جزئیات تخلفات نمایندگان رد صلاحيت شده

آقای عباسعلی کدخدایی در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما تصریح کرد: برخی از این نمایندگان در دوره گذشته سابقه خرید و فروش آرا دارند.
وی افزود: در تخلف دیگری مربوط به یکی از نمایندگان که پیشتر در سازمانی مسئولیتی داشته، طبق گزارش همان سازمان، مرتکب حیف و میل اموال بیت المال شده است و نهاد‌های حراستی همان سازمان گزارش می‌دهند که او ارتباطات نامتعارف مالی با برخی پیمانکاران داشته است.

آقای کدخدایی، تبانی از طریق سندسازی در قرارداد‌های دولتی را از دیگر جرایم برخی از نمایندگان رد صلاحیت شده مجلس دانست و گفت: خیلی از این جرایم اگر در محکمه مطرح شود ممکن است نتواند آن را اثبات کند تا حکم قانونی صادر شود.
وی یکی دیگر از جرایم نمایندگان رد صلاحیت شده را تبانی در طرح‌های عمرانی به پیمانکاران سفارش شده دانست و افزود: قطعاً اگر این تخلفات در دادگاه مطرح شود دادگاه ممکن است درباره محکومیت این تخلف رأی ندهد، اما این انحراف از مسیر اصلی است.
عضو حقوقدان شورای نگهبان، زد و بند‌های اقتصادی در دوره سابق مدیریت این نمایندگان رد صلاحیت شده را از دیگر جرایم آنان برشمرد.
آقای کدخدایی تأکید کرد: البته ما نمی‌خواهیم به ساحت مجلس و نمایندگی جسارت کنیم، اما اگر چنین افرادی مرتکب تخلف شدند باید پاسخگو باشند و نمی‌توانیم بگوییم، چون نماینده هستند پس می‌توانند مرتکب تخلف شوند و محاکم نیز نمی‌توانند به تخلفات آنان رسیدگی کنند.
وی تصریح کرد: برخی از این نمایندگان با صحنه سازی و صورت سازی مرتکب اینگونه تخلفات شدند.

آقای کدخدایی، بند ۶ ماده ۲۸ قانون انتخابات را مربوط به سوء شهرت دانست و به طرح این پرسش پرداخت که اگر کسی به کارچاق کنی و زد و بند و مانند آن در حوزه انتخابی اش سوء شهرت دارد کدام محکمه می‌تواند علیه او رأی دهد؟ آیا اصلاً حکمی داریم که در محکمه بگویند چنین افرادی محکوم به سوء شهرتند؟ طبعاً نیست.
سخنگوی شورای نگهبان افزود:، اما چنین موضوعی در قانون انتخابات آمده و این موضوع بر عهده هیـأت‌های اجرایی، استانی، مرکزی و شورای نگهبان گذاشته شده است که اگر داوطلبانی در زمینه‌هایی مانند تخلفات مالی سوء شهرت دارند طبعاً​ باید در صلاحیتشان مد نظر قرار گیرد.
وی تصریح کرد: یکی دیگر از این جرایم مربوط به موضوع پولشویی و فساد مالی در مؤسسات ذیربط است و حتی گاهی، مراجع قضایی برای ما نوشته اند که پرونده این افراد مفتوح است، اما چون نماینده هستند نمی‌توانند با آنان برخورد کنند.
آقای کدخدایی، تصاحب من غیر حق اموال یا املاک را با صورت سازی و صحنه سازی‌های قانونی از دیگر جرایم برخی نمایندگان رد صلاحیت شده دانست که سبب زیان بخش یا قشر‌هایی از جامعه شده اند.
وی افزود: طبق پرونده نماینده رد صلاحیت شده دیگری، این فرد در جایی مسئولیت داشته و در همان زمان سوء سوابق اقتصادی بسیاری برایش ثبت شده چنان که نهاد تحت مدیریت همین نماینده، تخلفات او را پیگیری می‌کند و گزارش‌های تخلف او را نیز برای ما ارسال کرده است.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان تصریح کرد: برخی از این نمایندگان نیز در پوشش ارتباطات اقتصادی حتی مرتکب تخلفات امنیتی نیز شده اند که نهاد‌های ذیربط به ما گزارش کرده اند؛ البته ما نمی‌توانیم نام و جزئیات را مطرح کنیم، اما این‌ها واقعیت است.
آقای کدخدایی گفت: با این حال اعضای شورای نگهبان سعی کردند در دیدار با همین نمایندگان رد صلاحیت شده توضیحاتشان را بشنوند چنان که بنده، دیروز و امروز با شماری از آنان دیدار کردم و دیگر اعضای شورا نیز همین دیدار‌ها را دارند.
وی افزود: حتی گاهی در جلسات شورای نگهبان وقتی با تردیدی در قبال گزارش‌های دریافتی مواجه می‌شویم با این نمایندگان تماس می‌گیریم تا در این باره توضیح دهند.
آقای کدخدایی اضافه کرد: گاهی نیز سعی می‌کنیم در حین رسیدگی به پرونده ها، این افراد را دعوت و گفتگو کنیم و زمانی که تحقیقات کافی نباشد پرونده‌ها را به کارشناسان در مراجع قانونی ارجاع می‌دهیم و از آنان تحقیقات بیشتری طلب می‌کنیم و این طور نبوده است که طبق یک گزارش محلی صرف، اعلام نظر کرده باشیم.
عضو حقوقدان شورای نگهبان تصریح کرد: قطعاً ما هم معتقدیم که این مسائل مربوط به حقوق نمایندگان است و ما به عنوان حق الناس بر آن​ تأکید داریم تا حقی از افراد تضییع نشود، اما این به مفهوم این نیست که ما طرف دیگر مسئله را نادیده بگیریم و اجازه دهیم که اگر فردی تخلفاتی داشت وارد چرخه انتخابات شود.
وی افزود: در صورت نادیده گرفته شدن این تخلفات، مردم به شورای نگهبان اعتماد می‌کنند و تصور می‌کنند لابد صلاحیت اولیه این افراد تأیید شده است و در انتخابات به چنین افرادی رأی می‌دهند.
آقای  کدخدایی با اشاره به جزئیات پرونده یکی دیگر از نمایندگان رد صلاحیت شده با استناد به گزارش یکی از مراجع رسمی گفت: براساس این گزارش، تخلفاتی از این فرد گزارش شده که یکی از آن، دخالت در امور اجرایی با تهدید شماری از مدیران و مسئولان محلی شهرستان و استان حوزه انتخابیه اوست.
وی، تلاش برای تبرئه متهمان در حوزه قاچاق را از دیگر تخلفات این نماینده مجلس دانست و افزود: این موضوع را مراجع رسمی نوشته اند نه این که موضوع در حد پیگیری ساده برای دفاع از یک شهروند آن هم با تصور بی گناهی او بوده باشد بلکه تلاش برای تبرئه فردی بوده است که قاچاقچی کلان و تخصصی محسوب می‌شود و وضعیتش معلوم است.
آقای کدخدایی تصریح کرد: وقتی این نماینده از چنین فردی حمایت و کارش را پیگیری می‌کند سبب بروز مسئله برای دستگاه‌های ما می‌شود؛ لابی کردن و کارچاق کنی در حوزه‌های اقتصادی با همکاری شرکت‌ها و نهاد‌های مختلف، مسائلی است که وجود دارد.
سخنگوی شورای نگهبان افزود: البته این‌ها را برای خود این نماینده هم توضیح دادیم؛ گرچه ممکن است بگوید این گونه نبوده و شکل دیگری است، اما به هر حال، مرجعی رسمی مستنداتی را درباره این تخلفات فرستاده است و ما آن مستندات را اعلام می‌کنیم.
وی نمونه‌های دیگر تخلفات نمایندگان رد صلاحیت شده را شامل رانت خواری و سوء استفاده از موقعیت نمایندگی و خرید چند هکتار از اراضی مرغوب در یک محل برشمرد.
آقای کدخدایی گفت: در این تخلف، این گونه نمایندگان از یک سو این زمین‌ها را به عناوین مناطق آزاد، ویژه و گردشگری می‌گیرند و از سوی دیگر، پیگیری می‌کنند تا با زد و بند‌های مالی، تسهیلات بانکی دریافت کنند.
وی تصریح کرد: این‌ها تخلفات مالی بسیاری دارند که نه فقط مراجع رسمی ما که حتی مراکز اجرایی مانند استانداری‌ها، بانک مرکزی و دیگر نهاد‌ها که مسئولیت کار‌ها را بر عهده دارند گزارش می‌کنند که فلان نماینده، پیگیری‌های غیر قانونی دارد.
آقای کدخدایی در عین حال گفت: البته، اکثر نمایندگان، انسان‌های شایسته و صالحی هستند که در چارچوب قانون، ایفای وظیفه می‌کنند و ما هم به عنوان شهروند سپاسگزاریم و از زحماتی که در مقاطع مختلف در دفاع از منافع ملی و حقوق مردم انجام دادند تشکر می‌کنیم.

وی تأکید کرد: قطعاً اگر تعداد اندکی از نمایندگان، مشکلاتی دارند و ما در شورای نگهبان، نه بنابر سلیقه و میل شخصی بلکه به عنوان مجری قانون درباره صلاحیتشان اظهار نظر کنیم، این‌ها هیچ شائبه‌ای برای کلیت مجلس و نمایندگان ایجاد نمی‌کند.
آقای کدخدایی افزود: متأسفیم که گاهی برخی نمایندگان اقداماتی می‌کنند که ما بر حکم قانون، ناچاریم درباره صلاحیتشان اظهارنظر کنیم، اما چاره‌ای نیست؛ مگر اینکه قانونگذار، شورای نگهبان را معاف کند و بگوید این وظیفه را انجام ندهد.
وی اضافه کرد: بیان نظرات شورای نگهبان درباره شمار اندکی از نمایندگان، هیچگاه این نگاه را ایجاد نکرده است که مجلس شورای اسلامی یا کلیت نمایندگان در چارچوب وظایف قانونی عمل نکرده اند.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به ادعای برخی، مبنی بر این که رد صلاحیت ۹۲ نماینده مجلس مبتنی بر استعلام مراجع چهارگانه نبوده است و تحقیقات محلی قابل استناد نیست؛ گفت: قانون برای ما معین کرده است که از مراجع چهارگانه استعلام کنیم، اما از سوی دیگر، مانع نشده و حصری ایجاد نکرده است که فقط از این مراجع استعلام کنیم.
آقای کدخدایی تاکید کرد: طبق ماده ۵۰ قانون انتخابات به دریافت گزارش‌ها و تحقیقات محلی استناد شده است که ما نیز انجام می‌دهیم.
وی در پاسخ به این انتقاد؛ به طرح این پرسش پرداخت که اگر مراجع چهار گانه اظهار نظری نکردند و ما گزارش مستند و واقعی از فردی دریافت کردیم که صحت داشته باشد آیا شورا نباید آن را بررسی کند؟
قائم مقام دبیر شورای نگهبان تأکید کرد: وظیفه شورای نگهبان در بررسی صلاحیت‌ها این است که صلاحیت داوطلبان را ارزیابی کند و مراجعی که در قانون پیش بینی شده است اصطلاحاً طریقیت دارند یعنی می‌توانند گزارش کنند.
آقای کدخدایی افزود: از این جهت منعی نیست که ما گزارش‌هایی که مستند و واقعی باشد دریافت کنیم و طبعاً می‌توانیم آن را برای بررسی صلاحیت داوطلبان، مبنای استناد قرار دهیم.
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که برخی منتقدان گفتند که جرایم این نمایندگان قبل از بررسی و اثبات در محکمه نباید مبنای رد صلاحیت آنان باشد تصریح کرد: برخی افراد، اشتباه و خلط مبحثی را در این باره مرتکب می‌شوند و متأسفم که می‌بینم برخی مسئولان نیز این مطلب را تکرار می‌کنند.
آقای کدخدایی گفت: طبق ماده ۲۸ قانون انتخابات، بند‌هایی مقرر شده است که یکی از آن، محکومیت کلاهبرداری و یا سوء استفاده‌های مالی بنا به حکم محاکم داخلی کشور است، اما اگر در جا‌های دیگری ثابت شود که داوطلبی سوء استفاده مالی داشته است، حتی اگر در محکمه به اثبات نرسیده باشد و برای اعضای شورای نگهبان یقین حاصل شود که داوطلبی این کار را انجام داده، مصداق نقض احکام اسلام است.
وی افزود: بند ۱ ماده ۲۸ قانون انتخابات مربوط به التزام نداشتن به اسلام است که گاهی اوقات برای آن تفاسیر مختلفی ارائه می‌کنند در حالی که این بند به مفهوم التزام نداشتن به یک یا چند حکم از احکام و موازین اسلامی است نه به مفهوم این که داوطلب، مسلمان نیست.
آقای کدخدایی اضافه کرد: داوطلبی می‌تواند مسلمان باشد، اما مرتکب جرم یا گناهی نیز شده باشد؛ اگر فردی مرتکب گناه شود حتی در احکام شرعی، به او نمی‌گویند که مسلمان نیست بلکه می‌گویند به حکمی از احکام اسلام ملتزم نبوده است.
سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به برخی مصادیق جرایم برخی نمایندگان رد صلاحیت شده تصریح کرد: در موضوعات اقتصادی برای ما یقین حاصل شده است که در مواردی، سوء استفاده‌های مالی، زمین خواری ها، زد و بند‌های اقتصادی و فعالیت‌های نامشروع و غیرقانونی اقتصادی صورت گرفته است.
وی افزود: اعمال برخی از این نمایندگان به نحوی است که علاوه بر خلاف قانون بودن فعالیت‌های شان؛ در حکم اکل مال به باطل نیز محسوب می‌شود که این مصداق التزام نداشتن به اسلام است.
آقای کدخدایی اضافه کرد: بنابراین کسی که از نظر ما سوء استفاده اقتصادی دارد و این سوء استفاده اش در محکمه به اثبات نرسیده، اما برای ما ثابت شده است؛ به استناد بند ۱ ماده ۲۸ قانون انتخابات، صلاحیتش تأیید نمی‌شود.
وی گفت: برخی می‌گویند چرا برخی داوطلبان با آن که روحانی هستند و حتی نماز اقامه می‌کنند و روزه می‌گیرند مشمول بند التزام نداشتن به اسلام معرفی و رد صلاحیت شده اند که این به التزام نداشتن به مسائل اقتصادی نیز مرتبط می‌شود.
سخنگوی شورای نگهبان تصریح کرد: اگر فرد مسلمانی، رابطه نامشروع و نامتعارف داشته باشد، مصداق التزام نداشتن به اسلام است.
آقای کدخدایی افزود: بند ۱ ماده ۲۸ که مربوط به التزام نداشتن به اسلام است دایره وسیعی دارد که مباحث اقتصادی و اخلاقی را دربر می‌گیرد با این حال، همه این‌ها باید به گونه‌ای باشد که به طور مستند برای اعضای شورای نگهبان به اثبات برسد.
سخنگوی شورای نگهبان گفت: البته ممکن است آن چه در بررسی صلاحیت داوطلبان برای این شورا به اثبات می‌رسد اگر به محکمه ارائه شود اثبات نشود، چون محکمه، آیین دادرسی خاصی دارد و استناد و دلایلش، موضوعات دیگری است که ما با آن کاری نداریم.
وی تأکید کرد: به عنوان نمونه اگر کسی ارتباطات نامتعارف شرعی داشته باشد ممکن است به محکمه برود و تبرئه شود، اما اگر همین ارتباطات نامتعارف برای ما به اثبات برسد؛ کافی است تا اعلام کنیم که آن فرد، التزام به اسلام ندارد و مشمول صلاحیت ورود به مجلس شورای اسلامی نیست.
سخنگوی شورای نگهبان همچنین گفت: علت رد صلاحیت کمتر از ۱۰ درصد از ۹۲ نماینده کنونی رد صلاحیت شده مباحثی غیر از مباحث اقتصادی و اخلاقی است و حاضریم این موضوع را اثبات کنیم.
آقای  کدخدایی درباره جرائم امنیتی هم افزود: افرادی داشتیم که در پوشش‌های مختلف با بیگانگان در ارتباط و دستگاه‌های امنیتی هم در این باره حساس بودند و آن‌ها باید بیایند و پاسخ و توضیح دهند ضمن اینکه توضیحات و مطالب آن‌ها را گرفته ایم و در پرونده، ضبط است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا عنوان جاسوسی برای آن‌ها صدق می‌کند؟ گفت: الزاما این گونه نیست، اما در این باره مراجع امنیتی ما رسماً گزارش می‌کنند و قانون هم مقرر دارد که اگر کسانی با بیگانگان و ضد انقلاب ارتباط دارند، صلاحیت ندارند.
آقای کدخدایی افزود: بخشی از این رد صلاحیت‌ها هم، به علت ارتباطات نامتعارف اخلاقی است که گزارش شده است مخصوصاً در این زمینه حتما با نماینده مربوط تماس می‌گیریم و موارد را با او در میان می‌گذاریم.
وی اضافه کرد: با توجه به اینکه بر اساس موازین شرعی این موضوعات نباید خیلی باز و تحقیق شود بنابراین در حد اظهارات خود فرد برای ما کفایت می‌کند و اگر گزارش‌های معارضی نداشته باشیم اظهارات خود فرد، ملاک قرار می‌گیرد و از آن عبور می‌کنیم.

آقای کدخدایی در پاسخ به اتهاماتی که برخی‌ها اخیراً به شورای نگهبان وارد کردند که این شورا جناحی عمل کرده است و فقط داوطلبان یک جناح خاص تایید شدند، گفت: این موضوع را تکذیب می‌کنیم و بی انصافی است که برخی رسانه‌ها و مسئولان، آن را مطرح کرده اند و از آن‌ها انتظار نداشتیم که این گونه نظر داشته باشند.
وی با تاکید بر اینکه ملاک شورای نگهبان در بررسی صلاحیت ها، قانون است، افزود: این شورا کاری ندارد که چه کسی به کدام اردوگاه سیاسی وابسته است و نگاه ما این نیست و این گونه عمل نکردیم.
آقای کدخدایی با اشاره به اینکه بسیاری از افراد، گرایش‌های مختلف سیاسی داشته اند، ادامه داد: پس از پایان بررسی صلاحیت‌ها در هیئت‌های مرکزی و استانی، برخی استان‌ها اطلاع دادند که در برخی از حوزه ها، فقط یک اصلاح طلب معروف وجود دارد و کسی از اصول گرایان وجود ندارد.
سخنگوی شورای نگهبان با تاکید بر اینکه نگاه ما اصول گرا، اصلاح طلب و تعلق به باشگاه سیاسی نبوده است، گفت: نمایندگان کنونی تهران از فراکسیون امید و اصلاح طلبان بوده اند که تعدادی از آن‌ها تایید شدند و تعدادی هم نشدند. اگر اغراض سیاسی در میان بود باید آن‌ها هم رد صلاحیت می‌شدند در حالی که این گونه نیست.
آقای کدخدایی افزود: برای ردصلاحیت شده ها، مستندانی داشتیم که برخی‌ها مراجعه کردند و مطالبی را به آن‌ها گفتیم و بعضا تخلفات خود را پذیرفته اند.
وی با بیان اینکه انتظار داریم دوستان و مقامات کشوری، ادبیات خود را اصلاح کنند، ادامه داد: نگاه ما گزارش‌های مراجع و تخلفات بود و بر اساس این گزارش ها، اعلام نظر کردیم.
آقای کدخدایی در پاسخ به این پرسش که آیا با اعتراضات انجام شده، تغییری در تعداد افراد رد صلاحیت شده ایجاد می‌شود؟ گفت: این مسئله در جلسه عمومی شورای نگهبان بررسی شد و در رسیدگی به اعتراضات تعدادی از نمایندگان رد صلاحیت شده، به جز یک نفر از ۱۴ یا ۱۵ نفربررسی شده، تغییری ایجاد نشد و اعضای شورای نگهبان هم نظر هیئت مرکزی را تائید کردند.