گزارش مکتوب
گرمِ گرم لب مرز
حتی تحریم هم نتوانست حرکت لولههای سیاه و زرد را از دل کوههای سخت، بازدارد، مرزداران چشم انتظار گرما بودند وحالا هم خانه هایشان گرم است و هم دلشان.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز کردستان، هنوز بوی آزار دهنده نفت را به خاطر دارم، وقتی که لولههای بخاری نفتی دوده میگرفت و با وزش کوچکترین بادی، بلای جان دیوارهای سفید خانه میشد، این وضعیت خانههایی بود که در جایی غیر از کوه و کوهستان بودند و مرفه به حساب میآمدند.
اینها را پیرزن میگوید و عروس و نوه هایش با لبخند نگاهش میکنند.
دور تنور نشسته اند و دارند کولیره (نان گرده کردی) درست میکنند، چند ماهی است که گاز به روستایشان رسیده و حتی تنورهایشان هم گازی شده.
پیرزن میگوید: قبلا اجاق تنور را با هیزم روشن میکردیم، چشممان کور میشد از بس که دود به چشممان میرفت؛ تا روز بعد سردرد داشتیم، اما حالا هیچ دودی نیست که اذیتمان کند.
آن طرفتر و نزدیک مرز حکایت خانهها متفاوت بود، خبری از نفت و بخاری نفتی نبود، جادهها خشن و صعب العبور بودند و امکان رساندن نفت به روستاهای دور دست وجود نداشت؛ برای همین مردان خانه هیزم شکن هم بودند، باید میرفتند و از دل کوه و جنگل درخت قطع میکردند تا در سرمای استخوان سوز زمستان، کاشانه هایشان را کمی گرم کنند.
یکی از اهالی روستای تاژان که پاییزشان را امسال با گرمای گاز شروع کرده اند؛ از دستهای پینه بسته همسرش میگوید که در سرمای زمستان مجبور بود هیزم بیاورد و با اینکه در طول تابستان به دل کوه و جنگل میزد و هیزم جمع میکرد، اما زمستانشان گرم نبود و همه ساله سرما جان بسیاری را میگرفت.
انقلاب که به ثمر نشست کم کم برایشان نفت فراهم شد و نسل هیزم شکنان رفته رفته کم و کمتر شدند.
میگوید: زمانی کار زنان روستا خیلی زیاد بود، ولی حالا با رسیدن گاز به روستا، خیلی از کارهایمان کم شده.
وقوع جنگ تحمیلی خدمت رسانی به روستاهای مرزی را کمی سخت کرده بود، اما بعد از جنگ و با آغاز سازندگی، کم کم روستاها هم توانستند گرمای آبادانی را بچشند.
البته این تنها شامل روستاها نبود، شهرهای کردستان هم آن روزها امکان برخورداری از خدمات بهتر را نداشت، هرچند در مقایسه با پیش از انقلاب وضعیت بسیار بهتر شده بود، اما هنوز راه درازی در پیش داشت تا به استانهای برخوردار برسد، حداقلش این بود که خانههای بوی دود و دوده ندهند و حالا...
![گرمِ گرم لب مرز گرمِ گرم لب مرز](/files/fa/news/1398/11/28/4531762_666.jpg)
آغاز نهضت گازرسانی
سال ۱۳۷۰ بود که اولین خط انتقال ۲۰ اینچی از سمت همدان به طرف کردستان آمد و عملیات واگذاری اشتراک ۲ سال بعد آغاز شد؛ اولین اشتراک هم در قلعه شهرستان قروه واگذارشد و کم کم عملکهای گاز در هر کوچه و خیابانی سربرآورد.
قروه و سنندج اولین شهرهایی بودند که به شبکه گاز متصل شدند و تعداد مشترکین در همان سال اول به سه هزار و ۸۲۸ نفر رسید که همه آنها ساکن شهر بودن، گرمای گاز نصیب واحدهای تجاری هم شد و ۶۰ واحد گازدار شدند.
مدیرعامل شرکت گاز کردستان میگوید: روند گازرسانی در سالهای بعد شتاب گرفت و سال ۱۳۷۶ با رشد قابل توجه مشترکین گاز در استان موجه بودیم.
احمدی فعله گری تعداد مشترکین را در همان سال ۲۱ هزار و ۹۶۱ نفر اعلام کرد و افزود: تعداد واحدهای تجاری هم ۶۷۷ واحد شد و ۹ واحد صنعتی هم به جمع مشترکین پیوستند.
گازرسانی به روستاها
دهه ۸۰ که از راه رسید و همان سال اول، روستاییان کردستان به جمع مشترکین گاز طبیعی پیوستند، ماشین آلات و ادوات گازرسانی، کوه و دره را شکافتند و لولههای قطور آماده شدند تا گرما را راهی خانههای روستایی کنند.
مدیرعامل شرکت گاز کردستان میگوید: یک هزار و ۳۱۹ مشترک روستایی سال ۱۳۸۴ به جمعیت بهرهمند از گاز در کردستان اضافه شدند؛ همان سال تعداد مشترکین شهری ۱۲۹ هزار و ۹۰۲ مشترک بود و ۱۱ شهر و ۱۰روستای کردستان گاز داشتند.
سال ۹۶ بود که پوشش گاز طبیعی در شهرهای کردستان به ۱۰۰ درصد رسید و حالا همه نقاط شهری چه در صفر مرزی و چه در دشتهای فراخ کردستان، خانه هایشان با گاز گرم میشد و اجاق خانه هایشان سال هاست که رنگ و روی کپسول گاز به خود ندیده است، کدبانوهای قدر این نعمت را بیشتر میدانند، چون نگران تمام شدن سوخت اجاقشان نیستند.
![گرمِ گرم لب مرز گرمِ گرم لب مرز]()
گازرسانی به ۲۵۰ روستای مرزی
حالا نوبت روستاهاست، روستاهایی که در مرز هستند، شاید کمتر کسی فکرش را میکرد که بشود به روستاهایی که در کوه و کمرهای کردستان جاخوش کرده اند، گاز رساند.
مدیرعامل شرکت گاز کردستان میگوید: از هزار و ۳۱۰ روستای استان تاکنون، هزار و ۲۳۰ روستا به شبکه گاز متصل شده اند که بر اساس برنامه ریزی انجام شده قرار است این تعداد تا پایان امسال به هزار و ۳۰۰ روستا برسد که با این حساب، ضریب پوشش گاز طبیعی در روستاها از ۹۰ درصد فعلی به ۹۵ درصد میرسد.
۲۵۰ روستای مرزی کردستان گاز دارند و کار گازرسانی به ۷۰ روستای مرزی دیگر در دست اجراست و مدیرعامل شرکت گاز کردستان میگوید: هزینه کرد گازرسانی برای هر خانوار مرزنشین از ۱۲ میلیون به ۲۰ میلیون رسیده است که با این مصوبه، گازرسانی به روستاهای سخت گذر سریعتر میشود.
بعضی از این روستاها در نقاطی صعب العبور هستند که شاید اسمشان را کمتر شنیده باشیم، مثل تاژان، انجینه، میرئاسو، دمه و ... آنسوی این روستاها کوهستان سورچی و بعد از آن عراق است.
بستر مناسبی برای تامین سوخت دائمی انجام شده و دیگر از سختیها و دشواریهای گذشته برای تامین سوخت در صفهای طولانی نفت خبری نیست.
سیدرضا حسینی سرناظر پروژههای اجرایی سقز است، از به کارگیری لولههای پلی اتیلن جدیدی میگوید که در توسعه گازرسانی و انشعاب گیری توانسته در سرعت و تسهیل گازرسانی موثر باشد.
ادامه میدهد: زمانی مجبور به واردات لولهها بودیم، اما تحریم باعث شد تا این لولهها با کیفیت بهتر در داخل کشر تولید شود که ۱۰۰ سال عمر مفید دارند.
کار صنعت هم آسان شده و فعله گری میگوید: ۲۷۰ واحد صنعتی فاقد گاز در کردستان شناسایی شده است.
در کردستان ۱۲ شهرک صنعتی و ۲ هزار و ۳۴ واحد صنعتی خرد و کلان از نعمت گاز بهرهمند هستند که ۶۰۰ واحد آن را مرغداریها تشکیل میدهد.
۵۲ جایگاه عرضه سوخت هم برای خودروهایی که گازسوز هستند راه اندازی شده تا در مصرف سوخت مایع در این بخش هم صرفه جویی شود.
شرکت گاز کردستان در تحقق سیاستهای اصل ۴۴ هم حرکتهای خوبی داشته و ۸۰ درصد فعالیتهای اجرایی و خدماتی آن در زمینه توسعه شبکههای گازرسانی و خدمات پس از فروش به بخش خصوصی واگذار شده است.
با برون سپاری این فعالیتها به بخش خصوصی، برای یک هزار و ۱۰۰ نفر به صورت مستقیم شغل ایجاد و برای اجرای طرحهای گازرسانی هم از پیمانکاران بومی بهره گرفته شده که آنها هم برای هزار و ۲۰۰ نفر شغل ایجاد کرده اند.
همه مشترکین خانگی هم بیمه دارند.
آخرین نسل هیزم شکنان و نفت فروشانکردستان منطقهای سردسیر است و راه رسیدن گاز به آن از دل کوه و سنگ میگذرد، اینجا سختی کار بیش از مناطق مسطح کشور است، اما هیچ چیزی نمیتواند مانع خدمت رسانی به مردمی باشد که امام راحل، از آنان به عنوان، ولی نعمتان انقلاب یاد کردند.
حالا همه از گاز سهمی دارند چه آنهایی که همسایه دیوار به دیوار پالایشگاههای گاز هستند و چه اینهایی که در نقطه صفر مرزی زندگی میکنند.
این استان یک میلیون و ۶۵۰ هزار نفر جمعیت دارد که یک میلیون و ۴۵۰ هزار نفر از آنان از گرمای گاز طبیعی استفاده میکنند.
۴۵۰ هزار نفر از جمعیت استان در هزار و ۶۹۹ روستا ساکن هستند و بخش زیادی از آنان چند سالی است که پایان عمر نفت و هیزم را شاهد هستند.
با اتمام طرحهای گازرسانی در دست اجرا، سال آینده کردستان در پله سوم برخورداری از گاز طبیعی کشور میایستد.
کار پختن کولیره تمام شده و پیرزن و عروسش روی نانهای شیرین را با روغن حیوانی چرب میکنند.
این روزها زمستان برای مرزداران کردستانی گرم گرم است حتی لب مرز.
گزارش از : کلثوم مومنی