پخش زنده
امروز: -
توسعه اقتصاد و اشتغال دیجیتال در گيلان ، باعث شده گیلانی ها در خرید اینترنتی جزو اولین های کشور باشند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز گیلان ؛ در سال های اخیر ، تب بازار بسیاری از کالاها و خدمات با خرید و فروش اینترنتی بالا گرفته و خیلی ها به جای ساعت ها وقت گذاشتن برای انتخاب و خرید کالا یا دریافت خدمتی ، گذری بر بازار فضای مجازی دارند و در مدت چند دقیقه با کلیک کردن بر روی یک گزینه و ثبت چند شماره ، خرید خود را انجام می دهند و براساس نوع خرید و بعد مسافت مبدا خرید، کالای مورد نظر را در خانه تحویل می گیرند.
اما شاید هنوز خیلی ها آنطور که باید با مفهوم کسب و کارهای دیجیتال و الکترونیکی آشنا نباشند؛ مشاغلی که مفهومی عام تر از خرید و فروش اینترنتی دارد و هر نوع فرایند خرید و فروش و ارائه خدمات در بستر سامانه های الکترونیک را شامل می شوند.
برای مثال فروشگاه اینترنتی یا سامانه های ارائه خدماتی که بر پایه یک کسب و کار آنلاین کار می کند، می تواند تمام محصولات و خدمات خود را درمعرض عموم قرار دهد بدون آنکه محدود به زمان و مکان باشد و از این طریق ،بازاریابی آنلاین را نیز برای مدیران کسب و کار راحت می کند.
این دست مشاغل در کشورمان روند رو به رشدی دارد ؛ به طوری که بر اساس اعلام استانداری گیلان، پاگرفتن بیش از500 هزار کسب و کار الکترونیکی در کشورمان باعث شده ایران رتبه چهل و هشتم را در بین 188 کشور دنیا کسب کند و آنطور که پیداست گیلان در این زمینه در کشور جزو استان های پیشگام و پیشرو است.
مدیرکل کل فناوری اطلاعات و شبکه دولت استانداری گیلان می گوید : براساس آمارها این استان در 2 سال گذشته با کسب رتبه تک رقمی در بهبود فضای کسب و کارهای مجازی، به عنوان قطب کسب و کار الکترونیکی و استان برتر در این حوزه در کشور شناخته شده است.
سعید زاهدی افزود : گیلان در زمینه تعداد تولید کننده بازی رایانه ای و نیز جذب مشتری در سامانه های گردشگری ، رتبه نخست را در کشور از آن خود کرده و در کنار استان های تهران و اصفهان، جزء سه استان نخست در خرید اینترنتی است.
اطلاعات پارک علم و فناوری گیلان هم حکایت از این دارد که گیلان در تولید اپلیکیشن ها، بعد از تهران در جایگاه دوم کشوری قرار دارد.
آمارهای ثبت شده در سامانه های خرید و فروش کالا هم نشان می دهد ، مردم گیلان بعد از تهرانی ها، بیشترین خرید اینترنتی را در کشور انجام می دهند.
خرید آنلاین؛ مبادله سریع ، وقت کمتر و تنوع بیشتر
کلثوم خانم مادر 62 سالی است که در چند ماه گذشته، حسابی سرگرم تهیه جهیزیه دخترش شده است.
او می گوید : در این مدت خورده ریزها و خرت و پرت های زندگی دخترم را مهیا کردم اما خرید چند کالای برقی که جزو کالاهای اساسی است باقی ماند .
آنطور که کلثوم خانوم توضیح می دهد : قرار بود دو هفته مانده به جشن عروسی دخترش، به منزل برادرش در تهران برود و چند روزی گشتی در بازار پایتخت بزند و کالاهای باقی مانده را بخرد تا برایش ارزان تر تمام شود اما برف اخیر گیلان و مسدود شدن راه ها، همه چیز را به هم زد.
او می گوید : یکی از دوستان دخترم پیشنهاد کرد برای اینکه وقت کم نیاوریم، این کالا ها را اینترنتی و آنلاین بخریم و دَرِ خانه تحویل بگیریم.
کلثوم خانم افزود : اولش چندان به این دست خرید ها اعتماد نداشتم اما وقتی دوست ِ دخترم گفت؛ او هم بخشی از جهیزیه اش را با ثبت سفارش و خرید اینترنتی مهیا کرده ، به دخترم گفتم : این چند قلم کالا را اینترنتی بخرد و حالا منتظریم تا چند روز دیگر ، کالاها از راه برسد.
مُهره هایی از جنس کسب و کار الکترونیکی، روی چرتکه اقتصاد دیجتال
مدیرکل فناوری اطلاعات و شبکه دولت استانداری گیلان می گوید : تاکنون بیش از هزار و 500 کسب و کارالکترونیکی ِدارای شناسنامه و نُماد اعتماد الكترونيكي با تنوع بیش از 50 نوع پیشه در گیلان پا گرفته است.
سعید زاهدی معتقد است آمار شاغلان این بخش ممکن است بیش از اینها باشد چرا که آمار مشاغل الکترونیکی براساس تعداد شغل هایی است که نماد اعتماد الکترونیک دریافت کرده اند؛ این درحالی است که برخی در شلوغی بازار فضای مجازی بدون اینکه چنین مجوزهایی بگیرند و یا عنوان کسب و کارشان در جایی ثبت شود، کاسبی الکترونیکی راه انداخته اند که مربوط به خرید و فروش آنلاین است.
وی میانگین سنی شاغلان این حوزه را 18 تا 27 سال اعلام می کند و می گوید : جوانان، بیشترین متقاضیان دست و پا کردن این دست مشاغل هستند.
مدیرکل کل فناوری اطلاعات وشبکه دولت استانداری گیلان ارائه خدمات آنلاین گردشگری ، شبکه فروش کالا ها، شبکه اطلاع رسانی طلا و ارز ، سامانه های آنلاین بازی ، توزیع خوراک و هدیه را از مهم ترین کسب و کارهای الکترونیکی گیلان اعلام کرد و افزود : با توجه به ظرفیت های موجود در گیلان، تلاش شده کسب و کارهای الکترونیکی در بخش های کشاورزی و گردشگری و با تمرکز بر عرضه محصولات کشاورزی در بستر الکترونیکی ، تامین اقامتگاه، فروش صنایع دستی و خوراک محلی باشد.
سعید زاهدی در پاسخ به این سوال که سهم درآمدهای کسب و کار الکترونیکی در گیلان از اقتصاد استان چقدر است ؟ گفت : با توجه به جزیره ای بودن فعالیت ها در این حوزه ، آمار رسمی و مشخصی در این زمینه وجود ندارد اما به نظر می رسد در آمدهای ِکسب وکارهای دیجیتال ِگردشگری، سهم بیشتری از اقتصاد این بخش داشته باشد.
وی البته معتقد است ؛ باید برنامه ریزی و تجمیع فعالیت های این بخش، درآمد فعالان این حوزه مشخص و شفاف شود و در نهایت این کسب و کارها با نظم بخشی و هدفمند ، رونق بیشتری بگیرد.
استارت آپ ها ، کودک نوپای کاسبی دیجیتال
رییس پارک علم و فناوری گیلان در تشریح "استارت آپ" می گوید : استارت آپ به طور معمول کسب و کار نوپا است که با ارائه ایده نوآورانه و همکاری گروهی چند نفر، با هدف رونق تولید و بهبود خدمات پا می گیرد و هم می تواند در حوزه فناوری اطلاعات و هم در فضای حقیقی فعال باشد.
دکتر علی باستی با بیان اینکه راه اندازی یک گروه یا شرکت فناور در قالب دیجیتال، صرفا نمی تواند یک فعالیت استارت آپی باشد گفت : فعالیت استارت آپی با ارائه ایده تولید یک محصول جدید و یا شیوه ای جذاب و نو از ارائه خدمات آغاز می شود.
وی در تکمیل توضیح این دست فعالیت های الکترونیکی گفت : استارت آپ ها ، به صورت مرحلهای رشد میکنند و مرحله ایده تا تحقق اهداف، توسعه و رونق فعالیت را به تدریج طی می کنند.
رییس پارک علم و فناوری گیلان با بیان اینکه براساس آمارهای جهانی 80 درصد ایده های استارت آپی ، عملا تبدیل به کسب و کار نمی شود و در همان مراحل اولیه در جا می زند و پا پس می کشد افزود : پیشرفت استارت آپ ها باید بر مبنای اصول علمی باشد و فعالان این بخش در تبلیغات ، فروش محصولات و شیوه ارائه خدمات ، باید شانه به شانه مبانی علمی روز دنیا قدم بر دارند؛ در غیر این صورت شکست خواهند خورد.
دکتر علی باستی با بیان اینکه بیشتر استارت آپ ها در حوزه فناوری اطلاعات پا می گیرند گفت : در پارک علم و فناوری گیلان 100 استارت آپ و مشاغل دیجیتال فعال است که همگی بر پایه ستون های کسب و کار الکترونیکی استوارند.
او ارائه مشاره به متقاضیانِ راه اندازی کسب و کارهای دیجیتال ، پرداخت تسهیلات تا سقف50 میلیون تومان و اعمال بخشودگی باز پرداخت تسهیلات در صورت رونق کسب و کار الکترونیکی را از مهم ترین حمایت های پارک علم و فناوری گیلان از ایده های نوآورانه اشتغال دیجیتال دانست و افزود : افزون بر این کارها، بر فرآیند اجرای طرح و نحوه هزینه کردن تسهیلات، نظارت داریم و متقاضیانی که این تسهیلات را صرف طرح مورد نظر نکنند ، جریمه می کنیم.
استارت آپ ها ، مشاغلی که هم برای خود آب دارند و هم برای دیگران نان
بعد از گشتی در فضای مجازی سراغ چند کسب و کار موفق دیجتال گیلان را از متولیان این بخش گرفتم و پُرسان پُرسان به شرق گیلان و شهر رودسر رسیدم.
در یکی از خیابان های شهر، در مرکز رشد فناور پارک علم وفناوری ، پا به اتاقی گذاشتم که چند جوان با چند میز و نمایشگر رایانه ، استارت آپی را در فضای مجازی راه انداخته اند که در موفقیت، دست خیلی از مشاغل را در فضای حقیقی از پشت بسته است.
با آقای سهرابی، بنیان گذار این استارت آپ هم صحبت می شوم.
او می گوید : از سال 95 ایده نو آورانه ام در زمینه گردشگری دیجیتال را با کمک 2 نفر دیگر شروع کردم و با راه اندازی یک سامانه آنلاین گردشگری که نقش حلقه واسط را بین گردشگران و صاحبان اقامتگاه های مسافرتی بازی می کند ، کسب و کار الکترونیکی راه انداخته ایم.
این ایده پرداز موفق گیلانی با بیان اینکه این سامانه 23 استان کشور را پوشش می دهد افزود : در این سامانه ، جاذبه های گردشگری 23 استان از جمله گیلان ، معرفی و نرخ های هزینه اقامت در آنها مشخص شده است و متقاضیان می توانند آنلاین این اقامتگاه ها را انتخاب و رزرو کنند.
سهرابی که استارت آپش امسال کاندید برترین های جشنواره وب و موبایل ایران شده افزود : اطلاعات مربوط به گردشگران هم برای صاحبان اقامتگاه ها، انلاین نمایش داده می شود و به این ترتیب، هم گردشگران از خدمات گردشگری در کوتاه ترین زمان و به راحتی برخوردار می شوند و هم صاحبان اقامتگاه ها بدون چک و چانه ، پذیرای مسافران در اقامتگاه ها می شوند و دخل شان را از درآمد گردشگری آنلاین پر می کنند.
او با بیان اینکه صاحبان 4هزار و 500 اقامتگاه در 200 شهر و روستای ایران، عضو این سامانه هستند گفت : روزانه 10 هزار گردشگر نیز برای دریافت اطلاعات انلاین گردشگری، سری به این سامانه می زنند.
این ایده پرداز موفق کسب و کارهای دیجیتال گیلان می گوید : بنا داریم با توسعه زنجیره خدمات، کسب و کار دیجیتال مان را در حوزه های انتقال مسافران، فروش محصولات کشاورزی و صنایع دستی و توزیع خوراک توسعه دهیم و با چند زبانه کردن محتوای استارت آپ مان، امکان ارائه خدمات به گردشگران خارجی را هم فراهم کنیم.
حمید خلیل پناه هم مسئول یکی از شرکت های گردشگری مرکز رشد واحد فناور پارک علم و فناوری گیلان است که در زمینه ارائه خدمات به تورهای خارجی در بخش فرهنگی ، طبیعت گردی و گردشگری سلامت فعالیت می کند.
بیشتر متقاضیان استفاده از خدمات آنلاین گردشگری شرکت دیجیتالی وی ، مسافرانی از کشورهای کانادا، انگلیس ، فرانسه ، آلمان ، ایتالیا، مجارستان، یوگسلاوی و چین هستند.
آنطور که این ایده پرداز می گوید : شرکت او در این وانفسای قیمت ارز ، کسب و کار بین المللی آنلاین خوبی ، برای ارز آوری است.
مشکلاتی که بر اشتغال و اقتصاد دیجیتال سایه افکنده
اگرچه گیلان در زمینه ایجاد کسب و کارهای دیجیتال و خرید و فروش آنلاین در کشور موفق عمل کرده اما آنطور که از صحبت های فعالان و متولیان این بخش بر می آید، موانعی در مسیر توسعه کسب و کارهای الکترونیکی قرار دارد که البته به اذعان خیلی ها کشوری است.
فعالان این بخش از قدیمی بودن قوانین و مقررات و نگاه سنتی به بررسی قضایی این دست مشاغل ، اعمال برخی ضوابط که با ساختار مشاغل دیجیتال سنخیت ندارد از جمله دریافت مجوز از سازمان صمت و سپس دریافت مجوز ها و پروانه های فعالیت از متولیان حوزه دیجیتال گله مندند.
آنها می گویند : به محض دریافت نماد اعتماد الکترونیک و ثبت یک کسب و کار الکترونیکی، مامور مالیات سراغ مان می آید و برای مان مالیات تعیین می کند، این درحالی است که بسیاری از این مشاغل در یکی دو سال اول ، در مرحله ایده هستند و به مرحله درآمدزایی و سوددهی نرسیده اند.
برخی هم می گفتند : بسیاری از کسب و کارها مثل استارت آپ ها به صورت گروهی در یک کارگاه کوچک فعالند و سامانه کار فرمایی در آن معنا ندارد اما تامین اجتماعی معتقد است از آنجا که ماهیت آن یک شرکت است، باید یک کارفرما، دیگر اعضا را بیمه کند.
عده ای هم اعلام کردند : در صورت بروز تخلف در کسب و کارهای دیجیتال، امکان بررسی قضایی متناسب با ماهیت این دست مشاغل وجود ندارد چرا که قوانین و مجازات حقوقی جاری با نوع جرائم مشاغل دیجیتالی تطابقی ندارد.
کمک هایی از فضای حقیقی برای آجر نشدن نان ِ نان آورهای مجازی
البته براساس اعلام استانداری گیلان، برای کاهش مشکلات این بخش، این استان تلاش کرده با تشکیل کمیته کاهش موانع کسب و کارهای مجازی به سهم خود قدم هایی برای رفع موانع بردارد.
مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات گیلان که نهادش یکی از اعضای این کمیته است می گوید : وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تلاش می کند با توسعه زیرساخت ها و بستر های ارتباطی از جمله تلفن ثابت و همراه و اینترنت و نیز تنظیم مقررات حاکم بر اپراتورها و ارائه دهندگان سرویس های ارتباطی و اینترنتی، به توسعه کارآفرینی در حوزه فناوری اطلاعات کمک کند.
فرزاد توکلی به حمایت های مالی وزراتخانه اش برای توسعه کار آفرینی دیجیتال اشاره کرد و افزود : پارسال 2 و نیم میلیارد تومان تسهیلات به متقاضیان پرداخت کردیم.
او البته می گوید : اگرچه تلاش می کنیم با ارائه تسهیلات کم بهره به متقاضیان و کمک به تسهیل فرآیند دریافت تسهیلات بانکی ، باری از شانه های صاحبان این مشاغل برداریم اما موانعی وجود دارد که گره اش در سطح تصمیم گیری های کلان باز خواهد شد.
مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات گیلان در خصوص پیگیری های وزراتخانه اش برای حل مشکلات کسب و کار دیجیتال گفت : این وزارتخانه براساس مذاکره هایی با سازمان تامین اجتماعی کشور، پیگیر حل مشکل بیمه فعالان این بخش است و از طرفی براساس فراخوان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از 2 ماه پیش، همه کسب و کارهای الکترونیکی با ثبت نام در سامانه "ایران نو آفرین " و دریافت کد شناسایی می توانند مشمول حمایت های تامین اجتماعی و معافیت های بیمه ای شوند.
فرزاد توکلی افزود : از طریق مکاتبه با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، پیگیر حل دیگر مشکلات شاغلان حوزه دیجیتال هستیم.
او البته خبری دیگری هم داد و گفت : بر اساس تفاهم نامه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و شرکت ملی پست ، قرار است برخی از بناهای این شرکت که بدون استفاده مانده به ازایدریافت اجاره بهای ناچیزی ، در اختیار متقاضیان راه اندازی کسب و کارهای الکترونیکی قرار گیرد و ما هم هزینه سرویس های اینترنتی آنان را کاهش خواهیم داد.
اما رییس هیات مدیره نظام صنفی رایانه ای گیلان که نهادش متولی ساماندهی و نظم بخشی به کسب و کارهای حوزه فناوری بخش خصوصی است، معتقد است : برای کاهش بیکاری و اشتغال جوانان با توجه به شرایط موجود ، چاره ای جز استفاده از ارتباطات و فناوری اطلاعات نداریم و باید با اتکا به این دست فناوری ها، اشتغالزایی کرد.
سید رضا کسایی البته می گوید : بیشتر مشاغل و کسب و کارهای الکترونیکی در گیلان، با وجود موفق بودن به صورت جزیره ای است و هنوز تا وضعیت مطلوب فاصله داریم و باید زمینه ارتباط زنجیره ای را با بخش های مرتبط فراهم کرد .
او با بیان اینکه در حال حاضر نظام صنفی رایانه ای استان در 4 شاخه شرکت ها ، فروشگاه ها ، مشاوران و کارشناسان فناوری اطلاعات 800عضودارد افزود : با صدور پروانه فعالیت، ارائه مشاوره و آموزش به متقاضیان تلاش می کنیم ، ضمن ایجاد ارتباط و تعامل دو سویه با فعالان این بخش ، مشکلات شان را هم به متولیان این حوزه انتقال دهیم.
کاسبی نوپایی که هنوز اول راه است ...!
حالا که گيلان در توسعه اقتصاد و اشتغال دیجیتال در کشور ، حرف هایی برای گفتن دارد و برای برخی از جوانان جویایِ کار، خوب کاسبی مجازی دست و پا کرده و از طرفی سرعت در عرضه محصولات و خدمات و تنوع آن باعث شده ، هر روز مشتریان بازار مجازی این استان بیشتر شود ، باید حمایت ها از این دست کسب و کارها بیشتر شود.
از طرفی متولیان این بخش ، باید دست این کودک نوپا را بگیرند تا خبره راه شود و در جاده اقتصاد گیلان و ایران، دونده ای ورزیده باشد و بتواند دخل های حقیقی را با درآمدهای مجازی پُر کند .
*نویسنده : مریم امدادی