تحلیل گر ترکیهای
نگاه آمریکا به ترکیه نگاه فرمانده به فرمانبر است
نگاه آمریکا به ترکیه نگاه فرمانده به فرمانبر است، زیرا منافع ترکیه در آن نادیده گرفته میشود
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما به نقل از خبرگزاری آناتولی، به گفته یک تحلیل گر ترکیهای، آمریکا به روابط دوجانبه با ترکیه به دید نامتقارن نگاه میکند و این نوع دیدگاه آمریکا درقبال ترکیه باید تغییر پیدا کند.
روابط نامتقارن، روابط فرمانده و فرمانبر است و منافع ترکیه در آن نادیده گرفته میشود. این نوع روابط چه در چارجوب مشارکت راهبردی و چه در چارچوب ناتو قابل قبول نیست و نمیتوان آنرا بر ترکیه تحمیل کرد.
برهان الدین دوران مدیر هماهنگی وقف (مرکز) تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی SETAV وابسته به نهاد ریاست جمهوری ترکیه گفت: ترکیه با توافق آمریکا و روسیه در شمال سوریه عملیات سپر فرات، شاخه زیتون و چشمه صلح را اجرا کرد. هدف ترکیه از این عملیات مبارزه با گروههای تروریستی داعش و ”یگانهای مدافع خلق و پ ک ک YPG/PKK“ است. بنا به گزارش پنتاگون، ترکیه از طرح عقب نشینی آمریکا از شمال سوریه استفاده کرد و عملیات خود را اجرا کرد.
برهان الدین دوران گفت: گزارش پنتاگون به نوعی واکنش به سخنان ترامپ درباره عقب نشینی نیروهای آمریکایی از شمال سوریه تحت فشار ترکیه است. زیرا عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه طرح پخته شده پنتاگون را نقش بر آب کرد. باراک اوباما رئیس جمهور سابق آمریکا اجرا کننده سیاست بهره برداری از یک گروه تروریستی ”یگانهای مدافع خلق و پ ک ک YPG/PKK“ علیه یک گروه تروریستی دیگر (داعش) در منطقه بود و به شدت خسارت و تلفات وارد کرد. ترامپ نیز وارث سیاست اوباما بود. اما ترامپ گفته بود من با دولتها همکاری میکنم نه با گروههای غیر دولتی. اما فرماندهی نیروهای مرکزی آمریکا سنتکام، حمایت از ”یگانهای مدافع خلق و پ ک ک “ را به ترامپ تحمیل کرد. حتی کار به جایی رسید که گفتند آیا ما روابط تاکتیکی با یگانهای مدافع خلق را به روابط راهبردی تبدیل کرده ایم و یا میتوانیم یگانهای مدافع خلق و پ ک ک را علیه ایران نیز بکار بگیریم؟ و آیا این روند به نفع آمریکاست؟
ترکیه در شمال سوریه با عملیات سپر فرات، شاخه زیتون و چشمه صلح کریدور تروریسم را از بین برد و نقشه پنتاگون را نیز خنثی کرد.
برهان الدین دوران افزود: پنتاگون با انتشارگزارشی نارضایتی و ناراحتی خود را به علت خنثی شدن نقشه اش در شمال سوریه وگشوده شدن میدان عمل برای رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه توسط ترامپ نشان داد و برای توجیه عملکرد خود داعش را به عنوان ابزار به کار گرفت.
مبارزه با داعش با استفاده از یگانهای مدافع خلق، داعش را نابود نمیکند. داعش هنوز یک منبع تهدید محسوب میشود. برخلاف گزارش پنتاگون، عملیات ترکیه، زیرساختهای داعش را در منطقه نابود خواهد کرد. داعش محصول زندانهای عراق بعد از اشغال عراق در سال ۲۰۰۳ میلادی توسط آمریکاست. داعش تحت کنترل آمریکا در عراق به وجود آمد. میتوان گفت: در مناطق تحت کنترل یگانهای مدافع خلق نیز داعشهای مختلفی بوجود خواهد آمد.
مدیر هماهنگی وقف (مرکز) تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ترکیه افزود: ترکیه در نهم و ۲۲ اکتبر درباره شمال سوریه با آمریکا و روسیه به توافق دست یافت و عملیات چشمه صلح را آغاز کرد. این عملیات موازنه قوا را در سوریه برهم زد. پنتاگون نیز در گزارش خود همین مسئله را درج کرده است. در گزارش پنتاگون بطور ضمنی آمده است بعد از تهدیدات داعش، اداره امور در سوریه از تحت کنترل ما هم خارج شد.
ترکیه با توافق آمریکا و روسیه، اولین مرحله مبارزه با یگانهای مدافع خلق و پ ک ک را به پایان رساند. اما روند مبارزه هنوز به پایان نرسیده است. در منطقه عملیات چشمه صلح متشکل از راس العین و تل ابیض تا عرض ۳۲ کیلومتر، یگانهای مدافع خلق و پ ک ک در این منطقه پاکسازی شدند. اما آمریکا و روسیه باید در شمال شرق فرات سوریه، مناطق مرزی مشترک با ترکیه به طول ۴۴ کیلو متر و عرض ۳۲ کیلو متر را از یگانهای مدافع خلق و پ ک ک پاکسازی کنند.
آمریکا نیت پاکسازی یگانهای مدافع خلق و پ ک ک را در سر ندارد و واگذاری منابع نفت سوریه در شرق این کشوربه بهانه حفظ منابع نفتی به یگانهای مدافع خلق از لحاظ حقوق بین المللی هم جرم است. حمایت آمریکا از گروه تروریستی یگانهای مدافع خلق ادامه دارد. زیرا هم به معنی نقض حاکمیت دولت سوریه و هم به معنی حمایت از تروریسم است.
برهان الدین دوران اظهار داشت: روسیه میگوید؛ طبق توافقات با ترکیه، یگانهای مدافع خلق از منطقه خارج خواهند شد. اما ترکیه برای اجرای توافقنامه باید در میدان عمل هم روسیه و هم آمریکا را تحت فشار بگذارد. ترکیه آماده گفتگو برای حل این مسائل است. اما برای مبارزه با گروههای تروریستی که تهدید اصلی محسوب میشوند، از اجرای عملیات نظامی خودداری نخواهد کرد. ترکیه میخواهد که توافقنامه با آمریکا و روسیه بطور کامل اجراء شود. اما اگر لازم باشد ترکیه در مناطق تحت کنترل آمریکا و روسیه نیز عملیات نظامی خود را آغاز خواهد کرد.
ترکیه برای تامین و حفظ منافع ملی خود در روابط دوجانبه با آمریکا و روسیه، موازنه قوا ایجاد کرده است. در روابط ترکیه با دو کشور”دیپلماسی رهبری“ پیشتاز بوده است. مذاکرات رجب طیب اردوغان با روسای جمهور آمریکا و روسیه نتیجه بخش بود و راه ترکیه را برای عملیات سه گانه در شمال سوریه با هدف مبارزه با یگانهای مدافع خلق گشود.
آمریکا از روند همکاری ترکیه با روسیه در بخش توریسم، تجارت، انرژی، سامانه پدافند موشکی اس ۴۰۰ و نیزهمکاری در بخش صنایع دفاعی ناخشنود است. البته آمریکا اکنون این مسائل را مطرح نمیکند. اما در آینده درباره احداث خط لوله گاز طبیعی ”ترک استریم“ و احداث نیروگاه هستهای در ترکیه توسط روسیه واستقرار سامانه پدافند موشکی اس ۴۰۰ اقداماتی آغاز خواهد کرد. هنگام سفر اردوغان به آمریکا در ۱۳ نوامبر بین روابط دو کشور روند بهبودی حاصل شد. ادعای طرح نسل کشی ارامنه در سنای آمریکا تعلیق و تحریمها علیه ترکیه متوقف شد. اما اختلاف بر سر سامانه پدافند موشکی اس ۴۰۰ حل نشده است.
برهان الدین دوران افزود: ماهیت پیمانها واتحادها بین کشورها و روابط بین دولتها در جهان تغییر یافته است. نوع بینش و درک تهدید از نظر ناتو و سایر کشورها نیز مانند دوران گذشته نیست. مفهوم مبارزه با تروریسم نیزتا حدودی تاثیر خود را از دست داده است. چنانکه ترامپ درباره تامین مالی ناتو توسط کشورهای عضو متمرکز شده است. اما مکرون رئیس جمهور فرانسه تلاش میکند که سازمان دفاعی اروپا را تشکیل دهد.
آمریکا به روابط دوجانبه با ترکیه از دید آسیمتریک نگاه میکند و این نوع دیدگاه آمریکا درقبال ترکیه باید تغییر پیدا کند. روابط نامتقارن، روابط فرمانده و فرمانبر است و منافع ترکیه نادیده گرفته میشود. این نوع روابط چه در چارجوب مشارکت استراتژیک و چه در چارچوب ناتو قابل قبول نیست و نمیتوان آنرا بر ترکیه تحمیل کرد.
روسیه نیز معتقد است که با ترکیه در سوریه همکاری بسیار نزدیکی دارد. اما نمیتواند با بهره برداری از ترکیه در ناتو شکاف ایجاد کند. ترکیه نمیتواند بر سر دوراهی و دوگانگی باقی بماند بلکه از قدرت ایجاد راه حل جایگزین برخوردار است.