گزارش مکتوب
حال خوش در تالاب های آذربایجان غربی
با توجه به بارشهای خوب امسال و سال گذشته تالابهای آذربایجان غربی در شرایط مناسبی قرار گرفته اند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکزآذربایجان غربی ،وجود ۴۵ تالاب فصلی و دائمی در آذربایجان غربی و تنوع زیستی موجود در این تالابها و اطراف آن موجب شده این مظاهر زیبای خدادادی در بسیاری از ایام سال پذیرای انواع حیات گیاهی و جانوری باشند.
امیدیوسفی رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش آذربایجان غربی به خبرنگار خبرگزاری صداوسیما میگوید: تالابهای استان با احتساب پارک ملی دریاچه ارومیه با ۶۰۰ هزار هکتار وسعت مقام نخست عرصه تالابی را میان استانهای غیر ساحلی کشور به خود اختصاص داده است.
رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش آذربایجان غربی ادامه داد:این استان از نظر زیستگاه های آبی، از استانهای برتر کشور است و دارای ۷۵ زیستگاه آبی میباشد و از طرفی ۷ مسیر برای مهاجرت پرندگان دردنیا وجود دارد که خطه سر سبز آذربایجان غربی یکی از مسیرهای مهاجرت پرندگان به شمار میآید.
یوسفی افزود:بر اساس اعلام سازمان حفاظت از محیط زیست از ۴۵ تالاب آذربایجان غربی ۶ تالاب در کنوانسیون رامسر به عنوان زیستگاه جهانی شناخته شده اند.
رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش آذربایجان غربی با اشاره به اینکه اکثر تالابهای آذربایجان غربی در مرکز و جنوب استان قرار گرفته اند، افزود:در شمال استان نیز مناطق بکر و زیستگاههای آبی بی نظیری وجود دارند که میتوانند در کنوانسیون بین المللی رامسر به ثبت برسند.
یوسفی ادامه داد:تالابهای حاشیه رودخانه ارس در شهرستان ماکو از جملهی این مناطق هستند که در تلاش هستیم این مناطق را به ثبت برسانیم.
یوسفی عنوان کرد: در کنار بهره برداری از جاذبه های گردشگری این موضوع می توان از این موضوع به عنوان ظرفیت مهم جهت توسعه اکوتوریسم منطقه و درآمدهای سرشاری برای دولت و مردم استفاده کرد.
۶ تالاب این استان که در سایت کنوانسیون بین المللی رامسر ایران به ثبت رسیده اند شامل تالاب بین المللی دریاچه ارومیه، تالابهای قوپی باباعلی و کانی برازان در مهاباد تالابهای یادگارلو، درگه سنگی و حسنلو در شهرستان نقده جنوب آذربایجان غربی میباشند که تالاب بین المللی دریاچه ارومیه یکی از ذخیره گاههای زیستی جهان است.
بیش از ۳۰۱ گونه پرنده در آذربایجان غربی شناسایی شده است که بیش از ۲۰۰ نوع پرنده آبزی و کنار آبزی در تالابهای استان به ویژه در تالابهای «حسنلو»، «درگه سنگی»، «یادگارلو»، «قوپی باباعلی» و «کانی برازان» که در فهرست تالابهای کنوانسیون رامسر به ثبت رسیدهاند مشاهده شده و سالانه صدها هزار قطعه انواع پرندگان آبزی نظیر فلامینگو، قو، اردکهای سرسفید و انواع مرغابیها از شمال و جنوب کره زمین برای زمستان گذرانی و جوجهآوری به این مناطق سفر میکنند.
کارشناسان محیط زیست تغذیه و تخلیه آبهای زیرزمینی، تنظیم جریان آب، کنترل سیلاب، جلوگیری از نفوذ آبهای شور، نگهداری مواد غذایی، پاکسازی مواد سمی، بانک ژن و اهمیت پژوهشی را از جمله فواید و کارکردهای زیستگاههای تالابی عنوان میکنند.
حجت جباری معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی نیز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما با اشاره به وضعیت تالابهای استان گفت:سالهای گذشته به دلیل کم آب و بارش، تالابهای آذربایجان غربی به عنوان اکوسیستمهای کم نظیر آبی تا مرز نابودی پیش رفته بودند، اما امسال به خاطر بارشهای خوب بهاره تمامی تالابهای استان پر آب شدند و بیش از ۹۰ درصد تالابها نیز سر ریز شدند.
جباری ادامه داد:خوشبختانه با توجه به بارشهای خوب بهاره در سال جاری بسیاری از تالابهای فصلی به تالابهای دائمی تبدیل شدند و هم اکنون نیز در بسیاری از این تالابها تا سطحی آب وجود دارد.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با اشاره به بهره برداری از آب تالابها گفت:دیدگاه سازمان حفاظت محیط زیست در سالهای گذشته این بود که باید از تالابها بدون هیچ بهره برداری حفاظت کرد، اما خوشبختانه امسال دیدگاه محیط زیست کاملا اقتصادی شده است.
او افزود:در این راستا با آموزش و توانمندسازی جوامع محلی میتوان هم از تالابها حفاظت کرد و هم مردم بتوانند از آب موجود در تالابها استفاده کنند.
کارشناسان محیط زیست آذربایجان غربی اصلیترین عامل بحران در تالابهای آذربایجان غربی را عوامل انسانی و آلودگی آب عنوان میکنند که در سالهای گذشته موجب تغییرات اکولوژیکی در منطقه نیز شده بودند.
محمدیان رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نقده میگوید: علاوه بر اینکه در سالهای گذشته خشکسالیها موجب کاهش آب ورودی به تالابها شده بودند، ساخت و سازهای غیر مجاز در مسیر آبهای ورودی به تالابها، ورود انواع آلودگیها و شکار غیرمجاز از دیگر عوامل تهدیدکننده تالابهای آذربایجان غربی است.
در این میان انتقال آب ذخیره شده تعدادی از سدهای استان به تالابها، ساخت شبکههای زهکشی برای آب رسانی به تالابها و اعلام منع شکار در تعدادی از آنها از جمله این اقدامات است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نقده میگوید:تلاش برای بهبود و احیای تالابهای همیشه در الویت سازمان حفاظت محیط زیست بوده است، اما ورود پسابهای واحدهای تولیدی و آلودگی به عنوان مهمترین عامل، تهدیدی برای تالابهای این منطقه است.
نظری مدیرکل حفاظت از محیط زیست آذربایجان غربی نیز ضمن تاکید بر حفاظت و صیانت از تالابها گفت:هر سال 1/3 تا 1/5 از اعتبارات سازمان حفاظت محیط زیست برای حفاظت از تالابها تخصیص میباید.
او گفت:با توجه به بارندگی خوب سال گذشته و بهار امسال، اکثر تالابهای استان بهصورت کامل آبگیری شدند و در وضعیت خوبی قرار دارند.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان بیان کرد:تشکیل بزرگترین کارگروه کشور برای نجات دریاچه ارومیه هم گام مهمی در احیای تالاب بین المللی ارومیه محسوب میشود.
در این میان با بارندگیهای اخیر تعدادی از این تالابها از لحاظ زیستگاهی در وضع مناسبی قرار گرفته اند و پذیرای هزاران پرنده مهاجر هستند هر چند تا رسیدن به وضع مطلوب گذشته خود فاصله زیادی دارند.
با توجه به وجود تالابهای کم نظیر بین المللی و ملی در آذربایجان غربی و اهمیت زیست محیطی کشاورزی و گردشگری آنها روند احیای تالابهای آذربایجان غربی بایست در اولویت برنامههای مسئولان قرار گیرد.