آیا تصمیم دیوان می تواند طرح دو دولت را احیاء کند؟
موضع دیوان کیفری بین المللی در باره اشغالگری رژیم صهیونیستی می تواند پیامدهای سیاسی برای این رژیم به همراه داشته باشد.

یک ارزیابی کلی از روند تحولات بعد از اظهارات یک هفته پیش فاتو( فاطمه )بن سودا FATOU BENSOUDA دادستان کل دیوان کیفری بین المللی مبنی بر احراز صلاحیت این دادگاه برای آغاز تحقیقات درباره جنایات رژیم صهیونیستی در سرزمین های اشغالی کرانه باختری و نوار غزه چند نکته را آشکار می کند.
نخست اینکه بررسی واکنش ها به این اظهارات حاکی از این است که طرف های فلسطینی اعم از تشکیلات خودگردان و حماس از این تصمیم استقبال اما طرف های صهیونیستی صرف نظر از رقابت های داخلی با یکدیگر در قبال آن موضع گیری و با آن مخالفت کردند و با وجود اینکه هجمه سنگینی را علیه دیوان کیفری به راه انداختند اما در عین حال نخواستند بیش از این بهانه بدست دیوان دهند و لذا نتانیاهو نشست برنامه ریزی شده خود با وزراء را برای بررسی الحاق دره اردن به فلسطین اشغالی لغو کرد.
اما نکته قابل تامل در این زمینه سکوت خیلی از کشورها بوده است که در ارزیابی نهایی می توان آن را به حساب حمایت از این اظهارات گذاشت که نوعی برد برای فلسطینی ها محسوب می شود. حتی در امریکا نیز به غیر از مایک پمپئو کسی علیه آن موضع نگرفت . شاید یکی از دلایل این امر پرونده قضایی است که ترامپ در داخل با آن مواجه است و نمی خواهد در سطح بین المللی بار خود را بیش از این سنگین تر کند.
دوم اینکه اگر تا پیش ازاظهارات دادستان کل دیوان کیفری بین المللی راستگرایان حاکم بر تل آویو هیچ مانعی پیش روی خود نمی دیدند و به پشتوانه راستگرایان حاکم بر کاخ سفید به رهبری ترامپ حریصانه در چارچوب آنچه که معامله قرن خوانده می شود به توسعه طلبی های جدید مشغول بودند و آن را برای خود فرصت می پنداشتند اما اکنون مشخص می شود که در واقع آنها ناخواسته برای خود مدرک جرم تهیه می کردند و لذا بخشی از مستندات دادستان دیوان کیفری بین المللی همان مواردی است که در چند سال اخیر نتانیاهو برای خود دستاورد تلقی می کرده و روی آنها تبلیغ می کرده است. از این رو امتیازاتی که دولت ترامپ در این مدت به دولت نتانیاهو داده می تواند بخشی از این جرایم تلقی شود.
و سوم اینکه اظهارات اخیر دادستان کل دیوان کیفری بین المللی می تواند آثار و تبعات سیاسی هم به همراه داشته باشد و به نوعی مسیری که راستگرایان حاکم بر تل آویو و کاخ سفید طی چند سال گذشته در فلسطین به طور نامتعارف طی کرده اند با چالش و بن بست مواجه کند. زیرا آغاز تحقیقات در باره جنایات رژیم صهیونیستی منوط به این است که در ابتدا محدوده جغرافیایی برای این تحقیقات مشخص شود و اگرچنانچه دیوان بخواهد در مسیر حقوقی گام بردارد ناچار است نوارغزه و کرانه باختری را مطابق قطعنامه های متعدد و مکرر سازمان ملل جزء اراضی اشغالی معرفی کند که می بایست سال ها پیش به اشغال آن پایان داده می شد و این اراضی برای تشکیل دولت فلسطینی در اختیار فلسطینی ها قرار می گرفت اما در طی چند سال گذشته راستگرایان حاکم بر تل آویو به رهبری نتانیاهو کوشیده اند طرح مورد نظر خود مبنی بر تشکیل یک دولت با دوملت یا همان تشکیل دولت خالص یهودی را جایگزین طرح تشکیل دو دولت کنند و بر همین اساس در صورتی که دیوان کیفری از مواضع خود عقب نشینی نکند پیگردی های آن می تواند روند تحولات را دوباره به مسیر طرح تشکیل دو دولت بازگرداند.
-----------------------------------
احمد کاظم زاده