پخش زنده
امروز: -
با کشته شدن یک سرباز امریکایی و بدنبال آن اعلام رئیس جمهور امریکا برای لغو مذاکره با طالبان این تصمیم بیش از هر چیز انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را تحت شعاع قرار داده است.
گروه طالبان که برگزاری انتخابات با حضور نیروهای خارجی را فاقد مشروعیت میداند اعلام کرده است برای برهم زدن انتخابات همه تلاش خود را بکار خواهد بست. این گروه که در ۹ دوره مذاکره با مقامات امریکایی برای خود سهمی را در دولت آینده افغانستان تصور میکرد با به بن بست رسیدن مذاکرات حالا دیگر انگیزهای برای حفظ امنیت انتخابات که پیشتر در مذاکرات مطرح بود ندارد.
از طرف دیگر اقدام گروه طالبان در حمله به شعب اخذ رای میتواند بعنوان اهرم فشاری برای گرفتن امتیازات بیشتر از " زلمی خلیلزاد " نماینده امریکا در مذاکرات احتمالی بعدی با این گروه استفاده شود مذاکراتی که پس از توقف یکطرفه از جانب امریکا غرور رهبران گروه طالبان را هم شکست.
گرچه قرار است ۷۲ هزار نیروی امنیتی، دفاعی و اطلاعاتی امنیت انتخابات ریاست جمهوری را تامین کنند، اما کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان اعلام کرد از ۷ هزار و ۳۰۰ مرکز رای گیری بیش از ۲ هزار مرکز به دلیل ناامنی بسته خواهد بود.
براساس آخرین آمار کمتر از ۶۰ درصد از خاک افغانستان اکنون تحت کنترل دولت مرکزی است و حتی مناطق تحت کنترل مثل کابل هم آماج حملات تروریستی و خشونتهاست به بیان دیگر ۵۹ شهر افغانستان در تصرف طالبان است و ۱۱۹ شهر هم محل درگیری طالبان و دولت مرکزی است شهرهایی که دو طرف هیچ کنترلی بر آن ندارند.
حالا دولت افغانستان باید با عبور از سنگلاخ ناامنی شرایط را برای برگزاری یک انتخابات بی حاشیه فراهم کند بر همین اساس سه کمربند امنیتی برای هر یک از شعب اخذ رای در نظر گرفته شده است در کمربند اول نیروهای امنیت ملی و پلیس در داخل شعب اخذ رای مستقر میشوند، در کمربند دوم نیروهای ارتش مستقر خواهند شد و در کمربند سوم نیروی هوایی ارتش برفراز شعب اخذ رای عملیات گشت زنی اجرا خواهند کرد و در صورت نیاز از نیروهای خارجی هم کمک گرفته خواهد شد.
اما تامین امنیت شعب اخذ رای بسیار دشوارتر از اینهاست بویژه آنکه در صدور کارت شرکت در انتخابات که همه افراد بالای هجده سال امکان دریافت آن را دارند هیچگونه تحقیق و تفحصی درباره پیشینه افراد صورت نگرفته و هر فرد افغان به راحتی امکان دریافت این کارتها و بدنبال آن حضور آسان در شعب اخذ رای را دارد.
وقتی ابتدا در برخی از مناطق خبر رسید که افراد طالبان کارت رای دهی دریافت کرده اند بعضی از مقامات افغان به شرکت آنها در انتخابات امیدوار شدند، اما بعدا" مشخص شد آنها این کارتها را برای اعمال خرابکارانه در زمان برگزاری انتخابات تهیه کرده اند.
ناامنی بعد از انتخابات هم مقوله دیگریست مسئولان برگزاری بعد از انتخابات و تا رساندن صندوقهای رای به شعب مرکزی هم در معرض تهدید هستند و کسانی هم که در انتخابات شرکت کرده اند پس از انتخابات از طرف طالبان تهدید میشوند.
امروز این سئوال در افغانستان مطرح است که حتی اگر هم تدابیر امنیتی با قدرت در مناطق ناامن اجرا شود و امنیت شعب اخذ رای برقرار باشد مردم چگونه میتوانند پس از رای دادن به محل سکونت خود که تحت تسلط طالبان است و آنان را در روز انتخابات زیر نظر دارند بازگردند. در انتخابات دورههای قبل و در برخی مناطق طالبان انگشت هر فردی که جوهری شده بود و معلوم بود در انتخابات شرکت کرده است قطع میکرد تا درس عبرتی برای بقیه باشد.
از طرف دیگر پنج هزار مرکز اخذ رای در روز انتخابات فعال هستند که هر کدام از این مراکز دستکم به یک پلیس زن نیاز دارند تا علاوه بر بازرسی زنانی که در انتخابات شرکت میکنند امنیت زنانی را هم که به عنوان کارمندان برگزاری انتخابات کار میکنند تامین کنند این در حالی است که تعداد پلیسهای زن در افغانستان به کمتر از سه هزار نفر میرسد و در برخی مناطق به دلیل تعصبها و سنتهای رایج، استقرار زنان پلیس امکانپذیر نیست.
علاوه بر رای دهندگان تامین امنیت نامزدهای انتخاباتی مهمترین دغدغه مقامات افغان است بویژه آنکه براساس ماده شصت و یکم قانون اساسی افغانستان اگر هریک از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در روز رای دهی یا پیش از زمان اعلام نتایج به هر دلیلی جان خود را از دست بدهند، انتخابات باید دوباره برگزار شود انتخاباتی که هزینه برگزاری آن در این دوره ۱۴۹ میلیون دلار پیش بینی شده است. به همین خاطر در دورههای قبل وزارت کشور افغانستان سه خودروی زرهی و ۳۵ محافظ برای هر نامزد ریاست جمهوری در نظر میگرفت.
نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری بدلیل ادامه ناامنیها از انجام تبلیغات گسترده بویژه در مناطق ناامن بازمانده اند رحمت الله نبیل رئیس سابق ریاست امنیت ملی افغانستان و مخالف جدی طالبان که از سابق هم هدف حملات مسلحانه بود اعلام کرد تدابیر امنیتی وعده داده شده به وی عملی نشده و او مجبور است که فعالیت ستاد انتخاباتی خود را به تأخیر بیندازد.
در انتخابات افغانستان هر نامزدی باید معاونان اول و دوم خود را همزمان با ثبت نام و تبلیغات انتخاباتی معرفی کند اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان هم امرالله صالح سرپرست وقت وزارت کشور را به عنوان معاون اول
خود معرفی کرد، اما حدود یک ماه پیش دفتر «امرالله صالح» در نخستین روز فعالیت رسمی خود برای انتخابات ریاست جمهوری مورد سوء قصد قرار گرفت و ۲۰ کشته و ۵۰ زخمی بجای گذاشت. وقتی اوضاع امنیتی انتخابات برای معاون اول رئیس جمهور فعلی اینچنین است تکلیف امنیت دیگر ستادهای انتخاباتی روشن است.
از طرف دیگر امروز دامنه ناامنیها در افغانستان گستردهتر شده و غیرنظامیان را بیشتر دربر میگیرد در انتخابات دورههای قبل برغم عملیاتهای تروریستی در برخی از شعب اخذ رای حجم این عملیاتها در حدی نبود که کل انتخابات را زیر سئوال ببرد، ولی امروز علاوه بر گروه طالبان گروههای تروریستی دیگری هم مثل داعش در افغانستان فعالند و خشونتها به حدی رسیده است که دیگر به مجالس عروسی هم رحم نمیکنند تا چه رسد به شعب اخذ رای.
حالا همه نگاهها به ششم مهر ماه دوخته شده است روزی که افغانها باید با حضور در پای صندوقهای رای سرنوشت آینده کشورشان را تعیین کنند و مدعیان آوردن دموکراسی در افغانستان باید زمینه را برای برگزاری انتخاباتی به دور از خشونت فراهم کنند گروههایی مثل طالبان هم اگر بدنبال گفتگوی بین افغانی هستند باید ابتدا به انتخابات و رای مردم این کشور احترام بگذارند انتخاباتی که بسیاری امیدوارند میتواند به ریل گذاری برای دستیابی به صلح پایدار بیانجامد.