تسهیل دستیابی به یک میلیون سو غنی سازی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، آقای بهروز کمالوندی در نشست خبری اعلام جزئیات گام سوم کاهش تعهدات برجامی گفت: همواره در تلاش بودیم که غنی سازی به نحوی باشد که پاسخگوی نیاز‌های کشور، رقابت پذیر و متناسب با دانش روز باشد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: فعالیت‌های سازمان انرژی اتمی از سال ۵۳ در حوزه هایی چون نیروگاه‌های هسته‌ای و پرتو‌ها آغاز شد، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و تا انتهای دهه ۶۰ تغییراتی در ساختار و اهداف این سازمان صورت گرفت.

وی ادامه داد: از ابتدای دهه ۷۰ مسائلی چون لیزر و چرخه سوخت هسته‌ای در راس برنامه‌ها قرار گرفت، دهه ۸۰ دهه رسیدن به مقیاس‌های صنعتی بعد از کار‌هایی بود که صورت گرفته است و توسعه‌هایی در حوزه آزمایشگاهی و تحقیق و توسعه صورت گرفت، اورانیوم نطنز، آب سنگین اراک و همچنین بسیاری از موارد دیگر از جمله آنهاست.

آقای کمالوندی گفت: وارد شدن به این سطح از توانایی در این حوزه باعث شد دشمنان ما که نمی‌توانستند پیشرفت‌های ما را ببینند و مشاهده کنند که ایران در حوزه هسته‌ای به یک قدرت تبدیل شده است، مشکلاتی را به وجود بیاورند؛ اوج فشار‌ها زمانی بود که اورانیوم ۴ درصد و سپس ۲۰ درصد تولید شد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: آغاز دهه ۹۰ چرخه سوخت تکنولوژی‌های برتر مثل کوآنتوم قوت گرفت، بر اساس اسناد بالا دستی توسعه نیروگاه‌های اتمی کشور برنامه غنی سازی با هدف رسیدن به ظرفیت یک میلیون سو ظرف ۱۵ سال در دستور کار قرار گرفت، این مسئله پیش از برجام هم در دستور کار قرار داشت و در مذاکرات برجام، سازمان انرژی اتمی تلاش زیادی کرد که مواردی لحاظ شود مثلا نیروگاه‌های در حال ساخت پیشرفت کند و غنی سازی به نحوی باشد که پاسخگوی نیاز کشور باشد.

وی افزود: تلاش برای اینکه کشور به فناوری بومی دست پیدا کند و رقابت پذیر و متناسب با دانش روز باشد هم در دستور کار ما بود.

  تصمیمات اتخاذ شده صددرصد در مسیر درست است 

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: تصمیمات، علمی است و این مسیری که ما می‌رویم مسیری ۱۰۰ درصد صحیح است.

آقای کمالوندی افزود: درباره ظرفیت غنی سازی و سطح آن باید بگویم ما در زمینه سطح غنی سازی اقداماتی صورت داده و آن را به ۳/۶۷ درصد رسانده ایم، اما درباره ظرفیت، اقدامی صورت نداده ایم یعنی همان تعداد ماشین‌ها را فعلا دست نزده ایم برای اینکه احساس می‌کنیم فعلا نیازی به این کار نیست، زیرا نیاز فنی را هم باید در نظر بگیریم.

وی گفت: اگر قرار باشد ماشین‌های جدیدمان را به کار بگیریم بهتر این است که این ماشین‌ها کار تحقیق و توسعه آن‌ها به پایان برسد به عنوان مثال به جای اینکه هزار ماشین جدید IR۱ استفاده کنیم خود همین دو زنجیره شاید بیشتر از دستگاه‌های جدید می‌تواند تولید کند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: ما در حوزه فنی به انتهای کار رسیده ایم و به این دلیل که مسائل فنی را بر اساس نیازمان برنامه ریزی کرده بودیم در حال افزایش دادن ذخایرمان نیز هستیم.

وی گفت: فرض کنید که در حال حاضر ذخایر ما ۵ تن است این مشکل ما را حل نمی‌کند، چون ما باید حتما دانشمان را در زمینه سوخت نیروگاهی که در حال افزایش است بالا ببریم، کمااینکه در ابتدای برجام یک عدد بود و حالا به عدد بالاتری رسیده است و ده سال جلوتر آمده ایم.

کمالوندی افزود: حتی اگر ده تنِ اول برجام را هم داشته باشیم، وقتی نتوانیم آن را به سوخت تبدیل کنیم خیلی مفهومی ندارد. ما به دنبال بمب نیستیم که بگوییم حالا اگر برای سوخت نمی‌شود برای چیز دیگری به درد می‌خورد، پس اگر دنبال سوخت هستیم دو مشکل را باید حل کنیم، یکی مشکل مسائل فنی سوخت است که به شکر خدا خوب پیش می‌رود، یعنی غیر سوخت راکتور تحقیقاتی و سوخت راکتور نیروگاه‌های قدرت، ان شاالله جایگاه خوبی را خواهیم داشت و دیگری مواد اولیه است که ما باید دسترسی به مواد اولیه به اندازه کافی داشته باشیم که به طور مثال ما امروز ۱۰۰۰ تن ذخایر داریم، سالی ۲۰۰ تن برای نیروگاه بوشهر یعنی اگر بخواهیم خودمان تولید کنیم و از روسیه نگیریم سالی ۲۰۰ تن باید برای نیروگاه بوشهر مصرف کنیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: اینها تصمیمات علمی است و این مسیری که ما می‌رویم مسیری صددرصد صحیح است.

سوخت عمده ما سوخت نیروگاه بوشهر است

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: سیاست کشور درباره میزان مصرف سوخت مشخص شده و سوخت عمده ما مربوط به سوخت نیروگاه بوشهر است.

آقای  کمالوندی در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره IR۸ افزود: در طول مذاکرات البته قبل از برجام آن‌ها اصرار داشتند که باید سقف IR۸ مشخص شود و جمهوری اسلامی ایران اصرار داشت که این سانتریفیوژ مهمی است و ما باید آن را به آژانس اعلام کنیم که ما همین کار را هم انجام دادیم الآن در وضعیت خوبی قرار دارد و این فعالیت‌ها کامل در چارچوب برنامه‌ها صورت گرفته است.

وی درباره میزان مصرف سوخت گفت: سیاست کشور در این باره کاملاً مشخص است و سوخت عمده ما از سوخت نیروگاه بوشهر تأمین می‌شود درخصوص سوخت مصرف شده ما بر اساس آنچه در برجام بوده عمل کردیم و بازفرآوری نداشتیم. البته این امکان وجود دارد که نیات تغییر پیدا کند، البته مذاکرات با روسیه هم پابرجاست.

کمالوندی در ادامه افزود: بازفرآوری با تعهدات متفاوت است و تا الآن قصد بازفرآوری نداشته ایم.

 پس از موفقیت آمیز بودن آزمایش‌ها به سمت تولید صنعتی می‌رویم 

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: در کار تحقیق و توسعه فقط آزمایش صورت می‌گیرد و بعد از موفقیت آمیز بودن آزمایش‌ها به سمت تولید صنعتی می‌رویم.

آقای کمالوندی افزود: در تولید صنعتی، ماشین می‌رود به سمت سایتی مثل نطنز، آنجا مستقر می‌شود. این مرحله‌ای است که ماشین، کار‌های تحقیقاتی اش انجام شده است و خطا و مشکلی ندارد.

وی گفت: در گذشته ماشین‌هایی را برده ایم در سایت‌ها مستقر کرده ایم که مشکلات و هزینه‌هایی در بر داشته است، ولی بنابر ملاحظات کشور، ملاحظات اقتصادی را کنار گذاشته بودیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: ماشین جدید را می‌شود همین فردا هم در سایت مستقر کرد، ولی برخی از مشکلات و هزینه‌های آن را باید متحمل شد، روند تحقیق و توسعه روندی است که ماشین را کاملا بی عیب می‌کند.

کمالوندی گفت: ماشین آی آر ۶ ماشینی است که همین فردا هم می‌تواند در سایت عملیاتی شود و با اطلاعات فنی که وجود دارد در همین حد زنجیره‌های ده تایی که این ماشین تست شده و زنجیره‌های بالاتر از ۲۰ و ۳۰ را نیز می‌تواند عملیاتی کند و میزان خسارت آن کمتر از آی آر ۱ است.

وی افزود: ماشین آی آر ۶ هر ماشینش برابری می‌کند با ۶ ماشین آی آر ۱ و می‌شود از خطا‌های آن گذشت، اما این ماشین، چون دانشش در حال مستند سازی است و از یک مسیر طبیعی تولیدی در حال عبور است نیاز دارد که این فرآیند را طی کند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: اگر همین امروز بگویند که ذخایر را به سرعت بالا ببرید می‌توانیم کار تحقیق و توسعه را کوتاه کنیم و ماشین را در سایت عملیاتی کنیم.

کمالوندی افزود: فعلا موضوع ذخایر برای ما اولویت نیست، اما اگر لازم باشد می‌توانیم به سرعت آن را افزایش دهیم.

وی در ادامه گفت: اروپایی‌ها این درک را دارند و می‌فهمند که جمهوری اسلامی ایران حق دارد، بنابراین هیچ اعتراضی از طریق آن‌ها نداشتیم و انتظار ما هم همین بوده است. انتظار نداشتیم که آن‌ها معترض باشند آن‌ها نه تنها ما را درک می‌کنند بلکه در جلساتی را هم که دارند این را منتقل می‌کنند و می‌گویند این خروج آمریکاست که ایران این اقدامات را انجام می‌دهد و حق طبیعی ایران است.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: از دوستی دو کشور چین و روسیه نهایت استفاده را باید ببریم و از آن‌ها تشکر کنیم بخاطر مواضع به حقی که نسبت به ما دارند و این برای ما ارزشمند است و این نشان دهنده آن است که جمهوری اسلامی ایران در مسیری که حرکت می‌کند تنها نیست و این آمریکاست که در تنهایی به سر می‌برد.

کمالوندی گفت: اروپایی‌ها بیانیه می‌دهند، اما در جلسات خصوصی خود این را غیر مستقیم می‌گویند و دنبال راه حل هستند، برای حل این مسئله یا توانایی ندارند و یا اراده ایستادگی در مقابل آمریکا را ندارند.

وی افزود: لازم است که اروپا در مقابل آمریکا بایستد، چون آمریکا از این پرونده بیرون آمده و در حال بسیج کردن دنیا است.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: ما امروز باید مقابل زورگویی آمریکا بایستیم و در حال حاضر هم که در ماه محرم به سر می‌بریم پیام آن فقط مقاومت است و تا وقتی که در مسیر حق هستیم باید مقاومت کنیم در مواضع خودمان و وعده الهی هم کاملا مشخص است که می‌گوید اگر بر حق اصرار کنید قطعا به پیروزی می‌رسید.

کمالوندی افزود: هیچ تردیدی وجود ندارد که ما به اهداف خودمان می‌رسیم هم به لحاظ فنی و هم به لحاظ اعتقادی و هم به لحاظ سیاسی؛ حرف ما در دنیا جا دارد و با منطق جلو می‌رود.

 مهمترین پایه برجام، میزان تعهد طرف مقابل است

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: مهمترین پایه برجام، میزان تعهد طرف مقابل است.

آقای کمالوندی در پاسخ به سوال خبرنگاری افزود: اگر برجام ادامه پیدا کند براساس زمان بندی‌ها جلو می‌رویم. آن زمان بندی‌ها تفاوت بین ۲۷۲ هزار سو تا یک میلیون است.

وی گفت: حتما تحقیقات ما تاثیراتی دارد اینکه از ۲۷۲ هزار وارد یک میلیون سو شود، اما اگر در روند و چارچوب به گونه‌ای جلو رویم که تعداد ماشین‌ها را در زمان خاصی افزایش دهیم در حوزه‌های مختلف ما در همان چارچوب برجام جلو خواهیم رفت با این نگاه که کف آنچه که به آن می‌رسیم ۲۷۲ هزار سو است، اما بدون برجام چند سال جلو می‌افتد و میزان آن هم می‌تواند افزایش پیدا کند.

کمالوندی در پاسخ به سوالی دیگر افزود: این اقدامات توسط سازمان انرژی اتمی انجام می‌شود، اما تصمیم توسط شورای عالی امنیت ملی و رئیس جمهور که در راس آن قرار دارد گرفته می‌شود. هیچ نقض تعهدی هم نیست بلکه اصلاحی است برای ایجاد تعادل بین عدم تعهد که بین حقوق و تعهدات بوده و آن‌ها پایبند نبوده اند.

وی گفت: نمی‌شود جمهوری اسلامی تعهدات خود را انجام دهد، اما طرف مقابل پایبند نباشد، این غیرمنصفانه است و جمهوری اسلامی باید چنین تصمیمی را می‌گرفت.

کمالوندی در پاسخ به سوالی دیگر افزود: اولا مسایل فنی به تنهایی پایه‌های برجام نیستند اگر بخواهیم بگوییم مثلا برجام چهار پایه دارد مهمترین پایه آن تعهدات طرف مقابل است، طرف مقابل به هیچ کدام از تعهدات خود عمل نکرده است.

وی گفت: اگر در حوزه فنی بخش‌هایی وجود دارند و بخش‌هایی نیست، در حوزه تعهدات طرف مقابل هیچ چیزی وجود ندارد. پایه دیگر تعهدات حقوقی و مسایل قطعنامه است که قطعنامه‌ها اجازه این را نمی‌دهند که طرف مقابل خارج شود و تعهدات خود را انجام ندهد.

کمالوندی افزود: وقتی می‌گوییم پایه‌های برجام دست خورده است مهمترینش پایه‌ای است که تعهدات طرف مقابل را شامل می‌شود و اگر این پایه درست نشود عملا می‌توانیم بگوییم چیزی از برجام باقی نمانده است و ما می‌توانیم با کاهش تعهدات خودمان به سمتی برویم که عملا چیزی از این پایه فنی باقی نماند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: در پایه فنی ما اقداماتی داریم و هنوز هم چیز‌هایی هست که برای آن‌ها اهمیت داشته باشد. ما به لحاظ ماشین‌ها تعهدی که داشتیم این بوده است که ماشین جدید را تا مرحله پروتوتایپ می‌توانیم پیش ببریم، ولی از آن به بعد باید در کمیسیون مشترک مطرح شود.

وی افزود: الان اگر اعلام کنید یک ماشین جدید فعلا چیزی نیست که موضوع ما باشد، شاید تا چند سال دیگر اصلا نیاز به مرحله پروتوتایپ ندارد که بخواهد به کمیسیون مشترک برود لذا نمی‌خواهیم از آن ریسک کنیم.

کمالوندی گفت: اما ماشین‌های جدید در برنامه کشور ما وجود دارد کما اینکه در زمان‌های تعهد هم در برنامه کار ما بوده است، اما فعلا نیازی نبوده به سرانجام برسد.

وی افزود: براساس شاخص‌های بین المللی یک ماشین به طور متوسط ۱۰ سال زمان می‌برد تا مراحل تحقیق و توسعه روی آن انجام شود. برای هر کدام از بخش‌ها ممکن است ۶ ماه، یک تا دو سال زمان بگذرد تفاوت آنچه که در بعد از برجام انجام شد با قبل از برجام، این است که داریم مستندسازی می‌کنیم، دانشی را مستند می‌کنیم و کار مهندسی معکوس انجام می‌دهیم. کار مهندسی معکوس مثل یک آزمون و خطاست.

کمالوندی گفت: ما الان برنامه ماشین جدید را هم داریم اگر دانشگاه‌ها روی ماشین‌های جدید کار کنند دانشگاه‌هایی که با ماشین سانتریفیوژ سر و کار دارند و از آن در مرحله تحقیق و مراحل مختلف کمک می‌خواهند، ما حتما از آن‌ها حمایت می‌کنیم.

 اگر از نظر اروپا برجام مفید است باید بهای آن را بپردازد 

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: اقدامات فنی ایران در کاهش تعهدات برجامی به پایان خود نزدیک می‌شود.

آقای کمالوندی در ادامه نشست خبری تشریح جزئیات گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران در پاسخ به پرسشی در این باره که اعلام شده است گام سوم برگشت پذیرخواهد بود آیا گام چهارم هم برگشت پذیر خواهد بود یا خیر؟ افزود: ممکن است در حوزه‌های دیگر، کشور بخواهد اقدامات دیگری انجام دهد، اما در حوزه فنی با اقدامات و گام‌های انجام شده تقریبا داریم به انتهای کار می‌رسیم.

وی گفت: اینکه تاثیرات اقدام اخیر چه باشد باید وزارت خارجه آن را بیان کند، اما طبیعی است با توجه به اینکه طرف‌های ما در برجام در بیان اینطور اعلام می‌کنند که می‌خواهیم برجام را حفظ کنیم، برجام برای منطقه مفید است برجام می‌تواند در عدم تکثیر یک تجربه خوب باشد؛ این‌ها حرف‌هایی است که اروپایی‌ها می‌گویند، اگر برجام این استفاده‌ها را دارد باید بهای آنرا بپردازید البته بهای آن باید پیش‌تر از این پرداخت می‌شد.

وی خطاب به اروپایی‌ها افزود: در واقع تعهداتی را پذیرفتید، این تعهدات را باید تمام و کمال اجرا کنید این موضوع یعنی اقدامات و گام‌های اخیر ما تاثیر گذار است و حداقل آن‌ها را به فکر وا می‌دارد. درست است که بیانیه سیاسی دادند که ایران خودداری کند و اقدام نکند، اما وقتی به باطن خود و وجدان خود اگر چیزی از آن باقی مانده باشد، مراجعه کنند متوجه می‌شوند که جمهوری اسلامی ایران همه تعهدات خود را انجام داده است و آن‌ها هستند که تعهدات خود را انجام نداده اند بنابراین باید تلاش بیشتری را انجام دهند به همین دلیل به نظر من اقدامات ما بی تاثیر نخواهد بود.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: بازتاب اقدامات ما در بین مسئولان کشور‌های مختلف آنچه که برخی از آن را از دوستان مان که از اروپا و بعد از مذاکرات اخیر برگشته اند، شنیده ایم و دیروز و امروز دارند بیان می‌کنند این است که جمهوری اسلامی ایران مصمم است و می‌دانند با وجود بیانیه‌هایی که می‌دهند قرار نیست جمهوری اسلامی ایران تردیدی در اقداماتش انجام دهد. جدیت جمهوری اسلامی ایران را کاملا دیده اند یعنی درست است که صبر، متانت و استقامت جمهوری اسلامی ایران را دیده اند، اما دارند جدیت را می‌بینند و در عمل اقداماتی که به سرعت در حال انجام است، گواه این موضوع است.

آقای کمالوندی افزود: همانطور که قبلا اعلام کرده ایم کار پیشران به خوبی پیش می‌رود، کار‌هایی تحقیقاتی آن در حال انجام است که زمان بر است، فروردین سال گذشته هم سیستم سنجش فرآیندی را مشاهده کردیم که در حوزه‌های تحقیقاتی به کار پیشران کمک می‌کند البته یک زمانی لازم است تا به کار‌های عملیاتی پیشران برسیم.

وی گفت: پیشران در برنامه کار سازمان انرژی اتمی قرار دارد، اما اکنون فاصله زیادی داریم تا بخواهیم به مسائل سوخت پیشران فکر کنیم، اما کاری که در حال انجام است گزارش آن حساب شده به مقامات عالی کشور ارسال می‌شود که امیدواریم بر اساس زمان بندی‌های انجام شده کار به خوبی پیش برود.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: همانطور که می‌دانید سال گذشته آژانس از این موضوع مطلع شد، در واقع ما اطلاعات لازم را به آژانس دادیم و ما تعهدات خودمان را درباره اطلاعاتی که مورد نیاز هست به موازات پیشرفت پیشران، انجام خواهیم داد و آن را به آژانس هم اعلام خواهیم کرد.

 اقدامات ما در چارچوب برجام بوده است 

رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه ما از برجام خارج نشده ایم، گفت: ما در چارچوب برجام عمل کرده ایم بطوریکه بر اساس بند‌های آن اگر طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکند، طرف دیگر می‌تواند تعهدات خود را کاهش دهد.

آقای کمالوندی با اشاره به تعهدات ۱۱ گانه‌ای که اروپایی‌ها بعد از خروج آمریکا مد نظر داشتند، افزود: کدام یک از این تعهدات انجام شده است.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: بنابراین دلیلی ندارد که جمهوری اسلامی ایران هم تعهدات خود را به طور کامل انجام دهد و قطعاً ما در تعهدات خود بازنگری می‌کنیم و در این بازنگری امروز مشخص شد که چه اقداماتی انجام می‌شود.

وی افزود: با این حال چارچوب برجام حفظ شده است، زیرا موضوعات متعدد دیگری دارد و همه آن موضوعات فنی نیست.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: در زمینه همکاری‌های بین المللی ضمیمه ۳ نیز اقداماتی انجام شده و اتحادیه اروپا کار‌هایی انجام داده است، اما در همین زمینه هم اعتراضاتی به طرف مقابل داریم و آن طور که باید همکاری نکرده اند.

وی اضافه کرد: همکاری در زمینه مسائل فنی بوده است، اما ما به اندازه کافی، خودمان توانایی فنی داریم.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: بطور مثال قرار بود ما عضو ایتر (پروژه بین المللی گداخت هسته‌ای) باشیم که اول آمریکایی‌ها و بعد انگلیسی‌ها برای این عضویت سنگ اندازی کردند.

وی افزود: با این تصمیم این طور نیست که فقط ما از ایتر محروم شده باشیم بلکه ایتر نیز از متخصصان ما محروم شد، متخصصانی که به اعتبار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی و اتحادیه اروپا توانایی بالایی دارند.

کمالوندی گفت: این یک همکاری یک سویه نیست و دو طرفه است و در این حوزه نیز اتحادیه اروپا باید تلاش بیشتری انجام دهد.

تعداد سانتریفیوژ‌ها در «نطنز» و «فردو» تغییر نخواهد کرد 

سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره تغییر در تعداد سانتریفیوژ‌های فعال در نطنز و فرود گفت: هیچ تغییری در تعداد سانتریفیوژ‌ها نخواهیم داشت.

آقای کمالوندی درباره تعداد سانتریفیوژ‌های فعال در تاسیسات هسته‌ای افزود: تعهد ما در نطنز ۵ هزار و ۶۰ ماشین است و هیچ ماشینی به آنجا اضافه نخواهد شد، در «فردو» هم هزار و ۴۴ ماشین داشته ایم که به تعداد آن اضافه نخواهد شد.

وی گفت: اما در تحقیق و توسعه ماشین‌هایی که قرار بود صد و یازدهم باشد ما جلوتر می‌آوریم؛ تعداد این ماشین ها، تعدادی است که توافق شده است؛ برداشت محصول و ذخایرش همانطور که گفتیم دیگر الان مفهومی ندارد؛ زیرا گفته ایم ما ذخیره اورانیوم تا ۳۰۰ کیلو را نمی‌پذیریم و دلیلی ندارد که این‌ها دوباره مخلوط شود، پس جمع آوری می‌شود.

کمالوندی افزود: اینکه آیا بر این اساس ما از برجام خارج شده ایم؛ نه، این به معنای خروج از برجام نیست.

 جهش بسیار بالای ذخایر اورانیوم کشور از ۲۰ روز آینده  

سخنگوی سازمان انرژی اتمی از جهش بسیار بالای ذخایر اورانیوم کشورمان از حدود ۲۰ روز آینده خبر داد.

آقای کمالوندی، در پاسخ به پرسشی درباره زمان لازم برای بازگشت به شرایط پیش از کاهش تعهدات برجامی در صورت انجام تعهدات طرف مقابل گفت: نمی‌توانم زمان بدهم، اما همان اقداماتی که زمان بر است در بازگشت نیز زمان خواهد برد.

وی افزود: به عنوان نمونه اقدامی که یک روزه انجام دهیم، یک روزه نیز قابل بازگشت است به همین علت است که می‌گوییم اگر طرف مقابل تصمیمی می‌خواهد بگیرد زودتر اقدام کند، زیرا اگر دو ماه دیگر بخواهند تصمیم بگیرند و ما اقدامی برای بازگشت بخواهیم انجام دهیم ممکن است یک ماه وقت لازم داشته باشد لذا نگذارند که این گام‌ها را برداریم.

کمالوندی تاکید کرد: اکنون گام سوم قطعا از گام‌های پیشین برای طرف مقابل سخت‌تر شده است البته اگر می‌خواهند آن چیزی را داشته باشند که بر اساس برجام توافق شده است.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: در عین حال بسته به اقدامی که آنان انجام خواهند داد ما نیز تصمیم خواهیم گرفت و اقدامات لازم را خواهیم داشت.

وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر انتقاد از ناکافی بودن گام‌های مربوط به کاهش تعهدات برجام نیز گفت: آنچه که اکنون کاملا مشاهده می‌شود این است که جمهوری اسلامی ایران با کاهش تعهداتش از برجام فاصله می‌گیرد و این کاملا محسوس است.

کمالوندی افزود: برخی ممکن است بگویند اقدام تندی انجام دهیم مثلا غنی سازی ۶۰ درصدی را در پیش بگیریم، این مباحث در فرآیند تصمیم گیری مطرح می‌شود فرآیند چندجانبه‌ای در حوزه‌های فنی، سیاسی و امنیتی.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: کسی که بیرون نشسته ممکن است نگاهی داشته باشد که محترم است، اما وقتی اطلاعات فنی و مسائل سیاسی را کنار هم بگذاریم باید به نحوی عمل کنیم که به عنوان نمونه کاری نکنیم که بهانه‌ای به طرف مقابل بدهیم.

وی افزود: به عنوان مثال اگر بناست ۲۰ درصد غنی سازی داشته باشیم، اشکالی ندارد، اما چرا حالا؟ با انباشت ذخایر در زمان مشخصی می‌شود به سمت ۲۰ درصد جهش داشته باشیم با این تفاوت که ۲۰ درصد را با میزان تولید کم ابتدا انجام دهیم یا ۲۰ درصد را با میزان بیشتر دیرتر تولید کنیم.

کمالوندی گفت: هر یک از این دو می‌تواند اثر خاص خود را داشته باشد بهرحال طرف مقابل این‌ها را رصد و دریافت می‌کند وقتی ذخایر در حال افزایش است جهش به سمت ۲۰ درصد و حتی درصد‌های بالاتر، کار راحت‌تر می‌شود.

وی افزود: اما فرآیند تصمیم گیری فرآیندی است که با تشکیل ده‌ها جلسه فنی و سیاسی اتخاذ و جلساتی در شورای عالی امنیت ملی برگزار و در این باره تصمیم گیری می‌شود.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: ممکن است اگر خود بنده بخواهم تصمیم بگیرم یک طور باشد یا یک نفر دیگر در حلقه تصمیم گیری طور دیگری تصمیم بگیرد غیر از تصمیماتی که اکنون هست، اما وقتی همه به اجماع می‌رسند حاصلش تصمیم کنونی است.

کمالوندی افزود: بنده به عنوان ناظری که ۶ سال حوزه‌های فنی و سیاسی و نیز مسائل پادمانی را می‌شناسم به نظر می‌رسد که تصمیمات کنونی از جنس تصمیمات محکم، معقول و حساب شده است و توخالی نیست.

وی گفت: گاهی ممکن است برخی تصمیمات ظاهری بزرگ داشته باشد، اما محتوایش بزرگ نباشد در حالی که ما مصمم و حساب شده جلو می‌رویم و طرف مقابل نیز محاسبات را در نظر دارد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: ما گوشه چشمی به این هم داریم که طرف مقابل فرصتی برای بازگشت داشته باشد، اما هر چه جلوتر می‌رویم کار سخت‌تر می‌شود.

کمالوندی با اعلام اینکه افزایش ذخایر اورانیوم کشورمان از حدود ۲۰ روز آینده جهش بسیار بالایی خواهد داشت، گفت: درخصوص مسائل تحقیق و توسعه نیز دیگر قرار نیست تولیداتمان با تیل، قاطی و طبیعی شود بلکه ذخایر اورانیوم جمع آوری می‌شود که مفهومش این است که ذخایر ما به سرعت افزایش می‌یابد.

وی با بیان این که طرف مقابل افزایش ذخایر را خواهد دید ابراز امیدواری کرد که خودشان بیایند و اقدامات لازم را انجام دهند.

 برجام در حوزه فنی به پایان کار بسیار نزدیک شده است

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: برجام در حوزه فنی به پایان کار بسیار نزدیک شده است.

آقای کمالوندی افزود: اعلام پایان برجام برعهده سیاستمداران است، اما سازمان انرژی اتمی با توجه به مسئولیت خود در حوزه فنی می‌تواند بگوید که عملا با توجه به گام‌های برداشته شده در کاهش تعهدات در حوزه فنی عملا به انتهای این تعهدات نزدیک شده است.

وی گفت: پیام واضح گام سوم به طرف‌های برجام در حوزه فنی آن است که هم اکنون امروز روزانه ۶۰ دستگاه ماشین مورد نیاز در حوزه تحقیقات در سالن‌های مدرن نطنز زیرنظر مهندسان ایرانی در سطح اول دنیا تولید می‌شود و فعلا نیاز کشور در این حد است و اگر نیاز باشد امکان افزایش سطح غنی سازی هم وجود دارد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه این کاهش تعهدات مادامی که طرف‌های مقابل به تعهدات خود عمل نکنند ادامه خواهد یافت، افزود: در شرایط کنونی تعهد ایران به غنی سازی در حد سه ممیز ۶۷ (۳.۶۷) درصد کنار گذاشته شده است و حرکت به سمت غنی سازی بیشتر برحسب نیاز کشور انجام خواهد شد.

وی گفت: هم اکنون ۵۰۶۰ ماشین در مجموعه نطنز و ۱۰۴۴ ماشین در فردو مشغول کار هستند و اگر نیاز به افزایش تولید در این حوزه باشد هیچ محدودیتی نداریم و لذا با از سرگیری غنی سازی در فردو و تولید در راکتور اراک دیگر به لحاظ فنی محدودیتی در قالب برجام باقی نخواهد ماند و اگر به پایان برجام نرسیم، ولی موضوع از لحاظ فنی عملا خاتمه یافته است.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی تصمیم گیری درخصوص حرکت به غنی سازی ۲۰ درصد و بیشتر را بستگی به نیاز کشور در حوزه تحقیق و توسعه و عزم سیاسی کشور دانست و افزود: آنچه که سازمان انرژی اتمی در این فرایند مد نظر قرار می‌دهد مبانی فنی، منطق و منافع ملی است و لذا اگر برخی در این فرایند، خواهان تعجیل هستند اگر اطلاعات ما را در این حوزه داشته باشند قطعا همین تصمیم را خواهند گرفت.

کمالوندی گفت: اگر امروز به ما گفته شود غنی سازی ۲۰ درصدی یا بیشتر انجام شود صرف نظر از نیاز کشور امروز امکانپذیر است و این تصمیم ممکن است ناشی از یک تصمیم سیاسی باشد، اما اگر از ما به عنوان مسئول فنی کار سوال شود خواهیم گفت حرکت در این مسیر مستلزم افزایش ذخایر ۴.۵ درصد است.

وی افزود: تصمیم سازمان انرژی اتمی دراین حوزه مبتنی بر منافع کشور است، هرچند ممکن است برخی تصور کنند هدف از این اقدامات صرفا برای درآوردن فریاد طرف مقابل باشد ضمن اینکه این هدف نیز در این فرایند محقق می‌شود.

کمالوندی گفت: اگر آن‌ها خواهان توجه جمهوری اسلامی ایران به نگرانی‌های آنهاست باید بدانند وقت به اتمام رسیده است و باید بدانند بعد از این شتاب کار بیشتر خواهد شد و طبعا شاهد فریاد‌های بلندتر آن‌ها نیز خواهیم بود چراکه با شتاب گرفتن حجم ذخایر به تدریج به سمت نیاز غنی سازی ۲۰ درصدی یا بیشتر حرکت می‌کنیم و اگر نیاز باشد این خواسته مطرح خواهد شد.

 آژانس، نقش قاضی و قضاوت کننده ندارد 

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: اگر زمانی بخواهیم اورانیوم ۲۰ درصد تولید کنیم، ترجیح ما این است که ابتدا ذخایر ۴/۵ درصد به اندازه کافی داشته باشیم.

​آقای کمالوندی درخصوص گام‌های بعدی ایران افزود: ما فهرستی از گزینه‌ها و گام‌های مختلف را به شورای عالی امنیت ملی و ریاست جمهوری ارائه کرده بودیم که در این فهرست گزینه‌های زیادی دیده شده بود و در فهرست اول حتی تا گزینه خروج از NPT نیز دیده شده بود، ولی بعد‌ها تجدیدنظر کردیم و گفتیم که این توصیه سازمان انرژی اتمی ایران نیست و اگر در سطوح بالای کشور می‌خواهند تصمیم گیری کنند جداگانه است، اما بحث‌های فنی تقریبا در حال پایان است و آنچه باقی مانده «فردو» است و بعد از آن در حوزه نظارت هاست.

وی گفت: نگاه سازمان انرژی اتمی این نیست که به حوزه نظارت‌ها به خصوص پادمان و مسائل مربوط به پروتکل الحاقی و ... وارد شویم، تا مادامی که کار خلافی انجام نمی‌دهیم دلیلی وجود ندارد که این اطلاعات و شفافیت‌ها را نداشته باشیم و به طرف مقابل و دشمن بهانه دهیم که ایران کار خلافی انجام می‌دهد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه گام‌های بعدی، گام‌هایی است که شاید کمتر از جنس فنی باشد، افزود: همانگونه که اعلام کردم از جنس فنی یعنی فعال کردن «فردو» همچنان باقی است و می‌تواند یکی از گزینه‌ها باشد و البته در حوزه‌های دیگری که نمی‌تواند عمدتا فنی باشد.

وی در ادامه در پاسخ به سوال دیگری در خصوص غنی سازی ۲۰ درصد گفت: در حال حاضر نیاز ما به غنی سازی ۲۰ درصد نیست و اگر زمانی بخواهیم اورانیوم ۲۰ درصد تولید کنیم، ترجیح ما این است که ابتدا ذخایر ۴/۵ درصد به اندازه کافی داشته باشیم سپس اقدام به تولید اورانیوم ۲۰ درصد کنیم.

کمالوندی همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره نقش آژانس بین المللی انرژی اتمی و گزارش این آژانس، افزود: نقش آژانس منعکس کننده است و نقش قاضی و قضاوت کننده ندارد.

وی گفت: ما توافقی داشتیم که بر اساس آن نقش آژانس این بود که آنچه را که اتفاق می‌افتد گزارش کند، ما مواردی را که در گام اول و دوم گفتیم، آژانس آن را گزارش کرده است و طبیعتا در این مورد و تغییر و تحولاتی که در حوزه تحقیق و توسعه اعلام شده است نیز گزارش خواهد شد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: این گزارش آژانس نیز بر مبنای نامه دو صفحه‌ای است که آقای ظریف به خانم موگرینی به عنوان هماهنگ کننده اعضای برجام اطلاع داد و در آن با اشاره به سوابق و جزئیات و اینکه جمهوری اسلامی ایران در راستای احقاق حقوق خود و کاهش تعهدات، گام سوم را بر می‌دارد، این را اعلام کرده و گفته است و جزئیات آن از طریق آژانس اعلام خواهد شد.

کمالوندی گفت: اتفاقاتی که در سایت‌های ما رخ داده، آژانس آن‌ها را می‌بیند و آن‌ها را گزارش می‌کند و این در راستا دستور رئیس جمهور و نامه وزیر امور خارجه است که گزارش آن نیز اعلام خواهد شد و طبیعی است که وقتی گزارش در شورای حکام بررسی می‌شود باید ببینند که چرا بعد از ۱۶ گزارش که موید پایبندی جمهوری اسلامی ایران به اجرای تعهدات خود بوده است، این اتفاقات رخ می‌دهد.

وی افزود: آن‌ها باید علت این موضوع را بررسی کنند، علت آن در حال حاضر مشخص است، با صبر راهبردی یک ساله‌ای که جمهوری اسلامی ایران داشت الان دیگر هیچ کشوری در دنیا نیست که علت این اقدامات ایران را نداند، این‌ها اقداماتی منصفانه و در حدی است که برای احقاق حقوق کشور صددرصد لازم است.

 اقدامات انجام شده منصفانه و برای احقاق حقوق کشور صددرصد لازم است 

 اروپایی‌ها زمان زیادی ندارند

سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به توانایی کشورمان در افزایش ظرفیت و غنی سازی بیشتر از ۲۰ درصد گفت: طرف‌های اروپایی باید بدانند زمان زیادی باقی نمانده و اگر قرار است اقداماتی انجام دهند، باید زودتر انجام شود.

آقای کمالوندی، با اشاره به سرعت فعالیت صنعت هسته‌ای کشورمان افزود: در حوزه تحقیق و توسعه هیچ محدودیتی نداشتیم و زمان بندی پیش بینی شده نیز بر اساس نیاز‌های کشور پاسخگو بود و سند‌های ساخته شده گواه بر این است که کشور مسیری بسیار متین​ و حساب شده را طی کرده است.

وی گفت: بنا نداریم که با عجله کار کنیم چرا که کار غنی سازی نمی‌تواند با عجله توام باشد کما اینکه سازنده‌های بزرگ این ماشین‌ها بین حداقل ۸ تا ۱۵ سال کار کردند تا ماشینی را به تحقیق و توسعه رساندند، زیرا تست‌های مختلف شرایط و زنجیره مختلفی دارد که باید در زمان خود انجام گیرد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: دیگر تعهدی نسبت به زمان‌های تعهد شده قبلی قائل نیستیم، بنای ما بر این است که در صورت اجرای تعهدات طرف مقابل، ما نیز به تعهدات خود باز گردیم، اما هر چقدر جلوتر می‌رویم شرایط نیز سخت‌تر می‌شود.

آقای کمالوندی گفت: طرف‌های اروپایی باید بدانند که دیگر زمان زیادی باقی نمانده و اگر قرار است اقداماتی انجام دهند؛ باید زودتر انجام شود.

 اروپا اگر می‌خواهد اقدامی کند عجله کند، زیرا برگشت به قبل از کاهش تعهدات زمانبر خواهد بود 

وی افزود: کشور ما ظرفیت لازم را دارد چرا که گرچه ما امروز غنی سازی ۴ درصدی داریم، اما این بخاطر نیاز کشور است و حتی اگر بخواهیم غنی سازی ۲۰ درصدی نیز داشته باشیم باید غنی سازی ۴ درصدی را نیز افزایش دهیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: جمهوری اسلامی ایران در شرایط فعلی هم توانایی افزایش ظرفیت و هم توانایی افزایش غنی سازی بیشتر از ۲۰ درصد را در داخل کشور دارد.

آقای کمالوندی به ایام محرم نیز اشاره کرد و افزود: شعار کشور ما مقاومت است و قطعا جمهوری اسلامی ایران بر اهداف خود اصرار و پایداری دارد که مبانی آن حقوق و آرمان‌های کشور است و قرار نیست ذره‌ای از این مقاومت کوتاه آید.

وی گفت: شعار سازمان انرژی اتمی ایران و مهندسین و متخصصین این است که محکم ایستاده اند تا اهداف کشور را محقق کنند و این نوید را می‌دهند که ظرفیت در حوزه صنعت هسته‌ای بسیار بالاست؛ صنعتی که برای کشور غرورآفرین و افتخار آفرین است و محکم و پابرجا باقی خواهد ماند.

 راه اندازی ۲۰ ماشین زنجیره‌ای 

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفت: براساس برنامه ریزی‌های انجام شده قرار بود راه اندازی ۲۰ ماشین زنجیره‌ای از ابتدای سال یازدهم انجام شود که در حال حاضر این امر انجام شده است.

آقای کمالوندی افزود: مقرر شده بود تا ماشین آی آر ۶ به صورت زنجیره‌ای ۲۰ ماشین از آبان به صورت دو زمان مساوی انجام شود، ولی این امر از دیروز آغاز شده است که علاوه بر ماشین زنجیره ۲۰ و ۱۰، زنجیره ۳۰ تایی را در برنامه بعدی قرار داده ایم و انجام می‌شود.

وی گفت: علاوه بر چهار اقدامی که انجام شده است چهار تعهد دیگر نیز داده ایم که دو مورد در ماه آینده انجام می‌شود از جمله ماشین آی آر ۲ ام و راه اندازی زنجیره ۱۰ ماشین که از سال یازدهم باید اتفاق می‌افتاد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران افزود: قبل از پایان گام سوم سه کار مهم دیگر داریم که شامل ۱) راه اندازی زنجیره‌های شاهد ۱۶۴ آر آی چهار، ۲) راه اندازی زنجیره‌های شاهد ۱۶۴ آر آی ۲ ام و ۳) گازدهی زنجیره‌ای ۳۰ ماشین آر آی ۶ ‌می‌شود. 

کمالوندی گفت: علاوه بر گام سوم اقدامات دیگری انجام می‌دهیم که البته مربوط به گام نمی‌شود؛ از جمله دعوت از موناتو مدیرکل موقت آژانس بین المللی که فردا صبح وارد کشور می‌شود و با آقای صالحی دیدار خواهد داشت و در زمینه فعالیت‌های سازمان به بحث و تبادل نظر خواهند پرداخت، همچنین برنامه راه اندازی مجتمع را داشتیم که قدم‌های مهمی را در این راستا برداشتیم و به زودی هم بحث زمان بندی بتن ریزی نیروگاه دوم را خواهیم داشت.

 در مسیر غنی سازی ما محدودیتی وجود نداشته است 

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: در مسیر غنی سازی ما محدودیتی وجود نداشته است، چون برنامه‌ها بلندمدت و با روش‌های جدید انجام می‌شود.

آقای کمالوندی افزود: در بحث تحقیق و توسعه، رفتن به سمت یک میلیون سو را ارائه می‌کنیم، اما اینکه چقدر بتوانیم این تغییرات را انجام دهیم متفاوت است.

وی با اشاره به بند‌های ۳۲ تا ۴۳ که درباره تحقیق و توسعه است، گفت: عمده کار اقتصادی دنیا بر این اساس صورت می‌گیرد و روش‌های دیگر لزوما اقتصادی نیستند و ما در این خصوص، عملا ۸ اقدام را داریم که ۴ اقدام آن بلافاصله در مسیر غنی سازی انجام می‌شود.

کمالوندی افزود: در مسیر غنی سازی ما می‌توانیم بگوییم محدودیتی وجود نداشته است، چون برنامه‌ها، بلند مدت و با روش‌های جدید انجام می‌شود و مستندسازی دانش یکی از کار‌هایی است که در دنیا صورت می‌گیرد و تاکنون هزاران سند در این راستا درست کردیم.

وی گفت: در بند ۳۹، تولید محصول با ماشین نسل جدید یکی از موضوعات مهم است که در قبل از این کاهش تعهدات، اگر قرار بود غنی سازی صورت گیرد به صورت اتوماتیک بود، اما بعد از این علاوه بر اتوماتیک بودن، ماشین‌ها ما را در انباشت ذخایر هم کمک می‌کنند.

 پس از برجام با بدعهدی‌هایی مواجه شدیم 

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفت: بعد از برجام با بدعهدی‌هایی مواجه شدیم و طرف مقابل تعهداتی را که باید انجام ‌می‌داد، انجام نداد و با مشکلاتی روبه رو شدیم که اوج آن، خروج آمریکا از برجام از اردیبهشت پارسال بود.

آقای کمالوندی افزود: آمریکا تلاش زیادی را برای به حداقل رساندن ارتباط کشور‌های دیگر با ایران انجام داد و براساس آن نظام تصمیم گرفت بین تعهدات و حقوق ما توازنی ایجاد کند که یا طرف مقابل به تعهدات خود برگردد و اگر نشد ایران با کاهش تعهدات خود موازنه‌ای در داد و ستد‌ها و در نتیجه برجام ایجاد کند.

وی در خصوص نسخه چارچوب برجام و کاهش تعهدات گفت: متن برجام به زبان فارسی ۱۲۰ صفحه و نسخه انگلیسی در ۱۶۰ صفحه است که ۵ ضمیمه دارد، اگر کاهش تعهداتی باشد باید متمرکز بر ضمیمه یک باشیم که ضمیمه اول حدود ۲۰ صفحه از ۱۲۰ صفحه را به خود اختصاص می‌دهد که در ۸۲ بند آمده و خلاصه آن، هشت موضوع اصلی است که اولویت اصلی ما محسوب ‌می‌شود.

کمالوندی افزود: این هشت موضوع اصلی شامل تعهداتی درباره رآکتور آب سنگین اراک، اجرا نکردن رآکتور قبلی و بازطراحی آن، تولیدات کارخانه آب سنگین (که قرار بود ۱۳۰ تن عرضه شود)، بازفرآوری سوخت مصرف شده، غنی سازی در ظرفیت و سطح غنی سازی (که سه ممیز ۶۷ (۳/۶۷) غنی سازی را کنار گذاشتیم)، تحقیق و توسعه و فردو بود؛ میزان ذخایر را عملا کنار گذاشتیم، نظارت‌ها و دسترسی‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی و تعهداتی در ارتباط با شفاف سازی مثل سابق همچنان انجام خواهد شد.

۱۰:۱۰  اعلام جزئیات گام سوم کاهش تعهدات برجامی

آقای بهروز کمالوندی در جمع خبرنگاران ابعاد مختلف و جزئیات گام سوم را تشریح خواهد کرد.

۰۹:۳۰  تشریح برنامه گام سوم کاهش تعهدات برجامی، امروز

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران تا دقایقی دیگر در جمع خبرنگاران برنامه‌های مد نظر در گام سوم کاهش تعهدات برجامی را تشریح می‌کند.

در راستای اجرای کاهش تعهدات برجامی بعد از ۴ ماه از آغاز گام نخست کاهش تعهدات برجامی، گام سوم با دستور رئیس جمهور از دیروز آغاز شد.

رئیس جمهور، پس از جلسه چهارشنبه شب با سران قوا گفت: در گام سوم، سازمان انرژی اتمی موظف است فعالیت‌هایی را در زمینه تحقیق و توسعه و هر آنچه که نیاز فنی کشور است بلافاصله شروع کند و تمام تعهداتی را که در زمینه تحقیق و توسعه در برجام مدنظر بوده است کنار بگذارد.

رئیس جمهور در این جلسه افزود: ما در گام سوم شاهد گسترشِ تحقیق و توسعه در زمینه سانتریفیوژها، انواع سانتریفیوژ‌های جدید و هر آنچه برای غنی‌سازی نیاز داریم خواهیم بود که سازمان انرژی اتمی آن را باید انجام دهد.

در این راستا آقای بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در جمع خبرنگاران ابعاد مختلف و جزئیات گام سوم را تشریح خواهد کرد.