پخش زنده
امروز: -
در حالی که این وقت از سال بیشتر نقاط کشور، سرما استخوانسوز است؛ جنوب کرمان هوا بهاری است و کشاورزان روزهای پُرکاری دارند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز کرمان، کشاورزان هفت شهرستان جنوبی این روزها، به قول معروف فرصت سر خاراندن ندارند.
مسافر جنوب استان کرمان هستیم، منطقه ای معروف به "هند ایران" اینجا زن و مرد پا به پای یکدیگر در حال برداشت محصولاتی هستند که در مزارع و گلخانه های یکدست و منظم خودنمایی می کنند.
حرکت و برکت
آقا مجتبی نابیناست، اما این محدودیت جلوی تلاش و حرکت او را نگرفته، صبح خروس خوان از خانهاش بیرون میآید و به همه جای مزارع سرک می کشد تا رزق و روزی خود را از زمین زرخیز این منطقه برداشت کند.
آقای مجتبی گلستانی به همراه خانمش سه هکتار بادمجان و انواع فلفل در رنگها و طعم های مختلف کاشته است، او با لمس محصول و بخاطر سپردن بوی متفاوت آنها، وضع بوته ها را ارزیابی می کند. این زوج که برای ده نفر هم شغل ایجاد کرده اند،
می گویند:این فصل سال در ایران کمتر جایی پیدا می شود که بتوان این محصولات را برداشت کرد، خدا را شکر امسال به برکت آسمان و زمین محصول بیشتری دارم.
کانون محصولات خارج از فصل
رطوبت بالا و گرمای مطلوب، جنوب کرمان را به کانون محصولات خارج از فصل تبدیل کرده است.
در گشت و گذاری که داریم به مزارع بزرگ گوجه میرسیم، که تا چشم می بیند کشاورزان گوجه کاشته اند.
آقای سبزواری کشاورز گوجه کار میگوید: ارقام مختلف گوجه مثل ایدن، متین گلسار، هرمز، فلات، الیسا و تماته کاشته ام که تا آخر اردیبهشت مشغول برداشت هستیم.
او میگوید: به علت گرانی محصول، کشاورزان امسال گوجه بیشتری کاشته اند، اما از دو هفته دیگر قیمت آن پایین می آید.
رسولی کارشناس جهاد کشاورزی که ما را همراهی می کند می گوید: امسال دوازده هزار هکتار مزرعه گوجه داریم و حدود 400هزار تُن برداشت می کنیم.
مرکز جذب نیروی کار و اشتغال
شغل بیشتر مردم جنوب کرمان کشاورزی است یا مشاغل وابسته به کشاورزی مثل: فرآوری، بسته بندی و حمل و نقل محصولات و خلاصه همه پای کار هستند.
در طول سال اینجا پذیرای بسیاری از کارگرانی است که برای کاشت و برداشت محصول به اینجا میآیند و از درآمد حاصل از این مشارکت ارتزاق می کنند.
کامیون هایی که در صف ایستاده اند نشان از حجم بالای کار در این روزها دارد.
خانم محرابی که امسال توت فرنگی و خیار کاشته است می گوید: به علت تازه خوری فرصت چندانی برای نگهداری محصول نداریم و بلافاصله باید بارگیری شود.
بیشتر محصول توت فرنگی او به مصرف کارخانجات داخلی می رسد و البته بخشی هم صادر می شود.
او میگوید: تمام محصول گلخانه های خیار برای صادرات کاشته شده و به کشورهای آذربایجان و قطر می رود.
در مجاورت این گلخانه ها مزارع وسیع و دلنواز کلم بروکلی و پیاز هم خودنمایی میکند. کشاورزان اینجا بیکار نمی شوند، زمانی که برداشت این دوره تمام شد، بلافاصله محصول دیگری می کارند.
کشاورزان می گویند: این سرزمین چهار فصل زمینش برای ما درآمد دارد و البته برای افراد بسیاری هم که برای کارمی آیند درآمدزایی دارد.
آقای جلالی مدیر جهاد کشاوزی شهرستان از کشت صدهزار تُنی پیاز در جنوب خبر می دهد و اینکه امسال سطح زیر کشت، پانزده درصد افزایش داشته است.
انواع سبزی و مرکبات
درکنار محصولات جالیزی و گلخانهای انواع سبزیجات و مرکبات هم به صورت انبوه در اینجا برداشت می شود.
سبزیجات تولیدی، جدا از تامین استانهای کشور، بخشی به کشورهای حوزه خلیج فارس صادر می شود.
دومین قطب تولید مرکبات کشور این روزها سهم بزرگی هم در تامین سبد میوه مردم دارد.
آقای سالاری معاون جهاد کشاورزی جنوب کرمان می گوید: ذخیره پرتقال شب عید و دیگر مرکبات را آغاز کرده ایم تا مردم در ایام عید دچار مشکل نشوند.
او یادآورمی شود: در جنوب استان هشتاد و پنج گونه انواع محصولات زراعی و باغی تولید می شود که از این تعداد سالانه چهار و نیم میلیون تُن انواع محصولات برداشت می شود و به صورت میانگین، سهم سرانه مصرف هر ایرانی حدود پنجاه و سه کیلوگرم ازاین محصولات است.
سالاری اضافه میکند، در تولید محصولاتی نظیر خیار سبز، پیاز، سیب زمینی، گیاهان دارویی، خرما و محصولات گلخانه ای، جنوب استان کرمان رتبه اول کشور را دارد.
کشت نشایی در گلخانه ها
کشت گلخانهای، نماد عبورِ از کشاورزی سنتی به سمت کشتِ علمی است که صرفه جویی و بهینه سازی مصرف آب، اشتغال زایی، استفاده از حداقل زمین برای تولید، افزایش تولید و قابلیت کنترل آفات از مزایای این نوع کشت است، این را آقای سعیدی کارشناس جهاد کشاورزی میگوید و تاکید میکند: ترویج کشت نشایی و کاشت در اراضی با بافت سبک، زودرسی محصول را به همراه دارد؛ همچنین تنظیم برنامه کشت مطابق نیاز بازار از دیگر محاسن کشت گلخانه ای است.
چالش های پیش رو
لازمه سوددهی ثمردهی انواع محصول و فراوانی آنها در جنوب کرمان، پیدا کردن بازارهای ثابت و البته حمل و نقل سریع و مطمئن است.
اما آنچه حقیقت اوضاع است، ضربه ی نبود سیستم حمل و نقل ریلی و هوایی به تولید مازاد منطقه است.
آقای صابری، تولیدکننده ای که ۱۵ساله به کارصادرات مشغول است میگوید:در جیرفت فرودگاه داریم اما هیچ نقش آفرینی در صادرات ندارد و هرچه تلاش کردهایم به جایی نرسیده ایم.
او از نبود حمل و نقل ریلی هم گلایهمند است و میگوید: اگر این سامانه راه اندازی شود بخش زیادی از تولید را می توانیم به بازارهای خارجی برسانیم که هم هزینه کمتری دارد و هم اینکه محصول سالم تر به دست مصرف کننده می رسد.
چالش دیگری که کشاورزان مطرح می کنند بسته بندی و برندسازی است.
عسکری از تولیدکنندگان بزرگ کشاورزی به سامانه های مجهز امروز دنیا در صنعت کشاورزی اشاره می کند و اینکه در تمام دنیا تولید از بستهبندی، فروش، بازاریابی و حمل و نقل جداست و در کنار تولید باید اول بخشهای دیگر به اندازه کافی رشد کرده باشند تا ما بتوانیم خدمات لازم را در اختیار آنها قرار دهیم، که هنوز پس از سالها ما درگیر الفبای کشاورزی هستیم.
اما غیرفعال بودن تعاونیها در این بخش نیز چالش دیگری است که به گفته کشاورزان هنوز "اندر خم یک کوچه ی آن" به سر می برند.
آقای مظفری می گوید: اگر چه رشد و پیشرفت شرکتهای بزرگ و مادر در دنیا با همت و همیاری تعاونیها و مشارکت اعضا شکل گرفته، اما این مسئله در بخش کشاورزی ما بسیار ضعیف و غریب است.
آقای مظفری از اعضای یکی از همین تعاونیها است که می گوید: ده ساله که یک تعاونی برای فروش ایجاد کرده ایم اما دو مسئله مانع پیشرفت است، اول بی اعتمادی اعضا و دوم خرده مالکی است.
متاسفانه هر کشاورزی جنوب محصول خود را جداگانه و غیرمسئولانه به فروش می رساند و فقط به کسب درآمد می اندیشد، غافل از اینکه دود نپذیرفتن مسئولیت به چشم خود کشاورز می رود.
برخوری مدیرکل جهاد کشاورزی جنوب کرمان، ارزش تولیدات این منطقه را بیش از ۵۵۰هزار میلیارد ریال اعلام می کند که رقم چشمگیری است و گویا ظرفیت افزایش بیشتر آن نیز به راحتی وجود دارد.
اما نکته اینجاست که: این حجم درآمد در صنعت کشاورزی نمود و تاثیر چندانی نداشته است.
بدیهی است؛ کشاورزی امروز نیازمند تکمیل چرخه تولید از کاشت تا برداشت است تا هم اقتصاد مردم بهتر شود و هم رشد اقتصادی کشور را در پی داشته باشد.