به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما؛ حجت الاسلام و المسلمین سید ابراهیم رئیسی در نشست هم اندیشی نخبگان و فعالین حوزه آسیبهای اجتماعی تصریح کرد: اصل آسیبهای اجتماعی واقعیت انکارناپذیر است و دور از هرگونه سیاه نمایی باید واقعیات را دید و واقع نگر بود، در این قضیه خوش بینی و بدبینی و افراط و تفریط نباید داشت باید واقعیات را دید و آسیب شناسانه عمل کرد، ما سخن از بحران نداریم بلکه سخن از یک آسیب داریم.
* زندان باید محل بازاجتماعی کردن و بازسازی افراد باشدرئیس دستگاه قضا ادامه داد: حتی کسی که آسیب او تبدیل به جرم میشود و ناگزیر باید در دادگاه محاکمه و به عنوان مجرم در زندان نگهداری شود، از این به بعد به عنوان یک آسیب دیده اجتماعی با او برخورد میشود، باز اجتماعی کردن این فرد مهم است، از این رو نگاه ما در این حوزه نگاه کاملا اسلامی و ترمیمی خواهد بود، زندان محل بازاجتماعی کردن و بازسازی کردن افراد است و زندانهای ما باید اینگونه باشد.
اقای رئیسی خاطرنشان کرد: در یک بحث آکادمیک و علمی باید علل وجودی آسیبهای اجتماعی مورد بررسی قرار گیرد، فقر، بیکاری، مسائل اخلاقی و دوری از معنویت و اخلاق باید مورد توجه قرار گیرد. همچنین علل تشدید آسیبهای اجتماعی که ممکن است مدیریت نکردن فضای مجازی، ناهنجاریهای موجود، مسئولیت ناپذیری و قانون گریزی باید در جایگاه خود توسط جامعه شناسان، دانشمندان علوم اجتماعی مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد و حتما مفید خواهد بود.
* پایان نامههای دانشگاهی به حوزه عمل بیایندرئیس دستگاه قضا افزود: پایان نامههای کارشناسی ارشد و دکتری اینگونه نباشد که فقط کتابخانهای باشد و در بایگانی دانشگاه نگهداری شود، این پایان نامهها باید به حوزه عمل بیایند و به دست مجریان و کسانی که نیازمند آن هستند برسد.
حجت الاسلام و المسلمین رئیسی گفت: هیچ دستگاهی را در کشور نمیشناسم مگر اینکه وظیفه پیشگیری از وقوع جرم و آسیب را در جامعه عهده دار باشد.
وی در بیان مصداقی افزود: اگر دستگاههای اقتصادی، تصمیم سازی و تصمیم گیری درستی در حوزه مسائل اقتصادی نداشته باشند به میلیونها چک بلامحل تبدیل میشود که یک بخش آن به دستگاه قضایی وارد و بخشی دیگر به بحران اجتماعی، اقتصادی و مشکل در بازار تبدیل میشود.
*همه سیاستگذاریها و اقدامات با نگاه کاهش ناهنجاریهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی در جامعه باشداقای رئیسی با اشاره به دستگاههایی که نقش فرهنگ سازی و الگوسازی را در جامعه برعهده دارند، به اهمیت بحث تربیت اشاره کرد و بیان داشت: آموزش و پرورش، صدا و سیما و دستگاههای فرهنگ ساز و تبلیغی از جمله نهادهای موثر در این حوزه هستند دستگاههای مجری و سیاست گذاران باید توجه کنند که همه سیاستگذاریها و اقدامات با نگاه کاهش ناهنجاریهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی در جامعه باشد.
وی ادامه داد: قوه قضاییه در حوزه پیشگیری باید جلسات و نشستهایی را با همه کسانی که در این زمینه نقش دارند برگزار کند و نسبت به آنچه باید انجام شود، پیگیری و مطالباتی داشته باشد. طبیعی است در این صورت پرونده در دستگاه قضایی کاهش پیدا میکند.
* نهاد خانواده هرچه مستحکمتر باشد امار پرونده طلاق کاهش مییابدرئیس قوه قضاییه با تاکید بر اینکه آمار پرونده طلاق باید کاهش پیدا کند، تصریح کرد: نهاد خانواده هرچه مستحکمتر باشداین امار کاهش مییابد و اینجاست که دیدگاههای صاحب نظران بسیار مهم است.
وی با یادآوری این نکته که باید میزان تاثیر هر تصمیم سازی و تصمیم گیری در کاهش ناهنجاریها بررسی شود، گفت: موضوعاتی از قبیل طلاق، حاشیه نشینی شهرها، اعتیاد و مسائل دیگری که به عنوان آسیبهای از آنها یاد میشود در همین رابطه است.
* این میزان از آسیبهای اجتماعی زیبنده نظام اسلامی نیستاقای رئیسی با تاکید براینکه نظریه اسلامی و ایرانی در حوزه آسیبهای اجتماعی بسیار اهمیت دارد، خاطرنشان کرد: اقدامات بسیاری صورت گرفته و کارهای بسیاری باید در این رابطه انجام گیرد.
وی در ادامه با اشاره به اینکه به هیچ عنوان این میزان از آسیبهای اجتماعی زیبنده نظام اسلامی نیست، تاکید کرد: مجموعه دانشگاه و دستگاههای اجرایی باید دست به دست هم دهند و آسیبها اجتماعی را در این رابطه به کمترین میزان برسانیم و همگان در این رابطه مسئولیت دارند.
رئیس قوه قضاییه خطاب به حضار در جلسه بیان کرد: در حوزههای اجتماعی آمارهای مختلفی نسبت به آسیبها داده میشود اینکه بگویم آمار متقنی در این رابطه وجود دارد من نمیخواهم بگویم، ولی کسی منکر این واقعیت نیست.
* باید تلاش کنیم آسیبها در جامعه به حداقل ممکن برسداقای رئیسی تصریح کرد: واقعیاتی که وجود دارد این است که باید تلاش کنیم آسیبها در جامعه به حداقل ممکن برسد و در این رابطه نگاه به یک سازمان خاص، یک دستگاه خاص و به یک مجموعه خاص طبیعتا نگاه دقیقی نیست، بلکه باید به مجموعه دست اندرکاران در این رابطه پرداخت.
رئیس قوه قضاییه افزود: علی القاعده آنجایی که قدرت و امکانات در دست دارد مسئولیت بیشتری را عهده دار است، اینکه به دولت، دستگاه قضایی و مسئولان در حوزههای مختلف اشاره شد نگاه درستی است، کسانی که قدرت و توانایی بیشتر دارند باید نسبت به میزان تمکن و اختیاراتی که دارند در این رابطه کاملا پاسخگو باشند.
وی با بیان اینکه ناهنجاریهای اجتماعی چه درحوزه کودکان، چه در حوزه نوجوانان و چه در رابطه با زنان تفاوتی نمیکند، گفت: در راستای وظیفه مهم پیشگیری از وقوع جرم و در راستای کاهش آسیبهای اجتماعی، رهبر معظم انقلاب اسلامی چند جلسه خودشان تشکیل دادند و همه مسئولان را بر این داشتند که باید در این رابطه حضور فعالی داشته باشند؛ دلیل این موضوع آن است که آسیبهای اجتماعی امروز به هیچ عنوان زیبنده نظام اسلامی نیست و گزارشات مختلفی که از بخشهای مختلف میرسد به هیچ عنوان زیبنده نیست.
حجت الاسلام و المسلمین رئیسی در ادامه بیان کرد: در این رابطه اول باید شاخص تعریف کنیم، حتما شاخص فرهنگ اسلامی، آموزههای اسلامی، فرهنگ ملی و تمدنی ماست و این موارد همه شاخصهایی است که مورد تایید همه است و خیلی روی این بحثها جای بحث نیست، اما ببینیم که چگونه شده از این شاخصهایی که مورد اتفاق همه است فاصله گرفتیم و اینها به عنوان همان انحراف، کجی و آسیب تلقی شود.
رئیس قوه قضاییه ادامه داد: اینکه با این آسیبها چگونه باید مواجه شد حتما میتواند نقش داشته باشد، در یک بخشی دیدم چند جوان گفتند از وقتی فلان اقدام شده ما شروع به نماز خواندن کردیم؛ اما این پرونده و کار چه ربطی به نماز خواندن دارد، خیلی ربط دارد؛ چرا که بسیاری از علل گریز از دین و ارزشها میتواند بعضی از ناهنجاریهای اجتماعی و بی عدالتیها باشد.
وی با اشاره به تاکید دین بر عدالت اجتماعی، گفت: فقر را خداوند متعال نمیدهد و فقر محصول بی عدالتیهای اجتماعی و اقتصادی است، هر گونه بی عدالتی اجتماعی و اقتصادی ممکن است موجب بسیاری از آسیبهای اجتماعی شود و هر چه به قانون و بر اساس موازین شرعی و فرهنگ اسلامی عمل شود طبیعتا گرایش مردم به ارزش ها، دین و نظام بیشتر است و این کاملا مساله روشنی است.
* اساتید و فرهیختگان با نگاه به رفع نیازهای دستگاهها نظریات و بحثهای علمی داشته باشندرئیس قوه قضائیه از اساتید و فرهیختگان خواست که با نگاه به اینکه رفع نیازهای دستگاهها را مورد توجه قرار دهند، نظریات و بحثهای علمی داشته باشند و این نظریات و مباحث علمی را بسیار ارزشمند دانست و گفت: این نظریات باید به میدان عمل و اجرا آید و مسئولین در قوه قضاییه و کسانی که مسئولیت دارند در این رابطه باید ارتباط تنگاتنگ با دانشگاه داشته باشند.
اقای رئیسی افزود: بحث آسیبهای اجتماعی ضرورت اجتناب ناپذیر است حتما باید این بحثها استمرار و رفت و برگشت داشته باشد و ما شما را در جریان موضوعات قرار دهیم و متناسب با انها بحث کنیم و پیشنهادهای عملیاتی و اجرایی ارائه نمایید تا در مجموع برون رفتی از شرایط و وضعیت موجود ایجاد شود.
در ابتدای این جلسه، نخبگان و فعالین حوزه آسیبهای اجتماعی به بیانات نظرات خود در این حوزه پرداختند.
تقی آزاد ارمکی استاد دانشگاه تهران گفت: جامعه شناسان بزرگ به امر اجتماعی میپردازند و آن را به امر حقوقی تبدیل میکنند و جامعه شناسی دانشی است که به امر حقوقی میپردازد. این مطلب که کشور مملو از آسیبهای اجتماعی است، اشتباه است و جامعه ایرانی در مقایسه با سایر جوامع مشکلات کمتری دارد.
سردار احمد نوریان معاونت اجتماعی نیروی انتظامی نیز بیان کرد: در ورود به حوزه آسیبهای اجتماعی باید نگاه نظاممند و نظارت همه جانبه وجود داشته باشد. آسیبهایی همچون اعتیاد، حاشیه نشینی، بیکاری و ... موجب به وجود آمدن بسیاری از جرائم میگردد و نشنان دهنده ناهماهنگی نظام کلان اجتماعی است. نیروی انتظامی بیشترین سطح تماس را با آسیبهای اجتماعی دارد و میتواند در ریشه یابی آسیبها کمک نماید. سالانه ۴۰۰ هزار پرونده به کلانتریها وارد میشود و ۷۰ درصد آنها به مصالحه میانجامد.
وی از اقدامات رییس قوه قضاییه که اعتماد را به جامعه بازمی گرداند تشکر نمود و گفت: انشاءالله این موضوع با قدرت بیشتری دنبال شود.
مرضیه ابراهیمی عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی هم تصریح کرد: به تازگی پیمایش ملی در حوزه خانواده برگزار کردیم و هنوز ارزشها و هنجارهای سنتی مهم تلقی میشوند. یکی از پیشنهاداتم ورود به حوزه مطالعات کیفی در موضوع جرائم است. در حوزه زندانها نیز باید گفت که مجازاتها باید ترمیمی باشد و قوه قضاییه محورهای آسیبهای اجتماعی را از طریق رسانهها اعلام کند.
اقای حسینی عضو موسسه مطالعاتی امام خمینی (ره) هم گفت: آسیبهای اجتماعی فراوان است و باید آمارها را میدانی دید نه انتزاعی. از آیت الله رئیسی خواهش میکنم که همکاری دستگاه قضایی با مراکز دانشگاهی افزایش یابد.
محمدرضا جوادی یگانه مدیر گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران نیز گفت: برای مبارزه با آسیبهای اجتماعی نیازمند اهتمام تمام قوا هستیم. مسأله کودکان کار و زباله گرد مهم است. برای مقابله با کار کودک آخرین مرحله این است که از فعالیت آنان جلوگیری شود و ساماندهی پسماندها صورت گیرد و همکاری قوه قضاییه و نیروی انتظامی در این مورد کمک بسیاری خواهد کرد.
علیرضا پیروزمند عضو هیات علمی فرهنگستان علوم اسلامی نیز خاطرنشان کرد: باید شبکه نخبگانی پشتیبان ایجاد شود و مردم برای مبارزه با آسیبهای اجتماعی مشارکت داده شوند. همچنین همکاری با بدنه کارشناسی دولت نیز نیاز است و باید به آن توجه شود.
عاطفه خادمی فعال حوزه آسیبهای اجتماعی نیز تاکید کرد: مواردی همچون عدم توجه به حوزه فرهنگ، عدم تمرکز بر علل تشکیل آسیبهای اجتماعی و تمرکز نهادهای متولی باید مورد توجه قرار گیرد.
او پیشنهاد تنظیم لایحهای پیرامون آسیبهای اجتماعی توسط قوه قضاییه را ارایه داد.
سید مجید امامی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق هم (ع) در این نشست بر دستیابی به نظریه اسلامی ایرانی آسیبهای اجتماعی تاکید کرد.
حجت الاسلام و المسلمین رضا غلامی از مرکز پژوهشهای علوم اسلامی صدرا بر نگاه عالمانه و جامع به آسیبهای اجتماعی تاکید کرد و گفت: در این زمینه باید بحثهای ذوقی و سلیقهای کنار گذاشته شود مادام که موتورهای تولید آسیبهای اجتماعی را در کشور خاموش نکنیم اقدامات ما در بحث کنترل به جایی نمیرسد.
وی ادامه داد: اقدامات قوه قضاییه در صیانت از سرمایه اجتماعی در مدیریت آسیبهای اجتماعی موثر بوده؛ اما ساماندهی و کارآمدسازی قوانین، برخورد با قانون گریزها و آموزش و تربیت اجتماعی باید مورد توجه قرار گیرد.
حجت الاسلام محمد تقی وکیل پور مسئول واحد فرصت دادسرای ارشاد تهران گفت: با شعار حامی خانواده ۶ ماه است که فعالیت خود را در دادسرای ارشاد آغاز کرده ایم و در این فضا سعی میکنیم فرصتی را فراهم کنیم که در فضای توبه به افراد تلنگر جدی وارد شود.
محسن ایمانی عضو هیئت علمی تعلیم و تربیت دانشگاه تربیت مدرس به بیان علل طلاق پرداخت و گفت: برخی قضات افرادی را که متقاضی طلاق بودند به مراکز مشاوره ارجاع دادند که این امر میتواند در کاهش این آسیب تاثیرگذار باشد.
خانم زاهدی از دفتر حمایت از حقوق زنان و کودکان در دادگستری تهران در این نشست گفت: بیش از ۲۰ سال است در این حوزه فعالیت و پیشنهاد تقویت حمایت از حقوق زنان و تاسیس معاونت حقوق زنان در قوه قضاییه را دارم چرا که وقتی سرپرست خانواده به زندان میرود آثار و تبعات زیادی متوجه همسر و فرزندان میشود ازای نرو تقویت دفاتر حمایت از حقوق زنان میتواند در این زمینه موثر باشد.
مدیر موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران هم در این نشست به آسیبهایی که از ناحیه سالمندی در کشور به وجود میآید اشاره کرد.
مسعودی فرید معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان بهزیستی نیز گفت: دانشگاههای ما باید به سمت دانشگاههای جامع محور بروند و سیاستهای دوستدار خانواده باید جدیتر پیگیری شود.
جلیل محبی دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر در این نشست گفت: حجمی از مواد مخدر وارد کشور میشود و یک حجمی در داخل کشور در آشپزخانهها و یا باغچهها تولید میشود و این موضوع چرخهای از اقتصاد مواد مخدر در کشور را به وجود میآورد که این چرخه باعث میشود دایره معتادین ما به طور طبیعی بیشتر شود لذا باید در این زمینه تدبیر اساسی شود.
هادی بهرامی احسان استاد تمام روانشناسی در این نشست گفت: نقش قوه قضاییه در آسیبهای اجتماعی نظارت راهبردی است و باید از سایر دستگاهها مطالبه گری کند، اگر قوه قضاییه قرار است ورود کارآمدی در حوزه آسیبهای اجتماعی داشته باشد حتماً باید دانش خود را در این زمینه توسعه دهد لذا ارتباط مستمر با دانشگاهها مورد تاکید است.
حسین مروتی جمعیت شناس و جامعه شناس در این نشست بر ورود دادستانی به عنوان مدعی العموم به موضوع سقط جنین غیرقانونی تاکید کرد.