پخش زنده
امروز: -
خودزني يا هشدار اتحاديه اروپا مبني برخروج از برجام!
با خروج امريکا از توافق هسته اي و انفعال طرف هاي اروپايي در قبال اقدام ترامپ، چيزي از برجام باقي نماند که اتحاديه اروپا در آن بماند يا از آن خارج شود.
روزنامه گاردین روز پنجشنبه درگزارشي غير رسمي نوشت اتحادیه اروپا به ایران هشدار داده است در صورتی که تهران در واکنش به خروج امريکا از برجام گام هاي ديگري در کاهش تعهداتش بردارد ممکن است از برجام خارج شود.
پس از گذشت يکسال از خروج يکجانبه امريکا از برجام و از سرگيري تحريم هاي يکجانبه و ثانويه اين کشور عليه ايران و انفعال طرف هاي اروپايي در اجراي تعهدات برجامي شان، تهران اعلام کرد بر اساس بندهاي 26 و 36 برجام به صورت گام به گام از تعهدات برجامي خود خواهد کاست تا ديگر طرف ها نيز به تعهدات خود عمل نمايند. ايران در نوامبر چهارمين گام خود را برخواهد داشت.
دونالد ترامپ رئيس جمهور امريکا ۸ می سال ۲۰18 با اعلام خروج از برجام بار يگر تحريم هاي يکجانبه عليه ايران را برقرار کرد و از ديگرکشورها خواست همکاري هاي اقتصادي خود با تهران را به صفر برسانند و در غير اين صورت با تحريم هاي ثانويه امريکا روبرو خواهند شد.
ایران که امیدوار بود پس از پشت سر گذاشتن چندین سال تحریم و فشار اقتصادی، بتواند از مزایای توافق هسته اي در بهبود وضعيت اقتصادي بهره مند شود با اقدام ترامپ، عملا در وضعيتي قرار گرفت که پيش از توافق هسته اي در آن وضعيت بسر مي برد. بطوريکه تحت تاثير تحريم ها، شرکت هاي غربي از جمله توتال از ايران خارج شدند و ارزش پول ملي به شدت کاهش يافت.
اين انتظار بود که با نقض توافق هسته اي از سوي ترامپ، طرف هاي غربي به تعهدات خود عمل کنند و نگذارند که برجام به توافقي بي ارزش تبديل شود اما در یک سال اخیر واکنش‌های اتحادیه اروپا به اقدامات آمریکا علیه برجام و ایران، بیشتر در حد ژست‌های سیاسی، برگزاری نشست و صدور بیانیه در حمایت ازاين توافق بوده است.
در تابستان گذشته اروپا در ابتدا از اجرايي کردن قوانین مسدودسازی برای مقابله با تحریم‌های ثانویه آمریکا سخن گفت که به شرکت‌های اروپایی اجازه می‌دهد در صورت مواجه شدن با تحریم‌های ثانویه آمریکا به دادگاه‌های اروپایی شکایت کرده و طلب خسارت کنند. اما این قوانین هيچگاه اجرا نشد.
در ادامه هم طرف هاي اروپایی ساز و کار مالی موسوم به «اینستکس» را به‌منظور تسهیل تجارت با ایران تعریف کردند اما این ساز و کار تا کنون عملیاتی نشده است و استيون منوچين وزیر خزانه داری امریکا در اين ارتباط اعلام کرد مقامات اروپایی به آمریکا اطمینان خاطر داده اند بدون هماهنگی با واشنگتن هیچ اقدامی برای دور زدن تحریم‌هایی ایران نخواهند کرد.
اکنون به نظر مي رسد چه اتحاديه اروپا از برجام خارج شود چه در آن بماند عملا هيچ تاثيري در تشديد فشارها بر تهران نخواهد داشت چرا که بر اساس گزارش الجزيره مايک پمپئو وزير امور خارجه امريکا پس از تحريم بانک مرکزي ايران اعتراف کرد که تحريم ها به سقف خود رسيده است.
اما به نظر مي رسد در چنين شرايطي خروج اتحاديه اروپا بيش از اينکه به ضرر تهران باشد براي اين اتحاديه خسارت بار است. چرا که برجام تنها توافقي بود که توانسته بود هم به نگراني هاي هر چند نامشروع غرب پايان دهد و هم براي ايران منافع اقتصادي به ارمغان بياورد.
از سويي غرب مدعي است که هدف ايران از برنامه هسته اي اش دستيابي به سلاح هسته اي است بنابر اين با فروپاشي برجام هيچ مکانيزمي که بتواند اين برنامه را تحت نظر داشته باشد وجود نخواهد داشت و اين چيزي نيست که خوشايند غرب باشد.
با فروپاشي برجام و به فرض وقوع درگيري حتي محدود، باز اين غرب است که بايد به دليل نزديکي به منطقه غرب آسيا با پيامدهايي چون موج آوارگان و افزايش قميت نفت و تهديدهاي امنيتي و اقتصادي وسياسي روبرو شود.
با توجه به اين شرايط، هشدار اتحاديه اروپا مبني بر خروج از برجام تعجب آور بوده و به نظر مي رسد خودزني خواهد بود. آن هم اروپايي که اکنون در مشکلات جدي اقتصادي وسياسي چون تظاهرات در فرانسه و برگزيت در انگليس بسر مي برد و از سوي ديگر همگرايي با ترامپ که با کاهش محبوبيت و استيضاح در امريکا روبروست چندان به نفع آنها نخواهد بود.
البته ممکن است با توجه به همين وضعيت دشوار امريکا و اروپا، هشدار اتحاديه اروپا آخرين حربه براي فشار به تهران براي وارد کردن ايران به مذاکره با امريکا باشد. چرا که شکست رويکرد ترامپ عليه ايران به معناي پايان رويکرد فشار حداکثري عليه ايران و نااميد شدن اروپا از دستيابي به توافق ديگري با ايران است چنانچه بوريس جانسون نخست وزير انگليس گفته بود با ترامپ ميشود به توافق خوب با ايران دست يافت.
پس از گذشت يکسال از خروج يکجانبه امريکا از برجام و از سرگيري تحريم هاي يکجانبه و ثانويه اين کشور عليه ايران و انفعال طرف هاي اروپايي در اجراي تعهدات برجامي شان، تهران اعلام کرد بر اساس بندهاي 26 و 36 برجام به صورت گام به گام از تعهدات برجامي خود خواهد کاست تا ديگر طرف ها نيز به تعهدات خود عمل نمايند. ايران در نوامبر چهارمين گام خود را برخواهد داشت.
دونالد ترامپ رئيس جمهور امريکا ۸ می سال ۲۰18 با اعلام خروج از برجام بار يگر تحريم هاي يکجانبه عليه ايران را برقرار کرد و از ديگرکشورها خواست همکاري هاي اقتصادي خود با تهران را به صفر برسانند و در غير اين صورت با تحريم هاي ثانويه امريکا روبرو خواهند شد.
ایران که امیدوار بود پس از پشت سر گذاشتن چندین سال تحریم و فشار اقتصادی، بتواند از مزایای توافق هسته اي در بهبود وضعيت اقتصادي بهره مند شود با اقدام ترامپ، عملا در وضعيتي قرار گرفت که پيش از توافق هسته اي در آن وضعيت بسر مي برد. بطوريکه تحت تاثير تحريم ها، شرکت هاي غربي از جمله توتال از ايران خارج شدند و ارزش پول ملي به شدت کاهش يافت.
اين انتظار بود که با نقض توافق هسته اي از سوي ترامپ، طرف هاي غربي به تعهدات خود عمل کنند و نگذارند که برجام به توافقي بي ارزش تبديل شود اما در یک سال اخیر واکنش‌های اتحادیه اروپا به اقدامات آمریکا علیه برجام و ایران، بیشتر در حد ژست‌های سیاسی، برگزاری نشست و صدور بیانیه در حمایت ازاين توافق بوده است.
در تابستان گذشته اروپا در ابتدا از اجرايي کردن قوانین مسدودسازی برای مقابله با تحریم‌های ثانویه آمریکا سخن گفت که به شرکت‌های اروپایی اجازه می‌دهد در صورت مواجه شدن با تحریم‌های ثانویه آمریکا به دادگاه‌های اروپایی شکایت کرده و طلب خسارت کنند. اما این قوانین هيچگاه اجرا نشد.
در ادامه هم طرف هاي اروپایی ساز و کار مالی موسوم به «اینستکس» را به‌منظور تسهیل تجارت با ایران تعریف کردند اما این ساز و کار تا کنون عملیاتی نشده است و استيون منوچين وزیر خزانه داری امریکا در اين ارتباط اعلام کرد مقامات اروپایی به آمریکا اطمینان خاطر داده اند بدون هماهنگی با واشنگتن هیچ اقدامی برای دور زدن تحریم‌هایی ایران نخواهند کرد.
اکنون به نظر مي رسد چه اتحاديه اروپا از برجام خارج شود چه در آن بماند عملا هيچ تاثيري در تشديد فشارها بر تهران نخواهد داشت چرا که بر اساس گزارش الجزيره مايک پمپئو وزير امور خارجه امريکا پس از تحريم بانک مرکزي ايران اعتراف کرد که تحريم ها به سقف خود رسيده است.
اما به نظر مي رسد در چنين شرايطي خروج اتحاديه اروپا بيش از اينکه به ضرر تهران باشد براي اين اتحاديه خسارت بار است. چرا که برجام تنها توافقي بود که توانسته بود هم به نگراني هاي هر چند نامشروع غرب پايان دهد و هم براي ايران منافع اقتصادي به ارمغان بياورد.
از سويي غرب مدعي است که هدف ايران از برنامه هسته اي اش دستيابي به سلاح هسته اي است بنابر اين با فروپاشي برجام هيچ مکانيزمي که بتواند اين برنامه را تحت نظر داشته باشد وجود نخواهد داشت و اين چيزي نيست که خوشايند غرب باشد.
با فروپاشي برجام و به فرض وقوع درگيري حتي محدود، باز اين غرب است که بايد به دليل نزديکي به منطقه غرب آسيا با پيامدهايي چون موج آوارگان و افزايش قميت نفت و تهديدهاي امنيتي و اقتصادي وسياسي روبرو شود.
با توجه به اين شرايط، هشدار اتحاديه اروپا مبني بر خروج از برجام تعجب آور بوده و به نظر مي رسد خودزني خواهد بود. آن هم اروپايي که اکنون در مشکلات جدي اقتصادي وسياسي چون تظاهرات در فرانسه و برگزيت در انگليس بسر مي برد و از سوي ديگر همگرايي با ترامپ که با کاهش محبوبيت و استيضاح در امريکا روبروست چندان به نفع آنها نخواهد بود.
البته ممکن است با توجه به همين وضعيت دشوار امريکا و اروپا، هشدار اتحاديه اروپا آخرين حربه براي فشار به تهران براي وارد کردن ايران به مذاکره با امريکا باشد. چرا که شکست رويکرد ترامپ عليه ايران به معناي پايان رويکرد فشار حداکثري عليه ايران و نااميد شدن اروپا از دستيابي به توافق ديگري با ايران است چنانچه بوريس جانسون نخست وزير انگليس گفته بود با ترامپ ميشود به توافق خوب با ايران دست يافت.
-----------------------------------
رضا محمدمراد
نظر شما