بر رویش عسل یا شیره خرمالو و یا شكر می پاشند و مصرف می كنند.
از خوردنی های دیگر نوروز ، نان تنوری ریز است كه از آرد گندم، تخم مرغ، شكر و روغن درست می شود. نان تنوری ریز توسط زنان در تنور پخته می شود و در سفره نوروزی قرار می گیرد.
رنگ كردن تخم مرغ از كارهای دیگر زنان و دختران مازندرانی است. در قدیم برای رنگ كردن تخم مرغ گزنه را در آب جوش می جوشاندند و تخم مرغ را در آب آن قرار داده می پختند كه تخم مرغ ها رنگ سبز طبیعی به خود می گرفت.
همچنین با زغال، شكل های مختلفی روی تخم مرغ می كشیدند. همه مراسم فوق هم اكنون در مازندران رایج است جز این كه شكل انجام آنها تغییر نموده مثلا همه مردم برای آرد برنج به ((دنگ سر))نمی روند بلكه با آسیاب های كوچك برقی در منزلشان برج را آرد می كنند اگر چه در بعضی نقاط مثل خواجه كلا زیراب ، دَنگ سر وجود دارد و مردم از هر محله ای به آنجا می روند و بر نجشان را دنكو می كنند.
هنوز هم دنكوی دنگ سر از نظر مرغوبیت حرف اول را می زند. هم چنین برای رنگ كردن تخم مرغ از رنگ های شیمیایی استفاده می كنند و كماج را در فر می پزند.
از شیرینی های بسیار خوشمزه و تقریبا پر خرج ایام نوروز در مازندران، آب دندان است كه از آرد برنج بسیار نرم و پودر قند و كره تشكیل شده است. آب دندان در فر پخته می شود و سابقه ای دیرینه دارد.