حقوق بین الملل محیط زیست و نقض آن از سوی دولت ترامپ

پژوهش خبری صدا وسیما: بحران های محیط زیستی دغدغه جدی دولت ها، سازمان های بین المللی و مردم آگاه سراسر جهان است. این بحران‌های از دهه 1960 میلادی و در پی رشد صنعتی شدن کشورها اوج گرفت. شرایط حاکم بر فضای جنگ سرد امکان توجه کلان به موضوعات محیط زیستی را کاهش داده بود. کنفرانس سازمان ملل متحد در زمینه محیط زیست انسانی که در سال 1972 در شهر استکهلم برگزار شد اولین کنفرانس عمده در زمینه مسائل بین المللی محیط زیست بود. کنفرانس استکهلم توجه جهانیان را به خود معطوف ساخت و شرکت کنندگان در کنفرانس از بحث و تبادل نظر در زمینه طیف گسترده ای از معضلات زیست محیطی خبر دادند. همزمـان بـا برپـایی ایـن کنفـرانس، مجمـع عمومی سازمان ملل قطعنامه هایی را تصویب کرد که منجر به تشکیل "برنامه محیط زیسـت سـازمان ملـل " (UNEP) شد.

20 سال بعد از کنفرانس استکهلم، سومین متن حقوقی غیرالزام آور که در توسعه حقوق بین الملل تاثیر بسزایی داشت تحت عنوان ”بیانیه ریو“تدوین و تصویب شد. در بیانیه ریو، مسئله توسعه پایدار به عنوان یک نقطه کلیدی در حقوق بین الملل محیط زیست مطرح شد. در این بیانیه بسیاری از اصول حقوقی جدید از قبیل، اصول پیشگیری، احتیاطی، جلوگیری و اصل توسعه پایدار مطرح شده است.

از سال 1992 کنوانسیون های بین المللی مهمی در حقوق بین الملل به وجود آمد که می توان به کنوانسیون تغییرات آب و هوا ، ”پروتکل کیوتو“در خصوص تغییرات آب و هوایی یا کنوانسیون 1997 سازمان ملل متحد در خصوص بهره برداری از آبراهه ها و راه های بین المللی در مقاصد غیرکشتیرانی اشاره کرد. در سال 2002 یعنی 10 سال بعد از بیانیه ریو ، ”بیانیه ژوهانسبورگ“با تاکید بر اصول مطرح شده در بیانیه ریو صادر شد.

اما ”“توافق آب و هوایی پاریس"(Paris Agreement on climate changes) معاهده‌ای است که برای نخستین بار در تاریخ، تمام کشور‌های جهان را برای مقابله با تغییرات آب و هوایی (تغییر اقلیم) هم‌پیمان می‌کند. توافق تغییر اقلیم پاریس پیمانی در چارچوب تفاهم‌نامه سازمان ملل متحد در تغییر اقلیم (UNFCCC) است که در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۵ مورد اجماع نمایندگان ۱۹۵ کشور جهان قرار گرفت. پیمان پاریس با ضمانت دبیر کل سازمان ملل متحد و در ۲۲ آوریل ۲۰۱۶ (روز زمین) مورد تصویب قرار گرفت. در نتیجه این توافق که مورد اجماع حدود ۲۰۰ کشور قرار گرفته، ضرورت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای مورد تصویب قرار گرفته است.

با به قدرت رسیدن دونالد ترامپ، رویکرد آمریکا نسبت به نگرانی های زیست محیطی کاملا دگرگون شد. در روز ۲ ژوئن ۲۰۱۷ دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که که از این توافق بین المللی بیرون می‌آید. وی دلیل این اقدام خود را مغایرت با منافع آمریکا عنوان کرد. ترامپ اضافه کرد که خروج از این توافق صنایع زغال سنگ و نفت آمریکا را رونق خواهد بخشید. ترامپ در سخنان خود در کاخ سفید گفت: آمریکا از پیمان پاریس خارج می‌شود اما به مذاکرات برای معامله بهتر در این زمینه ادامه می‌دهد.

با توجه به رویکرد دولت دونالد ترامپ در زمینه محیط زیست و بی اعتنایی آمریکا به حقوق محیط زیست نشستی کارشناسی با حضور آقای دکتر«عباس مثنوی» در اداره پژوهش های خبری معاونت سیاسی برگزار شد که مهمترین مطالب مطروحه در این نشست ارائه می شود.

پژوهشگر:‌علی ظریف
متن کامل این مطلب در اینجا قابل دریافت است.