برای ترویج؛ فرهنگستان زبان به موقع واژه‌گزینی کند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی رسانه ملی، در آستانه ۲۷ شهریور، سالروز بزرگداشت شهریار و روز شعر و ادب فارسی، در نشستی با حضور رئیس و معاونان رسانه ملی با رئیس و جمعی از اعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تفاهم‌نامه‌ای امضا شد که حفظ و حراست از زبان و خط فارسی، ارتقای سطح دانش زبانی و ادبی جامعه، تأکید بر نقش زبان فارسی در استحکام وحدت ملی و پیشرفت علمی‌کشور، شناخت گنجینه‌های ادب فارسی، به‌کارگیری شیوه‌های درست‌نویسی و درست‌گویی، به‌کارگیری واژه‌های فارسی در نوشتار و گفتار برنامه‌ها، حفاظت از زبان‌ها و گویش‌های ایرانی، آموزش و گسترش زبان فارسی در میان ایرانیان خارج از کشور و آشنایی نسل جوان با لطایف ادبیات فارسی از مهم‌ترین اهداف آن است.

 نگذاریم واژه‌ای مصطلح شود بعد واژه‌گزینی کنیم 

رئیس رسانه ملی در این نشست با تأکید بر اینکه زبان فارسی میراث مشترک ملت بزرگ ایران است و عناصر هویت و فرهنگ ملت ما را تشکیل می‌دهد، گفت: صداوسیما در این حوزه جایگاه مهم خود را می‌شناسد و برای صیانت از این میراث ارزشمند اقدامات خوبی را انجام داده است.

دکتر علی عسکری با اشاره به اینکه در کنار تهاجم فرهنگی تحمیل شده به کشور، یک موج تهاجم به واژه‌های فارسی نیز صورت گرفته است، افزود: نباید با این هجمه‌ها منفعلانه برخورد کرد.

وی با بیان اینکه در صورت تثبیت واژه‌ای بیگانه در جامعه، تغییرش محال و یا دشوار است، گفت: فرهنگستان زبان و ادب فارسی باید برای جلوگیری از این موضوع با فوریت و به‌موقع نسبت به ابداع واژه جایگزین اقدام کند.

رئیس رسانه ملی افزود: با توجه به سرعت تحولات دانش و فناوری در دنیا و خلق واژه‌های جدید، اگر فرهنگستان به‌موقع واژه‌های فارسی نو را خلق کند، صداوسیما برای ترویج آن واژه‌ها سریعاً به میدان می‌آید.

وی با اشاره به اینکه استفاده از زبان فارسی در جامعه، مردم را به سبک زندگی ایده‌آل سوق می‌دهد، گفت: نباید اجازه دهیم که افتخار کردن به استفاده از زبان بیگانه رواج یابد و برخی افراد این کار را نشانه برتری و باسوادتر بودن جلوه دهند.

دکتر علی عسکری با اشاره به اقدامات انجام شده در رسانه ملی افزود: از جمله اقدامات مهمی که تأکید دارم حتماً اتفاق بیفتد ترویج استفاده صحیح از زبان فارسی در برنامه‌های خردسالان و کودکان در شبکه پویاست.

رئیس رسانه ملی با استقبال از پیشنهاد رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در تنظیم یک برنامه ۵ ساله برای هدف‌گذاری رسیدن به نقطه مطلوب در این حوزه از معاون برنامه‌ریزی و نظارت رسانه ملی خواست تا با یک برنامه‌ریزی دقیق ۵ ساله، پیشرفت این موضوع عمیق‌تر رصد و پیگیری شود.

دکتر علی عسکری به تصویب آیین‌نامه تشویق و تنبیه در رسانه ملی برای استفاده صحیح از زبان فارسی در تمام برنامه‌ها نیز گفت: هرجا اقدام مؤثری شود تشویق می‌کنیم و هرجا خطایی صورت گیرد با در نظر گرفتن مراحل مشخص شده، اقدام تنبیهی صورت خواهد گرفت.

رئیس رسانه ملی با اشاره به ضرورت مشارکت مردم در زمینه خلق و طراحی واژه‌های فارسی جدید گفت: آمادگی داریم در شبکه آموزش برنامه‌ای طراحی کنیم و در آن برنامه از مردم بخواهیم در خلق واژه‌های فارسی مشارکت کنند، چراکه اگر مردم خود به میدان بیایند زودتر آن واژه را می‌پذیرند و از آن استفاده می‌کنند.

دکتر علی عسکری افزود: همان‌طور که بار‌ها گفته‌ام صداوسیما به‌تنهایی نمی‌تواند در این حوزه موفق باشد و باید دیگر سازمان‌ها و نهاد‌ها مثل آموزش و پرورش، وزارت علوم، صنعت و... نیز برای فرهنگ‌سازی استفاده صحیح از زبان فارسی به میدان بیایند.

وی گفت: برای مثال چرا باید یک شرکت یا کالا با نامی بیگانه فعالیت کند یا عرضه شود؟

انتخاب برترین‌ها در حوزه زبان و ادب فارسی در جشنواره‌هایی که صداوسیما برگزارکننده آن‌هاست نیز از دیگر نکات تشویقی در این زمینه بود که رئیس رسانه ملی به آن اشاره کرد.

رئیس رسانه ملی از رئیس دانشگاه صداوسیما نیز که در این نشست حضور داشت، خواست در این حوزه اهتمام ویژه داشته باشد و دانشجویانی با اشراف به زبان و ادبیات فارسی تربیت کند.

دکتر علی عسکری در پایان گفت: تکلم صحیح و زیبایی زبان فارسی در جامعه، هدف ما در صداوسیماست و فرهنگ‌سازی و صیانت از این هویت کشور را وظیفه خود می‌دانیم.

 رسانه ملی را پاسدار زبان فارسی می‌دانیم 

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در این نشست با بیان اینکه صدا وسیما به‌خصوص پس از توصیه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در صیانت از زبان فارسی جدی به میدان آمده و عملکردش قابل قبول است، گفت: از رسانه ملی می‌خواهیم در هجوم سیل آسای واژه‌های بیگانه، قدرتمند عمل کند.

دکتر حداد عادل افزود: زبان مثل هر پدیده اجتماعی دیگری به رصد، مراقبت و برنامه‌ریزی نیاز دارد تا دچار آسیب نشود؛ بعضی آسیب‌ها را باید درمان و برای بعضی نیز باید آینده‌نگری کرد.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، صداوسیما را صدای ملت ایران خواند و با اشاره به اینکه در کشوری زندگی می‌کنیم که دو رهبر فرزانه به زبان فارسی آن را هدایت کرده و می‌کنند، گفت: حیف است چنین جامعه‌ای دستخوش تهاجم به زبان فارسی شود.

وی با اشاره به همکاری‌های مستمر شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی و اقدامات خوب صداوسیما در زمینه پاسداری از زبان فارسی افزود: یکی از این اقدامات ارزشمند، تهیه برنامه‌ای جامع و کاربردی است که در سازمان طراحی شده است که با نصب بر روی تلفن‌های همراه مجریان، نویسندگان و گویندگان می‌توانند در لحظه معادل‌های مصوب فرهنگستان برای واژه‌های فارسی را جست‌وجو و استفاده کنند.

دکتر حدادعادل به تشکیل شورایی در سازمان صداوسیما برای ارتباط مستمر با فرهنگستان اشاره کرد و گفت: این اقدام خوبی است که بتوانیم با تعامل و همکاری بیش‌تر به اهدافمان برسیم و صداوسیما بتواند بیش از پیش از ظرفیت‌های فرهنگستان برای برنامه‌سازی استفاده کند.

در این نشست که جمعی از اعضای فرهنگستان نیز حضور داشتند، هریک در سخنانی به اقدامات انجام شده در فرهنگستان زبان و ادب فارسی و همچنین ارتباط تنگاتنگ با سازمان صداوسیما اشاره کردند.

آقای تهرانی، مسئول دفتر ارتباطات فرهنگستان با رسانه ملی نیز در این نشست گفت: در ۱۰ سال گذشته با تمام شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی همکاری‌های مفیدی داشته ایم که امیدواریم با تشکیل شورای زبان و ادب فارسی در صدا و سیما این ارتباطات به حداکثر برسد.

وی با قدردانی از رسانه ملی به چند برنامه و شبکه شاخص که فعالیت‌های چشمگیری داشته اند اشاره کرد و افزود: برای مثال در برنامه «صبح بخیر ایران» در شبکه یک سیما و در رادیو فرهنگ، رادیو ایران، رادیو جوان و رادیو گفتگو به طور ویژه به فعالیت‌های فرهنگستان پرداخته می‌شود.

معاونان رئیس رسانه ملی نیز در این نشست اقدامات مجموعه‌هایشان را در پاسداشت زبان و ادب فارسی تشریح کردند.

آقای میرباقری، معاون سیمای رسانه ملی با بیان اینکه در معاونت سیما یک دفتر ویژه به این مهم اختصاص دارد گفت: در حال حاضر ۱۰ برنامه از شبکه‌های مختلف روی آنتن داریم که مستقلا به زبان فارسی می‌پردازند. همچنین ۱۰ میان برنامه که به صورت مستمر و با تکرار‌های فراوان از شبکه‌ها پخش می‌شود. از جمله، قند پارسی، مثل نامه، گنج مثنوی و...

وی با اشاره به اینکه سالانه یک میلیون ساعت برنامه از شبکه‌های رسانه ملی پخش می‌شود افزود: این حجم برنامه مستلزم این است که شما نیز در فرهنگستان انرژی بیشتری بگذارید و برای صد‌ها عوامل برنامه ساز دوره‌های آموزشی برگزار کنید.

معاون برون مرزی رسانه ملی نیز در این نشست با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی ایران به عنوان پدیده‌ای که به سمت جهانی شدن می‌رود و یکی از مهم‌ترین بحث هایش زبان فارسی است گفت: باید از اقتدار و نفوذ ایران در جهان استفاده کنیم و در اعتلای زبان فارسی بکوشیم.

آقای پیمان جبلی به برنامه‌های شبکه‌های برون مرزی در این حوزه اشاره کرد و افزوود: ۱۹۰ قسمت برنامه «فارسی برای شما» را به سی زبان ترجمه و پخش کرده ایم. «قند فارسی» برنامه‌ای ۵۰ قسمتی برای شبکه سحر و «فارسی صحبت کنیم» از شبکه هیسپان تی وی، برنامه آموزشی زبان فارسی که در سایت پرس تی وی بارگزاری شده است و آی فیلم ۲ که در بیشتر مجموعه‌های تلویزیونی و برنامه‌ها سعی می‌کنیم به جای دوبله زبان مقصد از زیرنویس استفاده کنیم تا گویش فارسی به گوش مخاطب بخورد، از اقدامات ماست.

برنامه کاربردی «پارسی یار» که به همت معاونت صدا طراحی شده است نیز امروز رونمایی شد. برنامه‌ای که کاربر می‌تواند به راحتی واژگان بیگانه مورد نیازش را از میان واژگان مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی جستجو کند. برنامه‌ای که در حال حاضر ۸۵۰ واژه مصوب در آن بارگذاری شده است.