پخش زنده
امروز: -
بادام کاران از مشکلاتی که راه رونق تولید را در قطب تولید بادام زمینی سد کرده است گلایه دارند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز گیلان ؛ 10کیلومتر بعد از شهر آستانه اشرفیه در گیلان در نیمه های مسیر جاده کیاشهر به روستای نبی دَهکا می رسیم ؛ روستایی که بیشتر از همه مزرعه های کوچک و بزرگ بادام زمینی در آن جلوه می کند ، اهالی اش در کنار برنج کاری ، بادام کاری را هم از آبا و اجدادشان به ارث برده اند و دستی بر آتش تولید محصولی دارند که بیشتر از همه ، سر از ظرف های آجیل ایرانی ها در می آورد.
چند خانه اول را که رد کنی ، در مرکز روستا به مزرعه بزرگی می رسی که حدود 40 نفر ، زن و مرد ، کوچک و بزرگ مشغول برداشت محصولند ؛ مرد ها بیل به دست ، زمین را می کنند و زن ها چنگ بر بوته های بادام می اندازند و مشت ، مشت از دل خاک ، پیله های قهوه ای و کِرِم رنگ را بر می دارند و در گونی می ریزند.
علی میرزایی صاحب این مزرعه 17 هکتاری بادام زمینی در حالی که دست به کمر، بالای سر کارگرها ایستاده می گوید : در حالی که محصول بسیاری از بادام کاران در این روستا و روستاهای اطراف به علت بیماری پوسیدگی سفید طوقه بادام زمینی ، خسارت دیده ، محصول امسالم برخلاف دو سال پیش ، پر بار است.
این باغدار 46 ساله دلیل در امان ماندن مزرعه اش از این بیماری را توجه به توصیه های کارشناسان دانست و افزود : پارسال بادام زمینی کشت نکردم تا تناوب کشت را رعایت کنم ؛ کاری که کارشناسان می گویند ؛ مهم ترین راهکار خلاصی از شر این آفت است.
او البته اذعان دارد ؛ بسیاری از بادام کاران از آنجا که مزرعه های شان کوچک است و از همین راه روزگار می گذرانند ، برای شان سخت است یک سال ، مزرعه شان خالی بماند یا کشت جایگزین داشته باشند.
علی میرزایی می گوید : کاش این آفت هم مشمول بیمه می شد و یا دست کم نرخ حق بیمه را کمتر محاسبه می کردند تا بادام کاران بتوانند مزرعه شان را بیمه کنند.
او اگر چه از اینکه بادام هایش امسال از بلای بیماری و آفت، جان سالم به در بُرده اند ، خوشحال است اما چون محصولش را به علت بالا بودن نرخ حق بیمه ، بیمه نکرده ، نگران است ، نکند محصولش در سال های آینده از عوامل دیگری خسارت ببیند.
چند کیلومتر آنطرف تر در روستای نقره ده کیاشهر ، مجید صالحی ، بادام کار دیگر می گوید : کار برداشت تمام شده و او گونی های بادام زمینی ِ تَر را به کارخانه پیله خشک کنی داده و هفته بعد پیله های خشک بادام را تحویل می گیرد.
این بادام کار52 ساله که می گوید : از کودکی درمزرعه بادام زمینی پدرش کار کرده و حالا خودش 2 هکتار مزرعه بادام زمینی دارد ، از هزینه های بالای برداشت سنتی گلایه دارد.
او با بیان اینکه 25 کارگر زن و 6 کارگر مرد در مدت 3 روز بادام زمینی را از دو هکتار مزرعه اش برداشت می کنند گفت : بیشتر بادام کاران به علت کمبود ماشین آلات ، مجبورند بادام زمینی را سنتی کاشت و برداشت کنند که هزینه های بالایی در پی دارد.
مجید صالحی با اشاره به اینکه نیمی از در آمد حاصل از تولید بادام را صرف هزینه های تولید می کنم افزود : پارسال تولید بادام زمینی، برایم 13 میلیون تومان هزینه در پی داشت ؛ این درحالی است که ارزش محصولی که برداشت کردم 22 میلیون تومان بود.
ریشه دواندن مشکلات تولید در مزارع بادام زمینی
رییس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی گیلان هم با تایید مشکلات ساختاری تولید بادام زمینی می گوید : نبود ارقام جدید گواهی شده بذر بادام زمینی، یکی از سرعت کاه های مسیر تولید این محصول است چراکه بذر های گواهی شده هم افزایش راندمان تولید و هم مقاومت نسبت به بیماری ها و آفات را برای تولید به ارمغان می آورد.
حسین جعفری با بیان اینکه اگر تمامی فرآیند تولید بادام زمینی ماشینی انجام شود، هزینه های تولید 50 درصد کاهش می یابد گفت : متاسفانه در سال های گذشته ، ماشین آلاتی برای برداشت به عنوان نمونه وارد شده اما تناسبی با ساختار تولید و وسعت مزرعه های بادام زمینی گیلان ندارد و از طرفی تسهیلات مناسب و ارزان قیمتی برای خرید دستگاه ها در اختیار بادام کاران قرار نمی گیرد.
او در این باره مثالی زد و گفت: چنانچه قیمت یک دستگاه برداشت بادام زمینی را 100 میلیون تومان در نظر بگیرم ، 20 درصد از هزینه آن را باید خود کشاورز تقبل کند که تامین این آورده برای او سخت است .
رییس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی گیلان افزود : اگرچه 80 درصد هزینه ماشین آلات در قالب تسهیلات با سود 15 درصد البته با محاسبه 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده پرداخت می شود اما پرداخت آن برای کشاورزان سخت است و اساسا این گونه حمایت ها با رونق تولید همخوانی ندارد.
حسین جعفری به شیوع بیماری پوسیدگی سفید طوقه بادام زمینی هم اشاره کرد و گفت : متاسفانه این بیماری در سال های اخیر گسترش یافته و به بیش از 20 درصد از محصول بادام زمینی خسارت وارد می کند.
او افزود : به عنوان نماینده کشاورزان بارها این مشکلات ساختاری را به مسئولان و متولیان یادآور شده ایم که امید می رود ، این موانع با راهبردهای اساسی بر طرف شود.
او معتقد است ؛ اگر فکری برای حل مشکلات ساختاری تولید بادام زمینی در قطب تولید این محصول نشود تا چند سال دیگر این محصول سرنوشت پیله ابریشم را پیدا می کند و تولید میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت ، بر این اساس باید چتر حمایت های دولتی از جمله بیمه بیشتر و بهتر بر سر تولید این دست محصولات گشوده شود.
این در حالی است که معاون خدمات بیمه ای بانک کشاورزی گیلان می گوید : با وجود اینکه بادام زمینی زیر چتر بیمه محصولات کشاورزی است ، بادام کاران چندان از آن استقبال نمی کنند و پارسال فقط 17 بادام کار ، محصول شان را بیمه کردند.
پیمان معمار زاده با بیان اینکه حق بیمه هر محصول از سوی ستاد مرکزی تعیین می شود افزود : از آنجا که بیماری ها و آفات با مدیریت درست و رعایت اصول به زراعی قابل کنترل است، مشمول بیمه کشاورزی نیست و بیمه فقط خسارت هایی که قابلیت پیشگیری و کنترل ندارد و عموما بر اثر حوادثی چون سیل و بارندگی ایجاد می شود را متحمل خواهد شد.
با وجود مشکلات تولید، گیلان همچنان قطب تولید بادام زمینی
مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی گیلان می گوید : گیلان با داشتن 3 هزار هکتار مزرعه بادام زمینی که بیش از 90 درصد آن در آستانه اشرفیه است ، بيش از70 درصد از سبد تولید این محصول را در کشور پر می کند.
ابراهیم اکبرزاده به مشکلاتی ساختاری تولید بادام زمینی از جمله نبود بذر مرغوب ، سنتی بودن ساختار کاشت، داشت و برداشت، حمله آفات و بیماری هایی چون پوسیدگی سفید طوقه بادام زمینی اذعان دارد اما می گوید : با وجود این مشکلات ، پیش بینی می شود 5 هزار بادام کار گیلان امسال 11هزار و 500 تن پیله خشک بادام زمینی به ارزش 200میلیارد تومان به دست بیاورند و همچنان گیلان را در جایگاه اول تولید نگه دارند.
او معرفی بذر گواهی شده بادام زمینی را در بهبود کمی و کیفی تولید این محصول اثر گذار می داند و در عین حال به آثار خوب ماشینی شدن فرآیند تولید اذعان دارد و می گوید : ماشینی شدن همه فرآیند تولید بادام زمینی، افزون بر بهبود کیفیت محصول، کاهش دورریز و صرفه جویی در هزینه و زمان را درپی خواهد داشت.
مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی گیلان در تشریح فواید ماشینی شدن تولید بادام زمینی افزود : با این کار ضایعات و دورریز این محصول در هر هکتار 350 تا400 کیلوگرم ، معادل10تا20درصد ، کاهش می یابد.
آنطور که ابراهیم اکبرزاده می گوید : اگر تمام فرآیند تولید از آماده سازی بستر تا برداشت محصول، ماشینی انجام شود، حدود50 درصد هم در هزینه های تولید صرفه جویی خواهد شد ؛ بطوری که بادام کاران در شیوه سنتی تولید بادام، در هر هکتار حدود12 تا 15 میلیون تومان هزینه می کنند که با ماشینی شدن همه مراحل تولید ، این هزینه به حدود 7 تا 8 میلیون تومان کاهش می یابد.
وی افزود : از طرفی از آنجا که در کشت ماشینی ، عمق و فاصله چاله ها مناسب است و بذر بادام زمینی در ردیف های همسان کاشته می شود، املاح و مواد غذایی موجود در خاک ، بهتر جذب شده و کاهش آفات و بیماری هایی چون پوسیدگی سفید طوقه بادام زمینی را در پی دارد.
مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی گیلان با اشاره به اینکه 2 برابر سطح زیر کشت فعلی، زمین مستعد کشت بادام زمینی در شهرستان های ساحلی گیلان از جمله آستارا، تالش ،انزلی، رشت ، آستانه و لاهیجان وجود دارد گفت : از آنجا که دوره رشد بادام زمینی نسبت به محصولات دیگر طولانی تر و فرآیند تولید آن هزینه بر تر است، کشاورزان تمایل دارند از این زمین ها برای محصولات زود بازده و کم هزینه تر چون انواع صیفی جات ، بویژه هندوانه استفاده کنند.
ابراهیم اکبرزاده یکی از راهکارهای مهم توسعه کشت بادام زمینی را معرفی ارقام پر محصول و روغنی عنوان کرد و گفت : رقمی که در گیلان کشت می شود ، جزو ارقام روغنی نیست و چنانچه رقم روغنی معرفی و تولید شود، بر اساس دستورالعمل وزارت جهاد کشاورزی بادام کاران از کمک های مالی دولت برای خرید ماشین آلات کشاورزی و تسهیلات سرمایه در گردش برخوردار و نهاده های تولید هم برای شان تامین خواهد شد.
غنج رفتن دل مزارع بادام زمینی برای ماشین ها
رییس اداره فناوری های مکانیزه کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی گیلان در تشریح دلایل سنتی بودن کاشت ، داشت و برداشت بادام زمینی در گیلان می گوید : بادام کاران برای استفاده بهینه از زمین، لابه لای ردیف های بادام کاری شده ، محصولاتی چون لوبیا و ذرت کشت می کنند که باید مرحله ای برداشت شود و از سویی دیگر ماشین آلاتی که در دنیا برای بادام زمینی طراحی شده قابلیت کاشت، داشت و برداشت بوته ها را با فاصله80 سانتیمتر دارند ؛ این درحالیست که بادام کاران گیلان برای استفاده بیشتر از زمین ، بادام ها را در فاصله60 سانتیمتری کشت می کنند.
حیدر کامیاب کوچک بودن زمین را هم مزید برعلت می داند و اضافه می کند : وسعت مزارع بادام زمینی درگیلان بطورمیانگین نیم هکتار است که این وسعت برای استفاده و حرکت ماشین آلات کشاورزی ، کوچک است.
او می گوید : در سال های گذشته، تعدادی ماشین آلات تولید بادام زمینی به عنوان نمونه به گیلان آورده شد که متناسب با ساختار تولید و وسعت مزارع بادام زمینی استان نبود و کشاورزان از آن استقبال نکردند.
همت صنعتگران داخلی و ماشین آلاتی که بومی سازی شده پا در مزارع خواهند گذاشت.
رییس اداره فناوری های مکانیزه کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی گیلان می گوید : پارسال یک دستگاه بذر کار ِ پُشت تیلر را از ژاپن وارد کردیم و در 10 هکتار از مزارع بادام زمینی به کار گرفتیم که مورد استقبال کشاورزان قرار گرفت.
حیدر کامیاب با بیان اینکه این دستگاه برای متناسب سازی با مزارع در اختیار صنعتگران استان قرار گرفته تا بومی سازی شود افزود : کار بومی سازی در مرحله رفع نقص است و در سال زراعی پیش رو ، نمونه های بومی سازی شده دستگاه بذر پاش بادام زمینی را در اختیار بادام کاران قرار خواهیم داد.
وی می گوید : مرداد امسال یک دستگاه خرمن کوب ِ پشت تراکتوری بادام زمینیِ را هم که از کشور چین وارد کرده ایم ، در اختیار صنعتگران قرار دادیم تا آن را هم بومی سازی کنند و در صورت کاربردی بودن ، در سال های آینده ، برای خرید این دستگاه که در ردیف تجهیزات مدرن و قرار می گیرد، به بادام کاران ، تسهیلات ارزان قیمت با سود 4 درصد پرداخت خواهد شد.
رییس اداره فناوری های مکانیزه کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی گیلان افزود : چنانچه ارقام دانه روغنی بادام زمینی به تولید انبوه برسد ، تا 50 درصد از هزینه خرید ماشین آلات تولید بادام زمینی ، در قالب تسهیلات بلاعوض تامین خواهد شد.
بادام هایی که قرار است از پیله "لاین "در بیاید "رقم مرغوب" شود.
رییس مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی گیلان می گوید : بذری که امروز در آستانه اشرفیه کاشته می شود، بذراصلاح شده بادام زمینی، بومی ایالت کارولینای شمالی است ؛ بذری که اگرچه مرغوب است اما در نیم قرن اخیر دچار تغییرات ژنتیکی و فنوتیپی درفرآیند تکامل گیاهی شده و از طرفی ورود بادام های قاچاق بی کیفیت چرخه تولید و خلوص ژنتیکی این رقم را دست خوش تغییر کرده است.
معرفت مصطفوی راد افزود : حدود 15 سال از راه اندازی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان می گذرد، اما این مرکز بر اساس ضوابط تعیین شده ، بیشتر در بخش پژوهش های کشاورزی محصولات استراتژیک کشاورزی، منابع طبیعی، آبخیزداری و علوم دامی، هدف گذاری و اقدام کرده و فقط 6 سال است که پا در میدان پژوهش بادام زمینی گذاشته است.
آنطور که این محقق می گوید : در این مدت120 لاین بادام زمینی از مرکز تحقیقات بین المللی بادام زمینی به استان آورده و با انجام مطالعات غربالگری و کشت آزمایشی، 10لاین امید بخش در بین آنها شناسایی شده است که برای تعیین سازگاری و میزان پایداری، آن را آزمایشی در3منطقه کشت کرده ایم.
رییس و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان افزود : این 10 لاین امید بخش در سال زراعی پیش رو در قالب طرح تحقیقی- ترویجی در برخی مزرعه های بادام کاران در کنار رقم فعلی کاشته می شود تا برتری های آن در شرایط مساوی محرز شود.
آنطور که معرفت مصطفوی راد می گوید: نتایج مزارع الگویی که پیش از این ، لاین ها در آن کشت شده ، این نوید را می دهد که از بین این10 لاین امید بخش، دست کم 3 رقم آجیلی ، روغنی و دو منظوره آجیلی – علوفه ای برای کشت انبوه در سال آینده زراعی معرفی شود که افزون بر مقاوم بودن به آفات، افزایش 500 تا هزار کیلوگرمی بادام زمینی را در هر هکتار در پی خواهد داشت .
او به بیماری قارچی پوسیدگی سفید طوقه بادام زمینی هم اشاره کرد و گفت : در همه جای دنیا به ویژه کشورهای آمریکای جنوبی و چین، مهم ترین اصل مقابله با چنین آفات و بیماری هایی رعایت تناوب زراعی است که این اصول را در قالب بروشورهایی در اختیار کشاورزان قرار داده ایم اما برای بادام کاران نمی صرفد که یک سال در زمین هایشان بادام نکارند یا محصول جایگزین کشت کنند.
آنطور که از توضیحات مسئولان و متولیان تولید بادام زمینی بر می آید ، راهبردهای رونق تولید فعلا در راه مزارع بادام زمینی است و بادام کاران باید تا سربلند بیرون آمدن لاین های امید بخش از مزارع و لباس بومی بر تن کردن ماشین آلات ، صبر کنند.
امید که این لاین های امید بخش ، رقمی باشد برای سبز شدن بوته های امید در مزارع بادام زمینی و ماشین هایی که در راه است ، چرخ های تولید را تند تر بچرخاند.
* نویسنده : مریم امدادی