تولید نیمی از داروهای آرامش بخش کشور در تویسرکان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز همدان ، دارو به عنوان یک کالای راهبردی به لحاظ اقتصادی پس از حوزه های نفت و پتروشیمی جزو صنایع سودآور جهان به شمار می آید.

در این بین ایالات متحده آمریکا با داشتن 13 شرکت بزرگ داروسازی در رتبه اول و ژاپن با 10 شرکت رتبه دوم را دارا هستند. تعداد زیاد شرکت های دارویی در دنیا نشان از اهمیت ویژه اقتصادی این بخش دارد.
این کالای مهم امروزه به عنوان یک اهرم تاثیر گذار نه تنها در حوزه سلامت و اقتصادی بلکه در حوزه سیاسی ، به عنوان یک اهرم فشار می تواند به شمار برود که نمونه بارز آنرا در مورد کشورمان می توانیم شاهد باشیم. رفتار چهل ساله کشورهای غربی با ایران و اعمال انواع تحریم ها که بیشتر وقت ها دارو را هم شامل می شده خود گواهی بر این مدعاست.اگرچه این کشورها همیشه در سیاست های اعلامی خود دارو و غذا را از شمول تحریم ها خارج کرده اند ولی سیاست های اعمالی آنها چیز دیگری بوده است.

ضرورت خودکفایی در تولید دارو
صنعت داروسازی ایران از اوایل دهه 30 هجری شمسی کار خود را آغاز کرده است که حاصل فعالیت های این بخش تا سال 1357 تامین 30 درصد داروی کشور آن هم تحت امتیاز شرکت های خارجی بوده است ، اما با انقلاب اسلامی در این صنعت تغییرات شگرفی صورت گرفت .
صنعت دارویی ایران در سال های اخیر رشد قابل ملاحظه ای داشته است به طوری که هم اکنون ایران جزو 5 کشور اول تولیدکننده دارو در قاره آسیاست . به گفته مسئولان وزارت بهداشت حدود 95 درصد از داروهای مورد نیاز کشور با استانداردهای پذیرفته شده ی جهانی در داخل تامین می شود.

 

جایگاه مناسب محصولات دارویی استان همدان در کشور
استان همدان با داشتن یک و نیم درصد از مساحت کشور بیشتر یک استان کشاورزی و گردشگری است تا صنعتی اما مسئولان این استان در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند به رونق صنعت دارویی آن هم کمک کنند.
استان همدان امروز توانسته با داشتن پژوهشگران برجسته و 3 کارخانه داروسازی گام هایی را برای تبدیل شدن به قطب دارویی غرب کشور بردارد.
یک کارشناس در امور دارویی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی ابن سینا می‌گوید :" محصولات دارویی تولید شده در استان همدان از نظر کیفیت دارویی در جایگاه خوبی در کشور قرار دارند."
آقای " اسدی‌منش"می‌افزاید :" همه شرکت‌های داروسازی کشور در حال حاضر دارای تجهیزات پیشرفته ای هستند و در میان این شرکت‌های تولید دارو در استان همدان نیز از جایگاه بالایی برخوردارند."
وی ادامه می دهد : "یقینا در ابتدای راه تولید شرکت‌ها و واحدهای تولیدی نقص‌هایی وجود داشت ، اما هم اکنون این کاستی‌ها تا حدودی برطرف و راه برای تولید هموارتر شده است."

تویسرکان قطب داروسازی غرب کشور
صنعت داروسازی استان همدان با وجود آنکه با نزدیک به دو دهه فعالیت ، عمر کوتاهی دارد اما تا امروز توانسته است در دو دهه گذشته نام این استان و شهرستان تویسرکان را بین داروساز‌های کشور برجسته کند.
"معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی ابن سینا" با بیان اینکه هم اکنون تویسرکان به عنوان قطب صنایع داروسازی غرب کشور به شمار می آید می گوید:" استان همدان یکی از استان های صاحب نام در حوزه داروسازی است."
آقای "خدادادی" با اشاره به اینکه 3 واحد تولیدی در شهرستان تویسرکان فعالیت دارند می افزاید :" یک واحد تولیدی هم در شهرک بوعلی همدان در حال ساخت است."

 

وی با بیان اینکه کارخانه "فاران شیمی" در تویسرکان مواد اولیه دارویی را برای سایر کارخانه هایی دارویی کشور تولید می کند می گوید:" همواره سعی کرده ایم با پرداخت تسهیلات، روان سازی پیچ و خم های اداری و انعطاف پذیری در بخش مقررات، سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری در این حوزه ترغیب کنیم."
این مقام مسئول با اشاره به اینکه سرمایه گذاری بالایی در حوزه دارو نیاز است ادامه می دهد :"هم اکنون در حال رایزنی با یک سرمایه گذار برای ساخت کارخانه دیگری در تویسرکان هستیم."

فعالیت 3 کارخانه داروسازی در تویسرکان
شهرستان تویسرکان با دارا بودن 3 کارخانه داروسازی 50 درصد داروهای آرامش بخش کشور را تولید می کند، که در این راستا 120 میلیون انواع کپسول، شربت و قرص در سال در این کارخانه ها تولید و به بازار عرضه می شود.

فرماندار تویسرکان می گوید:" در این شهرستان 3 کارخانه داروسازی "فاران شیمی" ، "هگمتان دارو" و "تدبیردارو " فعالیت می کنند که این شهرستان قصد دارد به یک قطب اثر گذار در حوزه دارو در کشور تبدیل شود."
آقای" حسینی" ادامه می دهد:" ایجاد فرصت های شغلی، تقویت و حمایت از سرمایه گذاران بخش خصوصی موجب شده تا هم اکنون این سه شرکت دارویی در کنار یکدیگر موفقیت هایی را رقم بزنند."

ظرفیت بالای تویسرکان در زمینه داروسازی
نماینده مردم تویسرکان درخانه ملت نیز با بیان اینکه این شهرستان ظرفیت های بسیاری در حوزه تولید دارو دارد، می گوید:" می توان با حمایت همه جانبه از این شرکت های دارویی مسیر رونق اقتصادی را ترسیم کرد."

 

آقای "مفتح" با اشاره به اینکه تویسرکان تنها تولید کننده محصول "بوپرنورفین" کشور است، ادامه می دهد:" کارخانه داروسازی فاران شیمی در برخی تولیدات دارویی آرامش بخش حتی تا 80 درصد نیاز کشور را نیز تامین می کند."
آقای " خدادادی"، "مدیرعامل شرکت هگمتان داروی غرب "هم با بیان اینکه از اوایل دهه 80 شمسی شرکت‌های داروسازی استان در تویسرکان آغاز به کار کردند می گوید:"این شرکت‌ها همه انواع داروهای انسانی شامل قرص و کپسول ، شربت‌های خوراکی و انواع سوسپانسیون‌ها را تولید می‌کنند."

ایجاد فضایی مناسب برای اشتغال جوانان
به گفته مسئولان و مدیران مجموعه‌های تولید‌کننده دارو در استان همدان ، این مجموعه های دارویی تاکنون توانسته‌اند برای تعداد قابل قبولی از فارغ التحصیلان و فرهیختگان جامعه اشتغال ایجاد کنند. به گفته آقای "مومیوند" ، "فرماندار تویسرکان" سه کارخانه داروسازی در شهرستان تویسرکان برای 523 نفرمستقیم و بیش از هزار نفر غیر مستقیم اشتغالزایی ایجاد کرده اند که با اجرا شدن فازهای توسعه این کارخانه ها میزان اشتغال بالاتر هم می رود.
"مجید سبزواری" فارغ‌التحصیل رشته شیمی، با اشاره به شرایط کاری این رشته در استان همدان می‌گوید:" در گذشته ایجاد اشتغال برای فارغ‌التحصیلان رشته های مرتبط با داروسازی در استان بسیار دشوار بود، زیرا نبود صنعت داروسازی در همدان بسیاری از افراد را وادار به مهاجرت می‌کرد، اما اکنون فضایی ایجاد شده تا ما در استان خودمان مشغول به کار شویم."

قطب برتر "متادون" وتنها تولید کننده "بوپرنورفرین"
پیشرفت های مختلف در زمینه دارو سازی درمنطقه تویسرکان موجب شده تا طی این سال ها در زمینه تولید برخی داروها ازجمله "بوپرنورفرین" و "متادون" حرفهای بسیاری برای گفتن داشته باشد و علاوه بر تامین نیازهای دارویی داخلی کشور گوشه چشمی نیز به بازارهای صادراتی داشته باشد.
آقای " پیر صالحی"، "مدیرکل سابق نظارت و ارزیابی دارو و مواد مخدر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه پیشرفت در زمینه تولیدات دارویی در کشور سبب شده تا هم اکنون 97 درصد داروی مورد نیاز با کیفیت بالا در کشور تولید شود می گوید :"این موضوع موجب شده تا درحال حاضر در این زمینه استان همدان در زمره 3 شرکت تولیدکننده محلول های خوراکی داروی "متادون" و "آپیوم" کشور قرار گیرد."

"فاران شیمی" جزو تعاونی های برتر کشور
مدیر کارخانه "فاران شیمی" با اعلام اینکه این کارخانه جزو 10 تعاونی برتر کشور در زمینه محصولات دانش بنیان است می گوید:" هدف از احداث این کارخانه تولید محصولات با کیفیت با استانداردهای بین المللی است که قرار است این محصولات به کشورهای مختلف دنیا از جمله روسیه، کانادا و هند هم صادر شود."

 

آقای "کیانی" با بیان اینکه موفقیت های اخیر در زمینه تولید دارو در کارخانه های داروسازی تویسرکان سبب شده درحال حاضر تنها تولید کننده محصول "بوپرنورفین" درکشور باشیم ، می افزاید:" هم اکنون این شرکت سالانه حدود 20 میلیارد تومان دارو به خارج از کشور صادر می کند."

طرح های توسعه کارخانجات داروسازی
چندی پیش "مدیرعامل بانک صنعت و معدن" در سفر به استان همدان از توانمندیهای دارویی تویسرکان بازدید کرد .آقای "مهری" در بازدیدهایی که از این کارخانه ها داشت به توانمندیهای این کارخانه ها پی برد و مجاب شد تا به این کارخانه ها تسهیلات ارائه دهد.
در این سفر مقرر شد مبلغ 5 میلیارد تومان تسهیلات سرمایه در گردش در اختیار کارخانه "فاران شیمی" و 2 میلیارد تومان هم برای "هگمتان دارو" در زمینه طرح توسعه این واحدها قرار گیرد.
آقای حسینی ، فرماندار تویسرکان می گوید :" با اختصاص این اعتبارات به این کارخانه ها برای بیش از 40 نفر اشتغالزایی ایجاد می شود و تولیدات این کارخانه ها 50 درصد افزایش خواهد یافت."
به دنبال تشدید تحریم‌ها فشارهای مضاعفی بر بدنه اقتصاد کشور وارد شده است. صنعت نوپای داروی استان همدان نیز در همین زمینه با مشکلات گوناگونی روبه‌رو شده است اما فعالان صنعت داروسازی معتقدند اگر مسئولان از این صنعت حمایت کنند، می‌توانیم شاهد توسعه صنعت داروسازی با هدف تولید دارو و رفع کمبودها باشیم.

رعایت نشدن قوانین بین‌المللی تولید دارو
یکی از مشکلاتی که در کشور در زمینه تولید داروها وجود دارد ، تولید بی کیفیت و غیر استاندارد داروهاست.که همین امر موجب غیر رقابتی شدن محصولات تولیدی با مشابه خارجی می شود.

" مدیرعامل شرکت هگمتان داروی غرب " با اشاره به مشکلات صنعت دارو می گوید : " یکی از معضلاتی که در صنعت داروی ایران به‌خصوص در زمینه صادرات وجود دارد، رعایت نشدن قوانین بین‌المللی تولید دارو است، در نتیجه بسیاری از شرکت‌ها قادر به صادرات داروهای تولیدی خود نیستند ."
آقای "خدادادی" با اشاره به استاندارد سازی محصولات تولیدی در تویسرکان می افزاید:" شرکت‌های داروسازی تویسرکان با توجه به رعایت همه استانداردهای بین‌المللی قادرند همه داروهایی را که تحت لیسانس کشورهای خارجی هستند را نیز تولید کنند."

مشکل تامین ارز برای مواد اولیه
بالا رفتن قیمت ارز در ماههای گذشته مشکلات زیادی را برای تولید کنندگان ایجاد کرده است. شرکت های داروسازی هم از این قاعده مستثنی نیستند.
یکی از کارشناسان صنایع تولید داروی استان در مورد مشکل تامین ارز می گوید :" یکی از مشکلاتی که تولیدکنندگان دارند این است که برای واردات مواد اولیه تولید دارو باید از بانک عامل ارز تهیه کنند ، و ما برای تهیه مواد اولیه بسته‌بندی موظفیم از طریق سامانه نیما ارز تهیه کنیم که قیمت بالای ارز نیمایی موجب شده تولیدکنندگان دارو با مشکل مواجه شوند."
آقای"محمدی "می‌افزاید:" مواد اولیه همواره به صورت اعتباری خریداری می‌شود و نامشخص بودن نرخ ارز ، تولیدکنندگان را دچار مشکل می کند."
آقای "کیانی"، مدیر کارخانه "فاران شیمی" نیز می گوید:" بازنگری در نحوه تخصیص ارز دولتی، مشکلات واردات مواد اولیه دارو، مطالبات فعالان صنعت دارو از مراکز دولتی و بیمه‌ها و بروکراسی‌های اداری مهم‌ترین چالش‎هایی است که این صنعت در حال حاضر با آن مواجه است که رفع آنان کمک بسزایی به توسعه این صنعت می کند."

لزوم حل برخی مشکلات در سطح ملی
برخی از مشکلات صنایع دارویی در داخل استان قابل حل است و برخی در سطح ملی باید حل شود.
معاون صنایع کوچک شرکت شهرک های صنعتی استان همدان با بیان اینکه عمده مشکلات صنایع دارویی در زمینه تامین مواد اولیه و مالی است می گوید:" مشکلات این واحدها در ستاد تسهیل استان بررسی شده است اما حل این مشکلات از عهده شرکت شهرک ها خارج است و باید در سطح کشور بررسی و حل شود."
آقای "قربانی" ادامه می دهد:" این شرکت در راستای توسعه اشتغال، کمک به رونق تولید و خودکفایی کشور از کارخانه های داروسازی حمایت هایی در قالب مشوق های عمومی و خاص همچون واگذاری زمین به صورت نقد و اقساط و معافیت های مالیاتی انجام می دهد."
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان همدان نیز با تاکید بر اینکه استان همدان ظرفیت خوبی در زمینه داروسازی دارد می گوید:" وجود صنایع مختلف ،پژوهشگران و داروسازان با ذوقی که در استان فعالیت می کنند خود گواه توانایی استان در این زمینه است."
آقای"متین" با بیان اینکه این سازمان از صنعت تولید دارو در استان حمایت می کند ادامه می دهد:" این بخش ارزآوری خوبی برای استان به همراه دارد."
وی با اشاره به اینکه تلاش شده است بروکراسی های اداری در راستای اخذ مجوزهای لازم کاهش یابد می گوید:" استان همدان توانایی لازم برای تبدیل شدن به قطب صنعتی دارویی را دارد."

 

کلام آخر
استان همدان ظرفیت زیادی در زمینه داروهای گیاهی ( با داشتن باغ گیاهان دارویی بوعلی‌سینا" و پرورش 250 گونه از 48 خانواده گیاهان بومی و غیربومی از مناطق مختلف در این باغ ) و داروهای شیمیایی دارد که با بهره گیری از این ظرفیت ها می توان توسعه و اشتغال خوبی را برای استان ایجاد کرد. حمایت های بیشتر از این صنایع همچون کاهش بروکراسی های اداری ، پرداخت تسهیلات و مشوق های مختلف و همواره کردن راه صادرات می تواند به توسعه این صنعت کمک کند.با توجه به تحریم هایی که بر صنعت نفت صورت گرفته ، صادرات محصولاتی همچون دارو می تواند قدم کوچکی در راستای خروج از صادرات تک محصولی کشور باشد.