جشن سالگرد برای مرگ مغزی!

نکته قابل تامل دیگر اینکه انگلیس در حالی میزبانی این نشست را برعهده دارد که با خروج از اتحادیه اروپا علاوه بر این اتحادیه شوک بزرگی به این سازمان وارد کرد و این البته نشان می دهد که این کشور علی رغم خروج از اتحادیه اروپا حفظ و تقویت ناتو را همچنان به نفع خود می داند و در واقع با برگزاری مراسم به اصطلاح جشن هفتاد سالگی ناتو کوشیده است بر اختلافات و شکاف های داخلی در ناتو سرپوش بگذارد و به نوعی آن را مدیریت کند. در این میان نکته جالب این است که حتی مقامات حزب محافظه کار انگلیس که در مقایسه با دیگر کشورهای اروپایی روابط به نسبت بهتری با راستگرایان حاکم بر دولت ترامپ داشتند حاضر به دیدار با ترامپ در جریان نشست ناتو نیستند و از تاثیر منفی این دیدار بر تضعیف موقعیت خود در انتخابات حساس و سرنوشت ساز پیش رو نگران هستند.
بعد از فروپاشی نظام دوقطبی و از بین رفتن تهدید شوروی و خطر کمونیسم ناتو ماهیت وجودی خود را از دست داد و به نوعی با بحران هویت مواجه شد. بعد از آن تلاش های زیادی بعمل آمد تا با بازتعریف اهداف و ماموریت های ناتو  بستر لازم برای بقاء و ادامه حیات این سازمان فراهم شود اما به نظر می رسد این تلاش ها چندان کارساز نبوده است و با گذشت زمان نه تنها بین اروپا و امریکا بلکه حتی در داخل اروپا نیز اختلاف نظرهای جدی بین کشورهای اروپایی از جمله فرانسه و آلمان ایجاد شده است و فرانسه همچنانکه از اظهارات مکرون بر می آید در ادامه سیاست سنتی خود در پی اتخاذ رویکردهای امنیتی مستقلانه از امریکا  و معتقد است که با توجه به تحولات ساختاری در نظام بین الملل و خود اتحادیه اروپا چاره ای جز این وجود ندارد اما به نظر می رسد آلمان شرایط کنونی را گذرا می داند و معتقد است با صبر استراتژیک می توان بر چالش های موجود فائق آمد. 
به عبارت روشن تر آلمان بر مدیریت تحولات تاکید دارد تا اتخاذ یک رویکرد جدید در ناتو . در این میان امریکا نه تنها بر اختلافات در درون اتحادیه اروپا دامن می زند که به نوعی بر ناتو نیزسایه می افکند بلکه می کوشد افسار ناتو را کماکان در دست خود حفظ کند بدون اینکه هزینه های قبلی را بپردازد.
از این رو در ورای ژست به ظاهر دوستانه ای که تلاش می شود در نشست لندن گرفته شود شکاف ها و اختلاف های داخلی در درون ناتو چه میان دو سوی آتلانتیک و چه در داخل اروپا میان شرق و غرب و حتی در داخل جناح غرب میان عناصر کلیدی آن همچون فرانسه، انگلیس و آلمان هویدا و آشکار است و آنچه مکرون از آن به مرگ مغزی تعبیر کرد با واقعیت های میدانی همخوانی دارد و در چنین وضعیتی چشم انداز ناتو حتی اتحادیه اروپا به سرنوشت انتخاباتی بستگی دارد که در این کشورها بتدریج برگزار خواهد شد و در صورتی که برای مثال در  انتخابات انگلیس حزب کارگر برنده شود و یا در انتخابات سال آینده امریکا، دموکرات ها برنده شوند تا حدودی می توان به حفظ و تقویت انسجام داخلی در ناتو و اتحادیه اروپا امیدوار شد و در غیر اینصورت روند جاری واگرایی کماکان ادامه خواهد یافت.

..................................
احمد کاظم زاده