پخش زنده
امروز: -
عملیات کربلای 5 به دلیل پیچیدگی و نیز ادوات زرهی بکار رفته در آن ، یکی از بزرگترین نبردهای زرهی تاریخ جنگ های کلاسیک جهان محسوب می شود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز آبادان،پس از تشیع پیکر مطهر سردار شهید سلیمانی در اهواز ، حدود 15 نفر از رزمندگان قدیمی با یکدیگر قرار گذاشتند و راهی زیارتگاه مشهد شهدای شلمچه شدند تا یادی کنند از عملیات با شکوه کربلای 5 .
آری رزمندگانی که حالا سنی از آنان گذشته بود به یاد همه رزمندگان و سرداران شهید این عملیات بزرگ ، از خاطرات تلخ و شیرین این عملیات عظیم سخن گفتند.
حاج رضا از این گفت که چقدر رزمندگان در این عملیات سختی کشیدند اما مقاومت کردند.
آقا نوذر نیز که در این عملیات از ناحیه پا مجروح شده بود گفت : اصلی ترین سلاح ما برای مقابله با دشمن ارپی جی 7 بود و ما می بایست با این موشک انفرادی که برد مستقیم آن فقط 300متر بود با تانکهای مجهز و پیشرفته ارتش بعث که توپ های آنان چندین کیلومتر دورتر را میزد مقابله میکردیم.
یکی دیگر از این رزمندگان قدیمی دفاع مقدس به نام آقا قاسم گفت: تعداد تانکها و ادوات زرهی ارتش بعث در این عملیات آنقدر زیاد بود که حتی تصور آن مشکل است و ما به معنی دقیق کلمه نبرد نفر با تانک داشتیم.
گفته های این رزمندگان قدیمی و گمنام که بنده را به جمع خود دعوت کرده بودند این سوال اساسی را در ذهنم بوجود آورد که کربلای 5 چه ویژگیهایی داشت و چرا این عملیات دو ماه طول کشید ؟
ویژگیهای عملیات کربلای 5
عملیات غرور آفرین کربلای پنج در 19 دی ماه سال1365 ، به فاصله كمي پس از كربلاي چهار در حالي اجرا شد كه عمليات كربلاي چهار به دليل لو رفتن اطلاعات، توفيق لازم را به دست نياورد، ولي رزمندگان ما توانستند به فاصله خيلي كم يعني حدود دو هفته ، نيروهاي خود را به محور شلمچه منتقل كنند و عمليات كربلاي پنج را در آن محور به دشمن تحميل نمايند.
مقایسه این عملیات بزرگ با برخی عملیاتهای بزرگ جنگهای کلاسیک جهان در جنگ جهانی دوم نشان داد که عملیات کربلای پنج را باید یکی از اعجازهای نظامی جهان دانست زیرا این عملیات دو ویژه گی بسیار مهم را به خود اختصاص داده است که در نوع خود در جهان بی نظیر است .
نخست اینکه ، عملیات کربلای پنج را باید یکی از پر تراکم ترین نبرد های زرهی جهان از منظر تعداد ادوات زرهی در آن دانست .
علت آنرا باید در تاکتیک نظامی که نیروهای ارتش بعث از آن استفاده کردند ، جستجو کرد یعنی " تاکتیک استفاده از نیروهای زرهی انبوه "در یک عملیات .
تاکتیک نظامی استفاده از نیروهای زرهی انبوه برای نخستین بار توسط تئوریسین های نظامی آلمان در جنگ جهانی دوم با موفقیت اجرا شد؛ این تاکتیک نظامی کارآمد و موفق سر لوحه کار ژنرالهای بعثی در حمله به ایران و نیز در دفاع از خطوط دفاعی خود قرار گرفت.
سرهنگ عقیلی از فرماندهان دوران دفاع مقدس در این زمینه گفت: خط دفاعی نیروهای بعثی در عملیات کربلای پنج پر تراکمترین خط دفاعی زرهی جهان بود زیرا عراق در طول عملیات کربلای پنج بیش از 5500 تانک و نفربر را برای مقابله با رزمندگان پر توان کشورمان بکار برد که در طول جنگهای کلاسیک جهان بی سابقه است .
جالب است بدانیم که تا پیش از این ، بزرگترین نبرد زرهی جهان در جنگ جهانی دوم در نبرد کورسک در روسیه بود که در آن المان و روسیه هر کدام 2500 تانک و نفربر را استفاده کردند که مجموعا پنج هزار تانک در این نبرد استفاده شد اما نیروهای بعثی به تنهایی در خطوط دفاعی در منطقه عملیاتی کربلای 5 ، از هشت لشکر و هفده تیپ زرهی و مکانیزه استفاده کردند که شمار تانکها و نفربر های انان را در این نبرد به 5500 دستگاه رساند که در تاریخ جنگهای کلاسیک جهان بی نظیر است .
این درحالی است که توان زرهی ایران در این عملیات در مقایسه با نیروهای زرهی ارتش حزب بعث ، در حد بسیار ناچیزی بود و نیروهای ایرانی فقط از توان نیروهای پیاده استفاده می کردند .
اعجاز عبور از موانع نفوذ ناپذير
دوم اینکه عملیات كربلاي پنج ، اعجاز عبور از موانع نفوذ ناپذير دشمن در شلمچه بود .
سرهنگ عساکره از فرماندهان حاضر در عملیات کربلای 5 گفت : دشمن با توجه به اهمیت منطقه ، زمین شرق بصره را مسلح به انواع موانع و استحکامات کرده بود و با رها کردن آب در منطقه ، انجام هرگونه عملیاتی را غیرممکن ساخته و فضای امنی را برای خود به وجود آورده بود تا بتواند حرکت هر نیروی مهاجم را پیش از دستیابی به خط اول خود سرکوب کند.
وی با بیان اینکه دشمن در منطقه عمومی شلمچه ، زمین را به شکل پنج ضلعی درآورد، که از استحکامات بسیار پیچیده ای برخوردار بود گفت: این استحکامات را باید پیچیده ترین خطوط دفاعی جهان دانست .که حتی تصور شکست آن نا ممکن می نمود . دشمن با بکارگیری پیچیده ترین تجربیات نظامی ِ شرق و غرب ، و با استقرار خود در منطقه ، حداکثر توان خود را جهت سد کردن پیشرویِ نیروهای اسلام بکار گرفت و آن منطقه را بعنوان یکی از بزرگترین دژهای تسخیر ناپذیر جهان ثبت کرد .
با مطالعه خطوط دفاعی ارتش آلمان و نیز متفقین در جنگ جهانی دوم در می یابیم که استحکامات ارتش حزب بعث در شلمچه یکی پیشرفته ترین استحکامات نظامی در تاریخ جنگهای کلاسیک در جهان است زیرا نیروهای بعثی با کمک کارشناسان نظامی غرب/ در منطقه عمومی کربلای پنج ، از هفت خط تدافعی تو در تو و مستحکم استفاده کرده بودند که در نوع خود یکی از بی نظیرترین خطوط دفاعی در جنگهای کلاسیک محسوب می شد و همین امر کارنفوذ به این خطوط را برای رزمندگان ما بسیار مشکل کرده بود .
استحکاماتی که رژیم عراق در این منطقه بر پا کرده بود به گمان آنان غیر قابل عبور تلقی می شد و حکام بغداد تبلیغات وسیعی را پس از احداث این تاسیسات براه انداخته بودند .
ناخدا یکم تکاور اسماعیل بنیادی هم در این زمینه گفت : دشمن بعثی علاوه بر همه موانع موجود اقدام به احداث خاکریزهای مثلثی و هلالی شکل و همچنین دیوارهای بتنی نمود، که با سیم های آرماتور ، اسکلت بندی و محکم شده بودند .
وی افزود: تلویزیون عراق در آن زمان با نشان دادن حضور گسترده نیروهای خود و مستشاران آمریکائی در منطقه ، قدرت خود را به رخ دنیا می کشید و می خواست با غیر قابل نفوذ نشان دادن آن ، روحیه رزمندگان اسلام را تضعیف کند .
همه کارشناسان شرق و غرب که از استحکامات حزب بعث در شلمچه بازدید کرده بودند خطوط دفاعی عراق در آن منطقه کاملا بی نقص و نفوذ ناپذیر می دانستند که این امر خود اعجاز پیروزی رزمندگان ارتش اسلام در شکستن خطوط دفاعی دشمن ، را اشکار می کند .
تقربیا همه رسانه های غربی مستقیم یا غیر مستقیم از پیروزیهای ایران در منطقه عمومی شلمچه در کربلای اظهار شگفتی کردند .
هفته نامه نيوز ويک در آن زمان نيز ضمن تاکيد بر پيروزي ايران در عمليات کربلاي پنج ، به شرايط پيروزي ايران بر حزب بعث اشاره و اعلام کرد : تهاجم ايراني ها در نزديکي بصره، حداقل يک چيز را در خصوص جنگ ايران و عراق تغيير داده و آن اين مساله است که براي اولين بار طي چند سال گذشته، اين احتمال را که يک طرف حقيقتاً بر ديگري پيروز شود، مطرح ساخته است.
عملیات کربلای پنج اوج خود نمایی نیروهای پر توان ارتش اسلام به جهانیان بود .به گونه ای که حتی بزرگترین کارشناسان نظامی جهان که سخاوتمندانه نظریات و دیدگاههای خودرا دراختیار ارتش حزب بعث قرار می دادند ، از ارایه راه حل برای مقابله ارتش حزب بعث با رزمندگان ایران در ماندند .
تلفات سنگین دشمن در عملیات کربلای 5
ناخدا بنیادی در این زمینه گفت: يكي از بزرگترين موفقيتهاي عمليات كربلاي پنج ، انهدام زياد نيروهاي دشمن بود . همچنین عبور از موانع نفوذ ناپذير دشمن در شرق بصره و حضور در حومه اين شهر به گونه اي اهميت يافت كه متعاقب اين عمليات موقعيت سياسي و نظامي عراق تضعيف شد .
رزمندگان صف شکن ارتش اسلام در این عملیات صدوپنجاه کیلومتر مربع را به تصرف خود درآوردند. همچنین فرو پاشی تجمع بی سابقه تانکها و انبوهی از موانع غیر قابل تصور در عملیات کربلای پنج سندی قطعی بر کسب بزرگترین افتخارت نظامی جهان توسط رزمندگان ایران است .
مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس آورده است که در عملیات غرور افرین کربلای پنج ، بیش از 122 تیپ زرهی ، مکانیزه و پیاده دشمن بین پنجاه تا صد درصد منهدم شدند .
تلفات دشمن در این عملیات سی هزار کشته و هفتاد هزار مجروح بود همچنین 870 تانک و مقادیر بسیاری ادوات دیگر منهدم و 230 تانک به غنیمت نیروهای ارتش اسلام در امد . در این عملیات نیز بیش از 2600 نفر از نیروهای دشمن اسیر شدند .
نتیجه دوماه مقاومت
حالا بهتر می توان دریافت که وقتی آن رزمندگان قدیمی در مشهد شهدای شلمچه از سختی های غیر قابل وصف عملیات کربلای 5 می گفتند منظورشان چه بود . بدون شک عملیات کربلای پنج نقطه عطفی در دوران دفاع مقدس بود. این عملیات به کارشناسان نظامی جهان نشان داد که با نیروی رزمی جدیدی در صحنه نظامی جهان مواجه شده اند که کارکردهای تاکتیکی آن با هیچیک از معیارهای جنگهای کلاسیک قابل تحلیل نیست . این نیروی نظامی جدید با تاکتیکهای نوین و غیر قابل پیش بینی خود قادر است هر نوع خط دفاعی پیش رفته و نفوذ ناپذیری را در هم شکند و عَلَم پیروزی را بر فراز آن به اهتزار در آورد .
رزمندگان قدیمی با خاطرات تلخ و شیرینشان یادمان شلمچه را وداع گفتند و در آخرین لحظه یکی از همین رزمندگان گفت یادتان نرود که همین شلمچه که در آن حضور داریم در عملیات کربلای 5 از دست دشمن بعثی آزاد شد.
نویسنده: شاپور زبردست